Review: Panasonic TX-L47ET60E (ET60 serie) LED TV

Panasonic ET60 – specificaties

Panasonic komt in 2013 met een uitgebreide LCD TV line-up, waarvan de WT-serie net als vorig jaar de vlaggenschip serie is. De modellen in deze WT60 serie beschikken over alle high-end features die de Japanse fabrikant dit jaar introduceert, waaronder het vernieuwde Smart TV platform, Intelligent local dimming, een krachtige Hexa processor, passieve 3D weergave, een dubbele tuner, de vernieuwde Touchpad afstandsbediening en spraakbediening.

Een stapje lager dan de WT60 serie vinden we de DT60 serie met modellen die het moeten doen met een iets minder elegant design en een 1.600Hz backlight systeem. Onder de DT60 serie vinden we de FT60 serie met modellen die niet beschikken over de dubbele tuner en met twee 3D brillen geleverd worden. Ook is de bezel rondom het display wat dikker. De ET60 serie bevindt zich onder de FT60 serie en bestaat uit TV’s die het zonder de Hexa processor en de geavanceerde kalibratiemogelijkheden moeten doen. Daarbij beschikken de ET60 modellen over iets mindere specificaties wat betreft de beeldtechnieken.

Hieronder vind je een overzicht van de belangrijkste features en functies van de DT60, FT60 en ET60 LCD TV series die Panasonic in 2013 lanceert.

Alle modellen in de ET60 serie beschikken onder meer over een Full HD IPS LCD display met Edge Lit LED achtergrondverlichting, een 600Hz backlight systeem, passieve 3D weergave met twee meegeleverde 3D brillen, toegang tot Panasonic’s vernieuwde Smart TV platform, diverse streaming mogelijkheden, bediening middels de vernieuwde Viera Remote applicatie en drie HDMI poorten.

De ET60 serie komt in verschillende formaten, variërend van 42 inch tot 55 inch. In deze review kijk ik naar de 47 inch variant met de naam TX-L47ET60E. De conclusies in deze review gelden echter ook voor de andere modellen in de ET60 serie aangezien de features en specificaties overeenkomen.

Meer informatie vind je in het Panasonic 2013 LED TV overzicht.

Panasonic ET60 – design

De Panasonic TX-L47ET60E mag dan over een iets minder strak en elegant design beschikken dan de WT60 of DT60 serie modellen maar dat neemt niet weg dat het nog steeds een fraaie TV is, zowel aan de muur als op de vierkante voet. Het frame rondom het display is ten opzichte van vorig jaar weer iets dunner geworden met minder dan één centimeter en onder het display is gekozen voor een transparante rand waarin de LED-indicatoren zich bevinden. De algemene look van de TV is vrij simplistisch maar daardoor ook elegant en geschikt voor nagenoeg elk interieur. Ook voelt de TV vrij stevig en kwalitatief hoogwaardig aan.

De afstandsbediening is weinig bijzonder. Panasonic houdt grotendeels vast aan de vrij simpele afstandsbediening die we van eerdere generaties kennen met een mat zwarte afwerking, tenzij je een WT60 of DT60 model aanschaft. Bij deze TV’s wordt namelijk de Touch Pad afstandsbediening geleverd waarmee de TV eenvoudiger te bedienen moet zijn. De afstandsbediening van de ET60 modellen voelt echter stevig aan en ligt goed in de hand. Echter is er nog een andere optie want je kunt ook de Viera Remote 2 applicatie voor je smartphone downloaden en de TV hiermee bedienen.

Panasonic ET60 – gebruiksgemak

Wat betreft de algemene instellingenmenu’s heeft Panasonic dit jaar vrij weinig veranderingen doorgevoerd. Hier en daar zien we een nieuwe functies terug of is er een kleurtje aangepast maar de algemene werking en structuur is behouden. Op zich is dat geen probleem want de meeste instellingen zijn snel te vinden, logisch gestructureerd en snel aan te passen. Wel zijn er dit jaar meer geavanceerde instellingen voor onder meer de beeldweergave te vinden en kun je via het menu toegang krijgen tot de digitale handleiding, iets dat erg handig is voor beginners.

