De voordelen en nadelen van een smarthome

Voordelen van een smarthome

Laten we beginnen met de voordelen van het huis van de toekomst. Zo kun je op de langere termijn gaan besparen op kosten, zoals bijvoorbeeld de energie- of waterrekening. Verschillende sensoren en slimme thermostaten kunnen meer inzicht in het verbruik van bewoners geven, terwijl ze toegang bieden tot een hoop extra slimme functies. Zo kunnen verwarmingen worden uitgeschakeld wanneer je van huis bent en kunnen led-lampen op vaste momenten worden in- of uitgeschakeld. Ook kun je tegenwoordig witgoed koppelen aan je zonnepanelen waardoor bijvoorbeeld de wasmachine start bij een overschot aan stroom.

Besparen, ondanks de investering die van tevoren nodig is, is al een goed argument voor een smarthome. Maar wat dacht je van het gemak wat je in huis haalt? Niet meer hoeven nadenken over de verwarming of de lampen, aangezien die op vaste schema’s of in specificatie scenario’s draaien. Of ervoor zorgen dat de koffie ’s morgens al gezet wordt als je net je bed uitkomt. Daarnaast kun je een hoop processen in huis automatiseren en diensten aan elkaar koppelen, waardoor je vrij weinig saaie taken hoeft uit te voeren op dagelijkse basis.

Het gros van de smarthomeproducten heeft een internetverbinding, het zij met of zonder draad. Daardoor is het ook vaak mogelijk dat je de apparaten van een afstand kunt bedienen. Zo kun je bepaalde devices in huis in- en uitschakelen wanneer je iets vergeten bent. Zo hoef je je op vakantie niet meer af te vragen of je de tv nou hebt uitgeschakeld of niet; met een slimme stekkerdoos zou je hem alsnog uit kunnen zetten. Of je kunt iets bijstellen, zoals bijvoorbeeld de thermostaat, wanneer je eerder thuis komt dan vooraf ingepland.

Daarnaast kunnen smarthomes vaak veiliger zijn. Veel alarmsystemen bieden voor een relatief laag bedrag een compleet pakket aan, waardoor je ramen, deuren en ruimtes kunt beveiligen met sensoren. Ook kun je zelf een alarmsysteem samenstellen wanneer je een smarthomehub gebruikt. Als consument bepaal je ook helemaal zelf met welke onderdelen je zo’n alles-in-één-systeem of zelf samengesteld uitbreidt. Daarmee halen nog een mooi punt aan: je bepaalt namelijk ook zelf welke apparaten je wel en niet vervangt of koopt. Het enige waar je rekening mee moet houden is ondersteuning voor bepaalde protocollen en stemassistenten wanneer je het alarmsysteem in je smarthome wilt integreren.

Over stemassistenten gesproken: tegenwoordig heb je de keuze uit een aantal grote persoonlijke assistenten, waar Amazon Alexa, Google Assistent en Siri bij Apple de belangrijkste en de bekendste zijn. Met zo’n stemassistent kun je allerlei apparaten in huis aansturen met je stem, waardoor je dus niet fysiek bij het apparaat hoeft te staan of je telefoon in de buurt hoeft te hebben. Middels een simpel stemcommando kun je allerlei zaken in en rondom het huis regelen, waardoor de dingen zo gepiept zijn.

Nadelen van een smarthome

Hoe mooi zo’n smarthome ook lijkt, er kleven wel degelijk nadelen aan. Of beter gezegd: dingen waar je rekening mee moet houden. Zo kan een actieve internetverbinding van producten binnen je smarthome ervoor zorgen dat dingen misgaan: hackers kunnen met je gegevens aan de haal gaan, terwijl een instabiele of slechte verbinding er tevens voor kan zorgen dat sommige diensten niet meer (goed) werken. Voor een optimale veiligheid is het verstandig je thuisnetwerk goed te beveiligen, maar net zo belangrijk is het up-to-date houden van producten en jezelf inlezen over het product en de fabrikant van het product.

Een stabiel, dekkend en snel WiFi-netwerk kun je op verschillende manieren bereiken. Het belangrijkste aspect is dat je overal in huis een goede verbinding hebt en dat alle producten binnen het huis naadloos van access point naar access point kunnen overstappen. Dit kun je bereiken door voor een mesh-netwerk te kiezen. Heb je ook plannen voor smarthomeproducten in de tuin? Dan zijn er ook verschillende manieren om je WiFi-verbinding in de tuin te optimaliseren.

Daarnaast kan het best ingewikkeld zijn om alle slimme producten aan elkaar te koppelen. Veel apparaten en systemen werken niet vanuit de doos samen en het kan heel wat energie en moeite kosten om uit te vogelen wat nu wel en niet kan sanenwerken. Er zijn verschillende smarthomeprotocollen momenteel, evenals verschillende stemassistenten, hubs en clouddiensten. Je moet dus goed opletten waar je precies in investeert, zodat het product dat je daarna wil kopen ook gekoppeld kan worden aan hetgeen je al hebt staan. Het vergt nogal wat voorbereiding en kennis van de gebruiker, waardoor de markt voor smarthomeapparaten aanvankelijk een hoge drempel heeft.

