Wat is High Dynamic Range (HDR) op een tv of blu-ray disc?

15 januari 2015 6 Minuten 7 Reacties
HDR-High-Dynamic-Range

De afgelopen jaren krijgen we verschillende nieuwe termen op het gebied van home cinema voorgeschoteld. In dit artikel kijken we naar HDR, oftewel High Dynamic Range. Deze term zien we op zowel tv's en Blu-ray spelers als Blu-ray discs terug, maar wat betekent het precies en is het iets om in de gaten te houden?

Wat is HDR (High Dynamic Range)?

De High Dynamic Range-techniek komt oorspronkelijk uit de fotografie; je kent van de HDR-afbeelding wel. Deze afbeelding kan, simpel gezegd, een hoger niveau helderheid weergeven en beschikt over een hoger contrast (helderder wit en dieper zwart maar ook meer gradaties daar tussenin waardoor bijvoorbeeld meer details in donkere delen verschijnen). Dit moet zorgen voor een plaatje dat dichterbij de realiteit ligt, dat wat het oog kan waarnemen. Voor een HDR-weergave van video geldt hetzelfde; het contrast ligt hoger waardoor lichte objecten een stuk helderder zijn en donkere objecten dichterbij diep zwart komen te liggen. Dit zonder aan bereik daar tussenin in te leveren en zelfs dit bereik te verhogen waardoor subtiele details beter zichtbaar zijn. Wat betreft de helderheid ligt het niveau gemiddeld momenteel op zo’n 200 cd/m2 (of nits) maar met High Dynamic Range wordt dit door fabrikanten en contentproviders tot 1.000 of zelfs 2.000 cd/m2 gehaald. Deze helderheid is echter niet voor het hele scherm maar voor de lichtste delen van het scherm, of de lichtste objecten op het scherm, zodat het algemene contrast toeneemt.

Maar, het gaat niet alleen om het contrast; ook de kleurweergave is bij HDR-video beter. Kleuren moeten meer details bieden en het kleurbereik is groter. Zonder er diep op in te gaan; High Dynamic Range-materiaal moet voldoen aan de Rec.2020-standaard voor kleurweergave, wat inhoudt dat er meer kleur getoond kan worden. Samen met een hoger contrast moet dit een natuurlijker en realistischer plaatje verzorgen. Aangezien fabrikanten hebben aangegeven het grotere kleurbereik en het hogere contrast (HDR) te gaan combineren, en deze ook in de nieuwe Ultra HD Blu-ray-standaard samengepakt worden, plaatsen we ze beiden onder de HDR-noemer.

Hoe kun je High Dynamic Range bekijken?

High Dynamic Range is een techniek die qua hardware wel eisen aan een tv of Blu-ray speler stelt, in de vorm van processors die het kunnen verwerken, maar vereist geen ander soort display of een aanpassing hieraan. Zowel een lcd led als een oled tv kan ondersteuning voor High Dynamic Range bieden, mits hiervoor qua verwerking aangepast door de fabrikant. Daarbij moeten contentproviders, in de vorm van filmstudio’s en tv-omroepen, de content in HDR-kwaliteit masteren en uitbrengen, iets dat met streaming en Ultra HD Blu-ray discs al mogelijk is.

Standaarden en termen

Het grootste nadeel van High Dynamic Range is dat er meerdere standaarden zijn. HDR10 is de meest gebruikte standaard op dit moment. Content die met deze standaard uitgebracht wordt kan op alle HDR-compatibele spelers en tv’s weergegeven worden. HDR10 zien we onder meer terug op Ultra HD Blu-ray discs en via streamingdiensten als Netflix. Daarnaast heeft Dolby zijn eigen Dolby Vision-techniek ontwikkeld, een standaard die een speciale chip vereist en waarvoor door fabrikanten van weergave-apparatuur betaald moet worden. Onder meer LG en Sony bieden momenteel op bepaalde tv’s ondersteuning voor Dolby Vision, en er is een select aantal films op Ultra HD Blu-ray en via streamingdiensten dat in Dolby Vision verspreid wordt. Een derde standaard is HLG (Hybrid Log Gamma), een standaard die speciaal in het leven is geroepen voor het uitzenden van HDR-materiaal, via kabel, streaming of satelliet. Deze standaard worden sinds 2016 op de meeste HDR-compatibele toestellen ondersteund en maakt het in de toekomst mogelijk om HDR tv-uitzendingen te bekijken.

HDR hardware en media

Zoals gezegd wordt HDR gecombineerd met 4K Ultra HD en dus zien we sinds 2016 de eerste HDR 4K-content. Veel grote partijen in een filmwereld zijn met de techniek aan de slag gegaan en ook fabrikanten hebben reeds laten zien vol op High Dynamic Range in te zetten. Zo beschikken de meeste Ultra HD tv’s in 2017 lcd tv’s over volledige ondersteuning.

Via streamingdiensten als Netflix en Amazon wordt al veel content in HDR aangeboden, in zowel HDR10 als Dolby Vision. Daarnast neemt het aanbod van Ultra HD Blu-ray discs (met High Dynamic Range) in de winkels alsmaar toe.

Moet je voor een tv met HDR gaan?

Dat de High Dynamic Range-techniek aanslaat lijkt inmiddels zeker, met name omdat je er eigenlijk niet meer omheen kunt. De meeste tv’s beschikken erover (al verschilt de maximale helderheid wel tussen goedkopere en duurdere modellen) en het aanbod aan content groeit gestaag. Als consument moet je natuurlijk wel de juiste hardware en media in huis te hebben (of streamen) om ervan te kunnen genieten. Daarbij is het voordeel voor velen direct duidelijk; een hogere helderheid, een hoger contrast en natuurlijkere kleuren. Als je echt klaar wilt zijn voor de toekomst dan kun je voor een tv met HDR gaan, maar houd er rekening mee dat je dan ook een Blu-ray speler met deze ondersteuning nodig hebt en Blu-ray discs (of streaming content) die in HDR gemasterd zijn moet aanschaffen. Daarbij moet gezegd worden dat hoewel vandaag de dag tv’s ondersteuning voor HDR bieden niet alle modellen de piekhelderheid van bijvoorbeeld 2.000 cd/m2 aankunnen. De helderheid verschilt nogal, met natuurlijk de maximale helderheid voor de topmodellen. Veel fabrikanten bieden goedkopere modellen met High Dynamic Range-ondersteuning aan maar voor deze modellen kunnen (let dus op de specificaties) vaak alleen HDR-materiaal weergeven maar laten je niet profiteren van de hogere helderheid. Ze zijn dus puur compatibel maar zonder de hoge helderheid.

De vraag die je jezelf wellicht stelt is of je net nieuwe 4K Ultra HD tv nu al oud is als er geen HDR opzit. Dat is natuurlijk een vraag die je kunt blijven stellen maar feit is dat je met dat model, mits deze gewoon voorzien is van HDMI 2.0 en HEVC, alle soorten 4K-content kunt bekijken. En als omroepen de HLG-standaard voor HDR gaan gebruiken kun je ook op je gewone Ultra HD tv tv-uitzendingen blijven bekijken. Let wel; er wordt nu nog door geen enkele omroep in High Dynamic Range uitgezonden.

Meer informatie

Wil je meer weten over de verschillende beeldtechnieken van tv’s of zoek je een uitleg over een specifieke term? Of, ben je op zoek naar tips om meer uit je tv te halen? Neem dan onze home cinema informatiegids door. Ook vind je hier tips voor de aanschaf van een tv.

Reacties (7)