Bij de beeldinstellingen zijn veel opties te vinden waaronder de keuze voor de beeldmodus. Hier kun je kiezen uit onder meer True Cinema, de modus die vanuit de doos de beste beeldkwaliteit biedt, Normaal, Dynamisch, en een persoonlijke modus waarbij je zelf een aantal instellingen kunt aanpassen zodat de beeldkwaliteit aan je eigen wensen en voorkeuren voldoet. Er zijn diverse geavanceerde instellingen die naar eigen wens aangepast kunnen worden, waaronder instellingen voor de achtergrondverlichting, het contrast, de helderheid en de vloeiende weergave van beelden. Wanneer een van deze opties geselecteerd wordt verschijnt onderin het venster een korte uitleg over de aanpassing. Ook de kleurtemperatuur kan gekozen worden en vanuit de doos lijkt ‘Warm2′ de beste optie in combinatie met de True Cinema modus. Hoewel de TV’s niet beschikken over de isfccc kalibratiemogelijkheden zijn er wanneer je verder in de instellingen duikt voldoende geavanceerde aanpassingen mogelijk om de beeldweergave te optimaliseren.

Het grote verschil met vorig jaar is echter het My Home Screen, een compleet nieuw beginscherm dat meteen verschijnt zodra je de TV aanzet. Dit is het nieuwe beginscherm dat je altijd kunt laten tonen wanneer de TV aangezet wordt of puur handmatig kunt oproepen. Hier vind je interessante apps en content die op de gebruiker afgesteld zijn. Later meer over het My Home Screen en ook de Viera Remote applicatie.

Panasonic ET60 – features

Smart Viera platform

Een van de grootste veranderingen die Panasonic dit jaar doorgevoerd heeft is het My Home Screen, onderdeel van het Viera Smart TV platform dat de interactiviteit met gebruikers moet vergroten en de gebruiker moet voorzien van interessante content. Panasonic loopt al jaren achter op de concurrentie wanneer het aankomt op de werking en de vormgeving van het Smart TV platform en met My Home Screen moet hier verandering in komen.

Het My Home Screen is een nieuw startscherm dat de navigatie en zoektocht naar interessante content een stuk makkelijker maakt. Je kunt dit beginscherm altijd laten tonen wanneer je de TV aanzet maar je kunt ook gewoon de gekozen input fullscreen laten tonen en het beginscherm handmatig oproepen. Het My Home Screen bestaat uit verschillende startschermen die informatie, content en apps voor een bepaalde categorie tonen en naar eigen interesses aangepast kunnen worden. Zo kun je kiezen voor het TV Home Screen waarmee je in het grote venster een TV zender te zien krijgt, aan de onderzijde snelkoppelingen naar Viera Connect en apps als YouTube, en aan de zijkant een TV gids van digitale TV zenders. Ook kun je kiezen voor een levensstijlscherm en informatiescherm met widgets als een kalender, favoriete websites, etc. Daarnaast kun de invulling naar eigen wens aanpassen met favoriete apps en widgets. Het My Home Screen is dus een personaliseerbaar startscherm dat je direct toegang geeft tot de voor jouw interessante apps en content die jou interesseert. Het homescreen is overzichtelijk, redelijk simplistisch en vooral duidelijk. Binnen enkele minuten heb je door hoe het beginscherm in elkaar steekt en hoe je snel bij voor jou interessante content komt.

Bij een vernieuwd Smart TV platform hoort natuurlijk ook een vernieuwde bibliotheek aan applicaties. Hoewel de Viera Connect Market er al een stuk beter en overzichtelijker uitziet dan voorgaande jaren loopt Panasonic hier nog wat achter op de concurrentie. Het belangrijkste nadeel ten opzichte van grootheden als Samsung en LG is het nog mager gevulde app-aanbod, met name voor de Nederlandse gebruiker. Er is, met hier en daar een uitzondering, nog niet veel boeiends te vinden als je op zoek bent naar Nederlandse content. Toch zou daar op korte termijn verandering in moeten komen. Panasonic heeft namelijk onlangs aangegeven zich te gaan richten op Nederlandse apps.

Streaming en digitale bestanden

De Panasonic TX-L47ET60 beschikt ook over diverse mogelijkheden om draadloos bestanden te streamen middels een verbinding met je thuisnetwerk. Zo beschikt de TV over een ingebouwde wifi-module die vrij eenvoudig in te stellen is zodat je snel verbinding hebt met het internet en andere apparaten in je thuisnetwerk. Vervolgens kun je middels DLNA eenvoudig muziek, foto’s en video’s van bijvoorbeeld een PC weergeven op TV.Daarnaast kun je middels de Viera Remote 2 applicatie content die op je smartphone of tablet staat richting de TV ‘gooien’ om het op groot scherm weer te geven. Hetzelfde geldt overigens bijvoorbeeld ook voor een website die je op je mobiele apparaat bekijkt.

