Review: Microsoft Surface RT

. Niet alleen het consumeren van allerlei apps en content is belangrijk maar ook het maken van content – het productief bezig zijn – is steeds belangrijker aan het worden. Met de Surface RT laat Microsoft zien wat volgens hun de beste implementatie is van Windows RT en hardware.

Microsoft Surface RT – Specificaties

De Surface RT is een 10.6 inch tablet die draait op een versie van Windows 8 die geen ondersteuning heeft voor software die op oudere versies van Windows draait, Windows RT genaamd. Door deze keuze is het mogelijk geworden voor Microsoft om voor de Surface RT te kiezen voor ‘tablet hardware’. De Surface RT hardware:

• 10.6 inch ClearType HD display met een resolutie van 1366 x 768 pixels
• 32GB of 64GB harde schijf
• Tegra 3, een quad-core processor met een kloksnelheid tussen 1.2Ghz en 1.4GHz
• 2GB werkgeheugen
• 1 USB 2.0 poort
• SD kaart reader
• MicroHMDI poort
• Twee Camera’s
• Stereo microfoons

Naast de tablet zelf heeft Microsoft ook twee type toetsenbord-covers voor de Surface hardware, een Touch en een Type Cover. Waar beiden types bescherming bieden voor het scherm van de tablet zijn het ook toetsenborden die moeten helpen de kracht van Windows RT te ontsluiten. Verderop in deze review meer hierover.

Meer informatie en alle specificaties vind je op de productpagina van de Microsoft Surface RT.

Microsoft Surface RT – Video

Microsoft Surface RT – Design en hardware

Leiden door een goed voorbeeld te geven is natuurlijk alleen maar mogelijk als er ook echt vernieuwing te herkennen is in de hardware die wordt uitgebracht. Microsoft heeft voor de Surface tablets een paar erg bijzondere keuzes durven maken waardoor er nu een tablet is die eigenlijk niet te vergelijken is met tablets die vóór Windows 8 op de markt waren. Qua materialen heeft Microsoft gekozen een combinatie tussen glas en een magnesiumlegering (VaporMag), en het is duidelijk dat er een hoop aandacht is geschonken aan de keuze voor deze materialen en de bouwkwaliteit. De Surface RT voelt als een premium device en heeft hetzelfde niveau van fit-and-finish als een Apple product.

Een tablet met een 10.6 inch display kan nooit de kleinste tablet zijn natuurlijk maar Microsoft heeft zowel het formaat als gewicht erg in toom kunnen houden. Het lichte VaporMag materiaal waaruit bijna de volledige achterkant bestaat maakt het kennelijk mogelijk de tablet vrij dun en licht te houden. Qua design is er gekozen voor redelijk harde hoeken en optimalisering van de zijkanten van de tablet om een aansluiting als de USB 2.0 poort mogelijk te maken. Het meest bijzondere van de designkeuzes is natuurlijk de kickstand van de Surface RT. Aan de achterkant van de Surface RT zit namelijk een klep verwerkt die uitgeklapt kan worden om de Surface tablet op bijvoorbeeld een tafel neer te zetten. Deze kickstand is niet alleen handig voor het kijken van bijvoorbeeld een film maar heeft ook een belangrijke rol als de gebruiker kiest om gebruik te maken van een van de twee toetsenbord covers.

Display

Het 10.6 inch display is een ClearType HD paneel en heeft een resolutie van 1366 x 768 pixels. Qua resolutie of PPI is het dus geen tablet die voorop loopt in strijd maar het is zeker geen slecht scherm. De kijkhoeken zijn prima en ook de kleurweergave en mate waarop het scherm verlicht kan worden (helderheid) zijn prima. Het display wordt beschermt door Gorilla Glass (2) en dat maakt de combinatie tussen voor- en achterkant van de tablet niet alleen erg chique maakt ook erg solide.

Processor en RAM

De Tegra 3 processor kennen we de meeste mensen wel uit verschillende Android hardware. Deze quad-core processor is door Nvidia ontwikkeld voor tablets en heeft belangrijke eigenschappen als het gaat om energiezuinigheid en prestaties bij relatief simpel gebruik. Hoewel de Tegra 3 een quad-core processor genoemd wordt heeft het geen 4 maar 5 cores, de vijfde core is een extra zuinige (en langzame) core die simpele (achtergrond) taken kan uitvoeren zonder al te veel belasting op de overige 4 cores, en de accu.

2GB RAM klinkt als een enorme luxe op een tablet en hoewel ik het niet zomaar zou willen ontkrachten moet wel gezegd worden dat Windows RT standaard al redelijk veel RAM gebruikt en dat de beschikbare RAM in principe wel voldoende is maar niet als overvloedig omschreven kan worden.

