De grote FWD slimme lampentest – deel 3: prijs-kwaliteitsverhouding

Apps en installatie

De installatie van een slimme lamp begint met het downloaden van de app van de fabrikant. Bij een ZigBee-lamp moet je allereerst de hub installeren voordat je een lamp kunt toevoegen. Een wifi-lamp sluit je rechtstreeks aan op je wifi-netwerk. De ZigBee-lampen kun je onderling door elkaar gebruiken. Zo kun je een lamp van Innr, AduroSmart of IKEA gewoon op de hub en in de app van Philips Hue gebruiken. De lampen van de winkelketens kun je onderling ook gebruiken met de Smart Life-app. We hebben nogal wat lampen moeten installeren in deze grote FWD slimme lampentest, waarbij we ook regelmatig weer lampen moesten resetten en opnieuw installeren om deze in een andere app te gebruiken. Over het algemeen is dit zeer goed en vlot verlopen. Hieronder beschrijven we de verschillende apps. Zijn we toch moeilijkheden met een bepaalde installatie tegengekomen, dan lees je dat bij de desbetreffende app.

De app van Philips Hue geeft je vele opties en ziet er ook het strakst uit van alle apps. Recent is de app vernieuwd door Signify om je nog meer controle over je verbonden lampen te geven. De introductie van tegels laat je de lampen in één overzicht zien waarbij je gemakkelijk de hele groep, maar ook individuele lampen kunt wijzigen. De automations (routines) zijn vernieuwd en nu nog eenvoudiger gemaakt en de nieuwe gallerij voor scenes laat je gemakkelijk de sfeer kiezen die je wilt. Ondersteuning voor Amazon Alexa en Google Assistant is aanwezig. Deze app wordt vaak als voorbeeld gezien en het is dan ook niet voor niets dat een merk als Innr aangeeft dat je gewoon de Philips Hue-app kunt gebruiken bij hun lampen. Ook AduroSmart adverteert ermee, alhoewel zij wel een eigen app actief ondersteunen. De Philips Hue-app krijgt zeer veel aandacht van Signify en dat zie je. Het kan voor een beginner soms wat overweldigend overkomen, maar de afgelopen jaren is de app steeds gebruiksvriendelijker geworden.

De app van AduroSmart kent enkele grote pluspunten ten opzichte van andere apps. Niet alleen is de app erg overzichtelijk, maar de uitgebreide compatibiliteit met andere merken zorgt ervoor dat je deze app als hub kunt zien voor diverse smarthome-producten. Niet alleen werkt het samen met andere ZigBee-lampen van Philips Hue of IKEA, maar ook met sensoren van SmartThings en OSRAM, thermostaten, deursloten, sirenes, stekkers en rolgordijnen van derde partijen. Andersom werken de producten van AduroSmart weer samen met Philips Hue en ICS2000 van KlikAanKlikUit. Tevens is er ondersteuning voor Google Assistant, Amazon Alexa en IFTTT. In de AduroSmart-app kun je gemakkelijk kamers, groepen en regels maken. Het is een uitgebreide app met vele opties. In de test met de lichtopbrengst bleek dat de lampen van AduroSmart in de Philips Hue-app beter presteren dan in de eigen AduroSmart-app. En dat is toch opmerkelijk te noemen.

IKEA is wederom de vreemde eend in de bijt. Je kunt namelijk niet rechtstreeks een lamp in de IKEA Home Smart-app installeren. Je moet een controleapparaat (afstandsbediening bijvoorbeeld) gebruiken bij de installatie en dat betekent dat je toch een extra aankoop moet doen. Is de lamp eenmaal in de app geïnstalleerd, dan kun je de app wel gewoon gebruiken en kan je de afstandsbediening achterwege laten. Een andere uitzondering bij IKEA is bediening buitenshuis. Dat kan dus niet. Dit is het enige merk in deze lijst waarmee je standaard geen bediening buitenshuis tot je beschikking hebt. Waarom is dit systeem van IKEA zo beperkt? Eigenlijk omdat het ‘slimme’ deel pas later halfslachtig is toegevoegd. In eerste instantie was het een makkelijke manier om lampen aan verschillende afstandsbedieningen te koppelen. Zo kon je met één druk op de knop tot tien lampen tegelijk bedienen. IKEA Tradfri (tegenwoordig IKEA Home Smart) is dus minder ‘smart home’ dan andere merken en mist ook opties in vergelijking met andere merken. Recent zijn wel Scenes toegevoegd, waarbij je jouw lampen samen kunt laten werken met de uitstekende Fyrtur-rolgordijnen en de speakers die gemaakt zijn in samenwerking met Sonos. Overigens worden Google Home en Amazon Alexa ondersteund. Zo kun je via die apps jouw IKEA-lampen toch buitenshuis bedienen. Wil je dat jouw IKEA-lampen toch wat slimmer zijn? Koppel ze dan in de Philips Hue-app. De lichtopbrengst gaat dan echter wel omlaag zoals we zagen in het eerste deel van deze test.

