Plaatsen of ophangen van je nieuwe tv – dit zijn de beste manieren

Kijkafstand: hoe ver zit je van je tv?

Mogelijk een van de belangrijkste factoren in de opstelling is de kijkafstand. Hoe ver mag/moet je van de televisie zitten? Daar zijn gelukkig wel richtlijnen voor, al is er flink wat ruimte voor je eigen voorkeur. De ideale kijkafstand is afhankelijk van de grootte van je tv-scherm. Daarom gebruiken we de schermdiagonaal (in cm) van je televisie als startpunt.

Over het algemeen raden we het volgende aan:

• Voor film, sport, games, kortom voor alle content waar je echt volop de kaart trekt van maximale beleving is de ideale kijkafstand 1,2x tot 2x de schermdiagonaal (in cm).
• Voor een meer ontspannen kijkervaring, bijvoorbeeld voor nieuws, praatshows, soaps, luchtige reeksen kan je 2,0x tot 2,5x de schermdiagonaal gaan.

Een voorbeeld: Je hebt een 65 inch tv. Dat betekent dat de schermdiagonaal 165 cm is (65 x 2,54). De kortste kijkafstand die we aanraden is dan 2 m (165 cm x 1,2). Zelfs tot 3,3 m (165 cm x 2) is de kijkervaring uitstekend en haal je maximaal nut uit het formaat van je tv. Voor een uitgesproken rustigere kijkervaring kan je zelfs tot 4,1 m (165 cm x 2,5) gaan.

Die cijfers zijn natuurlijk geen verplichting, je mag er van afwijken. Maar ze geven wel een heel goede richtlijn. Wie bijvoorbeeld een bioscoopervaring wenst, zal teleurgesteld zijn als hij op meer dan vier meter van een 55 inch scherm zit. Het beeld vult dan een veel te klein deel van je gezichtsveld en je hebt nooit het gevoel dat je meegesleept wordt in de actie. Omgekeerd geldt dat ook, wie een rustige tv-ervaring zoekt, zit beter niet te dicht bij de tv.

Wil je nog wat meer achtergrond, dan kan je terecht in onderstaand artikel over de ideale kijkafstand.

Hoogte: hoe hoog mag ik de tv hangen?

Wie de tv op een tv-meubel plaatst, stelt zich deze vraag misschien niet. Maar bij wandmontage moet je hier uiteraard wel een beslissing over maken. Hou daarbij altijd de volgende richtlijnen in het achterhoofd.

• Probeer de tv zo op te stellen dat het midden van het scherm ongeveer op ooghoogte komt. En daarbij bedoelen we uiteraard ooghoogte wanneer je op je gebruikelijke zitplaats zit.
• Je hebt daar wel wat speelruimte in. Zolang je ooghoogte ergens in het middelste derde van het scherm zit, is de tv goed opgesteld.
• Vermijd vooral een veel te hoge plaatsing. Een typisch voorbeeld is boven een haard. Dat is absoluut af te raden. Je kijkt dan heel de tijd naar boven en dat is zeer belastend voor je nek. Wie in sommige bioscopen al eens op de eerste rij heeft gezeten kan dat ongetwijfeld bevestigen.
• Ja, die richtlijnen gelden ook bij wandmontage. Het is misschien verleidelijk om de tv dan hoger op te hangen, maar dat raden we dus af.
• Belangrijkste conclusie: laat kijkcomfort primeren. Vind je dat ene meubel net erg mooi voor je tv, maar staat hij dan veel te hoog? Doe je nek een plezier en kies een andere oplossing.

Kijkhoek

Sterk contrast geeft het beeld een natuurlijke diepte en maakt kleuren rijker. Een televisie is echter geen perfect beeldscherm, en dus moet je rekening houden met bepaalde beperkingen. Want er zijn wel degelijk factoren die een negatieve invloed kunnen hebben.

Zo heeft de kijkhoek vaak een wezenlijke impact op kleur en contrast. Wie vanuit een hoek naar het beeld kijkt, merkt dat het contrast daalt, of dat kleuren fletser worden, of zelfs van tint veranderen. Het effect verschilt van technologie tot technologie. Op LCD-televisies en dan vooral die met VA-panelen daalt het contrast scherp, zelfs bij een vrij bescheiden kijkhoek. High-end modellen maken gebruik van speciale technieken om de kijkhoek te verbeteren. LCD-tv’s met een IPS-paneel hebben er minder last van, maar vertrekken wel van een lager contrast zelfs als je er recht voor zit. OLED-schermen hebben de ruimste kijkhoek, voor contrast is die nagenoeg perfect, maar er kan bij grote kijkhoeken wel een lichte tintverschuiving zijn.

Stel de tv daarom zo op dat iedereen zo recht mogelijk voor het beeld zit, liefst binnen een hoek van 30°. Voor IPS- en OLED-schermen mag dat zelfs nog ruimer. Heb je een L-vormige sofa of zetelopstelling dan kan dat onmogelijk zijn. In dat geval geef je voorrang aan de meest frequent gebruikte plaatsen. Kijk je regelmatig vanop een andere plaats, overweeg dan een wandbeugel die je kunt roteren.

Reflecties

In de woonkamer moet je ook rekening houden met ramen en invallend zonlicht. Tv-schermen worden weliswaar helderder, dus bij heldere scènes is dat steeds minder een probleem. Maar de reflecties veroorzaakt door invallend licht kunnen heel nadelig zijn voor het contrast. In extreme gevallen, zoals bij donkere scènes, kunnen reflecties het beeld zelfs bijna volledig verbergen. Ook voor dit probleem zijn topmodellen vaak iets beter uitgerust, met een film die reflecties aanzienlijk vermindert.

