Een smarthome met wifi als protocol: alles wat je moet weten

Wat is een protocol?

Voordat we beginnen is het handig om het begrip protocol op een laagdrempelige wijze uit te leggen en kijken we naar het verschil met een smarthome-platform. Het zijn twee verschillende dingen. Een smarthomeplatform is een overkoepelend systeem. Denk bijvoorbeeld aan Google Home, Fibaro, Homey of Apple HomeKit. Hierin kun je verschillende slimme producten onderbrengen en deze vanuit de app of met je stem bedienen. Een protocol is iets op de achtergrond. Het is de taal waarin slimme producten met elkaar kunnen communiceren. Zo kunnen we ZigBee of Z-Wave als taal (protocol) zien, maar wifi ook. Een platform is dus iets op de voorgrond en is in feite het softwareprogramma waarmee je de slimme producten kunt aansturen. Een protocol is de taal waarmee slimme apparaten met elkaar kunnen verbinden.

Lees meer over smarthomeplatformen.

Wifi als protocol voor je smarthome

Wifi is een laagdrempelig protocol om als basis te gebruiken. Vrijwel iedereen heeft internet van een provider in huis en de meegeleverde wifi-router zorgt ervoor dat iedereen al over draadloos internet beschikt. Wifi is tenslotte al in de meeste huishoudens aanwezig en je kunt er dus direct mee aan de slag.

Nadelen van wifi als protocol voor je smarthome

Dit voordeel is tevens een nadeel. Veel apparaten in huis maken al gebruik van je wifi-netwerk. Denk aan computers en laptops, smartphones en eventuele tablets. Hoe groter het gezin, des te meer personen ongetwijfeld gebruik maken van dit netwerk met één of meerdere apparaten. Begin je dan ook nog met smarthome-apparaten met wifi als protocol, dan kunnen er al snel ruis en storingen op het netwerk optreden. De meegeleverde router van je provider blinkt vaak niet uit in snelheid en capaciteit. Dit is vanuit het oogpunt van de provider logisch. Het moet nu eenmaal zo goedkoop mogelijk.

Wifi is daarnaast behoorlijk energievretend. Apparaten zoals bewegingssensoren, deur- en raamsensoren of slimme sloten met een batterij zijn behoorlijk snel leeg als deze communiceren via wifi. Dit hebben we gezien bij de bewegingssensor van LSC Smart Connect van de Action. Het bedrijf gebruikt het Tuya-platform als basis, maar werkt verder volledig via je eigen wifi-netwerk. De bewegingssensor werkt daarom met een time-out functie. Eenmaal geactiveerd duurt het een paar minuten voordat deze weer opnieuw ingeschakeld kan worden. Dit komt puur door wifi als protocol. Zou de bewegingsmelder altijd ‘aan’ staan, dan zul je al snel grootverpakkingen batterijen in moeten slaan (of anders de opladers bij de hand moeten handen).

Waar protocollen als Z-Wave en ZigBee dus in feite een netwerk aanmaken naast je wifi-netwerk, daar gaat alles bij wifi als smarthomeprotocol op één hoop. Dat is geen probleem als je slechts een paar producten wilt aanschaffen voor je huis, dat moet je router nog wel aan kunnen. Wil je echter je hele huis voorzien van producten met wifi als protocol, dan zul je al snel met storingen en inactieve apparaten te maken krijgen. Je zult dan dus alsnog een snellere (mesh)router (eventueel met extra nodes voor volledige dekking in je huis) met een grotere capaciteit moeten kopen of over moeten schakelen naar een ander protocol. Waar vroeger wifi volop gebruikt werd door fabrikanten als hoofdprotocol, daar hebben andere protocollen tegenwoordig vaker de voorkeur.

Voordelen van wifi als protocol voor je smarthome

Wanneer je bovenstaand verhaal leest denk je misschien: “Waarom zou ik door alle nadelen nog kiezen voor wifi als protocol?”. Een terechte vraag, maar toch zijn er ook zeker voordelen te noemen. Ten eerste natuurlijk de beschikbaarheid van wifi. Vrijwel iedereen met internet in huis heeft ook een wifi-netwerk. Het is dus zeer laagdrempelig om mee te starten, want je hoeft geen hub of andere producten aan te schaffen. Je koopt een wifi-product, verbind deze met je wifi-netwerk en kunt aan de slag.