De app van WiZ doet echt iets anders dan de andere merken. Het is een frisse app met een berg aan integraties voor Google, Alexa, IFTTT, SmartThings, Homey en vele anderen. Voor mensen waar slimme verlichting helemaal nieuw voor is, daar is WiZ echt een uitkomst. De app is zeer gebruiksvriendelijk en overzichtelijk. Je kiest makkelijk verschillende kamers en een lamp toevoegen is een fluitje van een cent. Je zit bij WiZ wel echt vast aan lampen van WiZ. Het zijn wifi-lampen, maar je kunt ze weer niet gebruiken met de wifi-lampen van de winkelketens. Ook kun je ze niet samen gebruiken met de ZigBee-lampen van Philips Hue en Innr. Het is dus echt een gesloten systeem.

De apps van LSC Smart Connect (Action), HEMA, Kruidvat en Lidl zijn vrijwel identiek, afgezien van een ander logootje. Deze lampen maken gebruik van het Tuya-platform, waarbij de Tuya-app als basis heeft gediend. De apps van de winkelketens zijn niets anders dan een ‘white label’-variant op de Tuya-app. Je kunt deze lampen ook onderling allemaal met elkaar gebruiken via de Smart Life-app, dus dat is fijn voor de compatibiliteit. Deze apps zijn geen lust voor het oog, maar alle basisfuncties zijn er te vinden. Je kunt automatiseringen en smart-regels maken om alles helemaal naar wens af te stellen. Ondersteuning voor Google Assistant en Amazon Alexa is aanwezig en de installatie is over het algemeen een fluitje van een cent.

Protocollen

De negen verschillende merken in ons overzicht van de grote FWD slimme lampentest maken gebruik van het ZigBee-protocol of het wifi-protocol. In het verleden hebben we achtergrondartikelen geschreven over beide protocollen inclusief de voor- en nadelen, maar we zullen ze kort nog even behandelen. Een protocol is als het ware de taal waarin slimme producten met elkaar communiceren. Beide protocollen hebben voor- en nadelen.

Zo is wifi laagdrempelig, want de meeleverde wifi-router van je provider kan in principe al voldoende zijn. Je hebt geen andere hub of andere producten nodig, maar sluit een slimme lamp gewoon aan op je wifi-netwerk. Wifi-lampen zijn daarnaast vaak goedkoper in de aanschaf. Nadelen van slimme wifi-producten zijn dat het vaak energievreters zijn en, omdat je alles op één hoop gooit op je wifi-netwerk, dit al snel overbelast kan raken. Met name de meegeleverde router van je provider blinkt niet uit in capaciteit, bereik en snelheid. Samen met je verbonden smartphones, tablets, televisies en andere slimme apparaten kan dit al snel gaan haperen. En dus moet je alsnog een goede router aanschaffen met meer capaciteit en een groter bereik. Lees een uitgebreid artikel over het wifi-protocol.

ZigBee daarentegen is als het ware een apart netwerk naast je wifi-netwerk. ZigBee maakt gebruik van een zogenaamd mesh-netwerk. Dit betekent dat elk ZigBee-apparaat in verbinding staat met minimaal twee andere ZigBee-apparaten. Op deze manier ben je vrijwel altijd voorzien van een stabiele verbinding en kun je het bereik van je netwerk moeiteloos uitbreiden. Mocht één van de ZigBee sensoren of apparaten in jouw netwerk uitvallen dan kunnen andere sensoren of apparaten de functionaliteit overnemen en zorgen dat het netwerk stabiel en intact blijft. Dit mesh-netwerk is ook wel nodig, want het directe bereik van ZigBee is erg matig. Tijdens de eerste test van de lichtopbrengst had ik regelmatig geen bereik op kantoor. De ZigBee-lampen die ik zelf gebruik hangen aan de andere kant van het huis en die afstand was te groot voor het mesh-netwerk van ZigBee. ZigBee is overigens energiezuiniger dan wifi. De open standaard zorgt ervoor dat ZigBee-lampen van verschillende merken onderling vaak samen met elkaar kunnen werken, alhoewel producten als slimme stekkers of sensoren dan weer niet altijd kunnen samenwerken. Het is dus wel een open standaard, maar niet altijd compatibel. Je bent niet gebonden aan één merk, maar toch werkt het niet altijd samen. En dat kan verwarrend zijn waardoor je vooraf onderzoek moet doen of het wel of niet samen kan werken. Daarnaast moet je rekening houden met een extra hub, want die heeft ZigBee altijd nodig. Lees een uitgebreid artikel over het ZigBee-protocol.

