In de zomermaanden brengen veel mensen een deel van de dag of avond in de tuin door. Of op het balkon. Maar vooral in die tuin kun je nogal wat elektrische apparaten kwijt. Daarbij komen onherroepelijk IP-ratings om de hoek kijken. En die kunnen letterlijk van levensbelang zijn.
Laten we meteen met de deur in huis vallen: apparaten die niet specifiek voor buitengebruik gemaakt zijn, moet je niet buiten gebruiken. Klaar. Dus eigenlijk ook niet bijvoorbeeld die frituurpan. Als het gaat regenen of er loopt iemand tegenaan, dan kunnen er hele vervelende situaties ontstaan. De meeste elektrische barbecues zijn dan weer wel voor buitengebruik gemaakt. Alleen: de meesten zijn niet bedoeld om altijd buiten te laten staan. Na gebruik en afkoelen dus schoonmaken en weer binnen zetten. Doe je dat niet, dan loop je risico op oxidatie van elektrische en elektronische onderdelen, waardoor het apparaat sneller dan nodig de geest geeft.
Gemaakt voor buiten
Binnenspeakers buiten zetten is evenmin een goed idee. ’s Avonds slaat daar condens op neer, wat in de houden behuizing trekt. Maar ook condens intern is uiteindelijk funest. Audio- en video-apparatuur voor in huis hoort om dezelfde redenen al helemaal niet buiten. Maar kun je dan helemaal niks ‘leuks’ buiten gebruiken? Natuurlijk wel! Maar dan alleen spullen die daar specifiek voor gemaakt zijn. Er zijn meer dan genoeg Bluetooth- en anderszins actieve speakers voor buiten te vinden bijvoorbeeld. Maar zeker ook projectoren, sfeerverlichting, ventilatoren en veel meer. De sleutel tot wat voor buitengebruik geschikt is, is de IP-rating.
IP-rating
De IP-rating (of IP-code) geeft de bestendigheid tegen stof en water aan. Hij bestaat uit twee cijfers, waarbij het eerste getal de bestendigheid tegen voorwerpen en stof aangeeft en het tweede de bestendigheid tegen vocht. Voor thuisgebruik (en dan buiten) tref je meestal als eerste getal de waarde 5 of 6 aan. Waarbij geldt dat 5 staat voor stofbescherming en 6 voor stofdicht. Neem je bijvoorbeeld een Bluetooth-speaker of voor buitengebruik bedoelde radio mee naar het strand, dan kies je er best waarvan de IP-rating begint met het getal 6.
Het tweede getal heeft voor buitengebruik voor privé-doeleinden een waarde van tussen de 3 en 8. Drie betekent spatdicht en 8 volledig waterdicht. Die laatste categorie kun je dus bijvoorbeeld ook in het zwembad gebruiken; als zo’n apparaat in het water valt gebeurt er niks mee.
Om het lijstje compleet te maken, de verklaring van het tweede cijfer op een rijtje:
3: spatdicht
4: plensdicht
5: sproeidicht
6: waterbestendig
7: dompeldicht
8: waterdicht
(9: vochtdicht)
Praktisch leiden die IP-codes dus tot een vermelding op de verpakking, waar je in een oogopslag op kunt maken hoe stof- en waterdicht een apparaat precies is. IP-65 zou dus bijvoorbeeld betekenen: stofdicht en sproeidicht. Ofwel: je apparaat zou dan wat water betreft in ieder geval een tuinsproeier moeten kunnen overleven.
Lampen
Ook een buitenlamp moet van een IP-rating voorzien zijn die aangeeft dat er een zekere bestendigheid tegen binnendringend stof en water is. Daarbij geldt wel dat er grote verschillen zijn. Een lamp die aan een afdak hangt hoeft minder waterbestendig te zijn dan een lamp aan de buitenmuur die wordt blootgesteld aan de elementen. Lees dus de handleiding waar je je lamp wel en niet mag ophangen.
Lees die handleiding!
Lees voor aanschaf van een voor buiten bedoeld apparaat heel goed de verpakking en handleiding. Vaak wordt daarop een tijdslimiet voor bijvoorbeeld onderdompeling op vermeld. Bijvoorbeeld 30 minuten met een maximale diepte van 1,5 meter. Ook kan een fabrikant andere limieten stellen die altijd vermeld worden. Overschrijd je die limieten, dan is de kans groot dat er als nog vocht binnendringt en het apparaat niet veilig meer is om te gebruiken. Volg dus altijd de aanwijzingen en extra waarschuwingen uit de handleiding. Ook geldt dat juist voor een apparaat voor buitengebruik (maar zeker ook voor gebruik in iets als de badkamer) je de handleiding altijd moet bewaren. Zo kun je daar in geval van beschadiging, twijfel of problemen op terugvallen.
Snoeren en stekkerdozen
Vanzelfsprekend geldt ook dat je alleen voor buitengebruik gecertificeerde verlengsnoeren, haspels en stekkerdozen moet gebruiken. Hoe hoger de IP-rating, hoe beter. Natuurlijk geldt dat je wat geld kunt besparen als je alleen met zonnig weer een apparaat in de tuin wilt aansluiten, de waterbestendigheid hoeft dan niet maximaal te zijn. In dat geval moet je de kabel echter zéker na gebruik weer binnen leggen.
Vermogen, lengte, kwaliteit
Verder moet je op het maximum vermogen letten dat een verlengsnoer kan verwerken. De oranje snoeren die vaak voor elektrisch tuingereedschap gebruikt worden zijn minder geschikt (of helemaal niet) voor zware belastingen als een elektrische barbecue. Langere kabels die ook nog een flink vermogen moeten verwerken hebben een dikkere kabeldikte (van de geleiders) nodig, wat ze (soms flink) duurder kan maken. Prijsbepalend is ook de dikte van de isolatie.
Rol bij zware belasting een verlengsnoer of haspel altijd volledig af (en leg het afgerolde snoer dan niet op een kronkelhoop). Doe je dat niet, dan kan er flinke warmte-ontwikkeling met mogelijke defecten of gevaarlijke situaties ontstaan.
Na gebruik naar binnen
Verder geldt (we noemden dat eerder al, maar dit een keer herhalen kan geen kwaad): laat elektrische apparaten die niet bedoeld zijn voor een permanente buitenopstelling nooit onnodig lang buiten staan. Na gebruik naar binnen dus. Op die manier heb je lang én veilig plezier van je spullen.
Voor specialistische permanente installaties rondom of in water (zwembad, vijver, waterkant enzovoort) kun je met het oog op veiligheid het best een elektriciën alles laten regelen.
Reacties (0)