Daarnaast is de aanschafprijs een voordeel. Producten die via bijvoorbeeld Tuya werken zijn vaak zeer voordelig aan te schaffen. Denk aan de LSC Smart Connect-producten die bij winkelketen Action te koop zijn. Voor 7,95 euro koop je al een slimme lamp. Wil je slechts enkele slimme producten in huis halen, dan is wifi als protocol zeker interessant doordat het zo gemakkelijk en goedkoop is.

Uiteraard kunnen geavanceerde gebruikers een apart deel van het wifi-netwerk specifiek en alleen gebruiken voor smarthome-producten met wifi als protocol, maar dat is voor veel beginnende gebruikers vaak geen optie. Dat laten we hier dan ook verder buiten beschouwing.

Producten met wifi als basis

Waar we enkele jaren geleden veel producten op basis van wifi zagen, daar wordt het de afgelopen jaren steeds minder. Toegegeven, er zijn nog altijd veel beveiligingscamera’s, slimme videodeurbellen, slimme thermostaten of je robotstofzuiger die werken via het wifi-protocol, maar het complete huis slim maken op basis van het wifi-protocol zien we steeds minder. Merken als Nanoleaf, WiZ en Switchbot sloot je voorheen gewoon aan op je wifi-netwerk, maar zijn tegenwoordig helemaal klaar voor de smarthomestandaard Matter (al dan niet via wifi), hebben ingebouwde Thread Border Routers of hebben gewoon een hub met Matter-ondersteuning. Wifi als protocol zal niet helemaal verdwijnen, maar het complete huis slim maken op basis van wifi, dat gaat je niet snel meer lukken. De nadelen zijn dan toch te groot, alhoewel er nog altijd fabrikanten zijn die vasthouden aan het wifi-protocol. Denk bijvoorbeeld aan de Tuya-producten van LSC Smart Connect (winkelketen Action) of de slimme lampen, sensoren en camera’s bij Kruidvat of Hema. Ook de producten van Marmitek en Woox werken via wifi (en via het Tuya-platform), maar ook Tuya zet steeds meer in op andere protocollen.

Je blijft dus nog altijd producten houden die werken op basis van wifi, maar je complete huis slim maken met producten die werken via het wifi-protocol zal steeds meer verdwijnen. Daarvoor zijn het te grote energievreters en daarvoor zijn de meeste wifi-netwerken in huis (dankzij de standaardrouters van je provider) gewoon niet goed genoeg. Alhoewel de nieuwe smarthomestandaard Matter (alles-met-alles verbinden) nog altijd niet is waar het zijn moet, gaan we wel meer die richting op. En dat betekent dat andere protocollen gewoon een streepje voor hebben.

Tot slot

Wifi kan een goed protocol zijn om te starten met een slim huis, maar door de vele beperkingen is het geen slim idee om je hele huis te voorzien van slimme producten op basis van het wifi-protocol. Dan loop je al snel tegen de nadelen aan zoals de beperkte bandbreedte en het hoge energieverbruik dat je met name zult merken bij producten met batterijen. Fabrikanten zijn hier de laatste jaren ook achter gekomen, waardoor je steeds minder producten in de winkel zult aantreffen die puur en alleen via het wifi-protocol werken. Natuurlijk zijn er nog genoeg losse producten als beveiligingscamera’s, videodeurbellen, thermostaten of robotstofzuigers die puur en alleen via wifi werken, maar het complete slimme huis inclusief lampen en sensoren via het wifi-protocol? Dat gaat steeds meer verdwijnen. Toch is wifi wel een goedkope oplossing om eens te kijken of een slim huis iets voor je is. Ze zijn relatief goedkoop in de aanschaf, makkelijk te installeren zonder hub en je hebt verder geen bijzondere extra kennis nodig. Verbinden met je wifi-netwerk en klaar. Bevalt het goed, dan kun je altijd nog overstappen naar een ander protocol.

Meer lezen?

Wil je meer lezen over smarthome? Check dan ons uitgebreide nieuwsarchief. Ook hebben we inmiddels een groot aantal tips en recensies geschreven waar je doorheen kunt klikken.