Review: Yamaha R-N800A en NS-600A – Receiver en boekenplankspeakers

Zeer volledig uitgerust

De R-N800A is het instapmodel in de nieuwe generatie van R-N. Het volgt de succesvolle EISA Award-winnende R-N803D op, een van de eerste geïntegreerde versterkers dat uitpakte met ingebouwde streaming en kamercorrectie. Omdat Yamaha qua design vrij conservatief is, zijn de gelijkenissen tussen het nieuwe en oude model behoorlijk groot. De grote draaiknoppen in een centrale positie zorgen al meteen voor een herkenbare retro-vibe. En dat gevoel wordt enkel maar sterker als je ziet waarvoor het kwartet dient: bass, treble, balance en loudness. Functies die je vooral vroeger op versterkers zag, maar die hier door Yamaha weer worden bovengehaald. De Japanners bouwen graag hifi-toestellen die lonken naar de bekende modellen uit het verleden (lees: de jaren zeventig en tachtig).

Wat we op dit instapmodel niet meteen zien: VU-meters (zoals op de R-N200A) of een grote display (zoals op de R-N803D). En toch heeft hij er een. De nieuwe designtaal van Yamaha introduceert namelijk een heel subtiel aangebracht scherm, discreet verstopt in een zwarte glanzende strook onder het voorpaneel. Het is een kenmerk van de drie nieuwe R-N-modellen. Er staat meestal niet zoveel op, zoals de naam van de streamingdienst die actief is of het volumeniveau als je op de remote op de stiller- of luidertoets drukt. Het is wel heel nuttig om instellingen aan te passen en bij het uitvoeren van een YPAO-meting. Dingen die geen app vereisen – al is die er wel – en meteen op het toestel zelf kunnen uitgevoerd worden.

Toegankelijke high-end

Net zoals de R-N800A-receiver deel is van een grotere lijn, geldt dat ook voor de NS-600A-speakers die in mei werden aangekondigd. Maar het is wel net anders. Yamaha wordt dan wel al decennia herkend als een belangrijke fabrikant van hifi- en AV-componenten, qua luidsprekers is die erkenning er niet. Niet dat het merk pas recent met weergevers is begonnen. Voor de studio- en pro-wereld heeft Yamaha altijd het nodig gehad. Voor hoger gepositioneerde hifi-speakers is het echter grijpen naar een vroeger verleden. Althans, tot voor kort, want met de NS-5000 3-wegs-luidsprekers lanceerde het merk in 2019 een echt statement. Niet in het minst omdat het koos voor een grote behuizing die op lage stands hoort te staan. Denk aan het type speaker zoals je wel eens ziet in films die zich afspelen in de jaren zeventig. Of aan andere vintage-ontwerpen, zoals de Classic-lijn van JBL of de retromodellen van Britse merken als Wharfedale of Mission. Een verschil wel: Yamaha begon met een vlaggenschip, geprijsd aan circa 8.250 euro per stuk. Sindsdien heeft het stelselmatig lagere gepositioneerde modellen geïntroduceerd. De NS-600A is het voorlopige sluitstuk in dit stappenplan – en meteen ook de betaalbaarste in deze lijn. Al blijft deze boekenplankspeaker nog altijd wat hoger mikken. Per paar liggen ze voor net geen 2.400 euro in de winkel. Het is dus zeker geen budgetaanbod.

Yamaha wil met zijn speakers verwijzen naar z’n muziekinstrumenten, in het bijzonder z’n bekende piano’s. Dat lukt goed met de NS-600A. Er is natuurlijk die zwarte lak, waardoor je meteen denkt aan een piano (en waarvoor je wel een stofdoekje in de buurt moet houden). De afgeronde hoeken en de kast die taps naar de achterkant toeloopt hebben eveneens iets sierlijk. Ook goed gedaan is hoe de tweeter en de ZYLON-driver naadloos in de baffle van de NS-600A zijn opgenomen. Als je die niet wil zien, hang je magnetisch de roosters op de voorkant. Apart maar wel knap: het rooster buigt mee over de bovenkant van de speaker.

Ze ademen een zekere klasse uit, vinden we, en onderscheiden zich hiermee van de rest van het speelveld. Wel is de uitstraling eerder Japans-minimalistisch. Het is geen outspoken design. Een kleine blikvanger achteraan is wel de Twisted Flare Port-baspoort, met zijn vorm die aan een bloem doet denken. Die zorgt ervoor dat de speaker geen ongewenste geluiden (‘chuffing’) maakt als je het volume opendraait.