Toch raden we sterk aan om er in de mate van het mogelijke rekening mee te houden bij het opstellen van de tv. Plaats de tv bijvoorbeeld niet zo dat er een groot raam recht tegenover staat. Is dat toch het geval, voorzie dan gordijnen om het invallend licht te beperken. Uiteraard moet je ook rekening houden met de verlichting die je ’s avonds gebruikt. Kortom, vermijd reflecties zo veel mogelijk, ofwel door de tv anders te plaatsen, ofwel door in te grijpen in de verlichting en lichtinval.

Wandmontage

De opties voor wandmontage zijn uitgebreid, en je kan het met nagenoeg elke televisie. Uiteraard ziet het er spectaculairder uit met erg slanke modellen, maar laat dat je zeker niet tegenhouden. Wandmontage oogt modern en mits wat aandacht ook erg verzorgd en opgeruimd.

Kies eerst de beugel. Daarbij onderscheiden we drie belangrijke types. Beugels voor een zo vlak mogelijke montage, beugels die licht naar voor kunnen kantelen, en beugels die links-rechts kunnen roteren. In de woonkamer kies je vooral de eerste en de laatste types. Er zijn ook gemotoriseerde versies beschikbaar. Elke beugel heeft bovendien ook een maximum grootte en gewicht voor de tv die hij kan dragen.

De belangrijkste tip voor wandmontage: denk op voorhand na wat je met alle bekabeling gaat doen. Sommige high-end modellen van Samsung vereisen slechts één kabel die naar de tv gaat, en die zowel stroom als data levert. Dat is natuurlijk erg handig. Maar voor alle andere modellen moet je een oplossing bedenken. Een stuk valse wand, een op voorhand geplaatste wachtbuis, of een kabelgoot kunnen de kabels netjes verbergen. Zorg ervoor dat je oplossing genoeg ruimte heeft voor meerdere kabels, ook als je nu niet alle aansluitingen gebruikt. Bij een oplossing zoals een wachtbuis moet je trekdraden voorzien, en moet de diameter van de buis groot genoeg zijn om naast de kabels ook de connectoren door te laten.

Kies de juiste instellingen

Alles is opgesteld? Duik dan nog even in de instellingen. De oplossing met de beste beeldkwaliteit is de ‘Film’ of gelijkaardige genaamde beeldpreset. Beschikt je tv over Filmmaker Mode, dan kan je die optie kiezen, maar hou er rekening mee dat die bij sommige merken relatief donker is omdat ze bedoeld is voor kijken bij verduistering. We geven bij onze reviews ook steevast aan welke instellingen we zelf prefereren.

Kijk je vaak bij wisselende lichtomstandigheden, activeer dan zeker de lichtsensor. Die past het beeld aan op basis van het omgevingslicht. Lichtsensoren worden steeds slimmer. Op sommige high-end modellen passen ze niet enkel de piekhelderheid aan, maar sleutelen ze ook aan de gamma-curve, kleurtemperatuur en kleursaturatie. Het is een gemakkelijkere oplossing dan regelmatig te moeten wisselen van beeldmode, maar je geeft natuurlijk wat controle af.

Vergeet het geluid niet, ook daarvoor zijn verschillende presets beschikbaar. Zeker wanneer je voor wandmontage koos is dat belangrijk. De meeste modellen hebben een specifieke geluidsinstelling om aan te geven of de tv in wandmontage of gewoon op zijn voet opgesteld is. De tv houdt daar rekening mee bij geluidsweergave.

Bias-lighting

Wie nog een stapje verder wil gaan voor kijkcomfort kan ‘bias-lighting’ installeren. Dat is een neutraal witte lichtbron rond je tv. Philips Ambilight modellen kunnen dit ook weergeven. Waarom is bias-lighting nuttig? Het levert drie voordelen.

Ten eerste zorgt het voor minder vermoeidheid bij het kijken. Tv-beelden kunnen variëren tussen helder en donker, en telkens proberen onze ogen zich daarop aan te passen. Bias-lighting is een continue, neutrale lichtbron, zodat je ogen niet heel de tijd proberen aan te passen aan wat er op het scherm gebeurt.

Bias-lighting zorgt ook voor een betere contrastperceptie. Uiteraard verandert er niets aan het beeld, maar donkere tinten ziet er voor ons brein donkerder uit wanneer je ze presenteert tegen een heldere achtergrond. Bias-lighting levert die achtergrond. En tot slot zorgt bias-lighting ook voor een betere kleurperceptie. Dat doet ze door zelf als neutraal witte referentie dienst te doen. Tenminste, als ze zelf de juiste kleurtemperatuur (D65 / 6500k) heeft, en de achterliggende muur niet getint is.

Conclusie

Stop je televisie niet in een kast! Dat is een ramp voor het geluid, en het staat verschrikkelijk ouderwets. Een moderne televisie is erg sierlijk en slank, en mag gezien worden. Voor het beste resultaat moet je wel rekening houden met een beperkt aantal richtlijnen. Kies een correcte kijkafstand, zet de tv niet te hoog, vermijd reflecties en zet je zitplaatsen zo recht mogelijk voor de tv. Ook bij wandmontage moet je met al die zaken rekening houden. Een roteerbare wandbeugel kan er wel voor zorgen dat je in meer verschillende omstandigheden toch nog ideaal beeld hebt. Wanneer je kiest voor wandmontage, denk dan eerst ook goed na over de bekabeling. Wanneer alles geïnstalleerd is, duik je nog even in de instellingen en daarna kan je volop genieten.