Als stelregel zeggen we altijd dat het niet zoveel uit maakt of je kiest voor wifi-producten of ZigBee-producten als je maar enkele slimme producten in huis hebt. Beide hebben voor- en nadelen en blijf je het bij een aantal slimme producten houden, dan maakt het niet zoveel uit. Wil je echter het hele huis gaan voorzien van slimme lampen en andere slimme producten? Kies dan voor ZigBee. Niet alleen ontlast je dan je wifi-netwerk, maar de onderlinge compatibiliteit en de toekomstbestendigheid zijn bij ZigBee beter. De ZigBee-lampen kunnen met een firmware-update ondersteuning krijgen voor de toekomstige smarthomestandaard Matter, mits deze het 802.15.4-protocol ondersteunen. En dat is de basis van ZigBee. Signify heeft al aangekondigd dat alle bestaande en nieuwe Philips Hue-lampen ondersteuning gaan krijgen voor Matter. WiZ komt daarnaast met nieuwe producten die ook Matter-upgradeable zijn.

Bouwkwaliteit

Je ziet een lamp natuurlijk meestal niet wanneer deze geplaatst is in een armatuur. Toch vinden we de bouwkwaliteit belangrijk genoeg om mee te nemen in deze slimme lampentest. Is een lamp stevig gebouwd of valt het al uit elkaar als je er naar kijkt? Over het algemeen valt het heel erg mee. De lampen van AduroSmart en LSC Smart Connect (Action) zijn echte zwaargewichten. Deze twee lampen zijn het zwaarst en liggen het stevigste in de hand. De lampen van HEMA en Kruidvat zijn het lichtst van gewicht en zijn qua behuizing identiek. De behuizing is niet van het sterkste plastic, maar voldoet prima. De slimme lampen van IKEA en Innr lijken qua behuizing ook identiek te zijn, net als WiZ en LSC Smart Connect. Ondanks het verschil in gewicht scoren alle lampen een ruime voldoende op het gebied van de bouwkwaliteit. De lamp van Philips Hue heeft een afwijkende vorm. Het is geen bol, maar loopt aan de bovenkant schuin naar buiten toe. Wel kunnen we stellen dat we iets meer van Philips Hue mogen verwachten. De lamp oogt niet kwetsbaar, maar valt weg bij de stevigheid van AduroSmart en LSC Smart Connect. En van de duurste lamp in deze test mogen we toch iets meer verwachten ten opzichte van de goedkopere andere merken.

Prijs-kwaliteitsverhouding

In de vorige delen hebben we de lichtopbrengst gemeten en hebben we de kleurtemperatuur en kleuren aan je duidelijk proberen te maken. In dit artikel hebben we gekeken naar de verschillende apps, het protocol en de bouwkwaliteit. Welke slimme lamp heeft de beste prijs-kwaliteitsverhouding in de grote FWD slimme lampentest? Belangrijk om te weten is dat dit niet perse de beste lamp hoeft te zijn. Alles bij elkaar opgeteld scoort Philips Hue namelijk ontzettend goed. Qua lichtopbrengst is het een middenmoter, maar qua kleurtemperatuur, kleur en de Philips Hue-app scoort deze lamp erg goed. Het nadeel is echter de prijs. De adviesprijs is 59,95 euro, alhoewel je deze lamp in een duopack of met een goede aanbieding wel een stukje goedkoper kunt aanschaffen. Het blijft echter verreweg de duurste lamp en is daarom niet de kleurenlamp met de beste prijs-kwaliteitsverhouding. Je koopt namelijk twee kleurenlampen van Innr of AduroSmart voor dezelfde prijs en zelfs negen kleurenlampen van LSC Smart Connect (Action). En we kunnen niet zeggen dat Philips Hue twee keer beter is in vergelijking met Innr of AduroSmart of zelfs negen keer beter dan LSC Smart Connect.

Innr en AduroSmart dan? Innr scoort beter dan Philips Hue bij de lichtopbrengst bij wit licht, maar net een slagje minder bij de lichtopbrengst bij gekleurd licht. De kleuren zelf zijn goed en lijken sterk op Philips Hue. AduroSmart tenslotte is een goede keuze bij kleur en geeft de meeste lichtopbrengst bij kleur, maar scoort veel beter in de Philips Hue-app dan in de eigen AduroSmart-app. De lichtopbrengst bij wit licht is onder de maat. Beide lampen zijn goede keuzes, maar ook 30 euro voor een kleurenlamp vinden we redelijk prijzig.

