Review: Primare SC15 MK2 Prisma – Veel talent voor muziek

09 maart 2024 + 10 minuten 0 Reacties
Primare SC15 MK2 Prisma
FWD award

Is het een streamer, voorversterker of DAC voor een hifi-systeem? Of een hub die draadloze WiSA-speakers aanstuurt? Het antwoord is bij de veelzijdige SC15 van Primare bij dit alles “Ja”. Er is nu een MK2 die onder meer kamerkalibratie introduceert, waardoor dit apparaat uit Zweden veelzijdiger dan ooit wordt.

Er zijn wel meer audioapparaten die je multifunctioneel kunt noemen. Wat heel wat muziekliefhebbers gelukkig maakt, want ze kunnen dan met één of misschien twee toestellen gewoon naar muziek luisteren. Maar zelfs als je rekening houdt met het aanbod aan doe-alles-toestellen, blijft de de SC15 MK2 Prisma van het Zweedse Primare een uitzonderlijk apparaat. Met dank aan een unieke combinatie van functies die op veel scenario’s zijn afgestemd. We kunnen niet meteen iets bedenken dat precies dezelfde mix van mogelijkheden biedt. Zelfs in een hifi-wereld gevuld met alleskunners is het een buitenbeen.

Dat komt omdat deze Primare eigenlijk in twee heel verschillende verhalen past. Je kunt hem bij een versterker plaatsen en gebruiken als netwerkspeler, DAC en een hub voor externe bronnen. Naast digitale ingangen zijn er ook een paar analoge, wat een zeldzaamheid is bij dit type apparaat. Er is een hoogwaardige volumeregeling aan boord, dus de rol van voorversterker bij een eindtrap bevalt hem ook. Je kunt dit scenario de ‘klassieke’ noemen, want de SC15 past dan in een ruimer systeem met meer hifi-componenten.

Er is ook een ‘moderner’ verhaal. De SC15 MK2 Prisma kan daarnaast de controle-eenheid zijn bij een paar actieve speakers die je met een kabel aansluit. Een unicum is de ingebouwde WiSA-controller waardoor je zelfs draadloze luidsprekers van merken als System Audio, Klipsch en Lithe Audio kunt aansturen. Het is daarmee een chiquer en gesofistikeerd alternatief voor de compacte WiSA-hubs die Plantin via verschillende audiomerken aanbiedt.

Bij dit alles hoort ook aandacht voor het smarthomegebeuren, iets dat je nog altijd weinig bij hifi-toestellen ziet. Op een eenvoudig niveau is er Chromecast-integratie wat sturing door Google Assistent mogelijk maakt, terwijl via de RS232-poort achteraan integratie met complexere domoticasystemen op tafel ligt. IP-sturing is er dan weer niet, maar dat kan weer via een adapter en socat.

De SC15 MK2 Prisma is aan 2.000 euro wel wat kostelijker dan we van de 15-instaplijn van Primare gewoon zijn. Nu is het SC-model altijd wel de duurste van de 15-modellen geweest, wellicht omdat het zoveel technologie bevat. Een nieuw DAC-gedeelte en kamerkalibratie maken de nieuwe MK2-editie gelukkig functierijker dan het al was.

Wat Voorversterker
Streaming Prisma-app, AirPlay 2, Bluetooth, Chromecast, Spotify Connect, DLNA
Ingangen 2 x cinch, 3 x optisch, coaxiaal, USB klasse B, USB (opslag), RS232
Uitgangen cinch (variabel of vast), coaxiaal
Extra's kamerkalibratie, WiSA-module
Afmetingen 35 x 32,9 x 7 cm
Gewicht 6 kg

Deel van een grotere Primare-familie

De SC15 MK2 is een gloednieuwe update voor de SC15-speler die Primare al enkele jaren aanbiedt. De grote vraag is dan wat er juist vernieuwd is. Het ‘MK2’-label is al een grote hint dat het toestel niet op alle vlakken enorm onder handen is genomen. Veel blijft bij het oude, wat op zich geen slechte zaak is. De SC15 is immers deel van de 15-reeks bij het Zweedse merk, een lijn die staat voor compactere hifi-toestellen die heel elegant zijn afgewerkt en verrassend goed presteren. Door hun behuizingen met een laag profiel en 2/3de breedte zijn ze huiskamervriendelijk, of je nu de uitvoering kiest met een zwevend voorpaneel in zwart of titaniumgrijs geborsteld metaal.

