Review: Samsung QE65QN95B (QN95B-serie) Neo QLED-televisie

Samsung QE65QN95B – Design

Het Infinity One design van de Samsung QN95B-serie is een indrukwekkende verschijning. Het is een hele prestatie om een scherm, backlight, luidsprekers en een hoop elektronica in zo een dun frame te passen. Een belangrijk deel van de elektronica zit natuurlijk in de One Connect Box, maar toch, met die amper 17mm diepte is hij net geen centimeter slanker dan zijn 2021 voorganger.

Het zilverkleurig kader accentueert zijn slank profiel, en aan de voorzijde is de rand amper enkele millimeter breed. Ook de achterzijde is mooi afgewerkt. Een visgraatpatroon siert de zwarte afwerking en achteraan links en rechts zijn vier speakers ingewerkt.

De centrale voetplaat van de QN95B-serie is ook zilverkleurig, ze is zwaar en stevig, en biedt achteraan plaats om de One Connect Box te installeren. Het geheel staat stevig, ook al kan het scherm door zijn omvang lichtjes wiebelen als je het een duwtje geeft.

Samsung QE65QN95B - Aansluitingen

Samsung levert vier HDMI 2.1-aansluitingen op de QN95B-serie. Die zijn voorzien van 40 Gbps bandbreedte en ondersteunen eARC (op HDMI 3), ALLM, en VRR.  Verder zijn er drie USB-aansluitingen en een optisch digitale audio-uitgang. Ethernet, WiFi en Bluetooth zijn natuurlijk ook beschikbaar. Er is geen hoofdtelefoonaansluiting, daarvoor ben je aangewezen op Bluetooth.

Alle aansluitingen staan op de One Connect Box, die oplossing blijft een uitstekende en exclusieve Samsung-troef als je kiest voor wandmontage. Maar zelfs indien je de tv opstelt op een meubel kan de One Connect Box ergens samen met de randapparaten in een kast. Er loopt dan slechts één kabel naar de tv, en die zorgt voor zowel stroom als data. Alhoewel Samsung het nog steeds de Invisible Cable noemt is de vrij dikke zilveren kabel dat eigenlijk enkel nog in naam.

Je kan de One Connect Box van de QN95B-serie ook achter op de voet van de tv plaatsen. Daarvoor is er een korte verbindingskabel meegeleverd.

Samsung QE65QN95B - Gebruiksgemak en smart tv

Nadat vorig jaar LG al koers wijzigde voor de smart tv interface heeft ook Samsung dit jaar de steven gewend. Weg met de balk onderaan het scherm, welkom de schermvullende interface. Het is een beslissing die we niet meteen toejuichen, onze eerste ervaringen met de nieuwe interface zijn gemengd. Wat ons onmiddellijk opviel, wanneer je de tv start is de interface wat trager. Na een minuutje is dat beter, maar even vlot als de oude interface lijkt hij ons niet.

Centraal in het scherm vind je een rij apps. Daar zit ook een tegel voor live tv tussen, en een tegel voor elk aangesloten apparaat. Die rij kan je uiteraard naar believen aanpassen. De ruimte boven deze rij is volledig verspild. Onder de apps vind je links een tegel met je laatste bron, en daarnaast een selectie van wat er nu te zien is op Samsung TV plus. Verder naar onder, en dan zit je eigenlijk al op een tweede en derde scherm, staan rijen aanbevelingen uit allerlei streaming apps. Helaas kan je daarvan niets aanpassen. Samsung ziet dit scherm als een plaats waar je media ontdekt. We hadden liever gezien dat wanneer je de tegel van een app selecteert, er daarboven aanbevelingen verschenen, in de ruimte die nu ongebruikt is.

Je kan nog steeds een balk oproepen met snelinstellingen, door de op toets linksboven op de remote te drukken. Het volledige instellingenmenu is hier en daar aangepast. Onder beeld en geluid heb je nu een sectie ‘Verbinding’ waar je onder andere netwerk, Airplay, maar ook de HDMI-instellingen en de spelmodus instellingen aanpast.

Onze eerste indruk is dat de nieuwe opdeling van de Tizen Smart Hub niet altijd even logisch of handig is. We werken aan een nieuw overzichtsartikel van de Smart Hub, waarin we elke functie wat beter toelichten. Tegen dan hebben we ook iets meer tijd met de vernieuwingen gehad.

Afstandsbediening

De afstandsbediening heeft een aantal kleine wijzigingen gekregen. Er is onderaan een vierde sneltoets bijgekomen voor Disney+. De rechterboventoets die vroeger het numeriek blok en kleurtoetsen op het scherm zette, toont nu ook het snelmenu. De remote maakt gebruik van een fotovoltaïsch paneel achteraan om zijn batterij op te laden. Volgens Samsung oogst hij ook energie uit de radiogolven van bijvoorbeeld je WiFi.

