Review: Samsung HW-Q800A soundbar – kleine verbeteringen voor een topper

Dit is de Samsung HW-Q800A

De Samsung HW-Q800A is een 3.1.2-soundbar, ontworpen om films en tv-reeksen met een Dolby Atmos-soundtrack weer te geven. Je vindt dergelijke content vooral bij streamingdiensten, maar de HW-Q800A kan ook audio aangeleverd door consoles en vanaf schijfjes verwerken. Positief is de ruime ondersteuning voor surroundcodecs. Er is zelfs ondersteuning voor DTS-codecs, incluis DTS:X. Om die Atmos- of DTS:X-soundtracks goed te laten klinken, heeft Samsung naast drie speakers vooraan ook twee hoogtespeakers voorzien.

De HW-Q800A kost 799 euro, een bedrag waarvoor je een volwassen soundbar met draadloze subwoofer in huis haalt. Dat is trouwens evenveel als zijn voorganger, de HW-Q800T, bij zijn introductie van vorig jaar. Je kunt deze Samsung-soundbar nog verder uitbreiden met draadloze speakers voor achteraan je woonkamer. Deze speakers (SWA-9500S) kun je optioneel bijkopen voor circa 279 euro.

Je moet goed opletten als je online deze HW-Q800A bestelt. De naam verschilt immers maar met één letter van het T-model van vorig jaar. Deze Q800T ziet er bovendien quasi-identiek uit en is eveneens een 3.1.2-model. Je vergissen is dus wel héél makkelijk.

Toch zijn er enkele opvallende nieuwigheden die de nieuwe HW-Q800A interessanter maken dan het ouder model, of toch voor een bepaalde doelgroep. De HW-Q800A bezit immers AirPlay 2, waardoor Samsung deels toch een antwoord biedt op onze kritiek over de gebrekkige streamingopties van zijn voorganger. Iets anders dat nieuw is, is een autolevel-functie die volumeverschillen tussen content wegwerkt. Bij gewoon tv-kijken niet zo belangrijk, maar als je bijvoorbeeld veel YouTube-video’s afspeelt nog wel iets nuttig. Bij streaming video kom je nog wel grotere volumeverschillen tegen. Update: na publicatie liet Samsung weten dat deze soundbar in de loop van juni een significante update zal ontvangen om Chromecast-functionaliteit toe te voegen. Hiermee worden de streamingopties danig uitgebreid.

Strak en modern

Het hoekige ontwerp van de HW-Q800A komt ons meteen bekend over. Niet enkel omdat dit 2021-model vrijwel gelijk is aan het model van vorig jaar. Samsung bewandelt qua designtaal dit pad nu eenmaal al even, wat hun producten heel herkenbaar maakt. Niet dat we daarover moeten morren. De Samsung-soundbars zien er meestal strak en modern uit.

Als je recht op de HW-Q800A kijkt, dan zie je een staaf die volledig uit een fijn metalen rooster bestaat. Geen knoppen of een display te zien – al zijn die dingen er wel. De toetsen bevinden zich bovenaan tegen de achterkant, een klein schermpje zit aan de rechterzijde verstopt achter het rooster. Samsung doet dit laatste al een tijdje en het is een slim idee. Het scherm met witte letters verschijnt enkel even als je iets doet op de remote of als je een video start met een bepaalde surroundindeling. Als we bijvoorbeeld ‘Jupiter’s Legacy’ op Netflix opstarten, scrollt er even ‘Dolby Atmos’ voorbij. De rest van de tijd is de display onzichtbaar en word je er niet door afgeleid tijdens het filmkijken. Ook de vele speakers die in de soundbar verwerkt zijn blijven onzichtbaar.

Met een breedte van 98 cm is het net een paar centimeter kleiner dan de 55-inch QE55QN95A Neo QLED-televisie die Samsung heeft meegeleverd. Dat doen ze niet zomaar; de HW-Q800A heeft Q-Symphony aan boord. Dat is een functie waarbij de speakers op de televisie niet zoals gewoonlijk uitschakelen als je de soundbar gebruikt. Neen, ze spelen op slimme wijze mee met de HW-Q800A om de sensatie van 3D-geluid te versterken. Je kunt deze functie via de tv in- en uitschakelen. Q-Symphony vereist wel een recente Samsung-tv, het werkt niet met oudere modellen of televisies van andere merken.

