Alles over de verschillende HDMI versies

Perfecte kwaliteit

Zo goed als al onze beeldbronnen zijn opgeslagen in een digitaal formaat. Of je nu kijkt naar dvd’s, Blu-ray, digitale tv, moderne spelconsoles, streamingdiensten zoals Netflix of YouTube, al dat beeld- en geluidsmateriaal is digitaal opgeslagen. Via de HDMI-aansluiting kan dat signaal perfect overgedragen worden van de bron naar je tv. Het digitale signaal is immers zeer robuust, en heeft nauwelijks last van storingen. In tegenstelling tot analoge verbindingen zoals Scart of component video komt het signaal dus zonder enig kwaliteitsverlies op je tv. Bovendien verstuur je via HDMI ook het audiosignaal, één kabel volstaat dus voor beeld en geluid.

HDMI is de standaard aansluitingen op alle consumentenelektronica. Je vindt ze terug op tv’s, AV-receivers, dvd-spelers, Blu-ray spelers, decoders voor digitale tv, spelconsoles, laptops, pc’s en meer.

HDMI-versies

HDMI kan hoge videoresoluties doorvoeren, en hoge kwaliteit audio, allemaal via één kabel. Alle mogelijkheden die er vandaag zijn waren er echter er niet vanaf dag één. HDMI is over de jaren flink uitgebreid, wat geresulteerd heeft in verschillende versies van deze aansluiting. Nieuwe versies leveren soms meer bandbreedte, lees: je kan er hogere resoluties en framerates door sturen. Maar vaak leveren nieuwe versies ook nieuwe eigenschappen.

Al de nieuwere versies van HDMI zijn compatibel met oudere versies geïnstalleerd op bestaande apparatuur, maar je zal dan geen gebruik kunnen maken van de nieuwste functies of ruimere bandbreedte van de nieuwe HDMI versie.

HDMI 1.0

De eerste versie werd uitgebracht in 2002. Ze levert een maximale bandbreedte van 4,95 Gbit/s (Gigabit per seconde, vaak ook afgekort als Gbps), dat is voldoende voor bijvoorbeeld Full HD (1920 x 1080) met 60 fps (frames per seconde). Audio kan doorgestuurd worden in maximaal 8 kanalen LPCM/192 kHz/24-bit. De specificatie bevat ook al informatie over HDMI-CEC (Consumer Electronic Control), maar op de eerste toestellen met CEC is het wachten tot versie HDMI 1.3a.

HDMI 1.1

HDMI 1.1 verschijnt in 2004, en voegt ondersteuning toe voor DVD-Audio, een high-res audioformaat.

HDMI 1.2

De volgende versie, 1.2, verschijnt in 2005. De belangrijkste toevoegingen zijn ondersteuning voor een ander high-res audioformaat, Super Audio CD (SACD), en voor het eerst kan je nu ook high framerates gebruiken (bijvoorbeeld 720p @ 120fps).

Een update die enkele maanden later verschijnt, HDMI 1.2a bevat de volledige specificaties voor HDMI-CEC (Consumer Electronic Control).

HDMI 1.3

Met de introductie van versie 1.3 in 2006 wordt voor het eerst de maximale bandbreedte opgetrokken, naar 10,2 Gbit/s. Niet toevallig, want met de komst van Blu-ray heeft de HDMI-aansluiting die extra bandbreedte nodig voor betere beeld- en geluidskwaliteit.

• Er komt voor het eerst ondersteuning ‘Deep Color, dat betekent 10, 12 en 16 bit kleurdiepte, waar dat in eerdere versies beperkt was tot 8 bit kleurdiepte.
• Ondersteuning voor de kleurruimtes xvYCC en sRGB.
• Dolby TrueHD en DTS-HD Master Audio, de lossless audio surroundformaten, kunnen nu in bitstream vorm verstuurd worden, bijvoorbeeld naar een AV-receiver om daar gedecodeerd te worden.
• Er komt een feature voor automatische audiosynchronisatie (lip-sync).
• Een kleinere Mini HDMI-connector.

Ook deze versie kent enkele maanden later een update, HDMI 1.3a, met kleine technische wijzigingen.

HDMI 1.4

Drie jaar later, in 2009, ziet HDMI 1.4 het levenslicht. De beschikbare bandbreedte blijft onveranderd maar er komen wel een aantal belangrijke nieuwe eigenschappen bij.

• De nieuwe standaard ondersteunt voor het eerst 4K (bijvoorbeeld 3840 x 2160 @ 24, 25 en 30fps) en Full HD (1920 x 1080) @ 120fps.
• Ondersteuning voor 3D in verschillende formaten.
• Ondersteuning voor een aantal nieuwe kleurruimtes waaronder Adobe RGB.
• Audio Return Channel (ARC): Deze handige optie maakt het mogelijk dat de televisie via dezelfde HDMI-kabel waarlangs het bronsignaal binnenkomt, audio terug stuurt (vandaar de naam Audio Return Channel) naar een aangesloten AV-receiver of soundbar. De aparte kabel (vaak tussen de optische audio-uitgang van de tv en je geluidsoplossing) die je eerder daarvoor nodig had, wordt hierdoor overbodig.
• HDMI Ethernet Channel (HEC): Deze optie biedt een 100 Mbit/s Ethernet verbinding tussen de twee aangesloten apparaten. Het idee was dat je op deze manier gemakkelijk de internetverbinding van bijvoorbeeld je tv kon delen met de aangesloten apparaten. Het concept kwam echter nooit van de grond, tot vandaag kennen we geen apparaten die deze feature gebruiken.
• In deze versie vinden we ook de kleinere Micro HDMI-connector.

