Review: Denon PMA-900HNE – Alleskunner met veel drive

Een echte Denon

Aan het uiterlijk van de PMA-900HNE zie je meteen dat het hier een Denon betreft. Stijlelementen als de grote, centrale volumeknop en de forse draaiknop om ingangen te selecteren zijn heel vertrouwd. Even draaien aan die knoppen leert dat ze best wel wat massa hebben en solide overkomen. Het is geen bewijs dat iets beter gaat klinken, maar geeft wel een positief gevoel qua bouwkwaliteit. Instelbare bass en treble zijn even typisch voor Denon, net als de Source Direct-knop om ze te omzeilen. Ook het geborstelde voorpaneel herkennen we van reviews van eerdere Denon-versterkers. En de keuze tussen zwart of zilver kun je eveneens altijd verwachten bij het merk. Je mag dus gerust stellen dat het een heel traditioneel apparaat is, maar dat is niet per se een slechte zaak. De designtaal die Denon hanteert is best tijdloos.

Wat dit toestel onderscheidt van zijn voorganger, de PMA-800NE, is de aanwezigheid van een klein monochroom OLED-schermpje. Zoiets was er al op hogere PMA-modellen, om te tonen welke ingang geselecteerd was. Bij de PMA-900HNE komt daarbij dat het scherm wat extra informatie kan tonen, onder meer met betrekking tot streaming. Maar echt cruciaal is het niet. Het is niet alsof je hier de naam van een artiest die je streamt ziet langskomen.

Streaming is de ene zaak die overkomt als de grote toevoeging bij de PMA-900HNE. Dat klopt ook, want het betekent dat je na het aansluiten van twee luidsprekers meteen naar muziek kunt luisteren. Maar ook de phono-ingang die naast MM klaar is voor platenspelers met een MC-cartridge is uitzonderlijk op dit prijspunt. Wat ons betreft is het wel logisch dat er MC-ondersteuning is op deze versterker. Een van de wapenfeiten van Denon is nu eenmaal de DL-103, nu al decennia een van de populairste cartridges ooit gemaakt. En dat is nu eenmaal een magnetic coil-type.

Tv kan ook

De paradox aan alles-in-één-versterkers zoals deze is dat fabrikanten toch nog altijd veel ingangen voorzien. Dat achterkant van de PMA-900HNE is bijgevolg veel drukker dan die strakke voorzijde. Een voordeel wel van het brede aanbod aan inputs is dat je de Denon in nagenoeg elk scenario kunt inzetten. Incluis als upgrade voor je tv-geluid. De PMA-900HNE is weliswaar niet uitgerust met een HDMI-ARC-poort, iets waar de duurdere Model 40n van stalgenoot Marantz wel mee pronkt. Een kostenkwestie, horen we van de ontwerpers. HDMI zou het prijskaartje makkelijk met 300 euro verzwaren. Verbinden met een televisie doe je dus met een optische kabel. Een autoplay-functie die de versterker automatisch inschakelt of overschakelt naar de juiste ingang maakt het gebruik met een tv-toestel comfortabeler. Het grote nadeel aan een optische verbinding met een televisie is dat je het volume niet kunt regelen met het tv-kastje. Maar dat heeft Denon slim opgevangen door de versterker een IR-leerfunctie te geven. We leerden de PMA-900HNE zo de volumeknoppen van de remote van onze Sony-tv herkennen zodat we tijdens het tv-kijken gewoon het tv-kastje konden gebruiken. Slim.

De PMA-900HNE toont zich met deze functies en in combinatie met de juiste luidsprekers een interessante optie voor tv-geluid. Zet een paar speakers aan weerszijde van je tv-scherm en je krijgt een ervaring waar veel soundbars niet aan kunnen tippen.

Naast de optische ingang met het etiket ‘tv’ zijn er nog twee andere optische aansluitingen, een coaxiale ingang en een USB die je kunt gebruiken om muziekbestanden af te spelen. Drie analoge cinch-paren plus een phono-ingangen zijn er voor je analoge bronnen. Aan uitgangszijde zijn we vooral blij om een sub-uit te zien. Kies dan wel voor een sub die zich makkelijk laat instellen, want op de versterker zijn er geen controls om een subwoofer te integreren.

HEOS en meer

Het HEOS-platform bestaat al vele jaren en is aanwezig op heel wat Denon- en Marantz-apparaten. Je vindt het bijvoorbeeld op de Denon Home-speakers waarmee het merk wil concurreren met Sonos. Omdat het een echt multiroom-platform is, kun je de PMA-900HNE combineren met – bijvoorbeeld – een Denon Home-speaker of twee. Hoewel het platform op vlak van aantal ondersteunde streamingdiensten niet uitpakt met een enorme lijst, bezit HEOS wel op dit vlak veel flexibiliteit. Je kunt bijvoorbeeld een platenspeler die aangesloten is op de PMA-900HNE draadloos afspelen op Denon Home-speakers in de keuken of een soundbar van het merk in de woonkamer. In de HEOS-app zelf vind je naast internetradio Tidal, Soundcloud, Napster en Deezer. Het afspelen van eigen bestanden kan ook, waarbij de ondersteunen voor hi-res (PCM tot 192/24 en DSD128) opvallen. De HEOS-app werkt ook als remote. Je kunt ook schakelen naar een van de fysieke ingangen.

