Review: Polk Reserve R100 – Kleine speakers met high-end roots

Polk Reserve R100

De Reserve R100’s zijn compacte boekenplankspeakers die dit voorjaar gelanceerd werden. Een aangenaam prijskaartje – per stuk betaal je ongeveer 225 euro – wordt gekoppeld aan strakke looks en audioprestaties die ondersteund worden door techniek uit duurdere speakers. Maar waarom zou je deze kleine luidsprekers verkiezen boven betaalbare alternatieven van namen als Bowers & Wilkins, KEF, Monitor Audio of Q Acoustic?

Polk is hét grote luidsprekermerk waar je waarschijnlijk niet meteen aan denkt als je op jacht gaat naar nieuwe speakers. Waarom is dat? Eigenlijk heeft dat met allerlei zaken te maken die heel typisch zijn voor de nog altijd heel regionale hifi-wereld. Polk is bijvoorbeeld een Amerikaans bedrijf dat heel lang sterk gericht was op de eigen markt. Met succes, want het is daar een marktleider. Bij ons? Niet echt. Maar daar wil Sound United – de holding boven Polk en een handvol andere audiomerken – iets aan doen. Eerder bracht het zo al de Signature E-reeks met een tuning die universeler was dan de Amerikaanse sound die de eerste iteratie van deze luidsprekers produceerden.

De nieuwe Reserve-lijn is echter nog uitdrukkelijker bedoeld als een luidsprekerfamilie die overal ter wereld in de smaak moet vallen. Polk barst daarbij van de ambitie; de bedoeling is duidelijk om te wedijveren met grote rivalen zoals Dali, KEF en Monitor Audio. Dat zijn drie merken die weten hoe te scoren in het betaalbaar middensegment – en dat is precies waar de Reserve-luidsprekers in passen. In deze review bekijken we de kleinste Reserve R100-boekenplankspeakers van 549 euro per paar. Dat is niet veel geld voor een duo van speakers die propvol trucjes uit de audiowetenschapsdoos zitten. Een aantal innovaties zijn zelfs overgenomen uit veel duurdere Polk-speakers.

Roots in de high-end

Als je zonder voorkennis naar de R100’s kijkt, vermoed je niet meteen dat de bescheiden luidspreker echt bijzondere technologie aan boord heeft. Aan dit lager prijspunt kom je nu eenmaal niet altijd baanbrekende innovaties tegen. Degelijke producten, dat wel, maar echte high-tech? Meestal moet je dat gaan zoeken in duurdere luidsprekers. Op zich is dat niet zo erg. Een speaker is geen smartphone en moet ook niet per se altijd technologische grenzen verleggen. Speakertechnologie raakt niet plots outdated, zoals software dat wel wordt.

Toch besloot Sound United om zelfs deze goedkoopste Reserve-luidspreker te voorzien van een aantal vondsten uit de dure Legend-familie. Voel je niet slecht als ‘Polk Legend’ je echt niets zegt. Deze luxueuze speakers zijn bij ons nooit echt op de markt gebracht, maar maakten wel een opgemerkt intrede in de thuismarkt in de V.S. Het opvallendste Legend-model is zonder twijfel de grootste vloerstaander, met een typisch-voor-Polk gespleten voorkant met twee midrange-driver en tweeter-arrays die elk onder een hoek geluid de kamer in stralen. Die SDA PRO-constructie ga je niet terugvinden op de veel goedkopere Reserves, maar wel een aantal andere Legend-technieken. Met name de Pinnacle Ring Radiator-tweeter en de Turbine-conus bij de midrange-woofer springen in het oog. Beide zijn zaken waar je niet lang achter moet zoeken, want je ziet meteen waar het om gaat eens je de meegeleverde roosters afneemt. Als je onvoorzichtig bent, oogst je misschien zelfs een klein prikje van de pinnacle op de tweeter, de dunne spits in het midden van de tweeterconus die ver uitsteekt. Het valt ongelooflijk op, het is net een dunne naald die een kleine centimeter uitsteekt. De aparte constructie mag dan visueel uit de band springen, het er is in de eerste plaats om de geluidsprestaties te verbeteren. Heel de Pinnancle Ring Radiator met de piek en de waveguide erron is erop gericht om muziek gelijkmatig in de kamer te verspreiden, zowel horizontaal als verticaal. Dat zou ook weer de plaatsing wat makkelijker moeten maken. We merken dit ook bij het opstellen en uitproberen, altijd de eerste stap van een luidsprekertest. Op onze vaste stands (eigenlijk bedoeld voor de Focal Kanta N°1’s) bevindt de tweeter zich een stukje onder onze oorhoogte, maar dat gaat niet ten koste van de hoogdetailweergave. Iets lager op een tv-meubel plaatsen of zelfs een beetje hoger op een boekenplank kan, zonder al te veel impact op de geluidskwaliteit.