Aansluitingen en Knoppen

Met naast de standaard dingen als aan/uit en volumeknoppen een HMDI poort (micro), koptelefoon-jack, (stereo) microfoon en speakers heeft de Surface RT voor een tablet nog twee ‘bijzondere’ aansluitingen. Een van volledig formaat USB 2.0 poort maakt het mogelijk een breed scala aan randapparatuur aan te sluiten en via een MicroSD kaart reader (die onder de kickstand verborgen zit) kan het interne geheugen van de tablet vergroot worden. Dit maakt het op zichzelf een vrij compleet uitgeruste tablet met interessante mogelijkheden om dingen als een externe muis, printer of harde schijf aan te sluiten.

Camera’s

De enige reden waarom ik er niet mee weg kan komen om hier weer mijn standaard verhaaltje over beroerde tabletcamera’s af te draaien is te wijten aan Microsofts keuze om de camera aan de achterkant van de Surface RT in een rare hoek te plaatsen. Microsoft heeft ervoor gekozen de hoek die de tablet maakt tijdens gebruik van de ingebouwde kickstand te kiezen als ‘baseline’. Dit betekent dus dat als de tablet schuin naar achter hangt de camera recht naar voren staat. Dit kan eventueel handig zijn in vergaderingen maar voor zo’n beetje elke andere toepassing is dit een nadeel. Een enorme ramp is het niet want de camera is op geen enkele manier zo bijzonder dat je het zou moeten willen gebruiken om bijvoorbeeld vakantiefoto’s mee te nemen. Beiden camera’s zijn vooral geschikt voor videochat, bijvoorbeeld via Microsofts eigen Skype.

Speakers

Het 10.6 inch display dat tussen de twee speakers die aan de zijkanten van de Surface RT geplaatst zijn is groot genoeg om ook echt het stereo-effect van die speakers te kunnen herkennen. Uiteindelijk zijn het maar twee kleine speakers met een beperkt volume maar zijn de speakers voor de meeste toepassingen bruikbaar. Het kijken van een YouTube filmpje of het luisteren naar muziek is geen enkel probleem zolang je maar in op een stille locatie bent. Helaas lijken de speakers vooral last te hebben met de weergave van stemmen (zang maar ook podcasts) en zul je als je ergens bent waar ook maar iets van achtergrond geluid is al gauw willen grijpen naar een koptelefoon.

Touch en Type Cover

De Surface RT kan los gekocht worden maar ook in combinatie met een toestenbord cover. Alleen de combo met de Touch Cover komt ook echt als pakket maar er is ook een Type Cover beschikbaar. Deze toetsenborden klikken magnetisch vast aan de Surface RT en hebben handigheidjes als het automatisch in- of uitschakelen van het scherm en dienen naast toetsenbord ook als bescherming voor het scherm.

Naast wat prijs- en kleurverschillen is het vooral het type toets op de toetsenborden erg belangrijk. Een Touch Cover werkt namelijk met aanraaksensoren die in een dun stuk plastic verwerkt zijn en waarover een keyboard lay-out geprint is. De Type Cover is een veel traditioneler toetsenbord met echte toetsen die ingedrukt kunnen worden maar is wel wat dikker dan de Touch Cover. Een paar dagen terug heb ik in een video al uitgebreid gekeken beiden covers en ik verwijs voor een vergelijking en meer informatie dan ook graag naar de volgende link:

Microsoft Surface RT: Touch Cover vs Type Cover

Microsoft Surface RT – Software

De Surface RT is een van de weinige tablets met de voor ARM geoptimaliseerde versie van Windows. Het grootste verschil is al genoemd in deze review (geen ondersteuning voor .exe software) en eerlijk gezegd weet ik niet wat ik daar nog aan toe kan voegen. De desktopomgeving bestaat nog wel maar kan alleen gebruikt worden door de apps die Microsoft speciaal daarvoor beschikbaar heeft gemaakt en mee levert. De belangrijkste daarvan zijn ongetwijfeld het Office pakket en de desktopversie van Internet Explorer. Het grootste deel van de tijd zul je echter doorbrengen in de moderne Windows 8 omgeving met de tegels en apps die alleen via Microsoft eigen winkel te koop en te installeren zijn.

Lees meer over het verschil tussen Windows 8 en Windows RT.

De moderne omgeving is goed geschikt voor besturing met je vingers en hoewel er een vrij steile leercurve is kan je na een tijdje goed uit de voeten in deze moderne omgeving. Alle standaard functionaliteiten die je mag verwachten van een dergelijke machine zijn er gewoon en dus is het mogelijk lekker te browsen, e-mail te lezen en schrijven, social media te spammen en meer. Naast de standaard apps die gestandaardiseerde informatie als nieuws, weer en aandelen op een mooie manier weergeven is er natuurlijk ook de Windows Store. Het aanbod van apps is nog niet enorm maar lijkt wel wat te groeien en voor de meeste simpele dingen is ondertussen wel wat te vinden. Maar je keuze is altijd beperkt en nieuwe opkomende populaire apps zul je op dit moment veel eerder vinden op iOS en Android en is het nog maar de vraag of Windows 8 populair genoeg gaat worden om developers te doen overtuigen eerst (of zelfs snel) hun apps voor het Windows platform beschikbaar te maken.

