Introductie nieuwe Naim Classic 200-serie en Focal Vestia

To Naim or not to Naim: that is the question

Voor mijn laatste fabrieksbezoek aan deze sympathieke Engelse fabrikant moet ik terug naar 2019. Als ik aan dat bezoek terugdenk, krijg ik net als de voorgaande keren een warm gevoel. Een positiviteit die sterk te maken heeft met de wijze waarop door dit bedrijf producten worden vervaardigd. Noem het passie en gedrevenheid of juist een grote toewijding, maar het zorgt in ieder geval bij veel Naim-liefhebbers voor een gevoel en beleving die aanzienlijk verder gaan dan normaal. Verder past het stoere merk uit Salisbury helemaal in het illustere (cult)rijtje, waar ook het Amerikaanse McIntosh en het Japanse Accuphase deel van uitmaken. Toch is er de afgelopen jaren ook een soort van bedreiging voor dit kostbare gedachtegoed ontstaan. Want waarom wordt dit Engelse merk steeds meer samen gezien met het Franse Focal? Zoals met meer zaken is de reden eigenlijk best eenvoudig en dat heeft zoals zo vaak te maken met geld of beter gezegd forse investeringen. Zo’n 12 jaar geleden stonden de dappere Engelsen namelijk voor een lastige tweesprong. Of doorgaan op de toenmalige (conservatieve) weg en in dat geval voornamelijk bezig blijven met het bouwen van enkel versterkers en luidsprekers. Of het bedrijf laten groeien en een (veel) breder assortiment gaan voeren. Direct gevolg zou echter zijn dat er meer specialistische mensen zouden moeten worden ingehuurd of in dienst moesten worden genomen. Jacques Mahul, oprichter en voorzitter van Focal & Co, had met hetzelfde probleem voor zijn onderneming te maken en merkte in 2011 bij de start van de samenwerking al op: “Voor toekomstig succes is het belangrijkste punt dat er geen toekomst is voor een speaker- of elektronicafabrikant alleen. Partnerschap en samenwerking zijn de weg vooruit, zowel op het gebied van investeringen als R&D. Door samen te werken kun je sneller en succesvoller opereren terwijl je trouw blijft aan de respectievelijke merken. Dit alles is onder de naam VerVent Audio Group bijeengebracht.”

Inspirerende gedachte

Deze inspirerende gedachte van samenwerken heeft ook bij Latham Audio een vervolg gekregen. Zowel Focal en Naim worden namelijk vanaf begin dit jaar door hen vertegenwoordigd, waarbij deze importeur zich tevens heeft aangesloten bij FNCE (Focal Naim Central Europe). Deze grootste afnemer van Focal- en Naim-producten in Europa heeft het magazijn in het Poolse Warschau en bedient een groot aantal markten. Zo zijn zij verantwoordelijk voor zo’n beetje heel Oost-Europa, de Baltische staten, Zwitserland, Duitsland, Finland en Oostenrijk. Doordat ook Latham zich sinds januari hierbij heeft aangesloten, konden zowel kostenbesparingen, betere serviceverlening als snellere levertijd worden gerealiseerd.