Flexibel qua plaatsing

Omdat de HW-Q800A bovenliggende speakers bevat, mag je hem niet onder de tv schuiven of in een nis in een tv-meubel. Daar moet je echt wel rekening mee houden. Langs de andere kant heeft de HW-Q800A geen speakers aan de zijkanten. Dat betekent dat deze soundbar niet slechter presteert als er iets links of rechts dichtbij staat, zoals een wand van een kast of een muur. Hij kan ook aan de muur hangen; daarvoor is alles meegeleverd.

Qua aansluitingen toont de Samsung HW-Q800A zich als de middenklasser die hij is. In een ruime nis aan de achterkant vind je een HDMI-eARC-poort voor de verbinding met je televisie en één extra HDMI-input voor een toestel als een Xbox. Let wel: als we een Xbox Series X op deze poort hangen, ontdekken we dat het geen HDMI 2.1-ingang is. Dat wil zeggen dat je maximaal in 4K60 kunt spelen, niet 4K120.

Daarnaast is er een optische ingang, Bluetooth is je laatste optie. Die laatste zou je in theorie kunnen gebruiken om een draadloze verbinding met de televisie te maken, maar dan krijg je enkel een stereosignaal binnen. HDMI-eARC is dan toch beter, want dan kun je de soundbar optimaal laten presteren vertrekkende vanaf een Atmos-signaal, bijvoorbeeld afkomstig van Netflix.

Een grotere subwoofer voor de HW-Q800A

De meegeleverde subwoofer is een forser exemplaar die je rechtzet, met een woofer die naar de zijkant wijst. Omdat hij draadloos is kun je hem in principe overal in de kamer plaatsen – iets dat in sommige winkels ook wel heel snel wordt verteld aan klanten. In dit geval is die bewering iets meer waar dan bij de meeste andere soundbars. De Samsung-subwoofer beperkt immers de productie van hogere frequenties, waardoor je hem makkelijker kunt plaatsen in de kamer. Al komen er uit een soundbarsubwoofer zoals deze altijd hogere tonen dan het ideale 80 Hz, waardoor je bij een plaatsing ver weg van de televisie soms flarden dialogen uit een rare hoek hoort komen.  Daarom zouden we aanraden dat je ook deze sub vooraan in de buurt van het tv-scherm plaatst. Dat gaat de beste ervaring bieden.

De subwoofer is in elk geval voldoende krachtig om techno van Rone of Metronomy vet te laten klinken. Wellicht is dat omdat Samsung de laatste jaren de nodige aandacht besteedde aan zijn subs – en dat is een goede zaak. Het blijft wel voor een soundbar altijd uitdagend om strakke beats goed afgelijnd te houden. Dat het met muziek goed kan omgaan is een plus bij veel films en tv-reeksen natuurlijk. Denk maar aan de epische beginscène van ‘Peaky Blinders’, als Shelby op zijn paard op de tonen van Nick Cave’s ‘Red Right Hand’ door de arbeidersbuurt van Liverpool rijdt.

Daar is SmartThings weer

Zoals we inmiddels gewoon zijn geraakt, stel je de HW-Q800A in met de SmartThings-app. Het is niet zomaar een app voor deze soundbar, maar een heel platform om de meeste Samsung-toestellen te bedienen. En heel wat andere smarthome-apparaten, zoals je kunt lezen in de review van het SmartThings-aanbod van Aeotec.

Je kunt via de SmartThings-app snel de HW-Q800A met je netwerk verbinden. In ons geval was dat zelfs niet nodig, want Samsung heeft iets handig bedacht: als je Samsung-tv reeds verbonden is met het netwerk, seint de televisie die gegevens door naar de soundbar. Slim!

Heb je de SmartThings-app echt nodig? Tja, echt heel veel instellingen of controls vind je er niet in. Je kunt even goed met de meegeleverde remote werken. Dat is trouwens weer een slanke, ergonomische afstandsbediening zoals we gewoon zijn van Samsung. Het is handig dat je met deze remote snel het volume regelt maar ook even snel het wooferniveau kunt aanpassen.

Via de remote kun je zelfs een aantal instellingen aanpassen die je niet in de SmartThings-app terugvindt. Wat wel gek blijft, want via de afstandsbediening en het kleine schermpje op de soundbar heb je niet zo’n goed overzicht. Hier vind je bijvoorbeeld een aparte volumeregeling voor de speakers aan de bovenkant van de HW-Q800A. Dat is wel een nuttige instelling om mee te spelen, vooral in een kamer met een hoger plafond. Net zoals bij de Samsung-soundbars van vorig jaar zouden we wel graag deze soort instellingen in de SmartThings-app willen zien verschijnen.

