Review: Bowers & Wilkins 805 D4 Signature – Zeer goed wordt nog beter

Signature-edities

Signature-uitvoeringen zijn een hele traditie bij Bowers & Wilkins. De allereerste dateert alweer van 1991. Wat ze bijzonder maakt, is dat een Signature-label niet vasthangt aan een bepaalde reeks. Zo hebben we in 2020 nog een 705 Signature in onze testruimte ontvangen, om maar één voorbeeld te geven. Het concept is dus niet nieuw.

Signature betekent bovenal dat er gekozen is om technisch nog een stap verder te gaan. Bij de allereerste Signature kregen de ingenieurs een vrijgeleide om de bakens te verleggen zonder heel stringent rekening te houden met budgetten. De lat hoger leggen bleef de rode draad bij deze uitvoeringen, wat zich weerspiegelde in prijskaarten die (soms veel) hoger lagen dan de normale versies. Dat is ook bij deze Signature-uitvoeringen het geval. De 805 D4 Signature is per paar 3.800 euro duurder dan de reguliere 805 D4.

Naast de technische verbeteringen staat een Signature-versie voor een aparte afwerking en finish. Dat is deze keer zeker het geval. De twee D4-modellen die in een Signature-versie verschijnen, zijn uitsluitend beschikbaar in een California Burl Gloss of een Midnight Blue Metallic die niet zou misstaan op een exclusieve sportwagen. Die laatste kleur herkennen we meteen, want Bowers & Wilkins gebruikte het voorheen bij de fraaie Signature-edities van de Serie 700. Hier wordt de blauwe optie aangevuld met een donkerblauw Connely-leerafwerking aan de bovenkant. California Burl Gloss met zwart Connely-leder is dan weer iets heel weelderig. Het maakt gebruik van hout afkomstig van ALPI, een bekend Italiaans houtfineermerk dat ecologisch verantwoord opereert.

Net zoals de Serie 800 D4-modellen worden de Signature gebouwd in Worthing in Groot-Brittannië. Het bouwproces is behoorlijk complex. Onder meer om die reverse wrap-behuizing te creëren is er een speciale machine vereist die het composiethoutmateriaal onder hoge druk in de juiste vorm duwt. Daarnaast komt er nog veel handwerk aan te pas. Met name de exclusieve finishes aanbrengen is een proces waarbij veel lagen worden aangebracht, geschuurd en gedroogd. Voor de California Burl Gloss duurt het lakken van start tot einde meer dan 24 uur, zegt Bowers & Wilkins.

Aandacht voor de crossover

Bowers & Wilkins stelt bij de Signature-versies meerdere tweaks te hebben uitgevoerd. Bij de grote 801 Signature is daarbij iets meer gebeurd dan bij de 805 D4 Signature, wat vooral te maken heeft met de andere constructie van het vlaggenschip. De Serie 800 D4 is immers in twee delen opgedeeld: met en zonder turbinehoofd. De 805 D4 en 804 D4 zijn qua vormgeving klassieker, al is de tweeter-on-top wel present. Dat onderdeel geeft de Bowers & Wilkins-topmodellen echt een eigen smoel, naast de akoestische voordelen van deze tweeterconstructie. De 803 D4, 802 D4 en 801 D4 bezitten een ander design, met een driedeling tussen de hoofdbehuizing met woofers, een massieve Turbine Head met midrange-driver en de tweeter-on-top. Een van de grote verschilpunten bij de 801 D4 Signature is een stijvere bovenplaat die geoptimaliseerd is om resonanties nog verder te minimaliseren. Bij de 805 D4 Signature is deze upgrade er niet, simpelweg omdat de speaker anders geconstrueerd is en dit onderdeel niet bevat. Er is bij de grote Signature nog gesleuteld aan de baspoort en het motorsysteem van de Aerofoil-midrangedrivers.

Wel bij beide Signature-modellen aanwezig is een fel verbeterde crossover met bypass condensatoren. Naast de immense Mundorf-exemplaar kun je ook niet kijken. Nu ja, de crossover zal je normaliter nooit zien, natuurlijk. Het is gemonteerd op de binnenkant van de aluminium rug van de 805 D4; hier blijven de componenten beschermd tegen vibraties en wordt de warmte efficiënt afgevoerd. Zeker bij de 805 D4 hebben de aanpassingen aan de crossover wellicht de grootste impact.

Een laatste aanpassing valt niet meteen op. Het bolle rooster dat voor de diamondtweeter is opnieuw berekend om akoestisch nog transparanter te worden. Hierdoor is het patroon van het rooster een tikje anders, iets dat je goed zit als je de twee versies naast elkaar legt.

Meer dan een subtiel verschil

Wat leveren deze aanpassingen nu op? Om dat te ontdekken, is er een eersterangs muzieksysteem opgesteld in de luisterruimte in Eindhoven. Deze ruimte is door Ishawata ontworpen om een zo kleine mogelijke impact te hebben op de prestaties. De akoestiek is er heel goed, misschien een klein beetje te gedempt. Als digital bron is er een Marantz SA-10 voorzien, met de bijhorende Marantz PM-10 klasse D-versterker om de speakers aan te sturen. Vinyl draaien kon, en dat hebben we dan naast streamen via Roon ook gedaan.

