Review: IKEA STARKVIND – Slimme luchtreiniger in een bijzettafeltje

Wat is het?

De IKEA STARKVIND is een slimme luchtreiniger van IKEA. Voorzien van een HEPA-filter en koolstoffilter kan dit product op een ‘domme’ manier werken, dat wil zeggen dat je alleen maar de grote draai- en drukknop op het apparaat hoeft te gebruiken, of je kan dit model toevoegen aan de IKEA Home Smart-app. Pas dan wordt de luchtreiniger een slimme luchtreiniger en kun je deze met de app bedienen, de luchtkwaliteit bekijken en kun je enkele zaken aanpassen.

De luchtreiniger kan op de automatische stand deeltjes in de lucht detecteren (PM2.5) en de ventilatorsnelheid hier automatisch op aanpassen. Het deeltjesfilter (HEPA-filter) moet 99.5 procent van de kleinere deeltjes in de lucht, zoals PM2.5 deeltjes, stof en pollen wegfilteren. Het koolstoffilter zuivert de lucht van gasachtige verontreinigingen zoals formaldehyde, rook, kookluchtjes en andere onaangename geuren. De IKEA STARKVIND is in vijf verschillende standen te gebruiken en is optimaal voor kamers tot 20 vierkante meter.

De slimme luchtreiniger is voorzien van twee grote rechthoekige filters die je bovenin de luchtreiniger plaatst (onder het tafelblad). De filters gaan ongeveer zes maanden mee. Een filterset kost 24,98 voor beide filters. Je kunt ze ook los kopen. Het deeltjesfilter (HEPA) kost 9,99 euro en het koolstoffilter 14,99 euro. Voor dergelijke filters is dat behoorlijk goedkoop, want bij concurrenten kan één filter al tientallen euro’s kosten.

Installatie

Zoals we gewend zijn van IKEA komt ook de STARKVIND in een (redelijke compacte) doos en moet je dus zelf aan de slag om het in elkaar te zetten. Dat is gelukkig heel eenvoudig. Je hebt vier tafelpoten, het tafelblad, de luchtreiniger, acht schroeven, een hexagon-tooltje voor de schroeven en de stroomkabel. De luchtreiniger zelf leg je op de kop, je plaatst de vier tafelpoten met in elke tafelpoot twee schroeven, je haalt het HEPA-filter en koolstoffilter uit het plastic. Deze plaats je boven in de luchtreiniger, je plaatst het rooster daar overheen, sluit de stekker aan en legt het tafelblad er bovenop. Druk de klemmetjes vast en klaar ben je. De fysieke installatie is echt heel eenvoudig en gelukkig bleek de koppeling met de IKEA Home Smart-app net zo eenvoudig.

Voor koppeling met de IKEA Home Smart-app (let op dat je wel de Tradfri-hub nodig hebt), haal je het tafelblad weg, drukt daaronder op de koppelknop en de app vindt de STARKVIND. Druk een paar venster door, kies een naam en een kamer en klaar ben je. Qua installatie kan het niet eenvoudiger en het werkte allemaal snel en soepel.

Bediening en de app

De IKEA STARKVIND is uitgerust met een grote draaiknop aan de voorkant. Druk deze knop in en de slimme luchtreiniger gaat aan of uit. Via de draaiknop kun je de verschillende standen kiezen. Je hebt een automatische stand, maar ook standen van 1 tot en met 5 waarbij 1 behoorlijk geluidloos is, maar standje 5 behoorlijke herrie maakt. Via de draaiknop heb je ook mogelijkheden om het bedieningspaneel uit te zetten (kinderslot).

Via de app heb je vrijwel dezelfde mogelijkheden. Je kunt het apparaat aan- of uitschakelen, de automatische stand en verschillende manuele standen kiezen, de filters controleren, het lampje op het bedieningspaneel in- of uitschakelen of het kinderslot activeren. Daarnaast kan je de luchtkwaliteit in de app controleren. Daarover later meer.

Uiteraard kan je de IKEA STARKVIND gebruiken in verschillende scenes en automatiseringen met je andere slimme producten van IKEA, zoals slimme verlichting, een SYMFONISK-speaker of de Fyrtur rolgordijnen van de meubelgigant. Net als de andere slimme producten van IKEA is ook bij deze slimme luchtreiniger ZigBee het achterliggende protocol. En dat opent natuurlijk deuren naar andere integraties. Ook heb je ondersteuning voor Google Home en Google Assistant. Daarnaast is er ondersteuning voor Amazon Alexa, Siri en Apple HomeKit.