Focal Vestia

Nu we beter weten waarom deze twee grote en sterke merken elkaar hebben gevonden en ook recent Focal-importeur Smart Audio bij Naim-importeur Latham Audio is gevoegd, gaan we als eerste deze dag met de gloednieuwe Focal Vestia-serie aan de slag. Deze luidsprekers die geheel in Frankrijk in de eigen werkplaatsen worden vervaardigd, bieden volgens deze fabrikant de bekende Focal-zuiverheid, maar dan nog verder opgevoerd. Inclusief een beter gedefinieerd laag, een nog natuurlijkere tonale balans en een sterk verbeterde (lees: zachtere) weergave van de hoge tonen. De Vestia-luidsprekers zijn daarom uitgerust met Slatefiber-conusluidsprekerunits en de M-vormige omgekeerde – TAM-dometweeter – beiden exclusieve Focal-innovaties. De kasten hellen bewust een aantal graden naar achteren om een geluidsbeeld te genereren dat meer gericht is op de luisteraar en waardoor een nog intensere beleving kan worden gegenereerd. Voor deze lijn, geïnspireerd door Vesta en Hestia – godinnen van het haardvuur en het huis – combineert de esthetiek een strak design met een ingetogen en verfijnde afwerking. De frontpanelen van de luidsprekers hebben daarbij een zwart of wit leereffect, gecombineerd met een zwarte hoogglans en een donkere of lichtkleurige houten afwerking op de zijpanelen. Voor dit moment bestaat de Vestia-serie uit vijf modellen. De Vestia 1-boekenplankluidspreker bijt het spits af met typische monitordeugden zoals compact en handzaam zijn. De kleine vloerstaande Vestia 2 is een toonbeeld van elegantie en plaatsingsvrijheid. De Vestia 3 doet hetzelfde maar dan bij met 20 cm meer hoogte en een woofer extra. Vestia 4 maakt indruk door zowel in de breedte als de diepte nog verder uit te dijen en ondanks één woofer minder, wel grotere exemplaren te bevatten. De best forse Vestia Center is de spreekwoordelijke hekkensluiter van dit vijftal, maar bevat wel nog steeds drie luidsprekerunits. Voor zowel de Vestia 1 als de Center is trouwens optioneel een bijpassende stand verkrijgbaar. Hoewel bij importeur Latham de verschillende modellen uit de serie speelklaar in steeds één van de drie verkrijgbare afwerkingsvarianten staan opgesteld, maken we gezien de best strakke planning (later op de dag staat een live-call met Naim’s hoofdontwerper Steve Sells op het programma) alleen gehoormatig kennis met de Vestia 3.

Vestia 3

In een afgeschermd gedeelte binnen de zeer grote presentatieruimte van importeur Latham komen we een heerlijk kleine maar ook bijzonder pure set tegen. Geplaatst op een Quadra-spire Q4 EVO-rack staat er een Naim Nait XS 3 geïntegreerde versterker (€ 3.095,-) met als bron een Naim ND5 XS 2-streamer (€ 3.095,-). De Vestia 3-luidsprekers (€ 2.598,- per paar) zijn 112 cm hoog, 25,6 cm breed en 37,5 cm diep. Samen met het serieuze gewicht van 31 kg per kast en de uitvoering in voortreffelijk gepolitoerde zwarte hoogglanslak, staat er zeker gezien de paarprijs heel veel speaker voor het geld. De afwerking en strakke maatvoering zijn beter dan ik ooit van Focal in deze prijsklasse heb gezien. Hoewel ik nooit een fan ben van een frontdoek voor de luidsprekerunits, komt deze Vestia-vloerstaander zonder front, door het grote aantal van vijf luidsprekerunits en een grote baspoort aan de voorzijde, best wat intimiderend over. Smaakvol, maar visueel wel duidelijk aanwezig. Wanneer na de uitleg door Focal-vertegenwoordiger Jan Lammers, Latham buitendienstmedewerker Rowan Dernee de demo start, wordt mede door het hoge rendement meteen het ‘stof uit onze oren’ geblazen. Niet dat het volume meteen zo hoog staat ingesteld, maar het is meer het enorme gemak en de expressieve speelvreugde. Aspecten waarmee de Vestia 3 vanaf het eerste moment mede door zijn lekker hoge rendement van 91 dB aanstekelijk te werk gaat. Het volgende wat mij opvalt is de hoge mate aan zuiverheid en het weliswaar informatieve maar ook prettig ‘zachte’ hoog. Dat is heel wat anders dan de soms nogal spits en nadrukkelijk klinkende berylliumtweeters van weleer. Niets van dit alles bij deze actuele Vestia-serie. Modellen die alles in zich hebben om succesvol binnen hun prijssegment te kunnen zijn.