IKEA heeft een omslachtige manier van installeren en is eigenlijk niet zo ‘smart’ als andere merken. Je kunt de Philips Hue-app gebruiken, maar de lichtopbrengst gaat dan flink omlaag. Qua kleuren is het allemaal wat vaag en komt het niet overeen met de kleuren van de andere lampen. WiZ scoort wat dat betreft beter met een prima lichtopbrengst en redelijke kleuren. De app is een groot pluspunt en de installatie van een lamp is razendsnel bij dit merk.

Dan de lampen van de winkelketens, namelijk LSC Smart Connect van Action, Kruidvat Smart Home, Lidl Smart Home en HEMA Smart. Ondanks de pre van het ZigBee-protocol scoort Lidl niet zo goed. Het is de slechtste lamp op het gebied van kleur. LSC Smart Connect is de beste keuze wat dat betreft, omdat kleuren net iets meer verzadigder en dieper zijn dan bij HEMA en Kruidvat. De kleurenlamp scoort goed op het gebied van lichtopbrengst bij wit licht, maar niet zo goed bij kleur. De kleurtemperatuur is voornamelijk heel warm, maar de lamp heeft wel moeite met koud licht. Qua kleur scoort deze lamp beter dan die van HEMA, Kruidvat en Lidl, maar haalt het niet bij de duurdere lampen. Je krijgt erg veel lamp voor het geld, maar het is geen topper.

Wat ons betreft gaat de beste prijs-kwaliteitsverhouding dan tussen WiZ en LSC Smart Connect. WiZ is de betere lamp, maar LSC Smart Connect gaat het toch winnen. Je koopt bijna drie lampen bij de Action ten opzichte van één kleurenlamp van WiZ. Het is niet de beste lamp, maar heeft wel de beste prijs-kwaliteitsverhouding. Zoek je een goedkope manier om het huis te voorzien van slimme lampen? Dan zit je bij LSC Smart Connect van Action wel goed. De lamp scoort beter dan de andere lampen in dit prijssegment, maar kan qua kwaliteit niet opboksen tegen de duurdere lampen. Het ligt er dus maar net aan hoeveel geld je wilt uitgeven om het huis te voorzien van slimme verlichting. En dat brengt ons op de eindconclusie van deze drie delen van de Grote FWD slimme lampentest. Wat is nu de beste slimme lamp?

En de winnaar is....

We hebben nu drie delen gehad in De grote FWD slimme lampentest. Wat is nu de beste lamp? Over het algemeen kunnen we stellen dat hoe meer geld je wilt uitgeven, des te beter de lamp is. Deze regel geldt in ieder geval bij de echte A-merken. Rekening houdend met alle onderdelen uit deze test, van lichtopbrengst naar kleurtemperatuur en van kleur naar installatie en de apps roepen we Philips Hue als winnaar van de beste slimme lampentest uit.

Toch is het een nipte overwinning geworden en is het aan jou of je de veel hogere prijs de moeite waard vindt of dat je genoegen neemt met een net iets minder goede lamp voor de helft van de prijs. Innr zit Philips Hue namelijk op de hielen en weet bij sommige kleuren de lamp van Philips Hue te overtreffen. Dat geldt ook voor AduroSmart op het gebied van kleur, maar deze lamp schiet tekort op het gebied van lichtopbrengst en kleurtemperatuur. Gebruik deze lamp dan ook, net als Innr, in de Philips Hue-app voor het beste resultaat. De Philips Hue-app is wat ons betreft de beste app op het gebied van slimme lampen met een fraai design, prima gebruiksvriendelijkheid en vele opties.

WiZ is de winnaar als we kijken naar de wifi-lampen en scharen we ook overall op de vierde plek. Het is de duurste wifi-lamp van de geteste lampen, maar zet wel kwaliteit neer. Van de goedkoopste lampen komt LSC Smart Connect het beste uit de test. Deze lamp is een goede middenmoter in het geheel, maar weet door de fantastische prijs-kwaliteitsverhouding zeer goed te scoren en is net iets beter dan de kleurenlamp van HEMA en Kruidvat. De lamp van Lidl is een grote tegenvaller en scoort verreweg het slechtst op het gebied van kleur. Ook IKEA valt toch wat tegen. Kleuren zijn niet accuraat en de omslachtige manier van installeren en de beperkingen van het systeem houden de lamp tegen. Binnen de IKEA-app in samenwerking met andere producten in het IKEA-systeem zou je er wel prima mee uit de voeten moeten kunnen, maar als los product is het geen topper. Uiteindelijk kunnen we concluderen dat er voor ieder budget een goede slimme lamp verkrijgbaar is. Slimme verlichting staat voor gemak en het creëren van de juiste sfeer in huis. En dat blijken de fabrikanten over het algemeen zeer goed in orde te hebben.