Review: Aeotec SmartThings – SmartThings wordt bereikbaarder

Aeotec als hardwarepartner van Samsung

SmartThings van Samsung heeft bij ons nooit een volwaardige lancering gekregen. Dat is ook de voornaamste reden waarom dit smarthomeplatform op FWD nooit uitgebreid behandeld werd, ondanks 62 miljoen gebruikers wereldwijd en toch wel heel sterke ondersteuning door derden. Overigens kreeg SmartThings in andere gebieden wel goede ondersteuning vanuit Samsung. Je kon bij de Koreaanse gigant onder meer een hub aanschaffen waarmee je smarthome-apparaten die functioneerden via Zigbee, Z-Wave, WiFi en Bluetooth kon koppelen. Er waren uiteraard verschillende toestellen en sensors van Samsung zelf, maar in het platform was ook altijd een ruime ondersteuning voor toestellen en diensten van derden ingebakken. Bovendien staat het SmartThings-platform open voor code van tweakers en derden, waardoor het wel veel integratiemogelijkheden biedt.

Het ST-verhaal speelde zich grotendeels buiten België en Nederland af, maar toch kwam de SmartThings-app de laatste tijd ook bij ons meer en meer aan bod. Samsung heeft immers de app-bediening van zijn AV- en huishoudelijke apparaten (denk aan soundbars en robotstofzuigers van het merk, bijvoorbeeld) gecentraliseerd in deze app. Dat het SmartThings-platform in de afgelopen twee jaar zijn gebruiksbasis met 70 procent zag toenemen heeft wellicht vooral hiermee te maken. Als je pakweg een Samsung-soundbar aankocht, werd je aangemaand om de ST-app te installeren en een account te maken. Zo is het platform ongetwijfeld gegroeid zonder dat elke nieuwe gebruiker per se iets wou doen met ‘smarthome’.

Je merkte bij het bovenstaande stuk tekst misschien dat er soms in de verleden tijd wordt gesproken. Dat komt omdat Samsung zijn plannen rond SmartThings recent heeft aanpast. Een stap daarin is dat de Koreanen zelf geen hub of officiële accessoires of sensors meer willen uitbrengen. In de plaats gaat een hardwarepartner, Aeotec, dat in Noord-Amerika en Europa doen, zoals je ook in dit bericht hebt kunnen lezen. Daarom dat we in deze test inzoomen op de ST-hub en een aantal ST-apparaten van deze Duits-Amerikaanse firma.

Als je met SmartThings wil starten, dan ben je vanaf nu aangewezen op deze Aeotec Smart Home Hub. Het instellen, apparaten toevoegen, routines maken en toestellen bedienen blijf je echter doen via de SmartThings-app van Samsung. Dat geeft deze review in een zekere zin een dubbel onderwerp: het SmartThings-platform van Samsung en de nieuwe ST-producten van Aeotec.

Een heel breed platform

Vooraleer in te zoomen op de Aeotec-producten, moeten we toch iets meer vertellen over SmartThings zelf. Het platform is bij ons immers vrij onbekend. Toch is het een behoorlijk belangrijke speler in de smarthomemarkt. Dat mag ergens niet verrassen, want Samsung is nu eenmaal een grootmacht qua tv’s, mobiele toestellen, witgoed en huishoudapparaten. Bovendien heeft het Koreaanse bedrijf het platform ook echt omhelsd en gebruikt om een einde te maken aan de wildgroei van eigen Samsung-apps. Waar je vroeger voor verschillende producttypes soms meerdere Samsung-apps tegenkwam, worden de meeste nieuwe apparaten nu bediend vanuit SmartThings. Samsung is daar heel ver in gegaan. Zo kun je in de SmartThings-app recente Samsung QLED-tv’s of soundbars zien opduiken, maar ook apparaten als de Family Hub-koelkast of een slimme wasmachine van het merk. Recent lanceerde het ook de Galaxy Tag, een slimme label dat je bijvoorbeeld aan je autosleutels kunt hangen. In de SmartThings-app zie je dan de locatie, altijd handig als je vaak dingen kwijtraakt. Dezelfde functionaliteit zit trouwens ook ingebakken in de recente draadloze oortjes van Samsung. In SmartThings ziet je meteen waar ze liggen (al kun je niet verder inzoomen dan een adres) en eventueel lawaai laten maken.

