Aan de top van het tv-aanbod dingen twee technologieƫn naar de kroon: OLED en miniLED. Hoog tijd denken wij om die twee even te vergelijken zodat je een slimme keuze kunt maken wanneer je een nieuwe tv in huis haalt.
OLED vs miniLED: Technologie
OLED en miniled kunnen qua beeldkwaliteit allebei erg knappe beelden leveren. Maar om beter te begrijpen waar de verschillen vandaan komen is het goed om te weten hoe de twee technologieƫn juist verschillen van elkaar.
OLED is een āemissiveā beeldtechnologie. Dat betekent dat het OLED-scherm, en meer bepaald elke pixel, zelf licht geeft. Elke pixel kan onafhankelijk van omliggende pixels aan of uitgeschakeld worden. Wanneer hij uit staat is een pixel bovendien perfect zwart. Lees ons uitgebreid achtergrondartikel over OLED-technologie als je meer wilt weten, bijvoorbeeld als je wilt weten waarom de huidige OLED-tvās soms de term WOLED gebruiken.
MiniLED is op zich geen nieuwe schermtechnologie. Het is een verbetering van de bestaande LCD-tvās. Hoe dan juist? LCD is een ātransmissiveā beeldtechnologie. Dat betekent dat het LCD-scherm niet zelf licht geeft, maar het licht van een achterliggende lichtbron (de achtergrondverlichting) doorlaat. Die achtergrondverlichting bestond lang geleden uit buislampen (de klassieke LCD-tv), en werd later vervangen door witte LEDs (vandaar de naam LED-tv). Die LEDs worden in miniLED-tvās vervangen door zeer kleine LEDs. Dat heeft voordelen voor local dimming technologie, en voor het ontwerp. De piepkleine LEDs maken immers zeer dunne tvās mogelijk.
Tot slot, verwar miniLED-technologie niet met microLED. Dat laatste is echt een nieuwe beeldtechniek, maar het zal nog verschillende jaren duren voor we die aan normale prijzen in de huiskamer zien verschijnen.
OLED vs miniLED: Contrast
Een van de belangrijkste verschillen tussen beide technologieĆ«n is het contrast, de verhouding tussen de helderste en donkerste waarde die het scherm kan weergeven. OLED-tvās leveren een nagenoeg perfect contrast. Een OLED-pixel die uit staat is perfect zwart, zelfs als de pixel er naast nog licht geeft. Dat maakt dus intens contrast binnen het beeld mogelijk.
Dat is anders bij LCD-tvās. Een LCD-pixel kan nooit perfect het licht van de achtergrondverlichting blokkeren en heeft daardoor een veel lager contrast (ongeveer van 3.000:1 voor een VA-paneel tot 1.000:1 op een IPS-paneel). Om dat te verbeteren kan men global dimming gebruiken, of beter nog local dimming (we leggen dat haarfijn uit in dit artikel over verschillende types achtergrondverlichting). Des te meer zones een achtergrondverlichting heeft, des te beter het resultaat. Dat is belangrijk voor verschillende dingen. Een klein lichtaccent zoals een ster op een pikzwarte achtergrond is een lastige opdracht voor local dimming. Dim je de relevante zone te sterk dan verliest de ster aan intensiteit. Dim je die zone niet genoeg, dan wordt het zwart donkergrijs. Of nog een voorbeeld, een relatief helder groot voorwerp tegen een donkere achtergrond verplicht een of meerdere zones vrij helder te zijn, terwijl omliggende zones donker blijven. Door dat verschil kan je dan mogelijk zonegrenzen zien in beeld. De oplossing is duidelijk: je wilt zo veel mogelijk zones om zo fijnmazig mogelijk te dimmen. Uiteraard ben je daarbij beperkt door het aantal LEDs in de achtergrondverlichting. En miniLED-tvās gebruiken zo veel LEDs dat je erg veel zones kunt leveren. Waar dat bij klassieke LED-tvās vaak beperkt was tot 100 zones, kunnen miniLED-tvās 500 tot meer dan 1.000 of zelfs 2.000 zones leveren. Dat is een flinke stap vooruit en brengt het in sommige gevallen dicht bij OLED, al blijft OLED wel de onbetwiste leider voor contrast.