Primare heeft de 15-familie heel flexibel opgevat. Er zijn in totaal vijf apparaten, zodat je een minitoren kunt samenstellen die precies doet wat jij wil. Of je kunt net iets heel compact bouwen. Zo kun je kiezen om de I15-versterker helemaal analoog te houden en te combineren met de R15-phonoversterker en deze SC15 MK2. Of net enkel te gaan voor de I15 Prisma-versterker, die dan over ingebouwde streaming en digitale ingangen beschikt. Keuzevrijheid heb je ook als je cd’s wil beluisteren. Oftewel ga je voor de CD15 Prisma (cd-speler met DAC én streaming) of de DD15 (enkel digitale transport, te combineren met de SC15 of I15 Prisma). Tegenwoordig zijn er maar weinig merken die nog op deze manier een groot assortiment aanbieden waarmee je veel combinaties kunt maken. Dat je dat bij Primare wel kunt, is een sterk punt.

Nieuwe DAC en meer

De SC15 MK2 Prisma springt bijgevolg niet uit de band als je hem naast die bestaande Primare-producten plaatst. In feite ziet het toestel er langs de buitenkant helemaal hetzelfde als vroeger uit. Op vlak van componenten en qua software is echter aardig wat gebeurd. Dat de AKM-DAC van de eerste generatie nu vervangen wordt door een ESS ES9028Q2M-chip met z’n Time Domain Jitter Eliminator is een belangrijke stap. Hoewel deze M-chip strikt genomen geoptimaliseerd is voor mobiel gebruik, legt het zo goede cijfers voor dat het door heel wat hifi-merken is toegepast.

Een andere nieuwigheid is een (eenvoudig) kamerkalibratiesysteem dat je met een iOS-apparaat zo kunt inregelen. Heb je een Android-toestel, dan moet je investeren in een Zen Wireless-microfoon van 125 euro. De achterliggende software komt ons trouwens meteen bekend voor; onder meer System Audio en Buchardt passen het ook toe.

Streamingdiensten in de Prisma-app

De hardware-upgrades sluiten perfect aan bij de verbeteringen die zijn doorgevoerd in de Prisma-app die Primare’s streamingplatform aanstuurt. Prisma vind je niet enkel in dit apparaat, maar ook in andere Primare-apparaten met streaming. De app laat zo ook multiroomgebruik toe.

De Prisma-app draait al een tijdje mee, maar is in het voorbije jaar voorzien van meer mogelijkheden. Aanvankelijk was het hoofdzakelijk een vervanger voor je afstandsbediening. Ingangen op de SC15 selecteren kan, net als het afspelen van eigen muziekbestanden via DLNA/UPnP vanaf een NAS of de USB-poort aan de achterzijde.

Als het over streamingdiensten ging was de filosofie bij Primare lange tijd dat je best Chromecast of AirPlay 2 gebruikte. Beide opties zijn nog altijd aanwezig bij de MK2, net als Spotify Connect. Via Google Home of de WiFi-instellingen van een iPhone/iPad stel je zelfs snel de WiFi-verbinding in. Maar nieuw is dat de Prisma-app voorzien werd van internetradio en Qobuz en Tidal integreert. Je hebt dus (althans voor die twee audiofiele favorieten) de keuze tussen de Prisma-app of de eigen apps van de diensten.

Comfortabel werken

De Prisma-app biedt toegang tot een beperkt aantal instellingen die best handig zijn. Daaronder de kamerkalibratie, wat Primare zelf ‘EQ’ noemt. In feite krijg je twee opties: een handmatige en een automatische. Het laatste is het makkelijkst te gebruiken. Via de speakers weerklinkt 60 seconden lang ruis terwijl jij met een iOS-toestel door de kamer loopt en ermee trage, wapperende bewegingen maakt. Op basis van die meting zal de software dan een filter berekenen die kamermodi aanpakt (lagere frequenties die door de kamervorm versterkt worden). Het pakt dus enkel akoestische problemen aan onder 500 Hz, maar dat zijn dan ook de meest voorkomende.