Verder is de remote ongewijzigd. Ze heeft een lichte en duidelijke toetsaanslag en de layout is handig. Enkel het ontbreken van numerieke toetsen kan voor sommige gebruikers wat lastig zijn.

Functies

De QN95B-serie beschikt over een dubbele tv-tuner voor digitale tv (DVB-T2/C/S2) en één CI+-slot. Kijken en tegelijk een ander kanaal opnemen kan enkel als een van beide kanalen onversleuteld is. YouTube en Netflix kan je naar de tv casten via Google Cast, en voor iOS gebruikers is er ondersteuning voor Airplay2. De mediaspeler is goed, maar kan niet overweg met het oudere Divx of Xvid en hij speelt geen DTS soundtracks. Ondertitels en HDR vormden geen probleem, en de audiospeler is volledig.

Samsung biedt een hele rits speciale features aan. Ambient mode is nu ook toegankelijk vanuit het Home Scherm (via de balk links). Het geeft je tv een decoratieve of informatieve functie wanneer je geen tv kijkt.

Via MultiView kan je twee bronnen tegelijk bekijken. Met een USB-camera kan je videochatten via Google Duo. PC on TV werd omgedoopt naar Workspace, voor zij die op hun groot scherm willen werken.

Samsung QE65QN95B - Beeldverwerking

De Neural Quantum Processor 4K van Samsung zorgt op de QN95B-serie voor uitstekende beeldverwerking. Hij levert grotendeels dezelfde prestaties als vorig jaar. Je mag rekenen op zeer goede upscaling. Het beeld is scherp maar houdt een mooi, zacht karakter. Wie iets meer geaccentueerd detail wilt, kan ‘scherpte’ naar 5 halen. Goede deinterlacing en snelle detectie van verschillende film- en videoframerates maken moiré-effecten of gekartelde randen zeldzaam. Voor ruisonderdrukking moet je nog steeds kiezen tussen ‘auto’ of ‘uit’, maar het ‘auto’ resultaat leek ons voorzichtig genoeg te werk te gaan. Willekeurige ruis wordt netjes weggehaald, en compressieruis (blokvorming) wordt verzacht. Iets minder goed deed hij het met kleurbanden in zachte kleurovergangen, die blijven toch steeds wat zichtbaar. Dat was zowel het geval in heldere kleurbanden als in de lastige donkere Game of Thrones scène.

De bewegingsscherpte van de QN95B-serie is prima. Laat daarvoor de ‘Beeldscherpte instellingen’ geactiveerd. Je kan de ‘auto’ stand gebruiken, die toonde bijna alle detail en liet slechts een heel kleine dubbele rand zien rond snel bewegende objecten. ‘Led Clear Motion’ levert dat laatste beetje detail, maar gebruikt Black Frame Insertion (wat is BFI) aan 60 Hz. Daardoor flikkert het beeld duidelijk zichtbaar, en dat is erg vermoeiend. Samsung lijkt ons wat gesleuteld te hebben aan de motion interpolation. Die grijpt nu bliksemsnel in, en vermijdt de lichte stotter die we vorig jaar zagen bij trage pans.

Belangrijkste instellingen

In ons artikel over het professioneel kalibreren van een tv lees je alles over de mogelijkheden om met een professional tot de beste beeldinstellingen te komen. Wil je zelf aan de slag gaan, neem dan onze home cinema informatiegids door. Hier vind je een uitleg over de belangrijkste beeldinstellingen en tips voor het instellen van je tv.

Samsung QE65QN95B - Beeldkwaliteit

Het VA-paneel van deze Samsung QN95B-serie is voorzien van een speciale anti-reflectie film die de pixelshot licht wazig maakt.

De Neo QLED modellen maken gebruik van mini-LEDs in de achtergrondverlichting. Daarmee wordt een Full Array achtergrondverlichting met local dimming gebouwd die verdeeld is in 40×18 (720) zones. Dat zijn er iets minder dan de 792 van de 2021 65 inch QN95A, maar lijkt ons nog steeds genoeg om mooie resultaten te leveren.

Het VA-paneel van de QN95B-serie pakt uit met erg typische contrast-waardes. Gemeten met Local Dimming in de laagste stand (uitschakelen kan niet via de menu’s) meten we een ANSI-contrast van 3.208:1 en met Local Dimming in de ‘Standaard’ stand halen we 27.122:1. Op meer vergevingsgezinde patronen kan het contrast nog betere resultaten voorleggen. Het scherm heeft een goede, maar net niet perfecte uniformiteit. Zowel in donkere als heldere beelden zien we heel lichte oneffenheden, maar die zijn tijdens normaal kijken zelden of nooit zichtbaar.