Deel van een grote familie

Hoewel Spotify Connect, Bluetooth en AirPlay 2 aan boord zijn, zet Yamaha het liefst in op zijn eigen MusicCast-platform. Verstaanbaar, want het is inmiddels uitgegroeid tot een heel volwassen platform dat zowel streaming omvat als multiroom-gebruik. Omdat MusicCast wordt ingebouwd bij de meerderheid van Yamaha-producten, kun je uit vele tientallen producten kiezen als je een woning wil voorzien van meerdere muziekoplossingen. Een soundbar in de woonkamer, de R-N800A in een zithoek, een Yamaha AV-receiver in de zolder slash thuisbioscoop, een paar MusicCast-compatibele draadloze speakers in de eetkamer… er is veel mogelijk. Je hebt heel wat meer keuze dan bij Sonos. Enkel BluOS heeft een even gevarieerd aanbod.

Het fundament wordt geleverd door de MusicCast-app. Sinds zijn eerste verschijning heeft het een grote make-over gekregen, waardoor het nu nog frisser op een tabletscherm verschijnt. Op een kleiner smartphonedisplay oogt het (naargelang schermgrootte en resolutie) wat drukker, maar het blijft wel heel bruikbaar.

In de MusicCast-app zie je op heldere wijze gepresenteerd de streamingopties (een aantal diensten, zoals Napster en Qobuz, en internetradio), de mogelijkheid om muziekbestanden af te spelen (over het netwerk of via USB) en de fysieke ingangen op de R-N800A. Je kunt ook de audio die binnenkomt via een ingang (zoals van de platenspeler) doorsturen naar een ander MusicCast-toestel. De gebruikservaring geboden door MusicCast is goed. Het reageert soepel en je hebt snel toegang tot handige functies.

Meten is beter

YPAO mag maar een van de vele stickers op de doos zijn, het is wat ons betreft wel een goede reden om voor de R-N800A kiezen. Aan dit prijspunt zijn er weinig geïntegreerde versterkers met iets gelijkaardig. De meeste rivalen bieden Dirac aan, dure software die het kostenplaatje van de versterker naar boven duwt. YPAO is misschien niet zo gesofistikeerd als Dirac – of toch niet in deze versie – het is wel heel makkelijk te gebruiken. Een meting doen is gewoon een kwestie van de meegeleverde microfoon in te steken en het op je zitplaats te plaatsen. Daarna is het enkel kwestie van op ‘go’ te drukken en te wachten totdat vier testtonen afspelen. Op het schermpje op de versterker krijg je de nodige aanwijzingen, maar zelfs die heb je eigenlijk niet nodig.

YPAO checkt met z’n meting niet enkel de kamer, maar ook of de speakerkabels juist insteken en de afstanden. Als je twee luidsprekers niet helemaal symmetrisch staan ten opzichte van de sofa, zal het daarvoor de nodige aanpassingen maken. Zeker bij meer extreme scenario’s waarbij de twee speakers echt niet goed staan is dat heel merkbaar – de soundstage centreert zich opeens in het midden.

Weet wat het wil

Om de R-N800A beter te leren kennen, sluiten we de versterker niet meteen aan op de meegeleverde Yamaha-speakers. Eerst halen we onze KEF R3’s boven, net iets grotere speakers die best op stands worden geplaatst. Ze zijn inmiddels in de markt vervangen door nieuwe META-modellen, maar voor deze test gaan we nog met de modellen uit 2018 aan de slag. Zoals we KEF kennen, hebben de R3’s wel wat power nodig om echt tot leven te komen. Met name het laag komt pas echt goed los als er een geschikte versterker voorzien is. Het is een soort lakmoesproef, maar wel een waar de R-N800A vlot doorkomt. De basgitaar bij ‘Haseen Thi’ van Arooj Aftab horen we zo heel gedetailleerd en met veel body neergezet worden. De Pakistaanse zangeres sleepte eerder al een Grammy in de wacht voor haar vocale prestaties en haar composities die over allerlei genres heen springen. ‘Vulture Prince’ van enkele jaren geleden toonde al haar solotalent, op ‘Love in Exile’ leverde ze samen met jazztopper Vijay Iyer en bassist/componist Shahzad Ismaily. Dit album is heel minimalistisch maar ook heel emotioneel, iets dat door de aanpak van de Yamaha-versterker goed wordt uitgedragen. Het is zeker niet analytisch, maar wel eerlijk en onthullend.