Propellorkop

Ook die Turbine-conus trekt meteen je aandacht. Waar de meeste conussen vlak zijn of een zekere lichte textuur hebben vanwege het gebruikte materiaal (zoals bij Continuum van Bowers & Wilkins, bijvoorbeeld), heeft de conus van de R100-woofer zeven grote ‘haaievinnen’ die volgens de ontwerpers zorgen voor een grotere rigiditeit en demping zonder de massa te verzwaren. Of anders gesteld: de middentonen die de mens zo belangrijk vindt worden accuraat en snel neergezet.

Bij Reserve-vloerstaanders is er een speciaal ontworpen baspoort in de basis voorzien, met een daarbij horende metalen voet. Ongewoon is dat die voet in de fabriek vast gemonteerd werd en deel uitmaakt van wat Polk de PowerPort 2.0 noemt. Meer uitleg lees je in de review van de Reserve-speakers in een surround-opstelling. Een groot voordeel van deze Power Port is dat de slanke R600-vloerstaander heel makkelijk te plaatsen is. Ook heel dicht bij een muur.

Bij de R100 is een andere versie van deze poort op de rug geplaatst, wellicht omdat anders de luidspreker te fors zou worden en een voet bij een kleine speaker raar overkomt. De baspoort is bij deze monitor niet zomaar een opening met een specifieke afgeronde vorm, zoals bij de meeste kleine luidsprekers. Dat zie je meteen. Net als bij de grote Reserve-modellen gaat het bij de R100 over een X-Port 2.0, waarbij de poort buisvormige absorbers bezit die ongewenste resonantiefrequenties die ontstaan in de poort en de kast als het ware ‘opslorpen’. Het doel is in de eerste plaats voorkomen dat de poort zelf lawaai begint te maken, een fenomeen dat vooral merkbaar kan zijn bij hoge volumes en ontstaat omdat er een grote luchtstroom door een kleine opening wordt geperst. De poortconstructie pakt ook resonantie aan dat in de poort en behuizing kan ontstaan.

Matching

Nadat de R100’s de rol opnamen van rears in een 5.x.4-surroundopstelling, plaatsen we de kleine Polks vooraan op stands en verbonden we ze met een Hegel Röst-versterker. Muziek luisteren doen we vooral via Roon, wat bij deze Hegel net iets uitdagender is. Gelukkig verscheen dit voorjaar de handige plugin RooUPnP, waardoor je ook toestellen die enkel over DLNA/UPnP-functionaliteit beschikken vanuit de muzieksoftware kunt aansturen. Zo streamen we onze hi-resbestanden net iets makkelijker naar de Noorse versterker. Deze (inmiddels door de H120 vervangen) Hegel is natuurlijk wel een relatief duur toestel om te matchen met speakers van dit prijspunt, daarom koppelden we ze ook met een Sonos Amp. Dat gaat wel, want de Sonos-versterker is competenter dan je zou verwachten gegeven zijn uitgebreide functionaliteit. Maar de Hegel is wel beduidend beter, wat vooral te merken valt als we het volume opendraaien bij tracks met een stevige baslaag. Techno of bombastisch klassiek, die soort zaken.

Feit is dat de Reserve-speakers wel graag samenwerken met iets met wat vermogen. De gevoeligheid van 86 dB is niet extreem laag, maar dat de impedantie naar 3,6 Ohm kan duiken is wel iets om rekening mee te houden. Sound United zelf combineert graag Polk met Denon, in welk geval de Denon PMA800 een voor de hand liggende keuze is.