Even paradoxaal: sommige nuttige functies kun je enkel via de app activeren, weliswaar door diep te graven. We denken dan aan de nachtmodus en de spraakverbetering (die we overigens niet echt denderend vinden).

Een muziekoptie extra

De voornaamste kritiek op de Samsung-soundbars vorig jaar was dat je om muziek af te spelen weinig opties had. Spotify Connect en streamen via Bluetooth, dat was het. Anno 2021 voegt de Koreaanse fabrikant daar nu AirPlay 2 aan toe. Het is niet dat de HW-Q800A daarmee een streamingwonder wordt, maar als je een iPhone, iPad of Mac in huis hebt is AirPlay echt wel handig. Het afspelen van muziek van elke muziekdienst wordt zo mogelijk, zolang ze maar een iOS-app bieden. En welke dienst heeft dat niet? Voor de vele mensen met een Android-smartphone of -tablet is AirPlay echter niet zo nuttig. Ergens is dat vreemd, gegeven dat Samsung dé grootste Android-fabrikant ter wereld is. Chromecast was daarom een betere keuze geweest. We kunnen maar gissen waarom Samsung Google links liet liggen en daarom ook Google Assistant niet ondersteunt. Stembediening is er trouwens wel, maar enkel via Alexa – en dus niet in het Nederlands. Update: Na publicatie liet Samsung weten dat Chromecast wel naar de HW-Q800A komt, in de loop van juni 2021. Dit ondergraaft uiteraard onze kritiek dat de soundbar voor Android-gebruikers weinig streamingopties bezit. 

Het is wel goed om te herinneren dat tv- en soundbarfabrikanten sinds de opkomst van eARC het scherm nog meer zien als het middelpunt van entertainment in huis. Ook voor muziek. Je kunt via je tv immers ook liedjes afspelen, bijvoorbeeld via een app die op het smart tv-systeem draait. Je kunt zelfs – we zeggen maar iets – Apple Music installeren op die QE55QN95A.

Bij het beluisteren van muziek baat het wel om de juiste geluidsmodus te kiezen. Toen we luisterden naar het pas verschenen ‘Live at the BBC’-album van Amy Winehouse (via AirPlay en Qobuz) vonden we het in de standaardmodus wel heel dof. Aanpasbaar Geluid was een stukje helderder en aangenamer. Met de geluidsmodi is trouwens wel meer aan de hand dan enkel het geluid een beetje te tunen. Naargelang de geluidsmodus en signaal dat binnenkomt, gaat de soundbar er anders mee om. Als je bijvoorbeeld muziek in stereo afspeelt, zullen enkel de linkse en rechtse speakers plus de subwoofer spelen in de standaardmodus. In Adaptive Sound of Aanpasbaar Geluid wordt dat geupmixet naar 3.1.2. Heb je de optionele rear-speakers? Dan zorgt de upmixing voor een 5.1.4-output. Zoals je in de tabel bij deze review kunt zien, moet je voor pure stereo opteren voor Standard. Overigens, als je Q-Symphony inschakelt heb je maar twee geluidsmodi: Adaptive en Gamer Pro.

Globaal genomen presteert de HW-Q800A goed voor muziek. Vorig jaar pakte Samsung nog uit met de samenwerking met Harman Kardon. Nu is dat minder expliciet uitgespeeld, maar we vermoeden dat die Harman-ingenieurs nog altijd een zegje mogen doen.

Atlantische prestaties

Omdat het enkel te vinden is via Apple TV+ is ‘Greyhound’ ontsnapt aan de aandacht van de meeste filmfans. Deze WOII-film met Tom Hanks in de hoofdrol verdient nochtans wel een beetje liefde, want het is een spannend relaas dat zich grotendeels afspeelt tijdens stormachtig weer op de Atlantische Oceaan. De beelden zijn donker, grauw en grijs, en de spanning is te snijden terwijl Hanks probeert een convoy van vrachtschepen te beschermen tegen een wolfpack van Duitse onderzeeërs. Grootse geluiden – zoals wanneer de boeg van de destroyer een muur van water breekt of een duikboot uit de golven opduikt – wisselen zich af met gespannen dialogen. Veel dynamische content dus, die de Q800A goed weet te presenteren. Vooral die inbeukende golven rollen heftig door de kamer, wat een goed ‘ik zit op zee’-gevoel geeft en je goed ondergedompeld wordt in de hopeloos lijkende situatie van de matrozen. Stemmen komen ook consistent en helder uit de mix, recht uit het midden van het scherm.

