Review: TCL 115X955 – 115-inch miniled lcd-televisie

TCL 115X955 - Design

Voor een 115 inch-scherm is de X955 nog verrassend slank, net geen zes centimeter. En alhoewel we dat op een meer gebruikelijk schermformaat zoals 55 of 65 inch veel vinden, is dat voor deze tv echt bijzonder dun. Aan de voorzijde heb je enkel een zwarte zichtbare rand, maar ook die vergeet je snel vergeleken bij het immens grote beeld. De rug is perfect vlak, waardoor je hem nauwsluitend aan de muur kunt hangen.

De tv wordt overigens geleverd met een wandbeugel, een relatief eenvoudige constructie met twee bevestigingen en de nodige grote en stevige schroeven. De wandbeugel is zo slank mogelijk, niet allen voor het uitzicht, maar ook omdat je de net geen 100kg van de tv niet nog extra hefboom wilt geven om zichzelf uit de muur te rukken.

Het toestel zal vrijwel zeker door de meeste handelaren verkocht worden met installatie. Om de 100kg te kunnen verplaatsen zonder het scherm vast te grijpen zitten er in de doos vier handvaten die je aan de zijkanten bovenaan en onderaan in het frame schroeft. Maar zelfs dan raadt TCL zes man aan om de installatie uit te voeren. De bijgeleverde voet is 45cm diep, genoeg voor een stabiele opstelling. Optioneel kan je ook een vloerstand voet kiezen.

TCL 115X955 - Aansluitingen

De 115X955 beschik over twee HDMI 2.0-aansluitingen en twee HDMI 2.1-aansluitingen met 48 Gbps bandbreedte, en ondersteuning voor 2K240, 4K144, ALLM, VRR en ARC/eARC. Die laatste eigenschap staat op een van de HDMI 2.0-poorten zodat de twee HDMI 2.1-poorten beschikbaar blijven voor high end-gamingbronnen.

Er zijn ook twee antenneaansluitingen, een CI+-poort, een USB-poort, optische digitale uitgang, Ethernet, WiFi 6 en Bluetooth (voor muis/toetsenbord of draadloze hoofdtelefoon). Alle aansluitingen staan aan de zijkant en gelukkig niet al te diep zodat je ze zelfs bij wandmontage nog (met een beetje moeite) kunt bereiken. Een extra USB-poort vind je onderaan aan de zijkant in het kader van het toestel en is daardoor altijd binnen handbereik.

TCL 115X955 - Gebruiksgemak en smart tv

De X955-reeks is zoals de meeste TCL-modellen voorzien van de Mediatek Pentonic 700 chipset, met een quad-core ARM Cortex-A73, 2,5GB RAM en Mali-G52 GPU. We zagen deze chipset sinds vorig jaar al in de C845, C745 en C805. Ze levert een bijzonder vlotte Google TV omgeving. Google TV zelf is niet veranderd ten opzichte van onze testen met de C845. Het Home scherm besteedt de bovenste helft van het scherm aan gesponsorde content.

Daaronder staan een rij ‘top picks’, waarvan de eerste tegel de laatste bron is die je gebruikt hebt. Onderaan tenslotte staan je favoriete apps, deze lijst kun je personaliseren. Verder naar onder kan je bladeren door een enorme reeks aanbevelingen, georganiseerd per genre.

TCL biedt zowel de bron-selectie als instellingen aan via een lint onderaan het scherm. Ook die zijn te personaliseren en zijn daarom erg handig in gebruik.

Afstandsbediening

Passend bij zijn topstatus heeft de X955 een nieuwe compacte afstandsbediening gekregen in zilverkleurige afwerking. Geen numeriek toetsenbord meer, en een beperkt aantal toetsen die het gebruik moeten vereenvoudigen. Bovenaan links zie we een toets voor het virtuele keyboard. Twee zaken vallen op, de keuze voor de kanaal-toets, die staat centraal onder de d-pad. En de volumetoetsen staan aan de zijkant, naast de d-pad. Die keuze lijkt aan te sluiten bij waar de volumetoetsen staan op een smartphone, maar we zijn niet overtuigd dat dat de beste keuze is.

