Review: Optoma UHZ50 Ultra HD DLP-projector met laser lichtbron

Optoma UHZ50 - Design

Voor een keer hebben we geen Ultra Short Throw projector in huis gehaald, maar een klassiek model. Dat vertaalt zich blijkbaar ook onmiddellijk in een saai ontwerp. De UHZ50 is een witte, rechthoekige doos, met weinig opmerkelijke accenten.

De bovenzijde heeft voor de helft een lichte textuur in dambordpatroon. De bedieningselementen staan bij elkaar in het midden van de projector.

Optoma UHZ50 - Aansluitingen

De projector is uitgerust met 3 HDMI 2.0-aansluitingen waarvan een met eARC/ARC. Dat betekent alvast dat je niet moet rekenen op 4K120, want daarvoor is een HDMI 2.1-aansluiting nodig. Je kan echter wel Full HD aan 120 of zelfs 240 Hz aanleveren.

Daarnaast zijn er drie USB-poorten, twee die je voor media kunt gebruiken, en een die als voeding kan gebruikt worden (bijvoorbeeld voor een Chromecast dongle). Er is ook een stereo minijack uitgang, een optische digitale audio-uitgang, en een netwerkaansluiting, een RS-232 port en 12V-trigger. Via een kleine, bijgeleverde WiFi-dongle kan je de UHZ50 ook van draadloos netwerk voorzien.

Optoma UHZ50 – Plaatsing

Dit is een klassieke projector die een plaats inneemt achteraan de kamer. De optica is voorzien van een kleine 1,3x zoom zodat je toch wat flexibiliteit hebt. Wie bijvoorbeeld een 100 inch beelddiagonaal wilt, moet de projector tussen de 2,68 en 3,52 m van het scherm plaatsen. De projector heeft een offset van 105%, de onderzijde van het beeld zit dus 5% van de beeldhoogte boven de lens. Dat is handig als je de projector op een lage tafel zet, of beter nog aan het plafond hangt. Er is ook een bijzonder beperkte verticale lensshift van 10%.

Zoom, focus en shift bedien je manueel met de elementen aan de lens. Voor zoom en focus gaat dat erg vlot. Het lensshift wiel is echter lastig te bedienen, en de correctie die je kan uitvoeren is erg klein. Het leek ons in elk geval niet dat we het beeld 10% van de verticale hoogte konden verschuiven. Je gaat er dan ook best van uit dat er geen lensshift is.

Moet je het beeld toch wat boven/onder of links/rechts verschuiven dan kan je dat door de pootjes onder de projector wat uit te schroeven. De resulterende trapeziumvervorming corrigeer je met de keystone-instellingen. De projector geeft je daarvoor verschillende opties. Opgelet, wie de ‘Enhanced Game Mode’ voor extra lag input-lag wilt gebruiken, moet er rekening mee houden dat die alle keystone-correcties uitschakelt.

De projector is relatief stil, tenminste wanneer hij niet voluit moet koelen. In sommige gevallen is het ventilatielawaai wel duidelijk hoorbaar. Dat is bijvoorbeeld het geval als HDR-beelden bekijkt, en de ‘Brightness mode’ instelling op ‘Constant Power 100%’ staat.

De projector biedt overigens nogal verwarrende ‘Brightness Mode’ instellingen, het equivalent van de vroegere lamp-modes. Er is Constant Power, instelbaar in stappen van 5% tussen 100 en 50%. Dat is de instelling die best overeenkomt met wat we vroeger als lamp-mode beschouwden. Dan is er nog een Eco-mode, die lijkt ons ook vanzelfsprekend.

Maar er zijn ook modes die impact hebben op andere dingen. Bijvoorbeeld, de Constant Luminance mode, instelbaar in stappen van 5% tussen 85 en 70%. Die varieert de laser zodat de gemiddelde helderheid hetzelfde blijft. Of de Dynamic Black mode die contrast optimaliseert. Dergelijke instellingen hebben effect op de gammacurve, en zijn daarom niet wenselijk voor film.

Optoma UHZ50 - Gebruiksgemak

Optoma heeft de UHZ50 een smart tv-systeem gegeven, maar daar kunnen we niet echt tevreden over zijn. Het is gebaseerd op Android, maar wel een volledig eigen interpretatie.

Dat geeft de projector wel wat extra mogelijkheden zoals casting via de Optoma Creative Cast app, of het gebruik van apps, maar de app-lijst is zo beperkt dat je er niet veel aan hebt. Geen YouTube te vinden in de Optoma appstore, en de Netflix-app gaf bij opstarten enkel een bericht dat we onze browser moeten updaten, wat uiteraard onmogelijk is. De ingebouwde mediaspeler speelt redelijk wat bestandsformaten, maar is zeker geen universele speler. Zo liet hij verstek op het oudere xvid en op DTS-audio. We menen dat fabrikanten er beter aan zouden doen om een volledige Android TV-implementatie te bieden, of een ander volledig en functioneel smart-tv platform. Dit soort halve oplossingen lijkt ons weinig meerwaarde te bieden.

