De voordelen en nadelen van een soundbar: dit moet je weten

Wat is een soundbar?

Het mag inmiddels wel bekend zijn wat een soundbar precies is, maar kort gezegd is het een langwerpige speaker die een breed geluidsveld kan weergeven dankzij een aantal ingebouwde kleine speakers. De soundbar is voorzien van een eigen versterker om deze speakers aan te sturen, komt met diverse aansluitmogelijkheden om je apparatuur en tv te kunnen aansluiten, en kan vaak voorzien worden van een (draadloze) subwoofer. De gemiddelde soundbar kan aan de muur onder de tv bevestigd worden of op het meubel van de tv gezet worden.

Soundbars komen in verschillende soorten en maten; van hele slanke en kleine modellen tot grote en dikke modellen. Vaak is het zo dat hoe groter de soundbar, des te breder het geluidsveld en des te meer kleine speakers erin verwerkt zitten. Een voorbeeld hiervan zijn de soundbars met Dolby Atmos. Deze zijn voorzien extra ingebouwde speakers die middels weerkaatsingen via het plafond of zijkanten een Dolby Atmos-effect moeten verzorgen. Nagenoeg elk model biedt virtueel surroundsound, wat eigenlijk betekent dat door de opstelling van de kleine speakers in de soundbar en de akoestiek van de ruimte een surround-effect bereikt kan worden. Je krijgt hierdoor iets meer diepte in het geluid maar als er geen speakers achter je staan zal het nooit echt surround zijn.

Sinds 2013 zijn er ook soundbars die niet voor de tv geplaatst worden maar onder een tv geplaatst kunnen worden. Deze systemen worden door elke fabrikant anders aangeduid. Sommigen noemen het een Sound Plate of een Base Speaker, anderen noemen het een Speaker Plate. Het principe is echter hetzelfde; een stevige en platte speaker waar je een tv op kunt plaatsen. In de speaker zit alles verwerkt wat je nodig hebt en het is dus eigenlijk een standaard voor je tv met geïntegreerde speakers. Echter, de laatste jaren zien we dit soort soundbars nauwelijks meer terug in de markt.

Een trend die we de laatste tijd zien is het toevoegen van (optionele) draadloze speakers voor achterin de ruimte. De topmodellen van Sonos, Sony, Samsung en LG bieden dit bijvoorbeeld. Deze kleine speakers beschikken vaak over een eigen stekker (of accu) en communiceren draadloos met de soundbar. De speakers worden achter de luisterpositie geplaatst om voor een realistisch surroundeffect te zorgen.

Voordelen van de soundbar

Het belangrijkste voordeel van een soundbar is natuurlijk het compacte formaat en datgene wat er in dat compacte formaat verwerkt zit. Met één langwerpige speaker die je voor of onder je tv kunt plaatsen ben je eigenlijk helemaal klaar en heb je ook nog eens een goed en ruimtelijk geluidsbeeld. Geen kabels door de woonkamer en geen extra speakers – al zijn er soundbars met extra (draadloze) speakers voor achterin de kamer. Wel komt er vaak een subwoofer mee maar die kan in de meeste gevallen draadloos gekoppeld worden.

Daarbij zijn soundbar-systemen vaak ook iets goedkoper dan uitgebreide home cinema-systemen met een groot aantal speakers. Met een budget van 400 tot 600 euro kun je al een prima soundbar kopen. Let wel dat de prijs ook iets zegt over de kwaliteit. Duurdere soundbars zijn vaak uitgebreider uitgerust; meer hdmi-ingangen voor al je apparatuur, meer speakers voor een betere audio-ervaring en ook betere speakers voor een groter bereik en een indrukwekkendere audio-weergave. Daarnaast beschikken topmodellen tegenwoordig over een realistische weergave van de nieuwste surroundformaten zoals Dolby Atmos en DTS:X.

Soundbars zijn eigenlijk compacte hubs voor je home cinema-systeem. Tegenwoordig komen de meeste soundbars ook met toegang tot streamingdiensten, bluetooth en WiFi. Hierdoor kun je eenvoudig je eigen muziek uit je thuisnetwerk en online diensten weergeven. De bediening is meestal ook kinderlijk eenvoudig; met een compacte afstandsbediening of een app van de fabrikant. Daarnaast worden de meeste soundbars automatisch in- en uitgeschakeld dankzij HDMI-CEC, en middels HDMI (e)ARC kan audio van de tv via één HDMI-kabel doorgestuurd worden naar de soundbar.

Tegenwoordig zijn er ook zeer compacte soundbars, met afmetingen van zelfs 40 centimeter breed. Dit kan voor verschillende situaties interessant zijn, bijvoorbeeld op een slaapkamer of een studentenkamer. Maar, houd er rekening mee dat kleine soundbars vaak ook inleveren op geluidskwaliteit. Ze klinken vaak gesloten en bieden weinig tot geen surroundeffect.