Onderaan zijn er vier sneltoetsen voor YouTube, Netflix, en Prime Video en TCL Channel. We hadden niet echt veel tijd om met de afstandsbediening te spelen werken, maar op het eerste zicht leek ze ons prima.

Functies

De tv is uitgerust met een tv-tuner voor digitale tv (DVB-T2/C/S2) en een CI+-slot. Opnemen is niet mogelijk, TCL biedt die functie enkel als het model een dubbele tuner heeft. Er is ondersteuning voor Chromecast en Apple Airplay 2.

TCL 115X955 - Beeldverwerking

De Mediatek Pentonic 700 is ook verantwoordelijk voor alle beeldverwerking. Die chipset zagen we al in een aantal modellen van vorig jaar maar volgens TCL is er wel nog wat gesleuteld aan de prestaties via software. Zo zou de upscaling wat verder verbeterd zijn, maar we merken nog steeds dat je best de scherpte-instelling op nul laat staan omdat het systeem anders iets te veel scherpte toevoegt. Afgezien daarvan is de upscaling prima. De processor kan goed ruis wegwerken en geeft fijne kleurgradiënten prima weer. Is het beeldmateriaal te sterk gecomprimeerd en zijn er zichtbare kleurbanden, dan kan je “Superieure Gradatie” activeren. Het verwijdert subtiele en smalle kleurstroken, maar zodra die iets te breed of te duidelijk zijn, weet hij er geen raad meer mee. Je verliest ook een minimum aan detail in out-of-focus achtergronden, dus activeer het enkel indien nodig. TCL liet tijdens de demo’s ook duidelijk blijken dat je beter voor hoogkwalitatief beeldmateriaal kiest, namelijk 4K indien mogelijk. Zeker op dit soort grote schermen is dat uitstekend advies. Hoe goed beeldverwerking ook is, een upscaled SDR-beeld zal er nooit zo goed uitzien als een native 4K HDR-beeld.

Het paneel ondersteunt niet alleen 4K144 (uiteraard enkel te leveren via een PC), maar pc-gamers kunnen zelfs tot Full HD aan 240Hz aanleveren. Zelfs 4K kan in 240Hz weergegeven worden, ten koste van wat verticaal detail waarbij de processor de helft van de verticale lijnen weggooit voor alle bewerkingen, en het paneel uiteindelijk zelf de ontbrekende lijnen terug interpoleert. Maar op dit grote scherm, waar je dat soort fouten toch veel gemakkelijker ziet, vinden we dat een slechte zaak. In elk geval is de bewegingsscherpte ook in 120Hz al uitstekend. Er blijft een kleine vage rand, waardoor je een beetje detail verliest, maar dat is te verwachten. De motion interpolation leverde goede resultaten, maar kon bij heel snelle camerabewegingen een beetje aarzelen waardoor wat schokken zichtbaar bleven.

Belangrijkste instellingen

In ons artikel over het professioneel kalibreren van een tv lees je alles over de mogelijkheden om met een professional tot de beste beeldinstellingen te komen. Wil je zelf aan de slag gaan, neem dan onze tips en advies sectie door. Hier vind je een uitleg over de belangrijkste beeldinstellingen en tips voor het instellen van je tv.

TCL 115X955 - Beeldkwaliteit

De 115X955 gebruikt een mini-LED Full Array Local Dimming achtergrondverlichting en een VA-paneel. De VA-panelen zijn dezelfde als die van vorig jaar. Ze hebben een uitstekend ANSI-contrast van 7189:1, maar dat kan beter… Want de achtergrondverlichting is onderverdeeld in 192×108 zones, voor een totaal van 20.736 zones! Dat is een ongezien cijfer, een verviervoudiging ten opzichte van de 98X955 die 5.184 zones heeft. Daarmee loopt het ANSI-contrast op tot 45.000:1 en meer dan 100.000:1 op eenvoudigere patronen.