Contrast is belangrijk voor alles wat je kijkt, maar misschien net iets meer voor film en sommige games dan voor sport (dat overwegend heldere beelden heet). Ook het omgevingslicht speelt een belangrijke rol. Kijk je veel bij gedempt licht of verduistering dan is een goede zwartweergave erg belangrijk vermits je dan gemakkelijker het verschil ziet tussen diepzwart en donkergrijs. Bij veel omgevingslicht zijn je ogen daar minder gevoelig voor en is de weergave van diepzwart iets minder belangrijk.
OLED – alles dat je moet weten over OLED-TV’s en OLED-technieken
OLED vs miniLED: Helderheid
Zowel OLED als miniled hebben sinds hun introductie grote stappen gezet. Een ding is onveranderd gebleven. OLED levert nog steeds perfect contrast, maar moet op vlak van helderheid toch de kroon aan miniLED laten. OLED-instapmodellen (zoals de LG B4 en de Panasonic Z85A en de Sony XR80) leveren nog steeds maar 700-800 nits op een 10% venster en 130-140 nits op een volledig wit beeld. De mainstream OLEDs doen het beter, denk dan aan de LG C4 en Philips OLED809 die een piekhelderheid van 1000 nits leveren en 200 nits op een wit beeld. Topmodellen hebben de laatste jaren een grote evolutie doorgemaakt. De 2024 LG G4, Panasonic Z95A en Philips OLED959 bereiken pieken van 1700-2000 nits en rond de 250 nits op wit beeld. In 2025 maakte die nog een sprong, de LG G5 en Philips OLED950 klokken nu af op 2300 nits, en vooral op het volledig wit beeld maken ze een reuzesprong naar 360 nits. Een speciale opmerking is er voor Samsung dat in 2023 een nieuwe OLED-technologie introduceerde, QD-OLED, en zich daarmee metten in de top nestelde. Waar het eerste model (de S95C) in 2023 al 1350 nits en 270 nits haalde, kan de 2025 versie (de S95F) 2100 nits en 390 nits voorleggen.
Of we dat nu graag horen of niet, het blijft iets waar je bij OLED enigszins rekening moet houden. Recente modellen gebruiken heel wat technieken om inbranden tegen te gaan, en volgens fabrikanten is het bij normaal gebruik zeer zeldzaam, maar echt uitsluiten is onmogelijk. Wat je vooral moet vermijden is gedurende lange tijd statische beelden tonen. We denken dan aan een tv die continu op een nieuwszender staat die een vaste ticker-tape onderaan het scherm toont. Of games waarvan de HUD of interface niet verandert. Zet je tv ook nooit volledig uit (via het stopcontact of een schakelaar), maar laat hem in standby staan zodat hij in de achtergrond onderhoud kan uitvoeren. Wat de risicoās precies zijn lees je in ons artikel over inbranden.
MiniLED-tvās (en alle andere LCD-tvās) zijn ongevoelig voor inbranden. Kan je dus echt niet leven met het beperkte risico, dan kies je beter voor een miniLED-tv.
OLED vs miniLED: Kijkhoek
Wie niet perfect recht voor een LCD-tv zit, merkt vrijwel zeker dat het contrast sterk daalt (vaak omdat de zwartwaarde sterk stijgt), en dat de kleuren wat fletser zijn (door een dalende gammawaarde). Dat is een intrinsiek probleem bij LCD-technologie. Al kan het type van LCD-paneel wel een verschil uitmaken. VA-panelen hebben een erg goed contrast, maar zeer slechte kijkhoek. IPS-panelen moeten het stellen met minder goed contrast, maar hebben dan weer een betere kijkhoek.