Nadelen van de soundbar

Een soundbar komt echter niet alleen maar met voordelen. Je hebt te maken met een compact systeem waardoor er zeker ook beperkingen zijn. Een misvatting die we regelmatig tegenkomen (en die fabrikanten stimuleren door de term surroundsound te gebruiken) is dat soundbars een echte surround-ervaring kunnen bieden. Helaas is dit niet tot nauwelijks het geval wanneer je te maken hebt met één speaker voorin de kamer. De langwerpige speakers proberen met speciale gerichte drivers in het apparaat en de akoestiek van de ruimte (weerkaatsing) een surround-ervaring na te bootsen. Dit betekent in de praktijk echter dat je een iets dieper en breder geluidsveld krijgt maar het geluid zal je nooit omringen. De vorm van de kamer en de bijbehorende akoestiek moeten optimaal zijn wil je een soort van surround-effect krijgen. Wel zijn er modellen die met (draadloze) speakers voor achterin de kamer geleverd (kunnen) worden. Dit zorgt direct voor een veel beter surround-effect. Wel moet gezegd worden dat de echte topmodellen van de grotere merken dicht in de buurt van een mooie surroundervaring komen. Deze zijn voorzien van veel gerichte speakers en geavanceerde software waarmee een surroundeffect verzorgd kan worden. Echter, de akoestiek van de ruimte speelt hierin een belangrijke rol én echt surround zoals met losse speakers zal het nooit worden.

Ook is het belangrijk te letten op de bass-weergave van de soundbar. Wanneer de soundbar zonder subwoofer geleverd wordt is de kans groot dat de echt diepe tonen ontbreken in het geluid. Een externe subwoofer of een systeem met bijbehorende subwoofer is dan gewenst. Je kunt er eigenlijk van uitgaan dat een soundbar van minder dan 400 euro die zonder subwoofer geleverd wordt geen indrukwekkend laag geluid kan weergeven.

Een ander nadeel van de soundbar is het beperkte aanbod van aansluitingen, zeker als we het vergelijken met de gemiddelde receiver of versterker. Soundbars worden, zeker in de lagere prijscategorieën, voorzien van een minimaal aantal aansluitingen. Met name de HDMI-poorten worden maar mondjesmaat ingebouwd en dat is gezien het feit dat bijna alle apparaten tegenwoordig hdmi gebruiken toch jammer. Met het centrale punt dat de speaker inneemt zouden ook de aansluitingen dit moeten weerspiegelen. Maar, het is dus belangrijk dat je voor het kopen van een soundbar duidelijk hebt wat je wilt aansluiten en hoe je dit wilt doen. Kies in ieder geval voor een soundbar met minimaal één hdmi-ingang en uitgang, en liefst nog minimaal een digitale audio-ingang. Hoe meer, hoe beter.

Tot slot is het belangrijk om vóór aankoop goed te bedenken en te bekijken waar de soundbar precies komt te staan of te hangen. Heb je voldoende ruimte op je tv-meubel, past de soundbar onder de televisie of kan deze netjes tegen de muur gehangen worden? Let er ook op dat premium soundbars over omhoog en naar de zijkant gerichte speakers beschikken (Dolby Atmos). Rondom de soundbar moet er dan dus voldoende ruimte zijn zodat deze speakers hun geluid kwijt kunnen. Het in een kast plaatsen van een soundbar is dan geen goede keuze.

Wanneer een soundbar kopen?

Een soundbar is geen vervanging voor een home cinema-systeem met een groot aantal fysieke speakers. Met een dergelijk systeem creëer je namelijk een echte surround-ervaring en met een stand-alone soundbar is dat niet tot nauwelijks mogelijk. De gemiddelde soundbar is vooral geschikt voor diegenen die het geluid dat de tv produceert willen verbeteren, een kleiner budget hebben en een niet al te grote kamer hebben. Kijken we naar de duurdere modellen dan kunnen ook grotere ruimte van een prima geluidskwaliteit voorzien worden en kunnen films met een surround audiotrack ook meer impact hebben. Hoewel een soundbar niet de kwaliteit haalt van een volledig surroundsysteem maakt de grootte en het gemak de luidspreker wel ideaal voor ruimtes met beperkte opstelmogelijkheden. En het oog wil natuurlijk ook wat. Met een premium soundbar die over een groot aantal kleine speakers beschikt én die uitgebreid kan worden met (draadloze) surroundspeakers kun je absoluut een mooie surroundervaring krijgen.

Wil je weten welke modellen een goede geluidskwaliteit bieden en een mooie surroundervaring bieden? Lees dan onze reviews eens door. Voor meer tips en adviezen over speakers en audio kun je terecht in onze tips en advies-sectie.