De dimming verloopt ook erg vlot en snel, we merkten geen achterblijvende zones, of donkere plaatsen in een snel bewegend helder voorwerp. Dat je nauwelijks of nooit zonegrenzen ziet en dat de 115X955 prima zwartdetail en zeer heldere accenten kan leveren hoeft niet te verbazen met meer dan 20.000 zones.

Om dat even in perspectief te plaatsen, een zone op deze tv bevat slechts 400 pixels, en is amper 1,76cm² groot. Op de 65C805 bijvoorbeeld, heb 16×32 zones (512) die elk 16.200 pixels bevatten en is een zone 22,75cm² groot. De foto hierboven toont de achtergrondverlichting van (van links naar rechts) de 115X955, 85X955 (5.184 zones) en 75C855 (640 zones). De stap van 640 naar 5.184 is al opvallend, maar de stap naar 20.000 zones brengt duidelijk nog meer leven in het beeld. Perfect zwart, intense sterren, het kan allemaal. Enkel de uniformiteit was niet helemaal perfect, er was een klein beetje dirty screen effect zichtbaar, maar niet genoeg om storend te zijn.

De ‘Film’ beeldmode was goed gekalibreerd, met een neutrale grijsschaal, prima zwartdetail en zeer goede kleurweergave. Met de lichtsensor aan kan je de helderheid boven 50 zetten, de piekhelderheid is erg hoog (nog even geduld). Automatisch kalibreren is mogelijk via Calman of Light Illusion.

TCL 115X955 – HDR

TCL heeft alweer nieuwe leds, ditmaal met 6 PN-juncties in een pakket, en die zouden tot 5.000 nits kunnen leveren. En ja, dat is ook effectief het geval. We meten, in Film mode, een piek van 5.289 nits op het 10% venster! Ongezien. Dat is echter in boost mode, de tv kan de leds tijdelijk boosten voor heel heldere accenten. Na korte tijd valt hij terug op ongeveer 2.500 – 2.700 nits. Op een volledig wit scherm hou je nog steeds een ruime 850 nits over. Daarmee kroont de TCL zich zonder moeite tot nieuwe recordhouder.

De 115X955 heeft een kleurbereik van 95% P3 en 75% Rec.2020, dat belooft dus spectaculaire HDR-beelden, met zowel enorm veel licht, kleur als contrast.

Onze HDR-testen lieten inderdaad een diepe indruk na. Neen, het beeld is niet te helder om naar te kijken, die 5.000 nits zie je maar op heel kleine oppervlakken, en gedurende korte tijd. Maar dan nog heeft deze tv zoveel contrast en licht in huis dat de beelden echt enorme diepte kregen. Voeg daar nog de intense kleuren bij en ja, hier zouden we uren naar kijken. De tonemapping was degelijk, maar duidelijk niet perfect. In een meting zaten we licht onder de EOTF-norm, in een andere er licht boven. Bovendien kan je de Boost niet uitschakelen voor metingen, en dat kan voor verwarring zorgen. TCL biedt ook ‘Dynamic Tonemapping’, en alhoewel hij die gezien zijn enorme piekhelderheid niet nodig heeft, kan je de laagste stand (“detail”) wel activeren om de helderste tinten iets meer detail te geven. We zagen hier wel veel minder kleine problemen dan op de modellen van vorig jaar, dus daar heeft TCL al stappen gezet. De Film-beeldmode lijkt goed gekalibreerd maar door het feit dat je de boost-mode niet kunt uitschakelen is het erg moeilijk om uitspraak te doen over alle meetfouten die in onze grafieken rekening houden met luminantie. TCL erkent dat dit lastig is, en werkt aan een manier om de boost-mode uit te schakelen. Voor de duidelijkheid, tijdens het kijken hadden we nooit de indruk dat er iets misliep.

