Round-up: smarthome van Action, HEMA, Kruidvat en Lidl

Tuya als het achterliggende platform

Je bent Tuya ongetwijfeld wel eens tegengekomen op deze website. Tuya is een Amerikaans-Chinees bedrijf en is opgericht door ex-medewerkers van Alibaba, dat je weer kent van Aliexpress en de Alibaba Cloud. Het bedrijf bestaat nog maar enkele jaren, maar heeft inmiddels wereldwijd diverse kantoren. Tuya stelt feitelijk iedereen in staat om binnen een paar stappen een smarthome-collectie te maken. Het bedrijf heeft op dit moment als 180.000 klanten in 190 verschillende landen. Er zijn al ruim 90.000 Tuya-enabled producten op de markt in 500 productcategorieën. Het bedrijf opereert met name op de achtergrond, maar is één van de grootste IoT-bedrijven ter wereld.

Tuya maakt namelijk zelf helemaal geen smarthome-producten, maar levert de achterliggende techniek en het cloudverkeer via het 4A IoT Platform. Het levert hardwaretoegang tot netwerkmodules, de achterliggende cloud en software om je eigen app te ontwikkelen. De kennis van Aliexpress van de oud-medewerkers komt hier weer naar boven, want via het achterliggende platform kan jij in zee met ongeveer 3000 fabrikanten waar je direct mee in zee kunt gaan om je eigen smarthome-collectie vorm te geven. Eigenlijk is het dus een Aliexpress voor smarthome-oplossingen. En precies dat hebben Action, HEMA, Kruidvat en Lidl gedaan.

Via de website van Tuya kom je in contact met duizenden fabrikanten en is het simpelweg een kwestie van aanklikken wat je in je eigen ‘collectie’ wilt gaan uitbrengen. Tuya kan een groot deel uit handen nemen, waaronder het maken van de app. De apps van Action, HEMA, Kruidvat en Lidl lijken dan ook zeer sterk op de Tuya Smart of Smart Life-app van Tuya zelf, met hier en daar enkele aanpassingen. Iedereen kan dus vrij gemakkelijk via Tuya een eigen smarthome-collectie starten. Wil je meer lezen over hoe het precies werkt bij Tuya? Lees dan hieronder ons achtergrondartikel.

Wifi en Zigbee

Het is niet zo dat iemand op kantoor bij een winkelketen de collectie zelf heeft aangemaakt. Action en HEMA hebben de collectie via het bedrijf Electro Cirkel BV (bekend van het merk Calex). Kruidvat via het bedrijf iStarworld. Deze bedrijven hebben in opdracht van de winkelketens de smarthome-collecties via Tuya samengesteld en de aangesloten fabrikanten geregeld. Dit zorgt voor zeer gelijkwaardige collecties die weliswaar op punten verschillen, maar ook veel overeenkomsten vertonen. De collecties van Action, HEMA en Kruidvat maken allen gebruik van het wifi-protocol. Je hebt dus geen extra hub nodig, maar koopt simpelweg een product, download de app en voegt het slimme product toe.

Lidl doet het anders. Naast het wifi-protocol ondersteunt Tuya ook het Zigbee-protocol en dat is waar Lidl gebruik van maakt. Ook merken als Philips Hue en IKEA Trådfri werken via Zigbee. Bij Zigbee heb je echter wel een bridge of hub nodig. Deze krijg je bij het starterspakket van Lidl meegeleverd. Je hoeft deze echter niet te gebruiken. Je kunt de producten van Lidl ook aansluiten op de bridge van Philips Hue of IKEA Trådfri. En via de overkoepelende Tuya-app kun je de Lidl-producten ook met de slimme producten van Action, HEMA en Kruidvat gebruiken. Hiermee lijkt de Lidl op papier een streepje voor te hebben ten opzichte van de collecties van Action, HEMA en Kruidvat door deze compatibiliteit met zowel A-merken als met de andere winkelcollecties.

Privacy en veiligheid

Tegenstanders noemen vaak de veiligheid en privacy als punt om niet te kiezen voor de collecties van de winkelketens. En deze zorgen begrijpen we ook zeker. Tuya is Chinees en China heeft geen goede track-record als het gaat om privacy en mensenrechten. Wat doen zij met al je gegevens? Kijkt de Chinese overheid ook mee? Wanneer je één van deze apps voor het eerst installeert krijg je de privacy policy te zien. Behalve een ‘We gaan je gegevens niet misbruiken’, zal je hier verder vrij weinig informatie uithalen als gewone consument.