Naim NSC 222 met NAP 250 en NPX 300

Wanneer ik samen met de aanwezige collega’s onze ontdekkingstocht in de enorm grote Latham Audio-showroom vervolg, staan we het volgende moment voor het eerst oog in oog met het Naim-trio waar we vandaag voor gekomen zijn. Om deze introductie extra luister bij te zetten en later de demo te verzorgen, is Europees accountmanager Mark Raggett speciaal uit Engeland overgekomen. Wanneer ik voor het eerst de drie apparaten uit de nieuwe Classic 200-serie aanschouw, te weten de NSC 222-streaming voorversterker, de NAP 250-stereo eindversterker en de NPX 300-voeding, sta ik echt even perplex. De toch al hoge verwachtingen worden meteen ruim overtroffen. Dat begint al met de veel fraaiere en chiquere materiaalkeuze. Een bouwkwaliteit waarbij alles veel dikker en meer solide in massief aluminium is uitgevoerd. Vervolgens zijn ook de groene lichtindicaties, net als op de Statement, Uniti en Mu-so, nu eveneens in het wit uitgevoerd. Het volgende wat opvalt is het gemoderniseerde Naim-logo, het werkelijk grote OLED-kleurendisplay, een opmerkelijk grote volumeregelaar die is voorzien van een pulserend verlichte rand en zo kan ik nog wel even doorgaan. Net zoals bijvoorbeeld een Porsche 911 in al zijn incarnaties nog altijd zijn herkenbaarheid heeft behouden, is dat ook het geval met de nieuwe Naim Classic 200-serie. Dit is niet alleen maar anders en naar ‘2023’-status gebracht, maar ook onderhuids volledig gewijzigd. Geen onderdeel is meer hetzelfde en dan is het nog maar een kleine sprong om bij de hamvraag te komen. Want hoe staat het dan met de geluidskwaliteit? Op deze en alle andere vragen krijgen we antwoord van Naim’s (hardware-)hoofdontwerper Steve Sells.

Steve Sells

Via een online Teams-sessie heeft deze sympathieke whizzkid, of inmiddels ruimschoots ‘whizzman’, de nodige tijd voor ons ingeruimd om ons mee te nemen in een verklarende sessie rond deze drie modellen. Uiteraard is het ondoenlijk en ook niet zinvol om letterlijk alles wat Steve heeft verteld hier te vermelden. Maar in grote lijnen komen er beslist zeer interessante wetenswaardigheden naar voren. “Binnen Naim kijken we met onze verschillende afdelingen ieder afzonderlijk met een scherp oog naar nieuwe ontwikkelingen. Zoals jullie zelf zojuist ook al hebben kunnen zien, volgen we met de 200-serie een heel andere en veel meer Statement-, Uniti- en Mu-so-georiënteerde richting. Je kunt het ook vertalen in de zin dat we het gebruiksgemak zowel wilden actualiseren als verhogen. Wat daar ook bij hoort is dat we binnen deze nieuwe serie afscheid hebben genomen van het enorme scala aan verschillende voedingsupgrades. Bij deze nieuwe serie is zelfs nog maar sprake van slechts één zo’n upgrade. Een zinvol en vooral meer doorzichtig iets waardoor ook de kennis van een Naim-expert voor wat betreft de bijbehorende bekabeling niet meer nodig is. Wanneer we in vogelvlucht langs de drie modellen gaan, vormt de buitengewoon succesvolle NAC 272 het startpunt van de nieuwe NSC 222. Een heel duidelijk punt wat ik meteen wilde aanpakken was de volumeregeling. Geen traditionele potmeter meer met zijn vaak grote afwijkingen bij lage volumeniveaus, maar een regeling die is gebaseerd op de Statement. Het heeft dan ook dezelfde opzet van twee regelaars in één concept. Eén weerstandsladder neemt daarbij kleine stapjes van 1 dB voor zijn rekening, terwijl een ander exemplaar met 8 dB aanzienlijk grotere sprongen voor zijn rekening neemt. Het volumeniveau zelf wordt bepaald door een weerstandsdeler. Dit echter alleen wanneer het volume is ingesteld. Op het moment dat aan de volumeregeling wordt gedraaid, ontkoppelen reed-relais de weerstandsladder en wordt het nieuwe niveau ingesteld door een Cirrus Logic-volumeregelings-chip. Zodra de volumeregelaar wordt losgelaten, wordt de Cirrus Logic-chip losgekoppeld en neemt de beter klinkende weerstandsladder weer direct de nieuwe instelling aan.”