Nog een troef, voor Dolby Vision IQ is er nu ondersteuning voor Dolby Vision IQ with Precision Detail. Daarmee kan de tv zowel in de donkerste als helderste delen van het beeld het contrast verbeteren zodat er meer nuance zichtbaar is, en het beeld nog meer diepte krijgt. Dat kan je eventueel uitschakelen via de menu’s, maar we zien geen reden om dat te doen.

Gaming, Reflecties en kijkhoeken

De kijkhoek op de VA-panelen van TCL is prima, maar hoe groter het scherm, hoe acuter de problemen. Dus ja, op dit scherm zagen we op een ietwat normale kijkafstand al dat de zijdes van het scherm wat lichter waren, en dat werd snel duidelijk als je uit een hoek keek. Toch zijn de prestaties dankzij de enorme hoeveelheid dimmingzones nog erg goed. De tv heeft een redelijke anti-reflectie-bescherming, maar opnieuw in een groot scherm zijn veel reflecties mogelijk, dus hou daar rekening mee. In heldere beelden levert de 115X955 wel genoeg licht om niet al te veel last hebben van reflecties.

Voor gamers is deze reuzetelevisie een ongekend plezier. De twee HDMI 2.1-aansluitingen kunnen tot 4K144 aan, of 2K240, met ondersteuning voor ALLM, HDMI VRR en AMD FreeSync Premium (NVIDIA G-Sync staat niet in de specificaties, en we konden het niet testen maar de kans is reëel dat dat ook mogelijk is). Volgens TCL bedraagt de input-lag van 13,5ms (4K60), 5,3ms (2K120) of 2,8ms (2K240). We hebben het zelf niet nagemeten, maar die cijfers stroken met onze ervaringen op vorige modellen met dezelfde chipset.

TCL 115X955 - Geluidskwaliteit

In een hotelzaal is het testen van geluidsprestaties quasi onmogelijk. Dat hebben we dan ook niet gedaan, uiteindelijk is beeld op dit formaat veel belangrijker. De 115X955 heeft 6.2.2-opstelling van 8×10 watt en 2×20 watt en ondersteunt Dolby Atmos, DTS:X en DTS Virtual X. Voor dat scherm lijkt het ons wat beperkt, we vermoeden dat je bij dit soort beeld veel betere audio wenst.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Portrait Displays C6 HDR2000 Colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een VideoForge Pro patroongenerator, en de Portrait Displays Calman for Business software. Om eventuele HDR-problemen te analyseren gebruiken we een HDFury Vertex. Ons projectiescherm is een Projecta Tensioned Elpro Concept met HD Progressive 1.1 doek. Hier vind je meer info over onze meetapparatuur.

TCL 115X955 – Conclusie

Wat de prijs betreft kunnen we kort zijn: “If you have to ask, you can’t afford it.” Deze tv is een topmodel voor wie echt iets uitzonderlijks wilt. Maar andere slechte punten kunnen we hem nauwelijks aanwrijven. De beeldverwerking is goed, maar moet hier en daar nog wat verbeteren. De uniformiteit is niet perfect, maar gezien de afmetingen eigenlijk goed.

Dat de TCL 115X955 een absolute topprestatie neerzet, daarover bestaat geen twijfel. De miniled-achtergrondverlichting bevat 20.736 zones, levert meer dan 5.000 nits piekhelderheid en prachtige kleuren. Ongekend contrast (voor een lcd-tv), prachtige schaduwnuances, fonkelende lichtaccenten… Ja, dit is HDR op zijn allerbest. De film-beeldmode is bovendien goed gekalibreerd. Het grote scherm levert moeiteloos een ongeziene bioscoopervaring, en voor gamers een soort onderdompeling in de sfeer die het spel een extra dimensie geeft. Haarscherp beeld in snelle actie staat ook op het menu, je krijgt een zeer goede beeldscherpte en een 240Hz-optie. Hij is niet voor iedereen, maar dat neemt niet weg dat we erg enthousiast over zijn, dit is een top-tv.