Design boordevol IKEA-slimmigheidjes

Ik verbaas me altijd weer over de slimmigheidjes van IKEA in een dergelijk product. Ten eerste is dit product natuurlijk multifunctioneel. Het is een bijzettafeltje en een slimme luchtreiniger in één product. Iets vergelijkbaar zagen we ook terug bij de SYMFONISK tafellampspeaker met verlichting en muziek in één product. Daarnaast is er goed nagedacht over de stekker. Inclusief het blok heb je een behoorlijke lengte tot je beschikking tot een stopcontact, maar zet je hem dichtbij een stopcontact? Dan plaats je het volledige snoer inclusief het blok gewoon onder het tafelblad in het daarvoor bestemde vak. Zo heb je geen ellenlange snoeren door de kamer liggen. En het kenmerkende hexagon tooltje voor de schroefjes van IKEA? Ook daar is een klemmetje voor onder het tafelblad. Zo raak je dit tooltje nooit meer kwijt.

De slimme luchtreiniger heeft slechts één knop, maar deze knop laat je wel alles doen wat je maar wil door te draaien en te drukken. Het is allemaal heel simpel en daar is goed over nagedacht. Iets minder tevreden ben ik over de beschikbare kleuren. Je kunt namelijk kiezen uit een donkerbruin tafeltje met zwarte luchtreiniger of een licht eiken tafeltje met witte luchtreiniger. Het moet maar net in je interieur passen.

Van stil naar luid

Belangrijk om te weten is natuurlijk hoe luid de luchtreiniger precies is. Dat valt eigenlijk heel erg mee. Op standje 1 hoor je vrijwel niets. Toegegeven, gebruik je dit model in de slaapkamer en is het midden in de nacht stil in huis? Dan hoor je wel een zacht geluid. Vergeleken met de Dyson Pure Cool is het geluid iets zwaarder, ook al is het geluidsniveau vrijwel identiek bij beide apparaten op standje 1. Wat ons betreft kan je de IKEA STARKVIND dan ook prima in je slaapkamer zetten op standje 1 zonder dat het storend is. Let wel dat de Dyson in de automatische stand ook nog een standje 0 heeft en daardoor dan wel een stukje stiller is, maar wat ons betreft is het te verwaarlozen.

Schakel je een tandje bij? Dan wordt de luchtreiniger uiteraard steeds luider. Op standje 5 wordt er flink gereinigd, maar dan is het geluid ook echt wel behoorlijk luid. De Dyson Pure Cool is overigens vele malen luider op de hardste stand, maar deze heeft ook veel meer standen dan de vijf van IKEA.

Nauwelijks inzicht in de luchtkwaliteit

Om maar meteen met de deur in huis te halen. Je krijgt heel erg weinig inzicht in de luchtkwaliteit in huis en dat is eigenlijk een groot nadeel van deze slimme luchtreiniger. Waar je bij de slimme luchtreinigers van Dyson allerlei grafieken te zien krijgt voor Luchtkwaliteit, PM2.5, PM10, VOS, NO2, Temperatuur en Luchtvochtigheid, daar moet je het in de IKEA Home Smart-app doen met het woord Luchtvochtigheid met daarachter Goed, Matig of Slecht. Verder helemaal niets. Je weet niet hoe goed, hoe matig of hoe slecht de luchtkwaliteit is. Je kunt er eigenlijk niets aan aflezen. Hoe weten we dan of de luchtreiniger het werk goed doet? Toegegeven, je koopt vijf STARKVIND-luchtreinigers (variant zonder tafeltje) tegenover één Dyson, maar iets meer inzicht in de luchtkwaliteit had toch wel gemogen?