Wanneer draadloos geen optie is kun je media die op een SD kaart staat simpelweg weergeven door de SD kaart in de daarvoor bestemde lezer te stoppen of media die op een USB harddisk staat weergeven door deze harddisk op één van de USB poorten aan te sluiten. Via de mediaspeler van de ET60 modellen kunnen onder meer VCHD, AVI, MKV, WMV, MP4, M4v, FLV, MP3, AAC, FLAC en WAV bestanden weergegeven worden.

Viera Remote 2 app

Zoals gezegd biedt Panasonic voor bezitters van een smartphone en/of tablet nog meer mogelijkheden middels de vernieuwde Viera Remote 2 applicatie. Zo is het mogelijk om de TV te bedienen en instellingen te bekijken middels een tablet of smartphone terwijl op TV content fullscreen getoond wordt, kun je applicaties binnen het Smart TV opstarten middels de interface van de Viera Remote applicatie en is het mogelijk om met één simpele beweging content van je tablet of smartphone op TV weer te geven. Die content kan vervolgens door de TV weer gedeeld worden met andere mobiele apparaten. Ook wanneer je een website op je mobiele apparaat bekijkt kun je deze op het grote scherm laten tonen terwijl je blijft navigeren met je mobiele apparaat. Andersom is ook weer mogelijk wanneer je een website bekijkt op TV. De Viera Remote applicatie beschikt over een overzichtelijke lay-out werkt snel en is een goede vervanging voor de afstandsbediening. Waar Panasonic op het gebied van Smart TV platformen nog achterloopt lijkt de Viera Remote app één van de beste en meest uitgebreide apps voor TV’s te zijn.

Web browser

Net als de ST60 plasma TV serie beschikken de ET60 LED modellen over een web browser. Waar ik voorgaande jaren niet echt onder de indruk was van browsers op TVs, met name door de gebrekkige weergave en trage laadtijden, is het dit jaar, in ieder geval bij Panasonic, stukken beter geregeld. Er is echter nog steeds geen ondersteuning voor Flash, maar dat is iets waar we mee kunnen leven. Middels de Viera Remote app kan de browser eenvoudig en snel gebruikt worden waardoor het even tonen van een website op TV geen enkel probleem is. Ook is de snelheid van de browser een belangrijke verbeteringen en websites worden in de meeste gevallen zonder problemen en in de juiste lay-out weergegeven. Toch is het geen browser die je dagelijks zult gebruiken. Het is een leuke extra feature die voornamelijk handig is wanneer je iets snel aan meer mensen wilt tonen. Voor de overige zaken blijft een tablet, smartphone of laptop toch het apparaat waar de voorkeur naar uitgaat.

Panasonic ET60 – beeldkwaliteit

De Panasonic ET60 modellen beschikken onder meer over een IPS LCD display, Edge Lit LED achtergrondverlichting zonder local dimming, een 600Hz backlight systeem en Clear Panel Pro. Voor deze review hebben we gebruik gemaakt van de True Cinema modus met ‘Warm2’ voor de kleurtemperatuur, Intelligent Frame Creation op ‘minimaal’, de ruisreductie filters uit en de omgevingslichtsensor uit. Deze laatste optie zou je nog aan kunnen laten staan wanneer je in een wat feller verlichte ruimte zit. Met deze instellingen krijg je direct vanuit de doos de beste beeldkwaliteit. Natuurlijk is ook een geavanceerdere kalibratie mogelijk waarmee de beeldkwaliteit naar eigen wens afgesteld wordt. Hiervoor verwijzen we naar onze tips artikelen in de home cinema informatiegids.

Clouding en backlight bleeding

De Panasonic TX-L47ET60E is natuurlijk een LCD TV met Edge Lit LED achtergrondverlichting en twee belangrijk elementen van de beeldkwaliteit waar we dan met name opletten is het verschijnen van clouding (lichte ‘wolken’ rondom lichte objecten) of backlight bleeding (het ‘lekken’ van licht aan de zijkanten van de TV). Gelukkig is er geen sprake van backlight bleeding en is clouding aanwezig maar niet in zulke mate dat dit de kijkervaring negatief beïnvloedt.

