Review: Denon AVC-A110 receiver – jubileummodel in de premium klasse

Denon AVC-A110

Dankzij de matte donkergrijze graphite afwerking zie je meteen dat de AVC-A110 geen doorsnee AV-receiver van Denon is. En dat is het ook echt niet. Ter ere van die 110-jarige verjaardag van het bedrijf heeft Denon alles uit de kast gehaald om een 27-kg zwaar toestel te creëren dat net iets specialer is. Als vertrekpunt is de AVC-X8500H gekozen, Denons vlaggenschip-receiver met 13 kanaalsversterking die we vorig jaar bekeken. De AVC-A110 neemt ten opzichte van de X8500H een aantal forse technisch stappen om nog beter te zijn dan dit gewaardeerd topmodel. Zo is het uitgerust met een gloednieuwe 8K-gedeelte dat klaar is voor de next-gen consoles. Het is dus een jubileummodel dat achteruit blikt ter ere van die 110de verjaardag, terwijl het eveneens vooruit blikt naar de toekomst.

Als iemand je zegt dat een product een ‘gelimiteerde editie’ is, dan weet je natuurlijk ook hoe laat het is. De AVC-A110 kost 5.500 euro en is daarmee nog een heel stukje prijziger dan de AVC-X8500H van (adviesprijs) 3.999 euro. Die meerprijs komt vanwege de limited edition-afwerking, het 8K-gedeelte en technische ingrepen op vlak van de voeding en elektronica die de weergave moeten verbeteren. Bovenal is deze eindbaas van Denon echt iets exclusief. Het merk verdient ook een schouderklopje dat ze dit premiummodel ondersteunt met een passende garantie van vijf jaar. Dat geeft vertrouwen en hoort ook in deze prijsklasse.

Luxueus grafiet

De AVC-A110 is een van vier speciale producten die Denon uitbrengt ter ere van zijn 110de verjaardag. Over een gezegende leeftijd gesproken! En daarmee is het Japanse bedrijf meteen een van de oudste nog bestaande audiomerken ter wereld. Naast deze high-end AV-receiver verschijnt er nog een hifi-set bestaande uit de PMA-A110 en de DCD-A110 (een versterker en SACD-speler). Het feestje wordt afgesloten met een uitzonderlijke editie van de DL-110 MC-element voor een draaitafel.

De cartridge laten we even links liggen omdat het toch iets anders is dan de drie audioapparaten. Die worden allemaal gekenmerkt door een heel eigen look in een grafietkleur, zeg maar een metallic donkergrijs, verfraaid met een gegraveerd ‘110 Anniversary’ logo. In de doos vind je daarnaast een certificaat dat bevestigt dat je iets heel bijzonder hebt aangeschaft. Qua vormgeving is de AVC-A110 niet anders dan de AVC-X8500 – je herkent het meteen als een volbloed-Denon – maar toch is duidelijk niet een alledaagse AV-receiver. Dat mag ook wel voor de prijs, natuurlijk.

Die rijke geschiedenis is belichten is waar het ook echt over gaat – en het is iets waar Denon terecht trots op is. 110 jaar is natuurlijk niet niets, maar ook qua de veel modernere toepassing ‘AV-receiver’ is er al een heel verleden. De verre, verre voorouder van de AVC-A110 is de AVC-2000, Denons eerste meerkanaalsversterker die het in 1988 uitbracht. Vergeet Dolby Atmos, toen was daar geen sprake van, met Dolby Pro Logic moest je het toen stellen. Gelukkig is surroundgeluid inmiddels veel meeslepender geworden.

8K voor gamers

Bij de drie 110-audiotoestellen gaat het duidelijk om gelimiteerde uitvoeringen die boven de reguliere Denon-topmodellen komen te staan. In het geval van de AVC-A110 is dat zeker zo, want het staat qua features – en ook qua prijskaartje – op een hoger niveau dan de AVC-8500H. Een blik op de achterkant van deze kloeke receiver zal je meteen overtuigen dat het menens is. Het is zo ruim voorzien van luidsprekeraansluitingen (13 paren) dat de terminals niet langer op één rij passen maar er twee nodig zijn. Voeg daarbij ook pre-outs voor alle kanalen, plus nog een reeks legacy-video-ingangen en acht analoge inputs (waaronder een voor een draaitafel), en je snapt dat het wel heel druk is daar aan de achterzijde. Niet te vergeten ook: de AVC-A110 komt met 7 HDMI-ingangen (waarvan één die geschikt is voor 8K/60fps of 4K/120fps) en drie HDMI-uitgangen. De hoofdoutput met eARC-compatibiliteit biedt 8K, de twee anderen zijn ‘beperkt’ tot 4K. Op alle ingangen kun je rekenen op uitgebreide HDR-ondersteuning, met 4:4:4 Pure Color sub-sampling, HDR10, Dolby Vision, Hybrid Log-Gamma (HLG) en BT.2020, en HDCP 2.3.