Strak en gecontroleerd

Bij het doorlopen van een aantal testtracks waar we testspeakers altijd aan onderwerpen, noteren we meteen dat de R100 een omvangrijke geluidsmuur kan neerzetten zonder rommelige of overvette bassen. Craig Armstrongs cover van Massive Attacks ‘Weather Storm’ is stukken bekender dan het origineel en inmiddels ook een nummer dat gewoon te veel is gespeeld op de radio. Maar kom, we spelen hem dan toch nog eens, en noteren dat de hartslag-beats die opstarten rond minuut 1 afwezig en clean uit de R100’s komen. De overbekende ijle piano en de orkestrale synthklanken die een beetje verder weg in een echoënde kamer spelen komen ook effectief goed los van de Polk-speakers. De afstandelijke sfeer die Weather Storm uitstraalt krijg je bij deze speakers mooi opgediend. De aandacht die de ontwerpers hadden voor de midrange en de timing van de speakers maken deze Polks ook wel uitzonderlijk geschikt voor rock en metal, genres die snel in chaos ontaarden bij kleine speakertjes. Maar geen probleem, ook bij de Foo Fighters fonkelnieuwe ‘Medicine at Midnight’ aan een hoog volume blijven de R100’s op koers. Komt er een stevige tempoversnelling aan het einde van ‘Waiting on a War’, nog altijd. De drumkit is wel echt mooi gedefinieerd, de gitaren scheuren maar behouden hun eigen identiteit. Rock on!

Uiteraard blijft dit een compacte speaker die zelfs met de X-Port-technologie niet ultrabassen doorheen je woonkamer gaat jagen. Fysica legt bepaalde grenzen op; een kleine doos legt beperkingen op. Als je toch die diepe baservaring zoekt, dan moet je naar een luidspreker van een maatje groter of een subwoofer aan de opstelling toevoegen. In een kleinere living kan zo’n 2.1-opstelling trouwens absoluut een acceptabele optie zijn.

We verwachten dus geen subsonische tonen te horen, maar zijn wel aangenaam verrast door de basextensie die er is. En vooral over zijn karakter. De X-Port doet zijn werk gedegen en lijkt ‘chuffing’ – blaasgeluiden die soms uit baspoorten komen – inderdaad goed te voorkomen. Zelfs als we Eric Moe’s percussiefest op ‘Cross Chop’ op Uncanny Affable Machines aan door de R100’s jagen.

Zelfs op deze kleine Reserves weten de trage cello’s bij de aanvang van Gorécki’s ‘Sympathy of Sorrowful Songs Op.36’ (in de prachtige versie van het Poolse radio-orkest en met Beth Gibbons van Portishead achter de microfoon) zich op een diepe, rijke manier te manifesteren. Terwijl dit ingetogen muziekstuk zich langzaam ontplooit en steeds meer delen van het orkest participeren om naar een climax toe te werken houdt de R100 goed stand. Hoewel het nu ook niet zo omhullend klinkt als op de grote R600-vloerstaanders, is het wel kamervullend op verrassende wijze. Ook als we rondlopen in de kamer, blijft de performance op hoog niveau. Neen, we duiken niet helemaal in de muziek zodat we echt mee op dat podium staan en instrumenten kunnen aanwijzen. Maar dat omhullende zoals je achteraan in een concertzaal kunt krijgen is absoluut present. Je zou de R100 op zo’n punt als een tikje donker kunnen karakteriseren, met veel zin voor textuur en detail in het midden. Draaien we het volume echt heel hard open, dan klopt het plaatje echt. De dreiging, de droefheid, het wordt wel heel echt goed overgebracht. De stem van Gibbons die pas na een tiental minuten te horen is, wordt door de Polk bovendien loepzuiver maar niet te scherp neergezet. Hier kan het soms fout gaan, ook vanwege het contrast met het voorgaande instrumentale deel. Maar de R100 stelt absoluut niet teleur.

Conclusie

De Polk Reserve R100 betreedt een arena die al gevuld is met kundige speakers. Goed nieuws voor de consument: wie iets hoger mikt dan het budgetsegment en een iets groter bedrag uitgeeft, kan tegenwoordig kiezen tussen een aantal luidsprekers die allemaal minstens ‘goed’ en soms zelfs ‘zeer goed’ presteren. Met dank aan doorbraken qua audiodesign en -wetenschap.

De R100 hoort zonder twijfel thuis in zo’n kampioenenrijtje, waarbij de Polk zal opvallen door zijn bescheiden formaat en mooie egale, kamervullende muziekweergave. Het zoekt ook geen extremen op qua tonaliteit en dat maakt het nog een relatief neutrale weergever. Die indruk wordt versterkt door het cleane karakter van de bassen, de controle en de brede verspreiding doorheen de kamer. Om er alles uit te halen ga je mogelijk wel iets meer moeten investeren qua versterking.