Het configureren via de HEOS-app verloopt vrij makkelijk, of je nu de versterker met een ethernetkabel verbindt of de moeite neemt om de twee WiFi-antennes op de versterker te schroeven. De app zelf is heel strak en sober. Makkelijk te gebruiken ook, al vinden we dat de presentatie van playlists en albums nog heel wat sexyer mocht.

Het is belangrijk om op te merken dat de HEOS-module in de PMA-900HNE extra streamingopties toevoegt. Als je liever de HEOS-app links laat liggen, kun je kiezen om te streamen via AirPlay 2 of Bluetooth. De Denon-versterker verschijnt bovendien automatisch als speaker in de Spotify-app. Je hebt dus wel wat meer opties dan wat er in de HEOS-app te vinden zijn. Wie een beetje handig is, creëert er zelfs bijkomende. De PMA-900HNE is bijvoorbeeld DLNA/UPnP-compatibel. Daarmee speel je niet enkel makkelijk je hi-resbestanden af, maar kun je via een DLNA-app pakweg Qobuz afspelen. Dat doen we zelf met BubbleUPnP of Mconnect.

Beproefde techniek

Je mag niet verwachten dat een middenklasser als de PMA-900HNE op dezelfde manier gebouwd als het slagschip dat het A110-topmodel is. Toch is het ook niet een budgettoestel. De versterker is betrekkelijk zwaar uitgevoerd, wat deels komt door de metalen behuizing die wat dikker is. Ingrepen, zoals een zware metalen basis voor de transformator en twee grote koelvinnen bij de eindtrap, leggen ook wat extra grammen in de weegschaal. Denon heeft daarnaast de digitale HEOS-module intern afgeschermd met een metalen kooi. Dat is belangrijk om het analoge versterkingsgedeelte te vrijwaren van storing afkomstig van die hoogfrequente digitale onderdelen. De versterker zelf is klasse AB-technologie die Denon al langer in huis heeft.

Of je nu streamt of muziek aanlevert via een digitale ingang, het wordt in de Denon naar een analoog signaal omgezet door een DAC-luik gebaseerd op de ESS ES9018K2M. Dit geeft de PMA900HNE de mogelijkheid om zowat alle hi-resmateriaal af te spelen; hi-resbestanden in een hogere kwaliteit dan 384 kHz / 32-bit of DSD128 ga je toch niet gauw ontmoeten.

Geen dure cd-speler

Er mag plots een soort cd-revival aan de gang zijn, echt heel veel keuze heb je niet als je een betaalbare cd-speler zoekt. Op zich dus wel goed dat Denon dus de DCD-900NE lanceert, overigens tegelijkertijd met de duurdere Marantz CD60 die we elders bespreken. Verwacht hier geen apparaat dat exotische dingen kan zoals SACD’s afspelen, de nadruk ligt op muziek-cd’s zoals je nu kunt vinden voor enkele euro’s. Gegeven dat zo’n schijfje lossless audio biedt is dat niet slecht. Denon doet er een schepje bovenop door de DCD-900NE uit te rusten met z’n Advanced AL32 Processing Plus-technologie die in essentie de 44,1 kHz / 16-bit van de cd upsampelt naar 768 kHz / 32-bit.

De speler is uitgerust met een USB-poort vooraan waarlangs je muziekbestanden kunt afspelen. In combinatie met de PMA-900HNE is dit wellicht overbodig, maar deze cd-speler gaat misschien gehuwd worden met een andere versterker die geen streaming ingebakken heeft. Voor het overige bezit deze Denon-speler weinig extra’s of functies. Er is wel Pure Direct met twee standen. In de eerste stand wordt het scherm uitgeschakeld, in de tweede stand het scherm én de digitale uitgangen. Het idee is dat deze onderdelen uitschakelen de weergave net een beetje kunnen verbeteren. In onze testopstelling vonden we dat niet echt merkbaar. Dat is trouwens wel iets meer het geval als je Source Direct op de PMA-900HNE inschakelt. De tooncontrols worden dan omzeild. Puristen vinden het wellicht wel fijn dat je via de instellingen alle netwerkfuncties of enkel WiFi of Bluetooth kunt uitschakelen.