Het meest in het oog springende van de Windows RT software is misschien wel dat Microsoft ervoor gekozen heeft Office 2013 RT direct mee te leveren, en daar dus niet een extra aanschaf voor vraagt. Office draait als een van de weinige apps binnen de desktopomgeving en hoewel dat een feest van herkenning is voor iedereen die Windows X P/Vista/7 gewend is, is het voor een tabletgebruiker nog niet optimaal. De interface is niet genoeg geoptimaliseerd om besturing via taps en swipes goed te verwerken. Juist vanwege toepassingen als Office is belangrijk om een toetsenbord te kiezen bij aanschaf van de Surface RT. De covers van Microsoft zijn prima opties en kennen verreweg de beste integratie met de tablet. Maar het zijn niet alleen de toetsen die zo belangrijk zijn maar vanwege het gebrek aan optimalisatie van de UI moet zeker het voordeel van de trackpads (muisvlakken) die op de covers zitten niet onderschat worden.

Windows RT neemt ongeveer 16GB in gebruik op de harde schijf. Een ‘mobiel’ OS van 16GB is enorm fors en wijst er dan ook op dat Microsoft niet een speciaal voor ARM geoptimaliseerde versie heeft ontwikkeld maar meer dat de ‘normale’ versie geschikt gemaakt is voor ARM. De combinatie hard- en software van deze tablet is als stabiel te omschrijven maar zoals je verderop kan lezen niet helemaal zonder problemen.

Microsoft Surface RT – In gebruik

Het zijn de kleine dingen die het verschil maken als het gaat om tablets. Zaken als bouwkwaliteit en handigheidjes als het automatisch in- of uitschakelen van de tablet als de cover gesloten wordt zijn dingen die je dagelijks merkt en leert te waarderen. Zeker als je ervaring hebt met hardware die op punten dit soort verfijning mist merk je het voordeel. Microsoft heeft het qua materialen en bouwkwaliteit goed voor elkaar en de integratie tussen hun eigen toetsenbord opties en de tablet is optimaal.

Maar door de keuzes die Microsoft gemaakt heeft zijn er toch nog wel wat nadelen of beperkingen. Microsoft zet duidelijk in op benadering dat je ook moet kunnen werken op een tablet. De combinatie met zo’n toetsenbord cover en het Office 2013 RT pakket dat meegeleverd wordt zijn daar sterke aanwijzingen van. Hoewel ik fan ben van de combinatie Type Cover + Surface RT is het erg raar om met een mobiel apparaat beperkt te worden tot een bureau of tafel. De Type Cover en de kickstand maken namelijk dat het gebruik op schoot niet echt mogelijk is. Wel kan de cover goed gebruikt worden om (omgeklapt) als ondergrond te dienen voor de kickstand voor gebruik op bank en bed, waarna je dus met het on-screen toetsenbord eventueel verder kan tikken (zie filmpje in gelinkte artikel over toetsenborden). Ik weet niet zo goed of ik dit als nadeel wil omschrijven maar een rare en in sommige gevallen beperkende ervaring is het wel. Aan de andere kant dwingt de gebruiker de Surface RT ook echt als tablet te zien, een tablet zoals we die kennen van iOS en Android. Door de beperking heb ik in ieder geval de tablet ook veel vaker ‘los’ gebruikt, vergeleken met andere Windows 8 hardware waar het in veel gevallen een beetje onzinnig leek om het zonder toetsenbord te gebruiken.

Windows RT en de nieuwe interface van Windows zijn in principe prima en de standaard applicaties die je op een tablet wilt gebruiken zijn aanwezig. Toch is de Tegra 3 processor duidelijk niet zo krachtig dat de software zonder vertragingen gedraaid kan worden, zeker op het moment dat er wat meer dan een paar apps gebruikt worden heb ik regelmatig vertragingen gemerkt. Dit is vooral problematisch op het moment dat de (in mijn geval) Type Cover gebruikt wordt om in hoog tempo te tikken op het apparaat, terwijl de tablet moeite heeft de input te verwerken en te doen verschijnen op het scherm. Ik heb het hier niet alleen over Word want ook in een simpele tekst app als MetroMarkdown ben ik dit regelmatig tegen gekomen.