We zijn bereid dat door de vingers te zien, omwille van de volgende reden. Deze projector is bedoeld voor gamers, en hangt dus zeker aan een PC of gameconsole. Gebruik die voor al je medianoden, en vergeet dat de Optoma smart functies heeft.

Afstandsbediening

De kleine, witte remote heeft handige rubber toetsen. Ze vereisen weinig druk en geven een zuivere klik. Het aantal toetsen is minimaal, maar voor deze projector toereikend. De toetsen zijn bovendien verlicht zodra je een toets indrukt.

De iconen zijn in sommige gevallen niet erg duidelijk, dus dat is even wennen. Gezien de eenvoud van de remote weet je echter snel waar alles voor staat. De remote werkt met infrarood, niet met Bluetooth, dus richten blijft verplicht, al konden we het signaal bijna altijd moeiteloos via het scherm naar de projector kaatsen.

Optoma UHZ50 - Beeldverwerking

De UHZ50 is een Ultra HD DLP-projector die de 0,47 inch DLP-chip van Texas Instruments gebruikt. Die creëert een UHD 4K-beeld op basis van zijn twee miljoen pixels en een viervoudige pixelshift techniek. Wie nog even wil weten hoe dat in zijn werk gaat kijkt in ons achtergrondartikel over projectoren. De resultaten zijn zoals verwacht. Er is geen perfect 4K-detail, maar het beeld is net wat scherper dan Full HD.

Op een projector die bestemd is voor gamers verwachten we geen uitgebreide beeldverwerking. De upscaling is goed, maar er is geen ruisonderdrukking. Dat betekent bijvoorbeeld dat de projector vrij gevoelig is voor kleurbanden en compressieruis (blokvorming). In donkere scènes was dat gelukkig geen drama, door het matige contrast. In heldere, kleurrijke beelden kan zo’n zachte gradiënt dan weer wel opvallende kleurbanden tonen.

De Optoma is wel uitgerust met ‘PureMotion’, te activeren in drie niveaus. Wie dat klein beetje schokken uit zijn filmbeelden wil, kan PureMotion op 2 zetten. Het veroorzaakte nauwelijks of geen artefacten. Vreemd genoeg kan je PureMotion wel enkel op HDMI 3 gebruiken.

Optoma UHZ50 - Beeldkwaliteit

De projector gebruikt een blauwe laser als lichtbron, samen met een kleurwiel met rode en groene fosfor. De specificatie belooft 3.000 ANSI lumen. In de helderste beeldmode (Bright) halen we een maximum van 2.693 lumen, en een contrast van 1.073:1. Dat is erg helder, maar helaas zoals bij vele projectoren heeft het beeld dan een sterke groene tint. Schakelen we naar de Referentie beeldmode, dan halen we nog 1.160 lumen, en een contrast van 467:1. Dat is een flinke terugval, maar met zoveel licht kan je nog steeds een 90 inch scherm vullen, zelfs bij relatief veel omgevingslicht, en meer dan 130 inch bij verduistering. Het contrast valt in deze mode wat tegen. Je kan ook kiezen voor de Cinema mode, die ligt ergens tussen de twee (1.718 lumen en 1.011:1 contrast). Uiteraard kan je de lichtopbrengst verder dimmen door de laser terug te schakelen in stappen van 5%.

We raden af om de ‘Dynamic Black’ mode te gebruiken om het contrast te verbeteren. Die mode verbetert inderdaad de zwartweergave, maar comprimeert heel sterk de lichtaccenten. Die kunnen daardoor veel lichtdetail verliezen, en in sommige gevallen ook plots kleurbanden tonen. In deze foto’s van Gravity kan je dat goed zien. Met Dynamic Black geactiveerd wordt het beeld donkerder, maar de lensflare verliest veel nuance en aan de rand van het helderste deel is wat banding zichtbaar.

De Referentie mode heeft een matige kalibratie. De grijsschaal heeft flink wat rood te kort waardoor beelden er over het algemeen wat te koel uitzien. Bovendien verliest hij in de helderste witwaardes ook wat blauw, waardoor die dan weer een licht groene tint kunnen krijgen. Het gammaverloop is wel goed. Er verdwijnt soms wat zwartdetail. Ondanks die fouten valt de kleurweergave al bij al nog vrij goed mee. Blauw is, zoals vaak bij laserprojectoren, erg intens, maar voor de meeste andere kleuren is de fout niet te ernstig. We vonden de beelden nog erg goed te smaken, al zouden we persoonlijk wel voor een kalibratie opperen.