Samsung is voldoende groot om te denken: dit platform houden we voor onszelf. Misschien wel omdat SmartThings eigenlijk een overgenomen bedrijf is, hebben ze dat niet gedaan. Er zijn inmiddels veel samenwerkingen aangegaan, waardoor je ook makkelijk andere smarthomeproducten inschakelt. Sonos-speakers en Hue-lampen verschijnen bijvoorbeeld netjes mee in de app. Ook namen als Bose, LIFX, Nanoleaf, Honeywell en Ring staan mee in de lijst, naast een heel aantal ‘echte’ smarthomemerken. Denk dan aan AduroSmart Eria, Fibaro en Tuya. We moeten wel opmerken dat een naam in de officiële lijst niet per se zoveel voorstelt. Ring staat bijvoorbeeld tussen de partners van SmartThings, maar in realiteit werkt het platform enkel met een vijftal producten van het bedrijf.

Volgens Samsung worden er circa 5.000 apparaten officieel ondersteund – en daarnaast is er nog een officieuze route waardoor nog meer toestellen koppelbaar zijn met SmartThings (zie verder). Een bedenking die we daarbij wel moeten maken: soms zijn er ook toestellen die je kunt koppelen met SmartThings, maar die enkel basaal te besturen zijn. Bij tests van Samsung-soundbars in het verleden bijvoorbeeld, viel het op dat je niet alle functies (zoals geluidsmodi wisselen) kunt bereiken via de app.

Qua stemsturing probeert Samsung altijd wel zijn eigen Bixby-assistent te pushen, maar er is ook ondersteuning voor Google Assistant. Je kunt zo via een omweg smarthometoestellen aansturen die eigenlijk geen ingebakken Google Assistant-ondersteuning bezitten.

Een SmartThings-hub, incluis de Aeotec Smart Home Hub, komt ook met een ruime ondersteuning van smarthomeprotocols. Dat betekent dat je makkelijk een slimme woning kunt maken met een combinatie van Zigbee-, Z-Wave- en WiFi-apparaten. Een mooi voorbeeld realiseerden we in de eetkamer en keuken: boven de tafel hangt een mooie luster met ingebouwde, vast gemonteerde led-lampjes. Die bedienen en dimmen we met een Z-Wave-relay die achter één van de wisselschakelaars is aangebracht. Elders in de ruimte hebben we GU10-spotjes van Hue. Twee heel andere protocollen dus, maar via SmartThings kunnen we wel een verlichtingsgroep creëren met beide. Of een ‘scène’ (een snelkoppeling naar een actie) definiëren waarbij de twee verlichtingstypes aangestuurd worden, dat is ook een optie. Willen we daarbij ook een AduroSmart Eria-stopcontact van een staande lamp daarbij betrekken? Dat gaat, omdat SmartThings niet kijkt naar het gebruikte protocol.

En opnieuw: via wat hacken is nog meer mogelijk. We koppelden zo in het verleden al slimme stopcontacten/energiemeters van Fritz! met SmartThings, ondanks dat ze werken met DECT. Dat ging dan via een Fritz!Box. Er is ook IFTT-ondersteuning.

Ook iets voor de tweaker

Het SmartThings-platform is doorheen de jaren steeds toegankelijker geworden, onder meer door het verruimen van de officiële ondersteuning van smarthomeapparaten van derden. Dat maakt dat je ook als niet-technische gebruiker veel kunt doen en automatiseren via de SmartThings-app. Toestellen koppelen, routines instellen, apparaten rechtstreeks bedienen, dat gaat allemaal bijzonder vlot.