Als we dan toch in de Apple TV+-app zitten, grijpen we graag naar ‘Letter to You’, de intimistische documentaire over de opnames van Bruce Springsteens recente album. In deze docu is het nog winter en het is in zwart-wit gefilmd, wat het melancholische gevoel aanwakkert. De muziek is echter zeer goed opgenomen en je blijft gewoon kijken naar die oude knarren die rocken als de beste. De HW-Q800A zet de muzikale content in deze video prima neer. De voice-over van Bruce Springsteen tussen de opnames door, klinkt wel een beetje nasaal, een indruk die we ook krijgen bij de sowieso nasale voice-over bij ‘Les aventures extraordinaires d’Adèle Blanc-Sec’, een Luc Besson-actiekomedie van 2010. Dat is een beetje gek, want bij andere content zijn de stemmen betrekkelijk natuurlijk. Misschien is die Adaptive-modus zich ergens aan het verslikken?

Als het gaat om pure actie waarbij heftige explosies en zware impacts worden gecombineerd met fijnere details (zoals rollende muntstukken) en stemmen. In het Engels noemen ze dit over the top en dat is het ook precies. De HW-Q800A maakt er iets mooi van. De diepe knal van het vuurwerk dat de aftrap geeft van de race mist zijn effect een beetje, maar de pure chaos en vernieling brengt de Samsung-soundbar prima over. De toetende metrotrein, de auto’s die links en rechts ontploffen, het komt goed geplaatst over. Dit is duidelijk het soort content waar deze soundbar echt voor gemaakt is.

We gebruiken de racescène van Ready Player One ook om het effect van Q-Symphony te achterhalen. Via de tv-interface kun je namelijk snel schakelen tussen enkel de HW-Q800A en de HW-Q800A met de tv-speakers ingeschakeld. Horen we een verschil? Ja, maar het is zeker niet zo dat we van onze stoel vallen. Er is iets meer volheid te bespeuren – wat natuurlijk wel fijn is – maar niet meteen een veel groter geluidsbeeld. Als we onze notities van vorig jaar doornemen, leken we toen wel meer onder indruk van Q-Symphony. Maar de situatie was wel anders; we combineerden toen de high-end HW-Q950T met een 65-inch QE65Q950TS. Bij de HW-Q800A vinden we het toch meer een ‘leuk om te hebben’-feature, maar niet meteen een extra verkoopargument.

Een van de nieuwe features op deze soundbar is SpaceFit Sound+. Dit is een functie die je samen met een compatibele Samsung-tv gebruikt, net zoals Q-Symphony, en die eenmalig een testtoon uitzendt om de eigenschappen van de kamer te meten via een microfoon in de tv. Op basis van deze meting wordt de weergave geoptimaliseerd. Bassen die aangedikt worden door de vorm van de kamer worden bijvoorbeeld wat verminderd, zodat het geheel meer in balans komt.  Door tijdsgebrek hebben we deze functie (die ook enigszins verstopt zit in de instellingen) echter niet kunnen testen. Kamerkalibratiefuncties kennen we echter goed van andere soundbartests, over het algemeen bieden ze een echte meerwaarde. Eigen aan SpaceFit Sound+ is wel dat je deze functie enkel hebt als je de HW-Q800A combineert met de juiste Samsung-tv (die overigens zonder soundbar een afgeslanke kamerkalibratiefunctie bezitten, SpaceFit genaamd).

Samsung HW-Q800A - Conclusie

Een minimalistisch design past goed bij deze nieuwe Samsung-soundbar. Het deelt veel eigenschappen met zijn voorganger van vorig jaar, maar dat is allesbehalve een probleem. Die HW-Q800T van 2020 was immers een toppertje. De muzikale prestaties van de HW-Q800A zijn goed en bij actiefilms kun je rekenen op een machtige presentatie die niettemin het centerkanaal (en dus dialogen) goed onderscheiden neerzet. Je moet soms wel de woofer via de remote wat bijregelen bij al te heftige stukken, maar dat is een kleine moeite. De grote toevoeging is AirPlay 2, waardoor je meer muziekopties krijgt vertrekkende van een Apple-toestel. Binnenkort komt daar bovendien Chromecast bij, Bluetooth-streaming is er ook. Dat geeft de HW-Q800A alle streamingopties die je maar kunt wensen. Het maakt de HW-Q800A, die klankmatig niet zoveel anders is dan zijn voorganger, wel een handigere soundbar voor de muziekliefhebber.