De AVC-A110 is een van de eerste AV-receivers met ondersteuning voor HDR10+, de dynamische HDR-standaard die onder meer door Samsung en Panasonic gedragen wordt. Het is nog onduidelijk hoe belangrijk HDR10+ wordt, maar zoals altijd vinden we dat een AV-receiver een standaard maar best kan ondersteunen. Wordt het niets met die standaard, dan heb je niets verloren, maar komt het toch van de grond, dan is je receiver future-proof.

Vandaar dat de aanwezigheid van 8K-compatibele HDMI 2.1 op deze receiver wel relevant is, ondanks het huidige gebrek aan 8K-bronnen. Ja, binnenkort verschijnen wel de PlayStation 5 en de Xbox Series X die 8K-graphics beloven, maar daarnaast moet je niet op veel 8K-content rekenen de komende jaren. Vijf jaar van nu? Wie weet of Netflix dan al 8K-streams zal aanbieden. In elk geval is het goed om weten dat een kostbaar apparaat zoals de AVC-A110 ook dan nuttig blijft. Op korte termijn zijn het dus vooral gamers die verwend worden. Voor die doelgroep is het ook belangrijk om weten dat deze Denon drie HDMI-functies ondersteunt die gaming centraal stellen: Variable Refresh Rate (VRR), Quick Frame Transport (QFT) en Auto Low Latency Mode (ALLM). Meer informatie daarover lees je in ons achtergrondartikel over HDMI 2.1.

350 aanpassingen

De AVC-A110 is echter meer dan een AVC-X8500H met een 8K-luik. Denon zegt zelf circa 350 aanpassingen te hebben gemaakt ten opzichte van het topmodel, vooral op componentniveau. Onder de motorkap zit dus niet een heel ander ontwerp, maar is er wel getweakt en getuned om een betere weergave te krijgen. Volgens Denon zijn er verschillende zaken gedaan die ze bij de X8500H niet konden omdat het prijskaartje dan te hoog zou worden, gaande van dikkere verbindingen op printplaten tot duurdere condensatoren. Ook verrassend als je in de AVC-A110 zou loeren, is dat ook de printplaat en elektronica allemaal diepzwart ogen. Een detail – en eentje dat bijna niemand zal merken – maar het is een beetje een indicatie dat Denon echt de geeks bij het ontwikkelteam (en dan in het bijzonder sound manager Yuuki Takahashi) hun ding hebben laten doen. Een van de doelen van Takahashi was de laag strakker en krachtiger te maken, wat zowel voor muziek als film belangrijk is.

Of al die 350 aanpassingen (een honderdtal zijn mechanische veranderingen, zoals andere pootjes of een koperen basis voor de transformatoren) een grote impact hebben op de weergave is moeilijk te zeggen. Maar het gaat ook wel om de totaalsom.

Alle mogelijke opstellingen

De dertien versterkte kanalen van de A110 leveren 150 Watt per kanaal (over het hele frequentiebereik en met 8 Ohm speakers, dus met een realistische belasting). Die hoeveelheid opent de deur naar onwaarschijnlijk veel gebruiksscenario’s, zowel binnen één kamer of met een combinatie van een surroundopstelling en bijkomende speakers in een tweede en derde ruimte. Je kunt met de AVC-A110 ongelooflijk veel kanten uit, wat op zijn beurt een recept zou kunnen zijn voor een zeer complexe bediening. Dankzij de intuïtieve interface van Denon is dat echter niet het geval. Als je jouw surroundopstelling instelt, worden je keuzes qua speakerplaatsing grafisch mooi op het scherm getoond. De kans is daardoor klein dat je per ongeluk iets fout instelt. De AVC-A110 biedt je ook alle mogelijke opties qua speakeropstellingen. Voor de hoogtekanalen kun je bijvoorbeeld aangeven dat je vooraan luidsprekers tegen de muur hebt hangen en achteraan reflecterende Dolby-units. Als je kanalen over hebt, kun je ook audiofiele keuzes maken, zoals je stereo-speakers bi-ampen of met dubbele links/rechts-kanalen werken (zodat je voor muziek andere luidsprekers kunt inzetten dan voor surround). De flexibiliteit is enorm, wat je ook moet eisen van een high-end receiver.