Wat SmartThings voor de techneut nog interessanter maakt is dat er onder deze gebruiksvriendelijke app nog een heel platform schuilt die veel meer tweaking toelaat. De afgelopen jaren ging dat via de Groovy-API, een relatief makkelijk taal die ook door vele tweakers omhelsd werd om integraties te maken met smarthome-producten die niet standaard ondersteund werden. Of om een nieuwe brug te leggen tussen twee producten. We konden zo bijvoorbeeld heel eenvoudig via SmartThings een koppeling leggen tussen een Ikea Symfonisk volumeknop en Hue, zodat de goedkope draaiknop als draadloze dimmer kon ingezet worden. Om dat te doen moesten we via een online interface wat code, die iemand zelf uitgedokterd had, zelf plakken in een venster. Niet bepaald high-level coden dus; als je instructies volgt lukt het iedereen. Kortom, er zit dus heel wat flexibiliteit in dit platform – en zeker als je bereid bent zelf de mouwen op te stropen. Het voert ons nu wat te ver om alle tweakingmogelijkheden van het SmartThings-platform uit te diepen, maar dit aspect is toch wel een van de redenen waarom ST in de V.S. en sommige Europese landen op zoveel aanhang kan rekenen. En natuurlijk heb je die hackingskills niet per se nodig als je aan de slag gaat met officieel ondersteunde SmartThings-producten, zoals de toestellen van Aeotec die we hier bekijken. Die laten zich vlot installeren via de app, zoals hierboven beschreven.

We lieten al vallen dat er wel wat veranderingen op til staan voor SmartThings. In kader van een recent initiatief van Samsung om het SmartThings-platform te transformeren en deels uit te besteden, zou ook Groovy vervangen worden door iets nieuws. Door wat en hoe dit een invloed heeft op integraties opgezet door gebruikers is nog niet bekend.

Via de SmartThings-app

In deze review bekijken we naast de Aeotec Smart Home Hub ook een aantal ST-apparaten: een waterleksensor (34,95 euro), een 360°-camera (49,95 euro), een slim stopcontact (44,95 euro), een multifunctionele sensor (in essentie een magnetische open/toe-sensor, 34,95 euro) en een bewegingssensor (34,95 euro). Op de bouwkwaliteit en afwerking van deze toestellen valt weinig negatiefs aan te merken.

Aeotec biedt daarnaast ook een Button aan, een instelbare drukknop die je op drie manieren (tikken, dubbeltikken, blijven drukken) kunt bedienen. De Button ontvingen we echter niet, vermoedelijk omdat de leveringen vertraagd zijn. De nieuwe Aotec-toestellen gebruiken bijna allemaal Zigbee 3.0, maar het bedrijf biedt ook Z-Wave-apparaten aan. De 360 Cam is een voorspelbare uitzondering en vereist een WiFi-netwerk.

Wat je eerst nodig hebt is de Hub. Want inderdaad: SmartThings is een platform dat deel lokaal draait, deels in de cloud. Dat is meteen een van de relatieve nadelen van ST: bepaalde zaken lukken niet als de internetverbinding wegvalt. Automatische routines zullen wel doorlopen, maar meldingen of zaken die vertrouwen op integraties via de cloud niet.

Het eerste wat je moet doen is dus je hub instellen. Dat doe je via de SmartThings-app, die gekoppeld is met een Samsung-account. Heb je dat niet, dan ga je het moeten aanmaken. Toevallig hebben we nog een Galaxy S21-reviewtoestel in huis, waardoor we ontdekken dat je via een Samsung-smartphone nog een extra two-factor-authenticatie optie hebt. Na het inloggen krijgen we via op onze Samsung-telefoon (en niet via andere smartphones in huis) een code aangereikt.