In de handmatige modus kun je wel meerdere filters samenvoegen om de klank helemaal naar je eigen hand te zetten. Je kunt pakweg een low-shelf-filter combineren met enkele parametrische EQ-ingrepen, waarbij je op een bepaalde frequentie versterkt of afzwakt met een instelbare factor en Q. Dit is wel krachtig, al vraagt het wel wat werk (en kennis) als je echt met veel filters aan de slag wil gaan. Het liet ons wel toe om bij sommige speakers het lagere middengebied wat meer naar ons hand te zetten.

Een andere handige optie in de app is dat je de twee analoge ingangen en de vijf digitale inputs een eigen naam kunt geven. Een van de drie optische ingangen ‘TV’ noemen is bijvoorbeeld een scenario. Daarbij kun je telkens autosense inschakelen. Als je dan – bijvoorbeeld – de tv inschakelt, zal de SC15 MKII automatisch naar die ingang schakelen. Staat het uit, dan zal het apparaat inschakelen en hierbij via de trigger de versterker wakker schudden.

Testen met de kabel

We hebben de SC15 MK2 getest als onderdeel van een compact muzieksysteem, als een aanvulling bij de I15 analoge versterker van Primare. Tijdens het uitvoeren van de test kregen we helaas geen WiSA-speakers op bezoek, maar op een later datum staat een review van nieuwe System Audio-luidsprekers ingepland. We zullen dan de Primare weer bovenhalen en in z’n rol als WiSA-hub testten.

Dat we de SC15 MK2 nu enkel gebruiken als streamer bij een versterker heeft ook z’n voordelen. Wanneer je dit toestel gebruikt als WiSA-hub, worden heel wat onderdelen niet benut. De DAC bijvoorbeeld, want WiSA verstuurt digitale signalen en in dat scenario is er geen omzetting van digitaal naar analoge noodzakelijk.

De Primare-set hangen we aan een paar Focal Aria Evo X N°3’s en aan een paar Scandinavische DALI Rubicon 2-standmounts. Die laatste hebben we wel vaker met de I15 gebruikt en – ondanks dat die Rubicons wel wat taaier zijn om aan te sturen – de combinatie klinkt goed. Maar ook de Primare en de Focals blijken goed te matchen.

Warm detail

‘Royal’ van Ayo, met name ‘Beautiful’, die we via de Prisma-app en Qobuz streamen komt warm en omhullend uit de Focals gerold. De naam van dit liedje is niet fout gekozen, want het is inderdaad een prachtig popnummer. De contrabas die dit nummer ondersteunt, komt meteen heel gedetailleerd binnen, je hoort echt het trillen van de snaren. Ook de vocals van de in Duitsland geboren zangeres worden realistisch neergezet, wat ook een sterkte is van de Focals. Het is een productie dat bedoeld om heel innemend over te komen, en zo brengt de Primare-set het ook over. Heerlijk ook hoe de SC15 MK2 ‘Né quelque part’ verwerkt. Het geluidsbeeld is groot en discreet opgebouwd, waardoor je echt het gevoel hebt te luisteren naar een groep muzikanten, niet naar een gecomprimeerde studioproductie. Die openheid samen met veel resolutie is onmogelijk zonder een goede DAC; dat is duidelijk hier wel aanwezig. De speelse piano die in de achtergrond even voorbij vloeit, illustreert dat heel goed. Net als zeer hoge noten op de akoestische gitaar die tegen het einde opduiken. Dat kan snel hard of artificieel klinken, maar daar is geen spoor van te bespeuren. Ook bij ‘Lwonesome Tonight’ op PJ Harveys ‘I Inside the Old Year Dying’ worden de Engels folkinstrumenten met veel helderheid gepresenteerd. Samen met Harvey die heel hoog zingt in dit nummer zou dat (bij deze Focals) té fel kunnen zijn, maar de Primare-set heeft een zachte aanpak. Dat tempert het geheel, zodat je net een lichtwarme en vrij evenwichtige performance krijgt op deze speakers.