Het nog beperkte aanbod aan apps in de Windows Store maakt het ook lastig de Surface RT echt als concurrerende tablet voor iPads en Android tablets te zien. Een groot deel van de charme van een tablet is wat mij betreft namelijk het enorme app aanbod dat vaak te vinden is waardoor er allerlei nieuwe toepassingen te bedenken zijn voor je tablet. Zo is mijn iPad in de loop der tijd uitgegroeid naar een apparaat waar ik niet alleen spelletjes op speel en browse, maar op tik (Drafts), foto’s bewerk (o.a. Photoshop, iPhoto en Snapseed), video’s mee maak (Pinnacle Studio) en tientallen zo niet honderden andere apps op gebruik, niet alleen als entertainment maar dus zeker ook als apparaat waar ik iets op kan maken.

Eigenlijk is op dit moment alleen het Office pakket dat de Surface RT (en andere RT hardware) onderscheidt op het gebied van ‘werken’ op een tablet. Aangezien deze Office versie gewoon een eigen officiële versie is van Microsoft pakket kan je stellen dat het de best compatibele versie is van Office op een tablet. Maar voor zowel iOS en Android zijn er zat opties die zonder al te veel moeite een prima alternatief kunnen vormen, al dan niet na aankoop van een toetsenbord accessoire. En in veel gevallen is een dergelijke combinatie breder inzetbaar en wordt je qua gebruik van het toetsenbord (dat je toch echt als een vereiste kan omschrijven voor gebruik van Office) niet beperkt tot een bureau.

Het gebrek aan apps kan in veel gevallen in ieder geval in theorie opgevangen worden door alternatieven in vorm van websites/webapps te gebruiken. Helaas is de browser op de Surface RT nog niet heel erg goed en heeft Microsoft nog een hoop aan IE10 te sleutelen voordat deze mee kan met de browser op iOS en Android. Kleine problemen in de rendering van websites zijn veel makkelijker te vergeven dan de problemen die de Surface RT vaak heeft met het scrollen. Vooral het feit dat Microsoft geen gebruik maakt van WebKit maakt dat er nog veel moderne websites zijn die niet optimaal werken op de Surface RT. Veel grote en bekende websites hebben namelijk wel de nodige aanpassingen gemaakt om hun diensten bruikbaar te maken op relatief low-powered mobiele apparaten als iPads en Android tablets maar optimalisatie voor Internet Explorer is iets dat erg lang als vies woord gezien werd. In een zeldzame benchmark die ik heb gedraaid om mijn ervaring te staven met cijfers bleek de Surface RT browser (metro) ook aanzienlijk minder te scoren dan de browser op de iPad mini (scores resp. 339 vs 519). Gebruik van de browser in desktopmode is wat mij betreft gewoon geen aanrader op een tablet omdat zo’n de ervaring daar gewoon nog optimalisatie mist.

Microsoft Surface RT – Conclusie

Ik heb de Microsoft Surface RT de afgelopen week met veel plezier gebruikt en zie ik het ondanks mijn bedenkingen en ervaren software vertragingen als beste Windows 8/RT product dat ik tot nu toe gebruikt heb. Een Windows machine met een goede batterijduur is gewoon erg fijn en met zo’n 8/9 uur gemiddeld scoorde de Surface RT wat dat betreft gewoon erg goed. Net als de bouwkwaliteit en optimale integratie met hun eigen toetsenbord covers zit het op die vlakken gewoon helemaal goed.

Als je per se een Windows RT machine wilt dan kan ik de Surface RT in combinatie met het Type Cover toetsenbord van harte aanraden. Op dit moment zie ik echter nog geen goede reden voor iOS of Android gebruikers over te willen stappen naar Microsofts RT platform. Het aanbod van apps is gewoon nog te beperkt en als het om pure mogelijkheden aankomt om te kunnen ‘werken’ op een tablet dan winnen de Android en iOS opties het wat mij betreft ook nog steeds. Voor integratie in zakelijke netwerken waar Windows software de enige keuze is dan de Surface wel erg interessant. Of het dan ook de RT versie is die gekozen moet worden valt te betwijfelen. In een netwerk waar alleen Microsoft Windows machines gebruikt worden is de kans dat er specifieke software (.exe) gedraaid moet worden ook erg groot, en daar kan de Surface RT niets mee. Andere fabrikanten zijn Microsoft in hun voorbeeld gevolgd en hebben voornamelijk tablets en hybride machines uitgebracht met verschillende toetsenbord mogelijkheden. Qua fit-and-finish zijn ze misschien niet zo goed maar zijn ze door designkeuzes wel wat breder inzetbaar. In vraag me dus af voor welke doelgroep de Surface RT dus echt interessant is, maar mocht je jezelf wel precies in die bijna ondefinieerbare groep bevinden dan is de Surface RT een prima product.

De Surface RT is los te koop vanaf 486 euro en voor 100 euro meer kan de combinatie met een zwarte Touch Cover gekocht worden. Mijn advies is echter de Surface RT los te kopen en voor 130 euro een Type Cover aan te schaffen.