We hebben al een SmartThings-hub in huis (een v2), dus we vreesden voor conflicten. Maar oef: het instellen van de Aeotec-hub verliep zonder problemen. Eerst wordt er via Bluetooth een verbinding gemaakt met je smartphone, waarna je kunt kiezen om de hub met je netwerk te verbinden via ethernetkabel of via WiFi. Een hub die je via WiFi kunt koppelen vinden we al wat ongewoner, en mogelijk ook niet de beste optie. Maar in sommige situaties kan het misschien wel handig zijn. Daarna is het kwestie van even een software-update binnen te halen en de hub is klaar om gekoppeld te worden met smarthometoestellen.

Toestellen koppelen met een code

Bij SmartThings vind je in het menu om apparaten te koppelen meerdere opties. Je kunt bijvoorbeeld eerst filteren op merk en dan op toesteltype, waarna je toestelspecifieke instelinstructies krijgt. Bij een Z-Wave thermostatische radiatorkraan moet je bijvoorbeeld misschien een knopcombinatie indrukken. Nieuwere smarthometoestellen maken zich ook bekend via Bluetooth LE, en die spoor je op via de Scannen-optie. De meeste Aeotec-apparaten die we ontvingen koppelden we echter door een QR-code te scannen op het toestel. Dat ging bijzonder vlot. Het is een goed idee om eerst in de app de ruimtes aan te maken, dan kun je elk toestel meteen aan de juiste toewijzen. Dat kan achteraf ook, zoveel moeilijker is het niet.

Hoe het instellen van een toestel dan verder verloopt, hangt uiteraard wat af van het producttype. Bij een watersensor ben je na een paar tikken klaar, bij de 360 Cam moet je iets meer doen omdat er nu eenmaal meer opties zijn. De SmartThings-app is gelukkig een tijdje geleden helemaal vernieuwd qua interface en is heel helder geworden. Echt moeilijk is het niet.

Scènes, Stand en Automatische instellingen

Qua automatisatie heb je verschillende opties. Je kunt een scène creëren, waarna er in de app een snelkoppeling verschijnt om met een druk verschillende zaken te doen. Deze scènes kun je ook activeren via een andere manier, bijvoorbeeld als je thuiskomt en je smartphone gedetecteerd wordt of op een bepaald tijdstip. Via Automatische Instelling kun je dan weer routines instellen via een eenvoudige ‘als’ iets gebeurt, ‘dan’ moet dit gebeuren. Het is heel duidelijk gemaakt in de app, enkel struikelen we toch soms bij de opties die je bij bepaalde apparaten hebt. Onze Danfoss thermostatische kranen bieden bijvoorbeeld een reeks opties aan die niet helemaal overeenstemmen met de echte functies. Een ander voorbeeld is Sonos: je ziet de speakers verschijnen in SmartThings en je kunt ze bedienen, maar een automatische regel instellen waarbij iemand op een deurbel drukt en een speaker in de keuken een geluid afspeelt gaat dan weer niet. Je kunt ze wel laten ‘spelen’, maar niet aangeven wat juist (en dus nemen ze het laatst gespeelde).  Het geeft ons soms het idee dat het SmartThings-platform te veel inzet op uitbreiden en coole ideeën, maar net de fijne details niet goed uitwerkt. Dat gezegd zijnde, slagen we er wel probleemloos in om de Aeotec-toestellen in automatische routines mee te laten draaien. We laten de Hue-lichten in onze werkruimte bijvoorbeeld aanspringen als de Aeotec-bewegingssensor iets detecteert, behalve tijdens de daglichturen. Zo’n regel heb je werkelijk op minder dan een minuut ingesteld. Het is ook weer positief dat de SmartThings-app regels en toestellen helder presenteert. Je houdt een goed overzicht, zelfs bij vele apparaten en routines.