Lockdown

“Tijdens de coronapandemie hadden we het zoals heel veel andere ondernemingen een stuk rustiger. Daardoor was het een ideale periode waarin ik heel veel na kon denken. Nee, niet over mondkapjes of het virus zelf, maar wel over (plaatsing van) componenten op de prints, diverse schakelingen en nog veel meer aspecten. Eén van de belangrijke zaken die in deze periode zijn ontstaan, is dat we voor onze eindversterkers afscheid hebben genomen van de door ons gefavoriseerde DIN-verbinding. Daarvoor in de plaats hebben we een zelf ontwikkelde variant op de bekende (XLR) gebalanceerde verbinding geïmplementeerd. Het kwaliteitsvoordeel ontstaat doordat we gebalanceerde impedantiebron- en voorversterkeruitgangen en volledig elektronisch gebalanceerde ingangen op voor- en eindversterkers toepassen. In tegenstelling tot normale gebalanceerde verbindingen met hun dubbele aantal componenten, behouden onze gebalanceerde impedantie-uitgangen het klankkarakter van de originele circuits. Hoe we dat gedaan hebben gaat voor deze introductie wat ver, maar het werkt voortreffelijk zonder dat grote aantal extra (ongewenste) componenten. Een ander belangrijk voordeel is dat onze gebalanceerde opzet niet de bekende 6 dB luider speelt, maar precies even luid als normaal RCA (single-ended). In tegenstelling tot de nieuwe Classic-eindversterkers die alleen maar gebalanceerde aansluitingen bezitten, zijn de voorversterkers voor compatibiliteit met de oudere Naim-producten wel nog steeds van de bekende single-ended DIN in- en uitgangen voorzien.”

Luisteren oud

Hoewel Steve nog veel meer details over de modellen vertelt, zoals onder meer de nieuwe superieure hoofdtelefoonuitgang en MM-phonotrap, is dat verder meer iets voor een latere test. Een spannende beproeving die inmiddels al staat ingepland voor het juni-nummer van Music Emotion. Nu terug naar de luisterruimte van Latham Audio waar een fraaie set rond de nieuwe Naim NSC 222, NAP 250 en NPX 300 is opgebouwd. Als luidsprekers staan een paar Focal Sopra No. 2’s opgesteld. De twee naast elkaar geplaatste racks zijn Naim FraimLite-exemplaren, terwijl de bekabeling afkomstig is uit de Naim Super Lumina-serie. Dus we kunnen van start? Nee, nog niet. Want buiten een Uniti Core harde schijf/ripstation kunnen we eerst nog één keer genieten van de inmiddels niet meer leverbare, maar nog steeds populaire NAC 272-streaming voorversterker. Een zeer universeel inzetbaar apparaat dat samen met de ‘oude’ NAP 250 stereo eindversterker een veel verkochte combinatie is geweest. Rowan heeft samen met Mark voor deze demo een korte playlist gemaakt waarmee je goed de verschillende eigenschappen kunt horen en zodra de eerste klanken de ruimte vullen ben ik meteen weer ‘thuis’. De Focal Sopra-serie staat al vanaf zijn introductie goed bekend vanwege zijn zowel spontane als zeker ook goed gebalanceerde weergave. Aspecten die ook tijdens deze demo meteen goed naar voren komen. Aangestuurd door de NAC 272 en de ‘oude’ NAP 250 is de weergave meteen weer typisch Naim. Aanstekelijk, soepel, ritmisch en zoals het een echte Naim betaamt, een tikje ‘smerig’ of in de verte misschien wel vintage zoals producten uit de jaren tachtig.

