Review: Optoma UHD65 Ultra HD DLP-projector

Optoma UHD65 – specificaties

• Wat: Ultra HD DLP-projector
• Opstelling: 3.840 x 2.160, lichtopbrengst 2.200 ANSI lumen, dynamisch contrast 1.200.000:1, projectieverhouding 1,39 – 2,22 (100 inch diagonaal tussen 3,08 en 4,91 m), geluidsniveau nb/25 dB (standaard, ecomode)
• Aansluitingen: 2x HDMI (1x v1.4 en 1x v2.0a), 1x VGA, 1x USB, 1x stereo minijack in, 1x stereo minijack uit, 1x optisch digitaal uit, 1x 12V trigger, 1x netwerk, 1x rs-232
• Levensduur lamp: 4.000 / 10.000 / 15.000 uur
• Extra’s: HDR10
• Afmetingen: 498 x 141 x 331 mm
• Gewicht: 7,8 kg
• Verbruik: 305 / 249 / 0,5 watt
• Adviesprijs: 3.299 euro

Optoma UHD65 – design

Van DLP-projectoren verwachten we meestal dat ze erg compact zijn, maar dat is niet het geval voor deze Optoma UHD65. Zijn maten en gewicht plaatsen hem duidelijk in het thuisbioscoop domein. En al beschikt hij over ingebouwde luidsprekers, toch zie je hem best niet als een model dat je wel eens meeneemt naar vrienden of familie.

De glanzend zwarte behuizing heeft grijze ribbels rondom en een zilverkleurige accentlijn. Het geeft de UHD65 een wat slanker uiterlijk. De koeling stoot de warme lucht rechts vooraan uit, en langs daar lekt de projector ook wat licht, evenwel zonder nadelige gevolgen op het scherm.

Aansluitingen

De aansluitingen staan aan de achterzijde, dus voorzien voldoende ruimte als je hem op een schap tegen de muur wilt plaatsen. Er zijn twee HDMI-aansluitingen, maar slechts een van beiden is geschikt voor Ultra HD/HDR content (HDMI2). Die aansluiting kan je ook gebruiken voor een mobiele telefoon via MHL. HDMI1 ondersteunt wel Ultra HD, maar met een maximum van 30 beelden per seconde. Omdat die echter geen gebruik maakt van HDCP2.2 zullen veel Ultra HD bronnen dienst weigeren. Sluit dus je Ultra HD Blu-ray speler of andere UHD-bron aan op HDMI2.

Voor beeld is er verder enkel een vga-ingang voorzien. De USB-aansluitingen dienen voor service doeleinden, en als voeding voor eventuele HDMI-dongles. Een stereo minijack voor audio in en uit, en een optisch digitale audio-uitgang maken de selectie volledig. Die optische aansluiting maakt het mogelijk de projector aan te sluiten op sommige soundbars die enkel voorzien zijn van die aansluiting. Dat is interessant, maar hou er rekening mee dat je dan, gezien de typische opstelling, een erg lange optische kabel nodig hebt. Bij het plaatsen van zo een kabel mag je geen scherpe knikken in de kabel maken.

Stel je de projector op in een omgeving die je wenst te automatiseren, dan kan je gebruik maken van de rs-232 aansluiting, of de netwerkaansluiting. Een 12V-trigger is beschikbaar voor automatisatie van het scherm.

Optoma UHD65 – Plaatsing en gebruiksgemak

De Optoma UHD65 projector vertoont zo goed als identieke opties voor plaatsing als de Acer V7850. De projectieverhouding van de lens geeft je een 100 inch beeld vanop iets meer dan drie meter afstand. En de 1,6x zoomlens maakt het mogelijk om de projector nog flink wat verder (4,9 m) te zetten voor hetzelfde beeld. De lensoffset van 115% maakt dat het beeld 15% van de beeldhoogte boven de lens verschijnt, en je kunt het beeld met behulp van lensshift 15% naar beneden schuiven. Omdat er geen keystone-support is (ook al staat die knop op de remote) is je flexibiliteit bij het kiezen van een plaats beperkt. De meest voor de hand liggende oplossing is montage aan het plafond. Opstellen op een lage tafel lijkt gezien de projectieverhouding lastiger. De lensshift en de zoom schuilen onder een deksel aan de bovenzijde van de projector dat bijzonder lastig opent en sluit. De zoom werkt vlot, maar net zoals bij de Acer bedien je de lensshift met een draaiknop bovenaan de projector, en is dat een ietwat moeizaam proces. Opstellen is een eenmalige activiteit, dus we rekenen dat niet als een negatief punt.