OLED-tvās hebben echter de beste kijkhoek. Die is niet perfect maar wel aanzienlijk beter dan alle LCD-modellen. Contrast blijft nagenoeg perfect bewaard, net als de gammawaarde. OLED-schermen kunnen een lichte kleurshift hebben, maar de impact is over het algemeen beperkt.
Of kijkhoek voor jou belangrijk is, hangt uiteraard af van de opstelling van de tv, en van waar je precies kijkt. Wie bijvoorbeeld een L-vormig zitmeubel heeft, heeft vrijwel zeker plaatsen die niet mooi recht voor het scherm zitten.
OLED vs miniLED: Kleur
Op dit vlak zijn de verschillen eerder klein, al zijn ze er wel. Voor SDR-content zijn beide in staat om een nagenoeg perfecte kleurweergave te leveren. Voor HDR-beelden is er wel een verschil, al ligt dat strikt genomen maar in beperkte mate aan de kleuren. MiniLED-tvās gebruiken bijna allemaal quantum dot-technologie voor de kleurweergave. Daardoor halen zowel miniLED-tvās als OLED-tvās een kleurbereik dat ergens tussen 90-95% DCI-P3. Dat is ruim voldoende voor een knappe HDR-weergave. Maar omdat miniLED-tvās een hogere helderheid kunnen halen, hebben ze een groter kleurvolume. Vooral in zeer heldere, kleurrijke beelden zijn miniLED-tvās daarom wat beter.
OLED vs miniLED: Bewegingsscherpte
Dit is vooral van belang voor games en sport omdat je daar haarscherpe weergave van de actie wilt, ook als de camera snel over het beeld gaat of wanneer objecten of personen door het beeld zoeven. Bij film is het iets minder kritisch, veel mensen prefereren de wat zachtere look van 24fps. Bewegingsscherpte hangt af van de snelheid waarmee beelden ververst worden (refreshrate), maar ook van de reactietijd van elke pixel.
Bij OLED is die reactietijd minder dan 1 ms en de meeste OLED-tvās hebben een 120Hz paneel. Die combinatie zorgt voor haarscherpe beelden.Ā Opgelet, sommige instap-OLEDās zoals de LG A1 gebruiken een 60Hz paneel, en leveren dus wel wat bewegingsscherpte in.
HetĀ LCD-paneel van een miniLED-tv heeft vaak een reactietijd van 10ms en zelfs bij 120Hz refreshrates zorgt dat voor een wat wazigere weergave. Zowel OLED als miniLED kunnen gebruik maken van Black Frame Insertion om het beeld nog scherper in beeld te brengen.
In de praktijk is het verschil tussen beide, zolang ze allebei een 120Hz paneel gebruiken, niet zo groot. Maar wie absoluut het scherpste beeld wilt, kiest best voor OLED.
FWD Live Webcast: televisies kalibreren (terugkijken)
De prijs en het schermformaat
OLED is nu niet alleen meer te verkrijgen in 55 en 65 inch formaten. Met de introductie van 48, 77, 83 en zelfs 97 inch heb je binnen OLED nu ongeveer even veel keuze als binnen de miniLED modellen.
Het is geen uitgemaakte zaak meer dat OLED duurder is dan miniLED. Een snelle toer langs de winkelprijzen leert ons dat de LG OLED-modellen onder de prijs van de top miniLED modellen duiken. Maak dus zeker een goede prijsvergelijking en houd vooral kortingsacties in het oog, die kunnen vaak een substantiƫle korting betekenen.
Meer tips en adviezen
Wil je meer lezen over beeldtechnieken, belangrijke specificaties van televisies en waar je op moet letten als je een televisie koopt? Neem dan onze tips en advies-sectie door.
Partnerbijdrage
Bij onze partner HelloTV kun je terecht voor een breed assortiment grootformaat televisies van vrijwel alle merken. Ook biedt de winkel een uitstekende installatie- en montagedienst om de televisie bij jou thuis aan de muur te krijgen.
Reacties (3)