In dit verslag geven we je een introductie in de Naim Solstice Special Edition bij importeur Latham Audio.
We hebben er heel wat jaren op moeten wachten, maar geheel onverwacht heeft de Engelse audiofabrikant Naim recent toch haar allereerste analoge draaitafel geïntroduceerd en wat voor één! Deze prachtige sculptuur genaamd Solstice verenigd op prachtige wijze de oude Naim deugden met het nieuwe Naim uiterlijk. Een voorkomen zoals we dat bij de Uniti modellen en natuurlijk de indrukwekkende Statement al goed kunnen zien en een wit in plaats van groen merklogo en voorzijde van transparant gepolijst acryl bezit. Maar daar blijft het niet bij want deze high-end draaitafel wordt werkelijk enorm compleet en zelfs ingeregeld geleverd. Denk bij dat eerste aan een (Naim) draaitafel, arm, element, voeding en zelfs een bijbehorende phonotrap! Hoe dit alles in werkelijkheid toont en vooral klinkt, kon ik op 13 oktober bij importeur Latham Audio in het Noord-Brabantse Alphen zelf gaan ervaren.
Voor het typisch Britse audiomerk Naim heb ik al sinds jaar en dag een speciaal plekje in mijn muzikale hart ingeruimd. Het is een diep geworteld gevoel wat al tijdens de beginjaren van het merk zo typerend is en buiten de robuuste en nogal eigenzinnige bouwwijze ook een weergave bezit met een unieke eigenheid. Een typerende signatuur waarbij naast een heerlijke dosis ‘ruwe’ muzikale energie, ook de ‘jumpfactor’ of luchtgitaar spelen wordt opgewekt. Het mooie van de laatste generaties is dat deze ‘oude’ eigenschappen behouden zijn gebleven, maar inmiddels worden gecombineerd met meer verfijning, neutraliteit en een mooie gelaagde ruimtelijkheid. Daardoor is de universele inzetbaarheid fors toegenomen en weten steeds meer muziekliefhebbers dit iconische merk uit Salisbury te vinden vanwege de aanstekelijke combinatie van spelplezier en opmerkelijk diep genieten.
Solstice Turntable NVS TT
Terug nu naar de Solstice NVS TT draaitafel waarbij de letters NVS TT voor ‘Naim Vinyl Source-TurnTable’ staan. Solstice betekent trouwens ‘zonnewende’ en luidt voor Naim een nieuw tijdperk in dat op dit moment nog vooral bij de meer welgestelde analoge muziek-
liefhebbers, met gejuich zal worden ontvangen. Een opmerking die vooral te maken heeft met het nogal hoge totaalbedrag wat de gelukkige eigenaar voor dit dan weer wel heel complete pakket moet afrekenen. Maar hoe zit dat nu eigenlijk want Naim heeft toch vooral ervaring met digitale bronnen en analoge versterkers, dus waar komt dan nu ineens de kennis om zo’n complete draaitafel te vervaardigen vandaan? Hoewel de Solstice inderdaad de eerste draaitafel van het merk is, wil dit echter niet zeggen dat het Zuid-Engelse merk onervaren op dit gebied is. Al vele jaren worden er namelijk complementaire producten voor draaitafels vervaardigd waardoor er tevens een heel duidelijk beeld ontstaat waar een eigen draaitafel aan zou moeten voldoen. Hoewel het feitelijke ontwerp door Naim Audio Research & Development Director Paul Neville is ontstaan, is voor de realisatie de hulp ingeroepen van de bekende Duitse draaitafelfabrikant Clearaudio. Maar denk nu vooral niet dat de Engelse onderneming lekker lui achterover heeft gelegen en alles aan Clearaudio heeft overgelaten, want de Solstice blijkt al snel van A tot Z een echte Naim. Boordevol eigen ontwikkelingen en vindingen waarbij alleen voor heel specifieke mechanische delen van de expertise en productiefaciliteiten van de Duitse collega’s gebruik is gemaakt. Een mooi voorbeeld hiervan is het zware geanodiseerde aluminium plateau wat wordt gedragen door een magnetisch lager, maar helemaal des Naims is dan weer de unieke zelf kalibrerende motorsturing die zorgt voor een optimale aandrijving en garant staat voor de unieke merksound. Maar misschien nog wel het meest intrigerende gaat bijna helaas verborgen onder de bodemplaat. Het gaat hierbij om een soort van nauwkeurig berekend en CNC gefreesd ontkoppelingslabyrint wat is vervaardigd van vele lagen op elkaar aangebracht multiplex. Op strategische plaatsen zijn als bij een slakkenhuis diepe uitsparingen, groeven en sleuven aangebracht en dat allemaal om de beoogde weergave voor elkaar te krijgen. Alles aan dit ontwerp ademt daarbij een enorm oog voor detail en het kwaliteitsaspect is bijzonder hoog. Omgezet in normaal Nederlands roept het vooral een heftig gevoel van begeerte op.