Optoma UHZ50 - HDR

De Optoma ondersteunt HDR10 en HLG. Het kleurbereik komt op 77% P3, dat is eerder aan de kleine kant, maar de projector maakt goed gebruik van wat hij heeft. Hij negeert weliswaar metadata en voert tonemapping uit tot ruim 3.000 nits. De helderste tinten zijn daardoor wat donker. De projector bewaart redelijk goed witdetail, en heeft zeker genoeg licht om heldere scènes tot zijn recht te laten komen. Het contrast viel in HDR erg goed mee. De beelden zullen nooit die echte impact van HDR hebben, daarvoor is het kleurbereik en dynamisch bereik te klein, maar het resultaat is best goed.

De projector biedt vier verschillende HDR-modi, van helder naar donker: Bright, Standaard, Film en Detail. Standaard en film leken de beste resultaten te geven. Je kan ook apart sleutelen aan de HDR-helderheid, daarmee maak je het hele bereik iets helderder of donkerder. Daar vonden we 5 het beste compromis, daarboven worden donkere tonen te helder en dat is, gezien de matige zwartwaarde, niet wenselijk.

Optoma UHZ50 – Gaming

De unieke troef van deze projector is zijn zeer hoge refresh-rate en lage input-lag. We meten eerst de input-lag in 4K60, en zien een uitstekende 17,7 ms. We schakelen naar 2K120 en dan meten we zelfs maar 9,4 ms. Dat zijn, zeker voor een projector, absolute topresultaten. Ze stemmen bovendien goed overeen met wat Optoma zelf in de handleiding aangeeft. We hebben helaas niet de mogelijkheid om 2K240 te testen, maar Optoma geeft in de handleiding 4,4 ms aan. Zelfs als de projector dat niet zou halen, heb je nog steeds een top input-lag.

We hebben de projector aangesloten op onze PC, en die kan inderdaad een 1920×1080 resolutie met 239,76 Hz refresh gebruiken. Die opportuniteit hebben we benut om een uurtje Tiny Tina’s Wonderlands te spelen, onze nieuwste gameverslaving. De game-ervaring is fantastisch, met vloeiende beelden zo snel je GPU ze kan leveren. We hadden misschien nog graag VRR gezien, maar zelfs zonder is het resultaat zeer goed.

Om die uitstekende resultaten te krijgen moet je de projector in Enhanced Gaming mode zetten én gebruik maken van HDMI 1. Enhanced Gaming mode schakelt ook alle keystone correcties uit, dus plaats de projector zo dat er geen of minimale trapeziumvervorming is.

Optoma UHZ50 - Geluidskwaliteit

Bij de meeste projectoren die we recent bekeken waren we aangenaam verrast door de audioprestaties. De UHZ50 kon ons echter niet overtuigen, de ingebouwde speakers zijn erg beperkt. Ze klinken schel, hebben nauwelijks basweergave en stemmen klinken erg benepen. Wie zijn reuzegroot gaming beeld aan wilt vullen met bijhorende klank kiest daarom best voor een externe audio-oplossing.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Portrait Displays C6 HDR2000 Colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een VideoForge Pro patroongenerator, en de Portrait Displays Calman for Business software. Om eventuele HDR-problemen te analyseren gebruiken we een HDFury Vertex. Onze projectiescherm is een Projecta Tensioned Elpro Concept met HD Progressive 1.1 doek.

Hier lees je alles over onze meetapparatuur.

Optoma UHZ50 – Conclusie

Met wat tegenzin hebben we onze gaming-sessie stopgezet. De kleurexplosies op een 90 inch formaat en met scherpe, vloeiende beelden aan 240 Hz, dat was een ervaring die kon tellen. Laten we het eerst even hebben over wat beter kan. Geen HDMI 2.1-aansluiting op een gameprojector? Dat is jammer, maar eerlijk waar geen showstopper. De UHZ50 levert maar heel matig geluid, en dat valt extra hard op bij die indrukwekkende beelden. De smart functies, die vergeten we gewoon. Ze zijn naar ons gevoel op deze projector echt niet nuttig, een PC of gameconsole zal al die dingen beter doen. De kalibratie uit de doos mag beter, zeker voor de referentie beeldmode.

Gamers zullen de UHZ50 echt appreciëren. Die ultralage input-lag en 120 of zelfs 240 Hz refresh-rate zorgen voor een heel vloeiende, scherpe en aangename game-ervaring. Ja, je bent beperkt tot Full HD, en er is geen VRR, maar dat waren we eigenlijk al snel vergeten. De ruime lichtopbrengst en intense kleuren van de laser-lichtbron trekken je mee in de game-wereld. De gordijnen hoeven niet dicht, al helpt het uiteraard wel. De projector is ook meer dan in staat om een fijne film op het scherm te zetten, met voldoende contrast, al zouden we voor maximaal genot wel een kalibratie overwegen. Gezien de scherpe prijsdaling van 75 en 85 inch schermen zouden we prijs liever een tikje lager zien. Maar wie op 90 inch of meer wil mikken om te gamen kan zeker deze Optoma overwegen.