In deze testruimte krijgen we de kans om te schakelen tussen de reguliere 805 D4 in het wit en de blauwe Signature-uitvoering van deze compacte speaker. Het is een relevante vergelijking om te maken. We vermoeden dat wel meer potentiële kopers zich zullen afvragen of de Signature-meerprijs de moeite waard is. De prijskloof is niet echt min. Sowieso is zelf evalueren bij dit prijspunt aangewezen, maar op basis van wat we hoorden in deze bijna-ideale omgeving valt er zeker een verschil te noteren tussen de twee 805 D4-uitvoeringen.

Als we Anna B Savage’s prachtige ‘The Ghost’ na elkaar afspelen op beide luidsprekerparen, komt de 805 D4 Signature meteen merkbaar gedetailleerder uit de hoek. Niet in de zin dat de helderheid toeneemt en dus hoogdetail té geaccentueerd wordt. Neen, het is het geheel dat gewoonweg stukken beter klopt. Dit lied is zo mooi dat je er stil van wordt en de wat theatrale stem van Savage zit propvol emotie. Dat pakkend aspect werd treffelijk overgebracht door de Signature-speakers.

Ter plekke krijgen we de tip om ‘Sing and Dance’ van Sophie Zelmani af te spelen. ‘Oh Dear’, de eerste track op dat album, begint traag en ingetogen, met zuinige gespeelde pianotonen en wat akkoorden op een akoestische gitaar. Dat is niet veel om mee te werken, maar toch weet het paartje 805 D4 Signature’s op dit punt een fijn gevoel van omhulling te creëren. De opbouw naar ‘meer’, waarvan je onvermijdelijk weet dat het komt, is zo heel geslaagd. Pas na een minuut en half krijgen we de dicht bij de microfoon opgenomen, fijne stem van Zelmani te horen. Het is niet een opname met een grote schaal, maar door de brede, goed gedefinieerde soundstage heb je wel het gevoel van dicht bij het podium te zitten in een kleine club. Nu is een fraai stereobeeld sowieso een sterkte van Bowers & Wilkins, en ook de reguliere 805 D4 deed dit fantastisch. De 805 D4 Signature verbetert dit aspect niet per se, al lijkt het wel in termen van diepte een stap vooruit. Doe er dan nog de extra verfijning erbij en de performance is net weer een stukje authentieker.

Fijne vrouwenstemmen en akoestische instrumenten zijn één ding. Maar wat met iets als ‘Random Access Memories’? Naar de luisterruimte namen we de nieuwe 10th Anniversary vinyleditie mee en speelden enkele tracks van dit – toegegeven grijsgedraaid – elektromeesterwerk. ‘Giorgio by Moroder’ kun je daarbij niet links laten liggen, dat spreekt. Ook hier worden we snel herinnerd aan een troef van de Serie 800, met name bij de 805 D4: de basextensie. Het is geen grote speaker, maar toch zijn die analoge synths smeuïg en dik, wat deze track helemaal meeslepend maakt. Indrukwekkend is bovendien hoe de Signature-versie bij het percussie en gitaar-stuk op het einde heel mooi de timing aanhoudt en de energie en opwinding communiceert. Ook ‘Touch’ en ‘Get Lucky’ zet de 805 D4 Signature strak neer, maar ook betrekkelijk open.

De afsluiter was de geslaagde cover van Nina Simone’s ‘Blackbird’ door Lady Blackbird op ‘Black Acid Soul’. De Amerikaanse zangeres gaat hier voor authenticiteit, waardoor je bijna zou geloven dat je naar Simone zelf zit te luisteren. De 805 D4 Signature diende daarbij opnieuw op wat we al een paar keer noteerden: meer immersie, iets meer diepte en een detailniveau die net wat hoger ligt. Heel overtuigend. Bij de volgende track, ‘It’s Not That Easy’, toont Lady Blackbird dat ze ook met veel kracht kan zingen. De hoge noten die ze daarbij produceert, zouden op de oude D3-generatie van weleer wellicht wat scherp hebben geklonken. Bij de D4 en de D4 Signature is de impact er nog altijd, maar is het net iets aangenaam en softer.

Conclusie

Of de meerprijs van de 805 D4 Signature de moeite waard is, hangt uiteraard van je budget af. Het gaat in elk geval wel over een significante meerprijs. Wel staat buiten kijf dat je meer krijgt voor wat je extra betaalt. De 805 D4 Signature is ontegensprekelijk een betere weergever die muziek heel overtuigend en coherent neerzet. Op vlak van beeldvorming valt vooral de toename van natuurlijk klinkend detail op. De 805 D4 Signature onthult meer, maar doet dat op een zachte, aangename manier. De riante Midnight Blue-uitvoering in het bijzonder versterkt het luxegevoel nog meer, wat deze kleinere luidsprekers net meer cachet geeft. De 805 D4 Signature is echt wel een luxe-object – maar wel één dat op geluidsvlak heel wat te bieden heeft.