Package deal
Ook de Naim Aro toonarm en het bijbehorende Equinox MC element behoren bij deze ‘package deal’, waarbij de arm een doorontwikkeling en dus de volgende generatie van de originele legendarische Aro toonarm is. In deze laatste incarnatie wordt gebruik gemaakt van nieuwe lichtere en meer duurzame materialen zoals Tungsten en koolstofvezel. De arm wordt gecompleteerd met nieuwe vereenvoudigde regelingen voor bias, armhoogte en azimuth. Gaan we door naar het Equinox MC element dan is de baron cantilever voorzien van een microline naaldtip. Deze zorgt voor een nog nauwkeuriger aftasting van onder andere hoogfrequente informatie in het vinyl. Het geheel is zeer licht en tevens erg stijf waardoor de bewegingen buitengewoon precies naar de spoelen en hun zeer kleine stroompjes kunnen worden omgezet. Een heel belangrijk onderdeel van dit mooie totaalpakket wordt gevormd door de Solstice NVC TT (Naim Vinyl Control-TurnTable). Een phonotrap uit de extra klasse die voor het eerst bij Naim van DR (Discrete Regulator) technologie is voorzien. Een sterk staaltje technisch kunnen wat voor het eerst in de Statement versterker is toegepast. Het geavanceerde klasse A versterkercircuit heeft een zeer lage ruisvloer en afzonderlijke versterkingscircuits voor zowel MC als MM elementen. De Solstice Power Supply NPX TT, levert tenslotte stroom aan zowel de Solstice draaitafel als phono voorversterker. Beide voedingen zijn volledig van elkaar geïsoleerd voor optimale prestaties en zijn uiteraard ook voorzien van de inmiddels befaamde Discrete Regulator opzet.
Last but not least wordt deze hele configuratie ook nog eens vergezeld door de uitgebreide ‘Solstice Accessoire Set’. Een prachtig chique verpakt totaalgeheel ondergebracht in een soort van mini ladekastje en wat bestaat uit: een digitale naalddrukmeter, 2x een waterpas, imbussleutels, vinyl afstelgereedschap, een stofkap, schoonmaakdoek, een Naim Records True Stereo album (een unieke compilatie van de legendarische uitgaves van de mooiste True Stereo Recordings en dan ook nog opnieuw voor vinyl gemasterd door de originele opnametechnicus en balance engineer Ken Christiansen) en tenslotte een prachtig groot Solstice Special Edition Boek over de totstandkoming van deze analoge parel.
Set-up
Doordat een platenspeler van zichzelf natuurlijk geen geluid kan geven was het ook belangrijk om zeer zorgvuldig de rest van de keten te selecteren. Daarom is door Latham medewerkers Rowan Dernee en Manu Clarys een systeem samengesteld om eveneens je vingers bij af te likken. Wat namelijk te denken van de Kudos Titan 808 luidsprekers. Een met 75 kilo gewichtig 2,5-weg topmodel van toch nog enigszins modale afmetingen, dat onderhuids over een isobaric bass reflex systeem beschikt en mede door het compromisloze concept over een enorm potentieel beschikt. Hoewel alle modellen uit de Titan serie naar keuze ook actief kunnen worden aangestuurd, is voor deze kennismaking heel bewust voor de passieve variant gekozen. Vooral vanwege de eenvoud, de minder hoge aanschafprijs en de mogelijkheid om het systeem met andere versterkers te ‘voicen’. Zoals verwacht is ook hier voor zowat het beste gekozen waar Naim over beschikt. Nee, nog niet de state-of-the-art en buitengewoon kostbare Statement versterkers, maar wel de eveneens prachtige NAC 552 voorversterker met zijn bijbehorende voeding. De aangewezen partner is de NAP 500 DR stereo eindversterker. Een monumentale expressie van Naim Audio versterkertechnologie en een hele lange tijd vóór het Statement project het absolute topmodel voor dit merk. Bekabeling bestaat tenslotte allemaal uit Naim’s eigen Super Lumina modellen en dat heeft vooral te maken met maximale systeem synergie.