Een goede start is je eerst oriënteren in de wereld van hubs. Je kunt gaan voor geavanceerde hubs als Homey, Home Assistant of Fibaro waarmee de kans groot is dat je al je slimme producten kunt koppelen. Deze hubs bieden de mogelijkheid geavanceerde scenario’s te maken waarmee je complete huis te automatiseren is. Maar, de leercurve is steil en de aanschafkosten zijn vaak relatief hoog. Je kunt ook voor een minder geavanceerd systeem als Google Home of Apple HomeKit kiezen. Je krijgt wat meer gebruiksgemak en de kosten liggen lager, maar het aantal te koppelen producten is minder en je kunt minder geavanceerde scenario’s maken. Een andere optie is producten van een specifiek merk kiezen en dat systeem uitbreiden met compatibele producten van andere merken. Zo kan Philips Hue geïntegreerd worden met tal van diensten en producten van andere merken. Sowieso kan het interessant zijn voor A-merken te kiezen aangezien de kans dan groter is dat deze producten gekoppeld kunnen worden aan andere producten en diensten.

Overigens wordt er op het moment van schrijven gewerkt aan een protocol waarmee heel veel producten met elkaar moeten kunnen communiceren. Dit protocol heet Matter en hoewel er nog veel onduidelijk is kunnen we vanaf 2022 meer nieuws en producten die het protocol ondersteunen verwachten. Wat we nu al weten lees je in ons achtergrondartikel over Matter.

Een ander aspect waar je rekening mee moet houden zijn de kosten van dit alles. Wanneer je snel een toekomstbestendig huis wil hebben, dan kan dat nog wel eens een dure grap worden. Natuurlijk zijn er ook goedkopere alternatieven van alle producten beschikbaar, maar dan merk je vaak in de praktijk dat het minder goed zit wat de gebruiksvriendelijkheid, compatibiliteit en toekomstbestendigheid betreft. Ook moet je altijd maar afwachten hoe lang producten en diensten ondersteund worden en wanneer je dus wordt gedwongen opnieuw te investeren. Ga je voor de lange termijn, dan loont het zich om in stappen te werken en te kiezen voor kwaliteit en compatibiliteit. De prijs is belangrijk, maar goedkoop is soms wel duurkoop.

Tot slot willen we nog even terugkomen op de smarthomehubs, of eigenlijk alle systemen die ervoor zorgen dat jouw huis slim wordt en zelf slim werkt. Het is en blijft techniek waardoor dingen fout kunnen gaan en even niet kunnen werken. Een update kan voor problemen zorgen of een verkeerde instelling kan de boel op zijn gat leggen. Ook kan het internet eruit liggen, waardoor producten die afhankelijk zijn van de cloud niet meer (goed) werken. Dit zijn nadelen waar je lastig omheen kunt werken, maar als je de risico’s wilt beperken kies je voor producten die ook zonder actieve internetverbinding kunnen werken, op lokaal niveau. Philips Hue werkt bijvoorbeeld altijd zonder internet, natuurlijk met de beperking dat je er niet van buitenaf bij kunt op dat moment. Kies je voor een geavanceerde smarthomehub als de Homey Pro, Home Assistent of Fibaro? Dan heb je als voordeel dat je alles lokaal kunt aansturen en het scenario’s ook werken als er geen internet is. Maar, koppel je producten middels een API of cloud, dan werken die vanzelfsprekend niet. Tot slot is het ook goed om te weten dat hoe geavanceerder de hub, hoe meer verantwoordelijkheid bij jezelf ligt. Je kunt een compleet huis laten draaien op een Homey Pro of Fibaro Home Center, maar als die even niet werkt of je hebt zelf iets fout ingesteld, dan is je huis in één keer niet meer zo slim. Nu kunnen we uit eigen ervaring zeggen dat dit risico niet groot is, maar feit blijft dat je zelf de verantwoordelijkheid draagt. Dat is niet het geval bij een duur systeem als KNX of Loxone dat je professioneel laat installeren.

Meer lezen?

We hebben een grote hoeveelheid artikelen geschreven die je allemaal kunt terugvinden in onze sectie voor tips en advies, waarin we alles uitleggen over de beste keuzes die je kunt maken, het netwerk van  je smarthome, de protocollen waar je uit kunt kiezen en de beste smarthomeproducten die je kunt kopen. Ben je naar iets specifieks of juist iets algemeens op zoek, dan is de kans groot dat we erover geschreven hebben. Mocht je iets niet kunnen vinden of mis je iets, dan kun je altijd terecht in onze sectie voor vragen en antwoorden.

Ben je op zoek naar inspiratie en praktijkvoorbeelden? Lees dan ons FWD Smart Living Project eens door. In dit project hebben we een nieuwbouwhuis volledig smart gemaakt, met honderden producten. We vertellen je alles over de keuzes die we gemaakt hebben, hoe alles geïnstalleerd is en natuurlijk hoe we alles geautomatiseerd hebben.