De AVC-A110 kan ook iets dat weinig andere AV-receivers aankunnen: breedtekanalen toevoegen aan een DTS:X- of Dolby Atmos-opstelling. Wie er de ruimte voor heeft, kan dus 9 speakers op oorhoogte plaatsen. 9.2.4, dat lijkt ons wel een droomopstelling. Je kunt in de plaats ook kiezen voor zes tot acht speakers in de hoogte, om maar iets te zeggen. Sowieso vind je achteraan ook alle kanalen als pre-out, naast twee extra paar pre-outs voor een tweede of derde zone. Aas je op een hogere complexiteit dan dit, dan ga je toch moeten kijken naar materiaal op een nog hoger niveau, genre JBL Synthesis, Storm Audio of Trinnov.

Op vlak van audioformaten ontbreekt er ook echt niets. Dolby Atmos en DTS:X zijn present, maar ook meer exotische technologieën, zoals Dolby Atmos Height Virtualization, DTS Virtual:X, DTS:X Pro en IMAX Enhanced. Standaard is ook Auro3D aanwezig. Veel content in dat 3D-formaat ga je niet vinden, maar de Auro-Matic-upmixingscodecs zijn wel heel goed. Als je stereomuziek naar een surroundweergave wil brengen, moet je ze zeker proberen.

Streamingopties in overvloed

Qua streaming biedt de AVC-A110 helemaal hetzelfde als de reguliere Denon-receivers. Het eigen HEOS-platform met de bijhorende HEOS-app staat daarbij centraal, maar er zijn ook voldoende alternatieven aan boord. Je kunt muziek streamen via AirPlay 2 of Bluetooth, en ook in Spotify Connect is de Denon-topper gewoon te selecteren als afspeelapparaat. HEOS zelf biedt je sowieso een hele reeks mogelijkheden. De HEOS-app (iOS en Android) speelt meerdere rollen. Een eerste rol is die van multiroom-controle. Heb je meerdere HEOS-apparaten in huis, dan verschijnen ze allemaal in één scherm zodat je elk toestel apart kunt bedienen of koppelen zodat hetzelfde afspeelt op meerdere apparaten. Elke van de drie zones tonen hier ook apart, weliswaar onder de paraplu van de AVC-A110. Je kunt ze wel apart in/uitschakelen, maar niet in elke zone iets anders afspelen via HEOS.

Een tweede rol van de HEOS-app is als verzamelplaats van alle streamingopties, gaande van eigen bestanden die je afspeelt vanaf USB-opslag of over het netwerk tot muziek op een streamingdienst (Amazon Music, Deezer, Tidal, Napster en SoundCloud) en internetradio via TuneIn. Zoals gezegd, als je kies voor Spotify, schakel je over op de echte Spotify-app. Ben je een audiofiel die graag eigen bestanden beluisterd? Dan is het een troef dat de AVC-A110 zowel hi-res PCM-bestanden als DSD aankan.

Wat HEOS anders maakt dan alternatieven zoals Airplay of Chromecast, is dat de app je ook controle geeft over de aangesloten bronnen op de receiver. Zo kun je in de app schakelen naar een andere HDMI-ingang of de platenspeler selecteren – het gaat dus niet enkel over digitale muziek. Je kunt die fysieke bronnen trouwens eveneens doorsturen naar andere HEOS-compatibele apparaten, zolang ze een stereosignaal aanleveren. Stel dat je een cd-speler aansluit op de AVC-A110, dan kun je de muziek van zo’n zilveren schijf ook afspelen op (pakweg) een Denon Home-speaker daar.