Luisteren
Voor wie nog nooit bij deze importeur over de vloer is geweest, de hoofdruimte van Latham Audio is bijzonder groot. Zo groot dat er gemakkelijk vijf of zelfs nog meer systemen met een flink aantal stoelen per set-up zou kunnen worden opgesteld. Om de opstelling meer intiem en ‘huiskamer achtig’ te houden, hebben de heren voor deze demo voor een soort van beursopstelling gekozen. In dit geval hebben we het dan over grote gebogen panelen die zijn voorzien van met foto’s bedrukt textiel en waar nodig aangevuld met enkele akoestische panelen die voor de foto’s tijdelijk zijn weggehaald. Maar uiteindelijk kom ik hier natuurlijk maar voor één ding en dat is deze prachtige draaitafel. Laat ik daarom dan maar meteen van wal steken en opmerken dat hoewel ik eigenlijk weinig met vinyl heb, dit totaalgeheel onverwacht vanaf het allereerste moment meteen een onweerstaanbare aantrekkingskracht op mij heeft. Het geheel oogt namelijk enorm chique, luxe en vooral meer geraffineerd dan ik ooit van dit stoere Engelse merk heb gezien. Het roept dus meteen een echt ‘wauw’ gevoel op en dat wordt alleen nog maar versterkt wanneer blijkt dat ook het witte Naim logo in een drietal stappen kan worden gedimd of juist versterkt. In tegenstelling tot wat ik bij deze importeur inmiddels gewend ben, staat er dit keer geen ND5 XS 2, NDX 2 of ND 555 netwerkspeler opgesteld, maar is de demo louter bedoeld voor de Solstice draaitafel. Voordat de eerste noten weerklinken vertrouwen Rowan en Manu mij bijna samenzweerderig toe, dat ze enorm verbaasd waren en nog steeds zijn hoe enorm anders echte analoge weergave klinkt ten opzichte van digitaal. Natuurlijk zijn de Naim netwerkspelers echt enorm fraai en behorend bij de top van hun prijsklasse. Maar zodra dezelfde muziek over de Solstice weerklinkt, zou een volkomen andere muzikale wereld zich openbaren. Enfin, dat ga ik nu dus zelf ervaren. Al bij het wennen aan de set en ruimte begrijp ik al heel snel waar ze op doelen.
Het dak gaat eraf
Want al bij de eerste albums jazz en daarna pop gaat meteen het dak eraf. Wat is dit mooi tonaal gelaagd, vloeiend, bezielend en expressief (jazz album) en vervolgens enorm precies, super transparant, luchtig en ruimtelijk (pop) zeg. Dit is werkelijk heel bijzonder. Dat ik hier en in de volgende alinea’s bijna geen albumnamen en nummers noem is een heel bewuste keuze. Met name omdat het Latham team vooraf enorm veel tijd en moeite heeft gestoken in het zoeken van mooie muziek. Dit vanwege de enorm grote aanwezige platencollectie die Latham oprichter Malcolm Latham (inmiddels met pensioen), binnen het bedrijf heeft achtergelaten. Rowan: ‘Het was echt een enorm karwei om alles te beluisteren en uit te zoeken. Want waar je bij digitaal nog even snel kunt skippen, moet je bij analoog veel geduldiger zijn. Even de titels opzoeken op Qobuz of Tidal werkte ook niet, want bijna alles wat we hier draaien is daar niet op te vinden. Het was dus echt het ouderwetse handwerk (geen straf met een Solstice) en daarom geven we onze ‘demo’ muziek liever niet prijs.’ En verder gaat de muzikale reis waarbij we op een gegeven moment bij de parels van de popmuziek uit de jaren zeventig en tachtig uitkomen. En ja, doordat dit soort muziek toen nog volledig analoog werd geregistreerd klinkt dit natuurlijk fantastisch op vinyl en doorgaans beter dan met digitaal (uit die periode) mogelijk was. Vooral bij dit soort pre digitale opnames, komt de grote kracht van deze prachtige platenspeler tot uiting en is het swingen met onder meer artiesten als de Commodores, The Doors, Bob Dylan, Janis Ian en Michael Jackson, maar zeker ook genieten met mooi klassiek zoals de pianoconcerten No.2 van Beethoven gespeeld door Vladimir Ashkenazy. Of wat te denken van Prokofiev Symfonie No.5 gespeeld door het Leningrad Filharmonisch orkest, om nog maar te zwijgen over het Requiem van Gabriel Fauré gespeeld door het London Sinfonia onder leiding van John Rutter in eigen persoon!