En alhoewel we de zorgen begrijpen moeten we Tuya hier eerst voorlopig het voordeel van de twijfel geven. Tuya is zeker niet één of ander obscuur Chinees bedrijfje, maar een echte grootmacht op IoT-gebied. En het bedrijf moet zich hier in Europa gewoon aan de regels houden. Zo is Tuya ook lid van de Zigbee Alliance en ligt het door de sterke groei inmiddels overal onder een vergrootglas. En verhalen van misbruik zijn op dit moment niet bekend.

Dit echter in tegenstelling tot Facebook, Amazon of Google, waarbij de privacy regelmatig in het geding is gekomen. Veel consumenten doen bij deze Amerikaanse bedrijven ineens veel minder moeilijk over privacy, maar bij een Chinees bedrijf hebben we het er ineens wel moeilijk mee. Dat is natuurlijk een kromme redenatie. We moeten, zeker als smarthome-enthousiastelingen, altijd voorzichtig zijn met onze persoonlijke gegevens, bij iedere fabrikant uit welk land dan ook. En blijken de zorgen over Tuya achteraf toch terecht? De tijd zal het leren. Voorlopig moet iedereen voor zichzelf beslissen of we Tuya vertrouwen. Wij zien voorlopig echter geen reden om de collecties van de winkelketens hierdoor uit voorzorg over te slaan. Vertrouw je het toch niet, maar wil je toch graag deze betaalbare producten in je slimme huis gebruiken? De ervaren gebruiker kan aan de slag met het ‘flashen’ van de slimme lampen en andere van deze producten. Hiermee verander je de software op het product en kun je ze buiten Tuya om (en dus buiten de Chinese servers om) gebruiken in bijvoorbeeld Home Assistant.

Nadeel van het wifi-protocol

Een punt van kritiek van de tegenstanders waar wij ons wel in kunnen vinden is het gebruik van het wifi-protocol. Voor een aantal producten is dit geen probleem, maar wil je het hele huis behangen met slimme producten die gebruikmaken van het wifi-protocol, dan zul je al snel tegen problemen aanlopen. Helemaal als je gebruikmaakt van de standaard modem/router van je provider. Deze krijg je vaak gratis bij je abonnement en moeten natuurlijk zo goedkoop mogelijk blijven voor de providers. Hierdoor blinken ze niet uit in bereik en capaciteit. En de producten van Tuya maken gebruik van het 2.4 GHz-netwerk, niet van 5 GHz.

Het probleem is dat providers de netwerken liever niet scheiden en daardoor beide netwerken onder dezelfde naam uitzenden. Een smartphone kiest dan bijvoorbeeld het op dat moment snelste netwerk en kan continue wisselen. In theorie zou een product dat enkel geschikt is voor 2.4 GHz automatisch dat netwerk moeten kiezen, maar de praktijk wijst helaas anders uit. Veel mensen ervaren problemen met deze goedkope twee-in-één modem/routers van de providers in combinatie met wifi-producten en dus moet je in de instellingen duiken om actief de 5 GHz (tijdelijk bij installatie) uit te zetten of de netwerken te scheiden door ze twee verschillende namen te geven. Dat is allemaal niet heel moeilijk, maar niet iedereen heeft hier kaas van gegeten.

Sowieso is een gescheiden 2.4 GHz- en 5 GHz-netwerk aan te raden, omdat veel apparatuur er niet mee om kan gaan als deze beide dezelfde naam hebben zonder scheiding. Gelukkig zijn er veel monteurs van KPN en Ziggo die bij installatie toch gelijk deze scheiding aanmaken, overigens tegen instructies van de providers zelf in. Vraag het anders gewoon zelf aan de monteur om dit direct bij installatie te scheiden. Dat zal je op termijn een hoop ellende besparen.

Daarnaast zal je capaciteit van de goedkope modem/router van je provider al snel bereikt zijn. Je smartphones, laptops, slimme speaker en nog een aantal smarthome-producten en het geheel staat al snel op instorten door het gebrek aan capaciteit. Alles gaat bij het wifi-protocol op één hoop op je router. Hierdoor treden al snel storingen op en werken apparaten niet meer, waardoor je het geheel iedere keer weer moet resetten. De oplossing is om dan zelf een goede router aan te schaffen met een betere capaciteit en groter bereik of te kiezen voor een mesh-systeem in het huis. Je wilt tenslotte ook op zolder goed bereik hebben. En dan zijn de goedkope producten van de winkelketens ineens weer een stuk duurder als je ook je netwerkapparatuur zelf moet vervangen. In tegenstelling tot het wifi-protocol maken Zigbee en Z-Wave een apart netwerk aan naast je wifi-netwerk, waardoor het verkeer veel beter geregeld kan worden.