Zwartwaarden

Wat betreft de zwartwaarden is de TX-L47ET60E geen absolute topper en blijkt wederom dat plasma nog steeds de techniek is die wat dit betreft de beste kwaliteit levert. Het is voor een LCD TV met LED’s aan de zijkanten nagenoeg onmogelijk om diep te gaan in het zwart wanneer zich lichtere objecten in beeld bevinden. De LED’s kunnen namelijk niet overal behalve direct achter dat lichtere object gedimd worden zodat alles om het object diep zwart is. Omdat de LED’s zich aan de zijkanten bevinden moet er een ‘compromis’ gesloten worden waarbij er aan diepe zwartwaarden ingeleverd moet worden om het lichtere object licht genoeg weer te geven. Dit levert minder diepe zwartwaarden op. Toch is ook bij compleet zwarte beelden zichtbaar dat de LED’s niet volledig gedimd worden. Echter, het is wel zo dat wanneer je de ET60 in een feller verlichte omgeving (huiskamer met veel daglicht) zet deze beter presteert dan menig plasma TV, vooral door de hoge helderheid van het IPS scherm en het feit dat een plasma TV en veel licht geen optimale combinatie zijn.

SD materiaal

Hoewel we steeds meer HD materiaal kijken is er nog voldoende content die in standard definition weergegeven wordt. Gelukkig gaat de TX-L47ET60E hier prima mee om. De TV weet SD beelden zonder al teveel problemen en verlies van scherpte in HD om te zetten en ook het verwerken van snel bewegende beelden en objecten is meer dan voldoende, mede door de Intelligent Frame Creation optie. Bij SD materiaal kan ik me echter voorstellen dat het naar ‘gemiddeld’ zetten van deze optie een rustiger beeld voor sommige gebruikers oplevert. Wel is hier en daar sprake van ruis en artifacts om scherpe randen, vooral bij de wat drukkere scenes in een film, maar dit is verre van een probleem. Verder is de kleurweergave natuurlijk en is het plaatje ondanks de bewerking levendig en dynamisch. Ten opzichte van vorig jaar lijkt de weergave van SD materiaal in ieder geval verbeterd.

HD materiaal

HD materiaal is hét materiaal waarmee deze TV pas echt laat zien wat zijn kwaliteiten zijn. Beelden worden haarscherp weergeven en met natuurlijke kleuren komt een film (of elke andere content) pas echt tot leven. Het ontbreekt echter net aan die extra ‘punch’ in het contrast voor een plaatje dat van het scherm springt. De weergave van details en subtiele textuur van objecten en personen is indrukwekkend en maken dat je ondergedompeld wordt in een film. Bewegingen wordt perfect opgevangen maar bij HD materiaal raad ik aan de IFC optie uit of op minimaal te zetten aangezien bij een hogere instelling er een soort van ‘homevideo look’ gecreëerd wordt. Ook bij HD materiaal geldt echter dat het aan echt diepe zwartwaarden ontbreekt en in donkere delen van het beeld, bijvoorbeeld bij schaduwen, ontbreekt het aan detail en kan het wat ‘levenloos’ overkomen.

3D weergave

Wat betreft de 3D weergave is er één belangrijk punt dat even genoemd moet worden en dat is het feit dat Panasonic dit jaar voor het eerste alleen voor passief 3D kiest bij de LCD modellen. Vorig jaar werden de topmodellen nog voorzien van actieve 3D weergave maar dat is dit jaar alleen weggelegd voor de plasma modellen. Over de verschillen tussen actief en passief 3D hebben we al meerdere malen geschreven dus we houden het in deze review even op de prestaties van de passieve 3D weergave van de ET60. De TV’s uit de serie worden overigens met twee passieve 3D brillen geleverd.