Samsung heeft op deze modellen naar verluidt gesleuteld aan de mini-LEDs om ‘blooming’ en ‘halo-vorming’ tegen te gaan. Lees, om de zones nog minder zichtbaar te maken.

Het resultaat is erg goed en we hebben met veel plezier naar veel beeldmateriaal gekeken. Maar in sommige omstandigheden blijft deze beeldtechnologie tegen zijn beperkingen aanlopen. Zeer heldere lichtpunten tegen een zeer donkere achtergrond resulteren ofwel in een licht gedimd lichtpunt, of in een helder lichtpunt met een zacht zichtbare zone. De Gravity-testscène dimde bijvoorbeeld de accenten wat, terwijl een HDR-testscène de zones lichtjes zichtbaar maakte. Dat blijven onvermijdelijke beperkingen. De Samsung houdt wel rekening met ondertitels, die zet hij niet voluit op wit.Maar ondanks die beperking is het resultaat erg indrukwekkend. De Samsung kan erg diep zwart reproduceren.

De QN95B-serie is, in Filmmaker Mode, bovendien uitstekend gekalibreerd. De grijsschaal is uniform, maar neigt een tikje naar geel . Het gammaverloop wijst op lichtjes te heldere middentonen. De fout is klein genoeg om quasi onzichtbaar te blijven. Het beeld levert veel zwartdetail, uitstekend zichtbaar in de Haary Potter en The Revenant test-scènes.

De kleurweergave is uitstekend, zowel voor huidskleuren als andere tinten. Kortom, bijzonder indrukwekkende beelden, die dan ook nog eens erg helder kunnen zijn. Zet de Helderheid op maximum, dan haal je 600-700 nits. Wie dus veel bij omgevingslicht kijkt hoeft nergens voor te vrezen. Zet enkel de lichtsensor aan, zodat de tv het beeld kan bijstellen naargelang omstandigheden.

Samsung QE65QN95B - HDR

De meest indrukwekkende prestatie van de QN95B-serie is zijn piekhelderheid en HDR-weergave. We schakelen naar Filmmaker Mode, en meten op een 10% venster een piek van 2.100 nits, al had die enkele seconden nodig om daar te geraken vanop 1960 nits. Daarmee is hij de nieuwe recordhouder. Ook op een 2% venster scoort hij nog 1.943 nits en op een volledig wit veld 665 nits.

Helaas zet hij daar geen record kleurbereik naast. Dat klokt af op 89% P3 en 64% Rec.2020. Dat is goed, maar het ligt net onder de grens van 90% P3 die we graag zien op een high-end model. Die hoge helderheid en ruim kleurbereik kan hij wel erg goed combineren, waardoor je een indrukwekkend kleurvolume krijgt. Zelfs heel heldere beelden bewaren sterk gesatureerde kleuren, en winnen zo nog aan intensiteit.

De tv respecteert metadata en toont netjes alle witdetail tot 10.000 nits op testpatronen. Op beeldmateriaal merken we dat hij met content boven de 4.000 nits een klein beetje nuance wegclipt.  De Filmmaker Mode is in HDR ook prima gekalibreerd. We merken enkel dat hij wat zwartdetail verbergt, vermoedelijk om te vermijden dat je in HDR, waar contrasten groter zijn, te gemakkelijk de zones zou zien. Een uitstekende kleurweergave zet hem net onder de typische toppers zoals Sony of Panasonic. HDR-beelden zijn natuurlijk de keuze bij uitstek als je de Samsung zijn spieren wil laten rollen. De beelden spetteren van het scherm, een bijzonder mooie prestatie.

Een valse noot, al kennen we ze al jaren. Samsung ondersteunt  geen Dolby Vision, wel HDR10+. Op dit soort modellen met zeer hoge helderheid is dat een minder groot gemis. Dynamische metadata levert de grootste meerwaarde als er veel en intens moet getonemapped worden, maar we blijven het jammer vinden.

Gaming, Reflecties en kijkhoeken

Net zoals vorige jaren zin Samsungs topmodellen voorzien van een anti-reflectiefilm en een brede kijkhoek. De reflecties worden wel wat breder zichtbaar en kunnen een regenboog-effect hebben. De kijkhoek is uitstekend voor een VA-paneel, maar zodra je voorbij 30° gaat worden zonegrenzen potentieel makkelijker zichtbaar, zeker in HDR.