Een ander nadeel van het wifi-protocol is het energieverbruik. Wie wel eens batterijen in een bewegingssensor heeft geplaatst dat werkt met het wifi-protocol kent de time-outs van deze sensoren om batterijen te besparen. Hierbij staat de sensor na activatie enkele minuten in standby-modus, waardoor je toiletbezoekje uiteindelijk in het donker eindigt. Het werkt gewoon niet lekker en je moet daarnaast al snel de batterijen weer vervangen.

De nadelen van het wifi-protocol en het 2.4 GHz-netwerk zijn dus aanwezig, helemaal in combinatie met je goedkope router van je provider. Oplossingen zijn er echter te vinden. Ervaren gebruikers kunnen hier gemakkelijk een oplossing voor maken, maar voor de normale consument kan de installatie van deze betaalbare Tuya-producten dus iets moeilijker uitpakken.

Action, HEMA, Kruidvat of Lidl?

Nu we de voor- en nadelen van de slimme producten van de winkelketens op een rijtje hebben gezet is het tijd om te kijken naar de onderlinge verschillen tussen de producten. Van welke winkelketen moet je nu de slimme producten gaan kopen? We hebben alle vier de collecties uitgebreid getest en kunnen daarom een goed oordeel vellen.

Lidl is de vreemde eend in de bijt. Bij Lidl heb je een hub nodig die je bij het starterspakket krijgt, maar ook los kunt kopen. Deze producten werken via het Zigbee-protocol en werken dus samen met Philips Hue en IKEA Tradfri, maar via de Tuya Smart Life-app ook met Action, HEMA en Kruidvat. Action, HEMA en Kruidvat werken via het wifi-protocol. Je hebt geen hub nodig en kunt deze producten gewoon onderling in elkaars app gebruiken. Lidl lijkt dus een streepje voor te hebben, doordat je gewoon Philips Hue-lampen kunt kopen om je collectie van Lidl na verloop van tijd te upgraden. Lidl is echter zeker niet de goedkoopste optie en in onze review kon je lezen dat de lichtopbrengst van de kleurenlampen eigenlijk onder de maat is in vergelijking met de kleurenlampen van de andere winkelketens. We zetten de prijzen van de E27-kleurenlampen even op een rijtje voor een vergelijking.

• Action: 6,95 euro
• Hema: 12 euro
• Kruidvat: 7,49 euro
• Lidl: 15,99 euro

Ter vergelijking, op de website van Philips Hue kost één E27-kleurenlamp 59,99 euro. Zoek je wat verder, dan is de goedkoopste prijs nog altijd 42 euro voor één lamp. Een gigantisch verschil. Philips Hue is kwalitatief beter dan de kleurenlampen van de winkelketens, met name op het gebied van kleur en het geleidelijk in- en uitschakelen van de lamp. Je koopt echter bijna tien kleurenlampen van de Action in vergelijking met één kleurenlamp van Philips Hue. Het verschil in kwaliteit is nu ook weer niet zo groot om dit verschil te verklaren.

Alle vier de lampen van de winkelketens leveren 806 lumen (9 watt). Dat lijkt dus precies hetzelfde, maar in ons testblokje zagen we toch verschillen. Zo is de kleurenlamp van Action qua kleur de beste optie met de meest verzadigde en felle kleuren. Deze kleurenlampen kunnen ook wittinten weergeven en daar zagen we grote verschillen. Kruidvat en Lidl zijn behoorlijk koud (blauw), de lamp van de Action juist heel warm (geel). De Hema zit er een beetje tussenin. Het hangt er dus maar net vanaf waar je voorkeur naar uit gaat. Ga je voor functioneel wit (koud) of meer voor sfeer (warm)? De lamp van de Action heeft de beste bouwkwaliteit en is twee keer zo zwaar als de andere lampen. Deze kleurenlamp is echt gebouwd als een tank en is daarnaast de goedkoopste optie van de vier kleurenlampen.

De verschillende collecties

De Action met LSC Smart Connect en Kruidvat met Kruidvat Smart Home hebben veel grotere collecties dan HEMA en Lidl. Bij de laatste twee ketens vind je voornamelijk verschillende soorten lampen, slimme stekkers en een afstandsbediening. Lidl heeft daarnaast ook een ledstrip, een tafelcontactdoos, plafondlampen en bewegingssensoren. Action en Kruidvat doen daar nog weer een stapje bovenop met beveiligingscamera’s, een videodeurbel en een sirene. De Lidl heeft daarnaast slimme kerstverlichting in het assortiment, waar wij persoonlijk erg van gecharmeerd zijn omdat dit een zeer goed product is.