Krachtig genoeg

Met zijn 2 x 50 Watt (8 Ohm) heeft de PMA-900NHE wel wat vermogen aan boord. Het paartje DALI Rubicon 2-luidsprekers dat we opstellen kan de Denon probleemloos aan. Veel meer is er niet nodig om naar muziek te luisteren, behalve dan nog een platenspeler. We sluiten een X1 aan, een mooie draaitafel van Pro-ject met een MM PickIt-Pro-cartridge. De DCD-900NE sluiten we zowel met cinch kabels als met een optische kabel aan. Zo kunnen we de interne DAC van de cd-speler vergelijken met die in de PMA-900HNE. Dat doen we onder meer met Nick Cave’s ‘Boatman’s Call’ en de tweede Beethoven Transformed-cd van ‘Boxwood & Brass’, een schijf die we vanwege de interessante interpretaties en het fijne spel van de Britse koper- en houtblazers wel vaker bovenhalen. Echt grote verschillen merken we niet, al vinden we de optie ‘digitaal aansluiten en de DAC van de PMA-900HNE gebruiken’ net iets snediger klinken.

Soul en blues ontmoeten elkaar altijd op pakkende wijze als Benjamin Booker z’n gitaar vastneemt. ‘Witness’ uit 2017 mengt er soms nog wat zuiderse gospel doorheen, onder meer op de titeltrack waarop je soullegende Mavis Staples de gitaarvirtuoos hoort bijtreden. De Denon-versterker zet deze tracks groots neer, met een kwieke en goed gedefinieerde bas die een stevig fundament biedt voor de hese vocals en vervormde gitaarspel van Booker. We streamen dit album via BubbleUPnP vanaf Qobuz (cd-kwaliteit), en zijn best tevreden. Er is een mooie, brede performance, waardoor bij ‘Truth is Heavy’ de gedempte gitaarnoten ver rechts klinken en backing vocals en gitaren met veel distortion rechts – en Booker met zijn schorre stem recht voor ons staat. In combinatie met de DALI’s, die breed uitstralen, krijgen we muziek op fijne manier ruim aangeleverd. We hoeven niet per se in die smalle sweet spot te gaan zitten om een mooie stereo-ervaring te krijgen.

‘Ella: The Lost Berlin Tapes’ mag dan niet de beste opvoeringen van alle Fitzgerald-klassiekers bevatten, het is op zo’n manier opgenomen dat je je echt in een nachtclub anno 1962 waant (maar het is wel in het grote Sportpalast opgenomen). De Denon brengt die warme sfeer perfect over, mede dankzij de vollere klank en goede timing. Dat is wel waar deze Denon sterk in is, zonder te beweren dat alles blootgeeft in een opnamen. Dit sfeervol album streamen we vanaf onze NAS via HEOS. Hi-res 96 kHz / 24-bit in het ALAC-formaat, wat zonder de minste hapering gaat. Als je inderdaad eigen muziekbestanden in een hoge resolutie bezit, dan is het HEOS-platform daar wel goed voor geschikt.

Dankzij het vierde seizoen van Stranger Things op Netflix is er weer flinke aandacht voor Kate Bush, en meer bepaald voor haar eighties-hit ‘Running Up That Hill’. Dat nummer staat op Hounds of Love, een album dat heel kundig geremasterd werd in 2018 – zeker het beluisteren waard. Geweldig te horen hoe actueel de muziek van de Britse muzikante is gebleven, en hoe de Denon-versterker met zijn ruime beeldvorming die jaren tachtig-nummers zoals ‘Big Sky’ veel driedimensioneler neerzet dat je van muziek uit deze era verwacht. Die remaster heeft er uiteraard veel mee te maken, maar de talenten van deze betaalbare versterker helpen om liedjes op een grote soundstage neer te zetten waar instrumenten breed op zijn geplaatst. Bij het eclectische ‘Waking the Witch’ onthult de Denon fraai de kleinere details en het zacht gefluister bij het begin van de track. Bij een Denon verwachten we een mooie ritmische weergave waar drums echt een nummer voortstuwen. Als we ‘The Wheel’ van de Britse postpunkers van IDLES of ‘Angel’ van Massive Attack draaien vanaf vinyl, dan lijkt de PMA-900HNE inderdaad de DNA van zijn voorouders mee te dragen. De phono-ingang – enkel getest met MM-cartridge – lijkt gelukkig niet een zwakker punt in het verhaal, wat soms bij betaalbare versterkers wél het geval is.

Conclusie

De PMA-900HNE is een toestel dat dankzij ingebouwde streaming, een degelijke phono-ingang en functies voor tv-geluid echt een alleskunner mag genoemd worden. Positief is dat zelfs met een veelvoud aan mogelijkheden er geen echte zwakkere kantjes aan deze Denon zijn. Ja, de HEOS-ervaring mocht iets meer gelikt zijn, maar dat is het zowat. De PMA-900HNE is betrekkelijk krachtig en produceert een meeslepend geluid dat best wel gedetailleerd overkomt. De versterker slaagt er uitstekend in om muziek de nodige drive en snelheid te geven. Het is een sterke inzending in dit segment.

Over de DCD-900NE kunnen we kort zijn: het is een relatief basale cd-speler die niettemin schijfjes prima afspeelt. De ingebouwde DAC is degelijk, zodat je via de analoge uitgang al een mooie weergave kunt krijgen. Met de digitale uitgangen kun je echter ook een betere DAC voeden, apart of in je geïntegreerde versterker.