Een van de zaken die we appreciëren aan de 15-reeks van Primare, is dat z’n kleiner formaat goed past bij een laag AV-meubel in een kleinere woonkamer. In dit geval wil je misschien het muzieksysteem ook inzetten voor tv-geluid. Dus sluiten we de SC15 MK2 met de optische kabel aan op de Sony XR-65A95K-tv in de testruimte. De autosense-functie is meteen heel handig: gewoon de televisie inschakelen en de SC15 MK2 schakelt er naar over. Dat de Primare veel detail uit een soundtrack kan halen is meteen merkbaar vanaf de eerste seconden van ‘Shogun’, de remake van de James Clavell-klassieker die spectaculaire waarderingsscores krijgt van reviewers. Het gekraak van tuigage van het zeilschip, het kletsen van de golven, het bezit een heel tastbaar karakter. Als je dan kijkt naar hoe compact die SC15 MK en I15 zijn, dan is het wel een sterke prestatie dat er zo’n expansief geluid uitkomt. Ook als later epische muziek de Japanse rituelen onderstreept zit er veel dynamiek in het gebeuren.

De kwaliteit van de nieuwe DA-convertor blijkt als we een Eversolo DMP-A8 inzetten als streamer en aansluiten op de USB klasse B-poort. Dat gaat vlot, de Eversolo en de Primare leggen onmiddellijk contact, waarbij we nog eens de bevestiging krijgen dat het toestel PCM tot 384 kHz en DSD256 aankan. Omdat we niet van de uitgebreide DSP-mogelijkheden van de streamer gebruikmaken, zijn er geen grote veranderingen qua klankkarakter te bespeuren. Het blijft een puik resultaat bij ‘Metamorphosis’ van het jonge Britse 12 Ensemble. Dit ingetogen werk beluisterden we ook via de Hegel H600 en dezelfde speakers, waarbij we een meer driedimensionaal soundstage noteerden. Maar het veel goedkopere Primare-systeem voert ons al heel ver in de juiste richting en kiest voor iets meer kleuring, wat uiteindelijk een prima compromis is dat bakken luisterplezier verschaft.

Conclusie

De term ‘slim’ wordt wel vaker gehanteerd voor toestellen met veel functionaliteit, vooral op vlak van smarthome en streaming. Bij de SC15 MK2 Prisma hoort eveneens het etiket ‘slim’, maar dan vooral omdat Primare heel goed heeft nagedacht over welke functies aan te bieden. Er is een goed evenwicht bereikt, want veel ingangen, de juiste software én de WiSA-module maken de SC15 MK2 buitengewoon veelzijdig. Het fraaie hierbij is dat je niet eindigt met iets complex, gebruiksgemak was duidelijk een prioriteit. Doe er nog een knap design bij en je spreekt over een voorversterker-streamer-DAC die heel anders is dan Aziatische alternatieven. Minder geeky en met focus op klank. Het belangrijkste is natuurlijk de geluidskwaliteit. De nieuwe DAC-implementatie die de kern van de MK2-update vormt, levert op dat vlak een zeer geslaagd resultaat op.

8.5
Primare SC15 MK2 – beide kleuren
FWD award

Beoordeling
Primare SC15 MK2 Prisma

Pluspunten
  • Makkelijk te gebruiken kamerkalibratie
  • Vele streamingopties
  • DAC met uitstekend resolutievermogen
  • WiSA-module aan boord (uitschakelbaar)
  • Veel ingangen, met autosense
  • Knap design en hoogwaardige afwerking
Minpunten
  • Nog wachten op Roon Ready-status
  • Formaat past niet bij klassiek hifi-systeem
  • Extra aankoop kalibratiemicrofoon voor Android

Beoordeling Primare SC15 MK2 Prisma

De term ‘slim’ wordt wel vaker gehanteerd voor toestellen met veel functionaliteit, vooral op vlak van smarthome en streaming. Bij de SC15 MK2 Prisma hoort eveneens het etiket ‘slim’, maar dan vooral omdat Primare heel goed heeft nagedacht over welke functies aan te bieden. Er is een goed evenwicht bereikt, want veel ingangen, de juiste software én de WiSA-module maken de SC15 MK2 buitengewoon veelzijdig. Het fraaie hierbij is dat je niet eindigt met iets complex, gebruiksgemak was duidelijk een prioriteit. Doe er nog een knap design bij en je spreekt over een voorversterker-streamer-DAC die heel anders is dan Aziatische alternatieven. Minder geeky en met focus op klank. Het belangrijkste is natuurlijk de geluidskwaliteit. De nieuwe DAC-implementatie die de kern van de MK2-update vormt, levert op dat vlak een zeer geslaagd resultaat op.

Reacties (0)