Plaat versus streaming
Hoewel genieten van de muziek en de bijbehorende boodschap natuurlijk het allerbelangrijkst is, valt er bij deze Solstice ook veel te zeggen voor de zeer complete implementatie. Want zo’n compleet pakket perfect op elkaar afgestemd én afgeregeld kom je maar hoogst zelden tegen en dan zeker niet voor dit bedrag. Laat er trouwens geen onduidelijkheid over bestaan dat ook ik deze draaitafel combinatie kostbaar vind. Het is een hoog bedrag hoewel binnen de high-end zeker niet uitzonderlijk. Maar kijk je naar aspecten als materiaalkeuze, afwerking, uitstraling en de indrukwekkend gebalanceerde weergave, dan is de prijs zelfs scherp te noemen. Razendknap is ook dat je al vanaf de eerste noten meteen herkend dat er Naim genen in de weergave aanwezig zijn. Denk daarbij aan een aanstekelijk drive, passie, expressie, zeer goede ritmeverwerking, timing en de behoefte om steeds maar weer opnieuw de volgende plaat uit de kast te trekken. Gelukkig is daarbij ook een hoge mate aan balans aanwezig. Met andere woorden is de Solstice zeker geen op hol geslagen ADHD’er en is er een heel fraai evenwicht gevonden tussen rust en overzicht enerzijds en expressie en pakkendheid anderzijds. Best bijzonder is dat er voor deze Latham demo geen platen speciaal zijn gereinigd en dat ondanks alles ‘vers’ uit de platenhoes, bij zowel oude als nieuwe vinylproducties de rust continu overheerst. Wat ook in positieve zin opvalt is het ontbreken van (bewust) toegevoegde kleuring, verdikking, scherpte en andere zaken. Doordat vinylweergave van nature veel grotere verschillen per album kan laten horen dan digitaal, zegt het veel over de kwaliteiten van deze topdraaitafel dat deze verschillen heel nadrukkelijk optraden. Maar hoe zit het dan als we de top Naim netwerkspelers toch ‘stiekem’ met deze draaitafel proberen te vergelijken? Qua prijs zit de Solstice draaitafel boven de NDX-2 maar onder het ND555 topmodel en hoewel de netwerkspelers dus niet in beeld zijn bij deze presentatie, besef ik meteen dat beiden totaal anders klinken. Uiteraard zijn wel bij beiden de Naim genen en deugden meteen goed hoorbaar en alleen dat is al razendknap bij zulke verschillende concept. Uiteindelijk komt het er vooral op neer, en dat is zeker een open deur intrappen, dat de ND555 zich als een top digitale netwerkspeler gedraagt en de Solstice als een top draaitafel. Hoewel herkenbaar qua signatuur zijn beiden daarbij dermate verschillend dat als je het geld zou kunnen missen, je ze het beste allebei aan zou moeten schaffen! Want de één vult zo mooi de ander aan en beiden staat ieder op hun eigen wijze het ontdekken van nieuwe of reeds bekende muzikale werelden zo mooi toe dat kiezen erg lastig blijft.
Conclusie
Met de gelimiteerde en zeer complete Naim Solstice draaitafel schrijft Naim weer een nieuw hoofdstuk in haar roemruchte historie. Hoewel al vele jaren actief in de analoge sector met aanverwante artikelen, nu ook voor het eerst in de race met een echte topdraaitafel. En het is een schot in de roos, want deze schoonheid ziet er niet alleen prachtig uit, hij klinkt ook zo! De 500 stuks zijn natuurlijk wereldwijd zo verkocht, maar ik zou bijna mijn schoen opeten als er in de nabije toekomst geen vervolg op gaat komen. In welke vorm is op dit moment nog koffiedik kijken, maar het zou mij niets verbazen als het om verschillende modellen in verschillende prijsklassen zou gaan. Wat de Solstice zelf betreft is het voor nu in ieder geval missie geslaagd. Dus kunt u dit prestige product ergens bij een begiftigde Naim dealer of show aanschouwen en beluisteren, benut die kans dan echt.
Reacties (0)