We hebben IKEA om een reactie gevraagd en het bedrijf geeft aan dat het mensen bewust wil maken hoe belangrijk binnenlucht is voor de gezondheid en welzijn van mensen. IKEA heeft als doel gesteld om betaalbare en hoogwaardige oplossingen voor luchtreiniging in huis te brengen. Nu, en op de lange termijn. IKEA hanteert de AQI (Air Quality Index) als referentiekader voor goede luchtkwaliteit. Deze index is ontwikkeld door het Amerikaanse Environmental Protection Agency. Qua drempel voor specifieke schadelijke stoffen zijn de WGO-richtlijnen voor luchtkwaliteit vastgelegd op basis van wetenschappelijk bewijs. IKEA baseert haar definitie van goede luchtkwaliteit op de Air Quality Index en op de Wereldgezondheidsrichtlijnen voor de luchtkwaliteit van buiten- en binnenlucht.

Het is goed om te weten dat IKEA de juiste kaders gebruikt voor het meten van de luchtkwaliteit, maar het feit blijft dat jij daar als gebruiker nauwelijks inzicht in krijgt. Aangezien de IKEA STARKVIND wel de juiste kaders gebruikt om op te reageren zou het niet zo heel ingewikkeld zijn om dit voor de gebruikers in de app zichtbaar te maken. Hopelijk wordt dit nog met een update toegevoegd.

Dyson vs. IKEA

We hebben de IKEA STARKVIND dan ook maar vergeleken met de Dyson Pure Cool voor meer inzicht in de luchtkwaliteit. Wat meet de Dyson precies? Wanneer gaat deze in de automatische stand harder werken? En doet de IKEA STARKVIND dat dan ook? We hebben beide apparaten in dezelfde kamer gezet om te vergelijken. De eerste minuten was er waarschijnlijk wat verontreinigde lucht in de kamer, want beide apparaten gingen in de automatische stand flink aan het werk. Na enkele minuten nam dit af en gingen beide luchtreinigers vrijwel op hetzelfde moment automatisch naar standje 1. Zo is het vrijwel de rest van de dag gebleven. Op dag twee zagen we een zelfde patroon. In het begin beide nogal luid en dit nam redelijk gelijktijdig af naar een rustige stand.

In de avond was iemand zo sociaal in de wijk om een houtkachel aan te zetten en de rest van de buurt in de stank te zetten. Uit ervaring weet ik dat de Dyson daar direct helemaal wild van wordt en dat bleek ook nu het geval te zijn. De IKEA STARKVIND ging mee en dat is natuurlijk een goed teken. We zien de luchtkwaliteit in de Dyson-app al snel weer verbeteren en de IKEA lijkt zich daar keer op keer ook vrij goed aan te houden. Wel reageert de Dyson sneller op vervuiling, maar de IKEA verzaakt niet. Het duurt alleen net iets langer. Tot slot doen we nog even de deodorant-test die we even flink laten sprayen voor beide luchtreinigers. De Dyson pakt het direct op en wordt helemaal wild op de hardste stand. Bij IKEA duurt het even een half minuutje, maar ook dan gaan de alarmbellen af en wordt er flink gereinigd.

Concluderend kunnen we zeggen dat de Dyson de ‘scherpere neus’ heeft van de twee en vrijwel altijd sneller zal reageren. De IKEA reageert echter wel altijd mee, ook al duurt het iets langer. We hebben natuurlijk maar beperkte mogelijkheden om het echte reinigen te testen. Hoe goed een dergelijk product nu echt reinigt kunnen we eigenlijk niet zeggen. Uit ervaring weten we dat de Dyson vrij nauwkeurig is in metingen en dit in duidelijke grafieken laat zien. De IKEA STARKVIND maakt dit totaal niet inzichtelijk, maar reageert wel mee met de Dyson. Wat dat betreft lijkt het met de reinigingskwaliteiten wel goed te zitten.

Conclusie

De IKEA STARKVIND is een betaalbare slimme luchtreiniger die eigenlijk maar op één punt tekortschiet en dat is qua inzicht in de luchtkwaliteit. Dat is vrijwel niet aanwezig. De werking van het apparaat lijkt echter prima in orde. De slimme luchtreiniger reageert vrijwel identiek op vieze deeltjes en geurtjes in de lucht als de veel duurdere Dyson Pure Cool Tower, zij het dat de reactietijd iets trager is. Het design en de kleur van het tafeltje is wellicht niet voor iedereen, maar gelukkig kan je deze luchtreiniger ook los kopen. Zoek je een betaalbare luchtreiniger en neem je de beperkte slimme mogelijkheden voor lief? Dan zit je bij de IKEA STARKVIND helemaal goed.