SmartThings heeft daarnaast ook iets als een Stand. Dit kan ‘thuis’ of ‘weg’ zijn bijvoorbeeld, en dient als een soort overkoepelde modus om bepaalde zaken te activeren. Als je ‘weg’ bent, kun je bijvoorbeeld bepaalde lichten via een schema laten werken om een indruk te geven dat je er toch bent. Zelf vinden we het gebruik van de Stand minder helder gemaakt dan Scènes of Automatisch instellingen.

360°-camera

De 360° Cam is ongetwijfeld het functierijkste apparaat in deze test. Het is een compact Full HD-exemplaar dat een bijzonder groot gebied kan bestrijken. Zoals de naam al aangeeft, kan het volledig om zijn as draaien en dus horizontaal 360 graden in beeld brengen. Het blijft echter niet doordraaien. Je kunt dus één volledig cirkel maken. Ook verticaal neemt het veel in beeld, maar daar zijn de mogelijkheden beperkter vanwege de 96° tilthoek. Qua installatie moet je eerder denken aan binnengebruik, want echt waterdicht is dit WiFi-toestel niet. Maar hij kan wel tot -20°C functioneren, dus onder een afdak zou mogelijk wel kunnen. De voeding gebeurt via een USB-kabel en plafondmontage is ook mogelijk.

Het bezit een nachtmodus (die vrij effectief is), microfoon en speaker, en is activeerbaar via geluid of beweging. Dat zijn handige zaken als je de 360 Cam wil inzetten om je woning te beveiliging, ook omdat je via Automatische Instellingen in de SmartThings-app bij gedetecteerd geluid/beweging andere apparaten kunt instellen (zoals lichten inschakelen).

Je kunt de camera trouwens in de SmartThings-app ook zelf besturen en beelden bewaren op je mobiel toestel. Dat werkt allemaal behoorlijk goed, zolang de WiFi-verbinding maar stabiel en sterk is. Je vindt in de instellingen ook wat handige opties, zoals de mogelijkheid om bepaalde gebieden te filmen op specifieke momenten. Gek genoeg kun je niet instellen dat de camera dit doorlopend doet of om pakweg de vijf minuten. De 360 Cam bewaart automatisch clips van tien seconden en houdt deze in de cloud één dag bij. Deze formule is gratis, maar er lijkt geen mogelijkheid om te upgraden naar een betalende formule. We hebben aan Aeotec gevraagd of dat er komt, maar we hebben nog geen antwoord ontvangen. Dat zou wel handig zijn, want als je op vakantie bent is één dag opslag wel weinig. Je wilt op het strand toch niet elke dag een reeks clips checken, lijkt ons.

Conclusie

Een van de redenen waarom we enthousiast werden voor Aeotec SmartThings is die enorme flexibiliteit en groot ecosysteem, gekoppeld aan een community die immens veel officieuze integraties heeft gecreëerd. Er zijn wel wat minpunten aan het platform. Soms heb je bij toestellen minder opties dan je zou verwachten. Zo loop je soms onverwacht tegen een muur op, ondanks vele opties op andere vlakken. Er is ook nog onduidelijkheid hoe het zal gaan met de officieuze integraties. Dat wordt even afwachten, maar dat is wat minder belangrijk voor een doorsnee gebruiker. Die gebruikt immers wellicht een van de 5.000 officieel ondersteunde apparaten, zoals van Hue of Sonos.

De Aeotec-apparaten vullen perfect het gat die ontstond na het stopzetten van de eigen Samsung SmartThings-toestellen. Ze lijken van goede kwaliteit en bieden fundamentele bouwstenen om allerlei zaken in je woning te automatiseren. De 360 Cam doet het – gegeven zijn prijskaartje van circa 50 euro – helemaal niet slecht. Als het gaat over prijskaartjes, zijn de Aeotec SmartThings-toestellen wel wat wisselvallig. Zo is die 45 euro voor een slim stopcontact toch iets te fors, terwijl de Button aan 25 euro redelijk geprijsd is. De bundel met hub, camera, bewegingssensor en deurcontact voor 199 euro is dan weer gunstig geprijsd.