Luisteren nieuw

Dan de overgang naar de NSC 222 met nieuwe NAP 250 eindversterker. In mijn ogen is de transformatie van oude naar nieuwe Classic-lijn één van de meest geslaagde van de afgelopen jaren. Ik vind het altijd zo mooi en knap wanneer ontwerpers erin slagen producten te vernieuwen, tegelijkertijd de vormgeving te actualiseren en dan ook de herkenbaarheid en aantrekkingskracht te bewaren. Zowel de nieuwe streaming voorversterker als de eindversterker hebben deze metamorfose op absoluut schitterende wijze ondergaan. Zelfs zo mooi dat de NSC 222 voor mij op dit moment visueel misschien wel het fraaiste Naim-product is van dit moment. Van de grote verlichte volumeknop, het 5,5 inch kleurendisplay, de goed gekozen maatvoering en het veel fraaiere materiaalgebruik. Maar ook de forse toename aan raffinement zoals het nu decent wit opgloeiende gerestylede Naim-logo, de transparante keuzetoetsen en de vele nieuwe mogelijkheden. Wanneer Rowan hetzelfde rijtje nummers opnieuw afspeelt ben ik oprecht verbaasd. Want uiteraard verwacht je dat de weergave bij zo’n nieuwe generatie beter is. Maar dit is ook nog eens compleet anders. Hoewel er gelukkig nog steeds sprake is van de bekende aanstekelijke, soepele en ritmische Naim-weergave, is er nu ook een veel hoger oplossend vermogen. Voeg daarbij een fors toegenomen transparantie, inzicht, rust, omlijning, ruimtelijke gelaagdheid en vervormingsvrijheid en er staan twee wezenlijk andere producten voor mij. Wel moet worden gezegd dat de oude generatie net wat ‘bruter’ en pakkender lijkt te spelen. Op het moment dat ik deze woorden ook daadwerkelijk uitspreek, kijken de Latham Audio-teamleden elkaar met een veelbetekenende blik aan. Niet veel later worden de woorden omgezet in daden als de nieuwe, veel meer universeel inzetbare NPX 300-voeding op de NAP 250-eindversterker wordt aangesloten. Wat dat doet? Eigenlijk wat een werkelijk goede afgestemde voeding altijd weet te bewerkstelligen. Meer rust, onderhuidse kracht, klankkleur, nog meer souplesse en heel belangrijk: met in dit geval de zo typerende Naim-drive.

Conclusie

Naim omschrijft het nuchter als de nieuwe Classic-lijn. Maar daarmee doen ze deze drie producten echt enorm tekort. Wat mij betreft spreken we hier dan ook veel meer van een aardverschuiving. Want zowel het uiterlijk, ergonomie, mogelijkheden, materiaalgebruik en de volledig nieuwe onderhuidse techniek hebben gezorgd voor een reuzenstap vooruit. Eigenlijk is alles (veel) beter dan voorheen, met als kanttekening dat diehard Naim-fans die al vele jaren aan de weergave van de oude series gewend zijn, toch wel even zullen moeten wennen. Maar is dat niet met alles dat echt vernieuwend en vooruitstrevend is? Voor nu wil ik afsluiten met het bedanken van zowel Steve Sells als Mark Raggett van Naim en Jan Lammers en Rowan Dernee van Latham Audio voor hun goede zorgen. Inmiddels kijk ik uit naar begin april wanneer Rowan deze drie apparaten bij mij voor een gloedvolle test komt installeren.

Prijzen

• Naim NSC 222 streaming voorversterker € 7.000,-
• Naim NAP 250 stereo eindversterker € 7.000,-
• Naim NPX 300 voeding € 7.000,-

Latham Audio, Tel: 013-5082411
E-mail: info@latham-ci.com, www.latham.nl