Voor gamers lijkt de QN95B-serie ruim uitgerust. Er is ondersteuning voor 4K120, ALLM en VRR (48 tot 120 Hz, HDMI VRR en AMD Freesync Premium Pro). We meten in de game mode een input-lag van 14,5 ms in 2K120 en 17,2 ms in 4K60. Dat zijn goede resultaten, maar we zien ondertussen betere resultaten bij concurrenten. In de spelmodus kan je ook Motion plus instellingen aanpassen om meer detail zichtbaar te maken, ten koste van wat extra input-lag.

In de game mode druk je lang op de play/pauze toets om de Game Bar te tonen. Daar krijg je niet alleen een overzicht van de belangrijkste gaming zaken zoals fps en VRR, maar kan je ook de beeldmode aanpassen, of gamen in 21:9 (voor PC)

Samsung QE65QN95B - Geluidskwaliteit

Samsung mag dan wel extreem slanke profielen designen, voor de audioprestaties is dat geen zegen. De QN95B-serie heeft 70 Watt vermogen in een 4.2.2 kanaal configuratie, maar gaat iets te gemakkelijk uit de bocht. Om te beginnen ontbreekt er enorm veel bas, de klank heeft vaak een vrij schril karakter. Maar erger is dat je het chassis of de speakers kunt horen trillen als het volume wat te hoog gaat. Of dat je de tv actief hoort ingrijpen om het dynamisch bereik te beperken, net om vervorming tegen te gaan. Kortom, zolang je bij gematigde volumes blijft, is het resultaat goed, maar wie eens lekker hard wil feesten of zijn soundtrack door de kamer wil laten gaan, zal mogelijk teleurgesteld zijn.

Een belangrijk nieuwtje, Samsung ondersteunt nu ook Dolby Atmos. Goed nieuws, maar helaas ook daar schieten de audioprestaties wat te kort. Er is maar een heel beperkt surroundbeeld, en een echt hoogte-effect is er niet. De QN95B is ook uitgerust met OTS+ (Object Tracking Sound). Twee drivers aan de bovenzijde en twee drivers aan de zijkant zorgen ervoor dat het geluid meer uit het beeld lijkt te komen. Q-Symphony werd dit jaar verbeterd zodat een Samsung soundbar nu samenwerkt met alle speakers van je tv, niet enkel met de bovenste speakers. In alle eerlijkheid lijkt een soundbar ons overigens de betere keuze als je echt filmplezier zoekt.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Portrait Displays C6 HDR2000 Colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een VideoForge Pro patroongenerator, en de Portrait Displays Calman for Business software. Om eventuele HDR-problemen te analyseren gebruiken we een HDFury Vertex. Onze projectiescherm is een Projecta Tensioned Elpro Concept met HD Progressive 1.1 doek. Hier vind je meer info over onze meetapparatuur.

Samsung QE65QN95B – Conclusie

De Neo QLED achtergrondverlichting was een flinke verbetering in 2021, maar dit nieuwe model lijkt ons eerder een kleine verbetering. Een van minpunten is ondertussen een klassieker, op een Samsung tv vind je geen Dolby Vision. Dat is weliswaar minder erg op deze zeer heldere tv. Lastiger is zijn matige audioprestatie. Zodra je wat volume eist lopen de speakers tegen hun beperkingen aan. Daarmee haal je weinig plezier uit het feit dat Samsung eindelijk Dolby Atmos ondersteunt. Een soundbar blijft aangewezen als je bioscoopklank wilt die bij het knappe beeld past. Over de nieuwe interface zijn we ook niet zo tevreden. Het lijkt ons dat de organisatie hier en daar beter kan.

Het beeld van de QE65QN95B maakt echter heel veel goed. Niet alleen zorgt de Neo QLED tv met 720 zones voor een uitmuntend contrast, hij is ook enorm helder, 2.000 nits in een gekalibreerde beeldmode. Samen met de rijke kleuren en de prima kalibratie levert dat HDR-beelden die een heel krachtige indruk maken. Fijne lichtaccenten blijven wel een uitdaging. Ze zijn iets te dim, of maken een zone nipt zichtbaar. Maar dat heeft weinig afgedaan van ons kijkplezier. Je hoeft ook absoluut niet te aarzelen om de tv in een goed verlichtte kamer te gebruiken, het beeld heeft veel punch. Gamers hebben de nodige HDMI 2.1-aansluitingen met alle functies en een lage input-lag. De One Connect Box is Samsungs exclusieve en handige oplossing om de tv zo eenvoudig mogelijk aan te sluiten. En zelfs al zijn we niet helemaal tevreden over de nieuwe Tizen Smart Hub, je krijgt er wel enorm veel functionaliteit mee.

De prijs is bij lancering altijd relatief hoog, zeker voor wie vandaag vergelijkt met een 2021-model dat qua prestaties op dezelfde lijn zit.