Voor uitgebreide controle kun je in de HEOS-app overschakelen naar de Denon AVR-app. Je installeert best beide op je smartphone of tablet, want muziek kiezen gaat vlotter in de HEOS-app en in de AVR-app pas je instellingen makkelijker aan. Ze hebben dus echt elk hun nut. De Denon AVR-app is echt een uitgebreide remote, en je kunt ook handige zaken snel doen, zoals het volume van een specifiek kanaal aanpassen of een andere geluidsmodus kiezen.

Denon blijft makkelijk te gebruiken

De AVR Remote-app vinden we prima. Je kunt er veel mee, ook qua finetuning van allerlei settings. Voor bepaalde instellingen moet je wel overschakelen naar de tv-interface, wat kan via de meegeleverde mega-remote of via een virtuele remote in de app. We zouden het fijner vinden als je echt alle instellingen via de app kon instellen, maar echt een groot probleem is het nu ook weer niet. De interface van Denon-receivers is immers goed uitgekiend en logisch opgebouwd.

De grote sterkte van de Denon-interface is de Setup Assistant die je bij de installatie door alle stappen leidt. Alles wordt uitgelegd en waar nodig getoond. Denk dan bijvoorbeeld aan welke luidsprekerkabels waar moeten insteken. Stap voor stap word je door de volledige installatie geleid, wat nog altijd een uniek gegeven is. De vraag is natuurlijk of een absolute non-techneut voor de AVC-A110 zou kiezen. Door zijn vele mogelijkheden en kanalen is het toch echt een apparaat voor mensen die mikken op een serieuze thuisbioscoop. Of het wordt door een dealer ingesteld. Niettemin, een gebruiksvriendelijke interface is altijd een goede zaak. Dat je snel ingangen kunt hernoemen (bijvoorbeeld ‘Game’ naar ‘Xbox’) is heel praktisch en ook de Quick Select-presets (waarmee je een bepaalde ingang en audio-instelling direct selecteert) zijn zeer nuttig.

Pure power

De AVC-A110 komt met Audyssey MULTEQ XT32, de meest uitgebreide versie van de kamercorrectiesoftware. Je kunt er natuurlijk voor kiezen om de receiver handmatig in te stellen – haal de decibel- en lasermeter maar boven! – maar Audyssey doet zijn werk wel vrij goed. Wij verkiezen om er de MultEQ-app bij te halen, want dan heb je iets meer overzicht bij het meten en kun je nog zelf meer aanpassen.

Bij deze receiver vind je trouwens een paar interessante extra functies, zoals Sub EQ HT om bij gebruik van twee subwoofers elke sub apart te tweaken. LFC schakelen we zelf liever niet in, maar in bepaalde situaties is het wel nuttig omdat het een machtige weergave levert terwijl bassen toch wat beperkt worden. Handig op een appartement, vermoeden we. Zoals altijd bij Denon vind je in de doos de benodigde meetmicrofoon en een kartonnen statief. Je kunt ook met een fotostatief werken, belangrijk voor een goed resultaat is in elk geval dat je meet op oorhoogte. Nog over Audyssey: we kijken wel op dat de AVC-A110 geen twee Audyssey-presets biedt, zoals de nieuwe Denon-receivers van 2020 wel doen. Een doorsnee gebruiker heeft genoeg aan één, maar met twee kun je wel iets meer experimenteren met aanpassingen. Een ding dat je misschien wil vergelijken is bijvoorbeeld als je via de MultEQ-app Audyssey over het hele frequentiebereik laat werken of enkel tot pakweg 500 Hz. Bij de andere nieuwe Denons kun je met een druk op de knop schakelen tussen de twee filters, bij de AVC-A110 moet je eerst weer uploaden vanaf je mobiel toestel.

De gebruiksvriendelijkheid die de Denons kenmerkt, maakt het meten in elk geval behoorlijk eenvoudig. Persoonlijk vinden we Dirac (te vinden op Arcam, NAD en JBL Synthesis) een iets beter resultaat opleveren, maar het is wel complexer om correct af te regelen.