Deze Optoma scoort bijzonder goed voor ventilatorlawaai. Met de lamp in eco-mode is de projector stil genoeg dat je er vlak bij kan zitten. Maar zelfs met de lamp op volle kracht is het lawaai van de koeling wel hoorbaar maar niet storend. De Optoma biedt ook een dynamische lampmode (Dynamic Black). Die lamp varieert tussen 30 en 100% afhankelijk van hoe helder de scène is. Ook in dat geval is het lawaai absoluut niet storend, tot zelfs nauwelijks hoorbaar.

Menu’s

De menu’s geven je uitgebreide mogelijkheden om het beeld aan te passen. Zo kan je de rand van het beeld maskeren, of licht digitaal inzoomen als er in de beeldrand wat storing zit (iets dat wel eens voorkomt op settopboxen voor digitale tv).

Naast een goede selectie beeldpresets is er alles om het beeld te kalibreren, inclusief een selectie kleurtemperaturen, gammawaardes en een volledig CMS. Dat werkt met erg handige x/y coördinaten waardoor het kalibreren veel eenvoudiger verloopt. In de praktijk bleek het systeem wel bruikbaar, maar niet zo handig als gedacht.

Afstandsbediening

De remote is duidelijk van het generische type voor Optoma projectoren. Sommige toetsen zoals een component-video ingang, keystone of 3D zijn wel aanwezig, maar worden niet door de projector ondersteund.

De remote is klein, maar de toetsen zijn aangenaam en gemakkelijk genoeg. Ze zijn bovendien verlicht. De drie toetsen bovenaan kan je via de menu’s zelf een functie toekennen. Dat is erg handig tijdens kalibratie, maar ook voor de eindgebruiker geeft dat de optie om bepaalde instellingen snel aan te passen.

Optoma UHD65 – features

Zoals alle Ultra HD DLP-projectoren gebruikt deze de nieuwste DLP-chip van Texas Instruments. Die biedt vier miljoen pixels (de helft van Ultra HD) en gebruikt pixelshift techniek om Ultra HD beelden te tonen. Wie nog even wil weten hoe dat in zijn werk gaat kijkt in ons achtergrondartikel over projectoren.

De toevoeging van stereo 4 Watt speakers lijkt ons volledig overbodig. De maten van deze projector plaatsen hem duidelijk in een vaste opstelling, en in dat geval wil je een goede geluidsoplossing. Het dunne geluid van de ingebouwde speakers lijkt dan ook voor geen enkele toepassing nuttig.

Optoma UHD65 – Beeldkwaliteit

We weten al lang dat je op een projector best geen interlaced beelden aanlevert. Zo ook voor deze Optoma. Alhoewel niet dramatisch slecht is de deinterlacing en detectie van film-en videoframerates gebrekkig. Dat is overigens op veel projectoren zo, enkel sommige dure modellen doen dat goed. Kies dus op je bronnen voor 720p, 1080p of 2160p in plaats van 1080i.

Ultra HD beelden, maar ook Full HD beelden zijn mooi scherp, al slaagt het DLP-paneel er niet in om het allerfijnste detail te tonen. Wie dat eist, is aangewezen op een veel duurder echt Ultra HD-model. De projector levert ook geen ruisonderdrukking en dat betekent dat je voorzichtig moet zijn met de scherpte-instellingen. Bij oudere dvd’s kan te veel scherpte dan ongewenste beeldruis uitvergroten. Met een goede (lees Full HD) bron, is het resultaat heel knap. Je laat de scherpte-instelling best tussen 5 en 10 staan, en voor wat extra detail kan je naar smaak UltraDetail activeren. Enkel de hoogste stand dien je daar te mijden, die geeft het beeld een artificiële look.

Met ‘PureMotion’ kan je haperende pan-beelden vloeiend maken, zonder al te veel overmatige neveneffecten. Het detail in snel bewegende scènes is beperkt, dat is niet onverwacht. Maar de projector toont eerder een vage rand rond een bewegend voorwerp en dat is beter, en minder storend dan de dubbele rand die we op andere modellen soms zien.