De YPAO-functie toonde aan in onze testruimte ook echt een meerwaarde te bieden. Het verschil qua strakheid en beeldvorming bij de indierock op ‘How Do You Burn?’ van The Afghan Whigs of de wat ons betreft niet zo beluisterbare gabber-geïnspireerde ‘Fossora’ van Björk is toch wel opmerkelijk. Het klinkt mét misschien net iets dunner (misschien omdat er een room mode wordt aangepakt). Maar het is vooral evenwichtiger en meer gecentreerd. De YPAO Volume-functie hoeft dan weer niet per se. Beide albums tonen bovendien aan dat de R-N800A gerust wat minder puik opgenomen muziek met veel drive en een tikje vergevingsgezindheid neerzet. Dat is wel positief, want daardoor kun je ook gerust streamen via Bluetooth of Spotify zonder op alle tekortkomingen gewezen te worden.

Als we teruggrijpen naar het album van Arooj Aftab die we eerder met de R3s beluisterden, dan horen we wel hoe de NS-600A’s het anders aanpakken. Waar de basgitaar bij ‘Haseen Thi’ en de lagere pianotonen bij ‘Shadow Forces’ op de KEF centraler staan, is er bij de NS-600A een groter beeld waar met name het vingervlugge spel op ‘Shadow Forces’ heel natuurlijk in de kamer staat.

De meer ontspannen tuning van de NS-600A’s zet stemmen in de kijker, met name die van vrouwelijke artiesten. Zo krijgen we de kloeke stem van Dianne Reeves op de The Ummah-remix van ‘Down Here on the Ground’ heel fraai gepresenteerd. Deze track is te vinden op ‘Blue Note Trip 2’, een album dat deel is van een schijnbaar eindeloze reeks met remixes van funk-, soul- en jazzklassiekers (en ook wel, laten we eerlijk zijn, nummers die heel wat minder klassiek zijn) van het label. Bij ‘Dancin’ In an Easy Groove’ tonen de Yamaha-speakers zich van hun beste kant door deze track af te spelen alsof we mee in de kamer staan. Het is ook zo opgenomen, natuurlijk, zodat je echt geniet van de solerende blazers die heel bevlogen zitten te spelen. Daar wordt door de speakers echt wel de nadruk op gelegd, maar ook het orgelspel van Dr. Lonnie Smith vloeit lekker uit deze Yamaha’s.

Driedimensionaal is ook ‘Alive’ van Kx5, wat qua beleving meer dan een klein beetje compenseert voor de iets beperkte impact van de bassen in dit technotrack – het blijven compacte speakers, uiteraard. Wel superstrak gebracht, dat is even belangrijk als het beukende. We moeten zeggen: van de R-N2000A wisten we al dat Yamaha gerust Europees qua sound genoemd mag worden, maar dat dit systeem een album van deadmau5 en Kaskade zo strak en gecontroleerd zou neerzetten blijft toch een eyeopener.

‘Onda’ van postrockers Jambinai mixt ultrazware gitaren met traditionele Koreaanse instrumenten, wat maakt voor een wall of sound met een wel heel eigen karakter. De chaos en distortion overweldigt echter niet; je krijgt geen ongedefinieerde brij te horen, maar iets machtig waar die folkinstrumenten toch echt uitspringen. Dit doen de Yamaha-speakers goed: iets fraai gedefinieerd en authentiek klinkend presenteren zonder de fun-factor uit het oog te verliezen.

Conclusie

Met de R-N800A biedt Yamaha een echte alleskunner aan. Het prijskaartje is daarbij een heel sterk argument, want 1.100 euro is een zeer redelijk bedrag voor een versterker met heel veel opties én kamerkalibratie. Streaming, goede app-bediening, een DAB+-tuner, een degelijke phono-ingang, een mooi portie vermogen… er ontbreekt eigenlijk niets. Enkel een HDMI-ARC-poort is afwezig – maar die vind je dan weer op de iets duurdere R-N1000A. Je tv-geluid kun je natuurlijk ook binnenhalen met een optische kabel. Kortom, een heel mooi en compleet pakket.

De NS-600A-speakers zitten wel in een hogere prijscategorie, maar worden niet in de steek gelaten door de R-N1000A. Ze passen goed bij deze Yamaha-receiver. Het zijn weergevers die inzetten op een natuurlijke klank en balans, en daardoor ontspannen muziek maken.

*Cijfer is een gemiddelde: 9.0 voor de Yamaha R-N800A en 8.0 voor de NS-600A. FWD Award Aanrader is voor de receiver.