Veel pit en kracht

Als je bezig bent met nieuwe apparatuur, heb je de neiging om vooral pas verschenen filmmateriaal met een Dolby Atmos- of DTS:X-soundtrack boven te halen. Dat hebben we uiteraard met de AVC-A110 gedaan, naast onze vaste testclips. Maar het fijne van zo’n nieuwe AV-receiver is dat je via upmixing ook oudere films met een bescheiden 5.1 naar een nog meeslependere ervaring kunt brengen, wat ook een heel leuk iets is om te doen. Via de Apple TV keken we zo nog eens naar ‘Independance Day’, via daar beschikbaar in 4K maar nog steeds met een Dolby Digital 5.1-soundtrack. Selecteer echter ‘Auro-3D’ en je kunt die hoogtespeakers er toch bij betrekken – het resultaat is eigenlijk wel treffelijk. De special effects zijn inmiddels wel wat gedateerd bij deze kaskraker uit 2000, maar qua audio wordt het zo nog spectaculair. Het moment waarop de aliens steden beginnen te vernietigen en de VS-president in Airforce One net kan ontsnappen aan een vlammenzee geeft de AVC-A110 een uitstekende workout – al lijkt het ook weer niet zweetdruppels bij de versterker uit te lokken. Er is gewoonweg geen spoortje stress te bespeuren bij dit 13-kanaalsmonster; alle explosies en overvliegende jets worden moeiteloos gebracht, terwijl de dialogen goed verstaanbaar blijven.

Onze subwoofer kreeg weer een stevige lading low-end te verwerken bij de beginscène van ‘Spectre’, die we dan maar eens bovenhalen aangezien ‘No Time To Die’ opnieuw uitgesteld is. Ook hier gaat het om een 5.1-mix (Dolby Vision via Apple TV) die we via upmixing door alle speakers in onze opstelling sturen. Onze Britse geheimagent gaat in deze scène helemaal los in de straten van Mexico-City, waardoor hij de Día de los Muertos helemaal letterlijk maakt. Het is geweldige toepassing van een (schijnbare) doorlopende shot – ‘1917’ heeft inmiddels getoond hoe het écht moet – dat eindigt in een lokale aardbeving als Bond bij een instortend gebouw op zijn hoofd krijgt. Fijn hierbij is dat de AVC-A110 zowel de muzikale pieken heftig langs alle kanalen stuurt als de vele sfeergeluiden van de mensenmassa overtuigend in de kamer neerzet. De superspannende helikopterscène daarna wordt meer nog nagelbijten omdat de receiver de rotorgeluiden perfect mee met de actie positioneert. Weinig scènes schakelen zo snel qua geluidseffecten, het is dus een echte stresstest. Dat Denon traditiegetrouw ook voor een fraaie muziekweergave zorgt en de AVC-A110 ook de nodige power aan boord heeft om die typische symfonische soundtrack van Bond te brengen, is opnieuw een grote troef.

De muzikale prestaties zijn ook excellent als we de SACD van ‘Dark Side of the Moon’ van Pink Floyd afspelen op de Oppo UDP-203. Een beetje een blast-from-the-past deze schijf, maar de 5.1-mix van ‘Money’ blijft een klassieker. Ook hier levert de Auro-Matic-upmixing een mooi resultaat, maar gewoon Multi Channel In is ook al heel genietbaar. Als het gaat om stereoweergave hangt natuurlijk veel af van wat je als linkse en rechtse speakers inzet en wat je bron is, maar bij onze opstelling (5.1.4 op basis van Dali Rubicon en Alteco, met Roon via de Oppo-speler) waren we heel tevreden over wat we hoorde. Je gaat niet gauw een aparte stereoversterker in je luisterruimte willen plaatsen, lijkt ons.

Conclusie

Als je een AV-receiver zoekt die waanzinnig veel versterkte kanalen biedt, behoorlijk wat pk’s heeft en die klaar is voor 8K-bronnen, dan zit je met de AVC-A110 gebeiteld. Het is een buitengewoon flexibele receiver die de meest exotische surroundopstellingen mogelijk maakt. Dat de AVC-A110 bovendien een special edition-uitgave is, maakt die premiumprijs iets beter verteerbaar, al blijft het natuurlijk significant meer dan de AVC-X8500H. Door de inclusie van HDMI 2.1 en 8K/60fps-ondersteuning heeft Denon er gelukkig voor gezorgd dat dit toestel ook op langer termijn zijn waarde behoudt blijft, wat toch altijd een ding is bij AV-receivers.