Deze eerste versie van HDMI 1.4 bracht dan wel 3D-ondersteuning, maar omvatte niet de verschillende varianten die bijvoorbeeld door live tv-uitzendingen gebruikt werden. Enkele maanden later, in 2010, verschijnt de HDMI 1.4a update. Die bevat een aantal nieuwe, verplicht te ondersteunen 3D-formaten voor live uitzendingen, game en film. Nog een jaar later verschijnt HDMI 1.4b, deze versie bevat enkel wat kleine technische verduidelijkingen.

HDMI 2.0

In september 2013 wordt HDMI 2.0 gelanceerd.  Deze major update vergroot de beschikbare bandbreedte naar 18 Gbit/s. Met de opkomst van 4K-tv’s is die verhoogde bandbreedte nodig. Dat maakt bijvoorbeeld 4K @ 60fps mogelijk. Verder biedt HDMI 2.0 voor het eerst de volgende eigenschappen:

• Tot 32 audio-kanalen met een maximale samplerate van 192 kHz of twee kanalen met een samplerate van 1536 kHz. Daarmee is HDMI 2.0 echt op de groei berekend, dit volstaat ongetwijfeld zelfs voor de meest veeleisende thuisbioscopen.
• Dubbele videostreams zodat je met twee iets anders kan kijken op hetzelfde scherm. Dat lijkt wel interessant, maar het nut is beperkt. Het vereist immers dat het bronapparaat twee videostromen uitstuurt, over dezelfde HDMI-aansluiting. Denk bijvoorbeeld aan een settopbox voor digitale televisie die twee kanalen tegelijk kan uitzenden.
• Ondersteuning voor 21:9 beeldverhouding. Handig voor 21:9 computermonitors, maar zelfs ten tijde van de introductie van HDMI 2.0 waren 21:9 televisies al sterk op retour.
• Ondersteuning voor de Rec.2020 kleurruimte, belangrijk voor de komst van HDR.
• 4:2:0 chroma subsampling
• Verbeterde audio-video synchronisatie
• Bijkomende CEC functies.

Het is ondertussen haast een traditie, al duurt het dit keer wat langer. HDMI 2.0a wordt uitgebracht in 2015 en voegt ondersteuning toe voor High Dynamic Range met statische metadata (HDR10). Nog een jaar later in 2016 komt HDMI 2.0b er met ondersteuning voor een andere HDR-standaard, Hybrid Log Gamma (HLG).

HDMI 2.1

De momenteel meest recente versie, HDMI 2.1, wordt uitgebracht in 2017, maar het duurt nog enkele jaren voor we de eerste apparaten zien met uitgebreide HDMI 2.1-ondersteuning. Naast een enorme upgrade in bandbreedte, naar 48 Gbps, komen er ook heel wat nieuwe features bij. Lees daarom alles over de nieuwigheden in HDMI 2.1, en of je dat echt nodig hebt in ons overzichtsartikel.

Hoe zit het met de kabels?

Nu je alles weet over de verschillende HDMI-versies wil je ongetwijfeld ook weten hoe het zit met de verschillende kabels. Daarvoor verwijzen we je naar het totaaloverzicht van de HDMI-kabels. Een ding kunnen we je alvast verklappen: HDMI-kabels gebruiken GEEN HDMI-versienummers! Dit is een hardnekkig misverstand, en leidt vaak tot verwarring. Gelukkig is het allemaal vrij eenvoudig, lees dus zeker het kabel-overzicht.

HDCP (High-bandwidth Digital Content Protection)

Een afkorting die je vaak in de specificaties vermeld ziet is HDCP. Het staat voor High-bandwidth Digital Content Protection. HDCP is een vorm van digitale kopieerbescherming, bedoeld om auteursrechtelijk bescherm materiaal te beveiligen tijdens het transport van de bron naar de tv, of met andere woorden, wanneer het over de HDMI-verbinding reist. Het bron-apparaat kijkt na of de tv in kwestie wel bevoegd is om de beschermde content te ontvangen, en versleutelt de content alvorens hem te versturen zodat hij onderweg  niet kan onderschept of gekopieerd worden.

HDCP kent ook al verschillende versies, en al lijken die soms op HDMI-versies, zijn ze volledig onafhankelijk van elkaar. Over het algemeen merk je van HDCP niets.

MHL (Mobile High-definition Link)

Op mobiele apparaten als tablets en smartphones en op sommige HDMI-ingangen van een tv zien we soms een MHL -certificaat verschijnen, maar wat is dit precies? MHL maakt het mogelijk om je smartphone/tablet via een speciale kabel (micro-USB of USB-C naar HDMI) te verbinden met de tv. Via die kabel wordt je smartphone scherm gespiegeld op de tv, en wordt je smartphone opgeladen.

MHL kent ondertussen ook al verschillende versies, maar wordt helaas ook niet meer breed ondersteund, vooral omdat draadloze verbindingen zoals Chromecast of Airplay de voorkeur genieten. Wie MHL wil gebruiken kijkt best eerst goed de specificaties van zijn apparaten na (smartphone én tv), of je consulteert de MHL-website.

Meer informatie

Meer informatie, verkoopadviezen en tips over home cinema systemen, lcd tv’s, plasma tv’s, receivers, luidsprekers, Smart tv’s, oled tv’s, digitale televisie en streaming technieken vind je in onze uitgebreide tips en advies-sectie.

Goede en betaalbare hdmi kabels vind je bij RU Connected.