Kies je voor de beste prijs, ga dan naar Action en Kruidvat. Daar vind je tevens de grootste collecties. Action lijkt het populairst onder consumenten, want je zult hier nog wel eens lege schappen vinden en je kunt bij Action niet online bestellen. Kruidvat laat je de slimme producten zowel in de winkels als online in de webshop bestellen. Slimme kleurenlampen zijn al eens in de aanbieding geweest voor 3,99, waardoor Kruidvat verreweg de beste prijs heeft. Iets duurdere producten als de videodeurbel zijn dan bij Action wel weer iets voordeliger dan bij Kruidvat.

De HEMA is duurder dan Action en Kruidvat en dat prijsverschil is niet echt te verantwoorden, behalve dan dat de wittinten van de lamp van HEMA net even de voorkeur heeft doordat het beter gebalanceerd is tussen koud wit en warm wit. De voorraad is bij HEMA echter wel goed op orde, zowel in de winkels als in de webshop van HEMA. Heb je dus echt een lamp nodig ter uitbreiding van je smarthome-collectie, dan zal je bij HEMA altijd slagen. De producten van Lidl lagen tijdens Black Friday in de winkels, maar is inmiddels alleen via de webshop van Lidl verkrijgbaar. Lidl is tevens duurder dan de andere winkelketens, maar maakt wel gebruik van het Zigbee-protocol. Wil je later uitbreiden, dan kan dit veel gemakkelijker dan bij de producten van de andere winkelketens.

Verschillen tussen de apps

De apps gebruiken allemaal de Tuya Smart Life-app als basis, maar dan met een eigen logo. Zet je de apps naast elkaar, dan lijkt het allemaal heel erg op elkaar. De foto hieronder toont, van links naar rechts, de apps van HEMA, Kruidvat en Lidl. Weet je hoe de ene app werkt, dan lukt het met die andere apps ook wel. Wel zijn er kleine verschillen doorgevoerd met net iets andere namen voor vensters of werken de sliders voor het veranderen van kleuren of wittinten net even verschillend. In de basis zijn de apps allemaal gelijkwaardig aan elkaar. Dat gaat het verschil in ieder geval niet maken. Dit geldt ook voor ondersteuning voor spraakassistenten. Action, HEMA en Kruidvat ondersteunen Google Assistant en Amazon Alexa, maar niet voor alle producten. Kijk dus goed op de doos of jouw gekozen product ondersteuning biedt voor je favoriete stemassistent. De doos moet voorzien zijn van het logo van je favoriete stemassistent. Zo niet, dan is er ook geen ondersteuning. Lidl ondersteunt enkel Google Assistant.

Wat moet je nu kiezen?

De winkelketens hebben smarthome betaalbaar gemaakt voor de gewone consument. Voor slechts een paar euro haal je een kleurenlamp in huis die je met je stem of via je smartphone kunt bedienen. Wanneer je rekening houdt met bovengenoemde nadelen, dan bieden de collecties van Action, HEMA, Kruidvat en Lidl een mooie instap in de wereld van smarthome. Een merk als Philips Hue heeft qua kwaliteit een streepje voor, maar daar is de veel hogere aanschafprijs dan ook naar. De winkelketens hebben met de smarthome-collecties de smarthomewereld vooruit geholpen door betaalbare en kwalitatief goede producten in de winkels te leggen. Voor starters is het dan ook een geschikte optie om te beginnen met een slim huis, zolang je de nadelen ook maar in acht neemt. En de smarthome-liefhebbers weten hoe het is. Ben je eenmaal gestart om je huis slim te maken, dan wil je al snel meer.

Ga je voor de toekomst en wil je later uitbreiden met A-merken? Dan is Lidl de beste optie dankzij de hub en het Zigbee-protocol. Zolang je maar weet dat de kleurenlampen van Lidl minder goed zijn dan de kleurenlampen van Action, HEMA en Kruidvat. En dat verschil is behoorlijk groot, wat tevens een flink nadeel is. Lidl is daarnaast ook de duurste optie. Ga je voor goedkoop? Kijk dan eens bij Action en Kruidvat. Zij hebben tevens de grootste collecties. Goedkoop is in dit geval zeker geen duurkoop, want alle winkelketens scoren een ruime voldoende. Heb je echt een lamp nodig en is de voorraad bij andere winkels niet op orde? Loop dan eens de HEMA binnen. Qua wittinten de beste lamp, maar wel een duurdere optie. Gelukkig kun je al deze producten door elkaar gebruiken, dus je hoeft echt niet al je producten van één winkelketen te kopen.