Met een maximale lichtopbrengst van ongeveer 2.090 lumen zit de Optoma niet al te ver van zijn specificatie van 2.200 lumen. Maar die hoeveelheid licht haal je uiteraard enkel in de ‘Bright’ beeldmode die overmatig groen is. Wie de beste beeldkwaliteit wenst, schakelt de ‘Reference’ beeldmode in. Daarmee haal je nog steeds een goede 920 lumen met de lamp in standaard mode. Daar vul je een scherm van 130 inch mee in een verduisterde ruimte en zelfs nog 100 inch bij wat omgevingslicht. Met de lamp in eco-mode komt de projector op 610 lumen, en beperk je je best tot een scherm van 100 tot 80 inch. De Optoma legt bij die prestaties ook een mooie contrastwaarde van ongeveer 1.050 op 1 voor. De zwartwaarde is niet fantastisch, maar beter dan wat we op recente concurrenten zagen. Met de lamp in dynamische mode haalt hij theoretisch een contrast van meer dan 4.000:1 op maar met wat meer realistische testbeelden (waarbij we niet heel het scherm zwart maken) haalt hij toch nog 2.800:1. Het dimmen van de lamp gebeurt zeer geleidelijk, typisch over 15 seconden, en hinderlijke effecten zijn er niet. Als het beeld dus erg snel van helder naar donker gaat en terug, dan is het effect wat kleiner. Met behulp van PureContrast kan je het contrast wat aanscherpen binnen het beeld, maar de resultaten waren vooral goed op heldere beelden. Op donkere beelden toont PureContrast te veel zwartdetail.

De Reference beeldmode is goed gekalibreerd. De grijsschaal toont een te warme kleurtemperatuur, zodat het beeld iets te veel naar rood neigt, maar geen hinderlijke tintverschuivingen. Het helderheidsverloop volgt netjes de gamma 2,2 waarde. Wie in verduistering kijkt kan overwegen om de gamma naar 2,4 te schakelen voor een iets intenser beeld. De projector verbergt een klein tikje witdetail, en dat konden we vreemd genoeg niet corrigeren met de contrast-instelling. Het verlies is echter klein, en daarom niet storend. Zwartdetail toont hij wel uitstekend. Het kleurbereik is goed, maar rood en magenta zijn duidelijk wat te helder. De projector laat in het saturatieverloop van de verschillende kleuren een steek vallen bij rood en groen, maar de fout is niet ernstig genoeg om het kijkplezier te vergallen.

Kijk je in een donkere thuisbioscoop, opteer dan voor de Reference beeldpreset. Bij wat meer licht kies je beter de Cinema beeldpreset.

HDR

HDR op een projector is een lastige zaak omdat veel lichtopbrengst vereist is én veel contrast. Je kunt HDR op een projector dan ook niet vergelijken met HDR op een televisie. En toch, met de lichtopbrengst van deze Optoma UHD65 projector is er potentieel voor mooie beelden, hij ondersteunt HDR10-content. En al snel merken we dat de HDR-weergave van de UHD65 erg leuk is. De projector toont netjes heel wat zwartdetail, en vrij natuurlijk ogende kleuren, al is het kleurbereik met 77% DCI-P3 te beperkt om echt HDR-kleuren te tonen. Enkel in de meest heldere delen van het beeld merken we dat hij wat detail verbergt.

Een randbemerking: de menu’s voor HDR zijn wat verwarrend. Er is een HDR-beeldpreset, maar die creëert eigenlijk een pseudo-HDR look. De echte HDR-instelling vind je onder het label ‘Dynamic Range’.

Daar kies je HDR best ‘auto’, zodat de projector automatisch HDR-input herkent. Vermijd ‘SDR -> HDR’. Die stand maakt de beelden bijna cartoonesk intens, met sterk overdreven kleuren en contrast. Wens je een pseudo-HDR effect, kies dan de HDR beeldpreset. Met behulp van HDR-effect (licht, standaard, film en detail) pas je dan de weergave aan. Licht is de meest heldere, maar die verbergt enorm veel witdetail. Detail levert iets meer zwartdetail maar maakt het beeld aanzienlijk donkerder. Standaard en Film zitten tussen de twee in op vlak van helderheid en we verkiezen meestal Film.

Gaming

De UHD65 heeft een lag van 93,7 ms in Reference en 77,8 ms in Game. Dat is vermoedelijk voor heel wat spelers merkbaar, dus opgelet als je wenst te gamen op deze projector.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Spectracal C6 colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een AVFoundry HDMI Pattern Generator, een HDFury Integral voor HDR-patronen en de Spectracal Calman for Business software.

Optoma UHD65 – Conclusie

Ultra HD DLP-projectoren met HDR-ondersteuning zitten nog in hun kinderjaren, maar deze Optoma UHD65 slaagt er in om zeer overtuigende resultaten neer te zetten. Je mist een beetje detail, maar de beelden zijn beduidend scherper dan bij Full HD projectoren. Het is een zeer stille projector, met ruime lichtopbrengst en degelijk contrast, dat nog verbeterd wordt door de dynamische lamp. De UHD65 levert ook de mooiste HDR-beelden die we tot hiertoe zagen op een projector. Het kleurbereik is voor HDR wat te klein, maar de beelden zijn desalniettemin zeer indrukwekkend. De prijs ligt iets boven die van de op papier zo goed als identieke Acer V7860, maar we denken dat hij die meerprijs absoluut waard is.