Bij nagenoeg alle passieve 3D TV’s die we tot op heden besproken hebben kwamen we uit op dezelfde conclusie over de resolutie. Een nadeel van passief 3D is namelijk dat de resolutie verminderd wordt om het 3D beeld voor te schotelen. De oneven beeldlijnen worden voor het ene oog gebruikt, de even beeldlijnen voor het andere oog. Deze beelden volgen elkaar op en dit resulteert in zwarte beeldlijnen die voor veel mensen zichtbaar zijn. ‘Veel mensen’ omdat het, zo blijkt uit de vele reacties die we het afgelopen jaar gehad hebben, blijkbaar niet iedereen opvalt. Ook de TX-L47ET60E is een passieve 3D TV en heeft hier dus last van, al moet ik zeggen dat het me minder opvalt dan bij de eerste generatie passieve 3D TV’s. Dit is eigenlijk het enige nadeel want voor de rest biedt de ET60 in 3D weergave en zeer comfortabele kijkervaring zonder vermoeide ogen na het lang staren naar 3D materiaal. Ook is er nagenoeg geen sprake van crosstalk, is de helderheid hoger dan bij actieve 3D TV’s en komen de 3D beelden door de scherpe weergave en de natuurlijke kleuren levendig over. Wel is ook in 3D modus sprake van dezelfde minpunten als bij de weergave van 2D materiaal; echt diepe zwartwaarden ontbreken. Daarbij lijken snelle bewegingen in 3D modus net wat vaker voor onscherpe weergave te zorgen. De 3D brillen zelf zitten door het lichte gewicht redelijk comfortabel maar de lenzen zijn wat aan de kleine kant.

Reflecties en kijkhoeken

Het ET60 serie modellen beschikken over een IPS LCD paneel en dat houdt meestal in dat het qua kijkhoeken en helderheid prima geregeld is. Dat is inderdaad het geval want vanuit een grote hoek is nog prima naar het display te kijken zonder al teveel aan helderheid en contrast in te leveren. De hoge helderheid is een groot voordeel wanneer je in een feller verlichte kamer zit want de TV kan perfect opboksen tegen binnenvallend zonlicht. Reflecties worden goed opgevangen waardoor je niet snel last zult hebben van spiegelingen in het beeld.

Panasonic ET60 – audiokwaliteit

Waar ik over de beeldkwaliteit eigenlijk aardig tevreden ben, valt de audiokwaliteit helaas nogal tegen. De TX-L47ET60E weet geen overtuigend geluid neer te zetten, zowel voor films als voor een TV serie. Het ontbreekt over het algemeen aan lage tonen en dialogen worden te snel ondergesneeuwd door andere geluidseffecten. Het geluid wordt zonder dynamiek uitgestuurd en komt nogal levenloos en leeg over. Er zijn een aantal instellingen waarmee je dit wat kunt bijtrekken maar voor de gemiddelde gebruiker is ook hier een extern home cinema systeem weer aan te raden.

Panasonic ET60 – conclusie

Als we alles bij elkaar nemen is de ET60 serie van Panasonic een serie met goed presenterende TV’s. Het Panasonic Smart TV platform met het vernieuwde My Home Screen is een absolute verbetering ten opzichte van vorig jaar maar helaas ontbreekt het nog aan een interessant app-aanbod voor Nederlanders. Daarbij is de Viera Remote app een zeer handige toevoeging en is het design van de ET60 modellen elegant en fraai. De beeldkwaliteit is goed met een scherpe weergave, natuurlijke kleuren en een goede verwerking van bewegingen, maar de TV springt niet ver boven de concurrentie in het middenklasse segment uit door mindere zwartwaarden en een contrast waar net dat beetje extra ontbreekt. Daarbij moet ik wel zeggen dat in een ruimte waar veel in daglicht gekeken wordt deze nadelen minder opvallen en het IPS paneel juist zorgt voor een betere weergave. De 3D weergave zorgt voor een zeer comfortabele kijkervaring mits je kunt leven met de zichtbare beeldlijnen.

Op het gebied van plasma heeft Panasonic niet veel concurrentie, op het gebied van LCD juist heel veel. De vraag is dus wat De ET60 zal onderscheiden van de concurrentie. Dit is een lastige want qua Smart TV features zijn Samsung en LG sterke concurrenten, zo ook qua design. Daarbij is Panasonic niet de enige fabrikant die van IPS LCD panelen gebruik maakt en dus een goede oplossing voor een feller verlichte ruimte biedt. Voor een prijs van 1.099 euro is de 47 inch TX-L47ET60 geen goedkope TV en dus is het goed om ook andere modellen in dit prijssegment een kans te geven. Mocht de ET60 serie je voorkeur hebben dan ben je in ieder geval verzekerd van een prima LCD TV met een fraai Smart TV platform, een ideale integratie met tablets en smartphones, een goede beeldkwaliteit, een comfortabele 3D ervaring en een aantrekkelijk en slank design.