Review: NAD C700 – alleskunner met HDMI

Een bekend chassis

Gegeven wat het allemaal kan, mag je de C700 gerust een heel compact audiotoestel noemen. Het zit propvol technologie. Met de afmetingen 9,6 x 21,8 x 26,6 cm spreek je over iets dat ongeveer zo groot is als een koekendoos. De afgeronde hoeken en het beperkt aantal knoppen versterkt de slanke looks bovendien. Heel wat kleiner dan een typische AV-receiver of hifi-apparaat dus, maar ook niet opvallender dan een soundbar. Dat is belangrijk om aan te halen, want de C700 lonkt toch ook naar mensen die een soundbar zouden overwegen maar eigenlijk toch iets beter zoeken qua muziekweergave.

We verwezen daarnet al naar de NAD M10, de bekroonde versterker uit NAD’s Master-lijn die voor ongeveer 3.000 euro in de winkel ligt. Recent verscheen daarvan een v2-versie, met als voornaamste verbetering de mogelijkheid om surround af te spelen via twee extra Bluesound-speakers die de rear-kanalen voor hun rekening nemen. De M10 v2 is zonder twijfel een heel fraai apparaat, maar voor velen zal het gewoonweg te duur zijn. Voor die budgetbewuste doelgroep is er nu dus de C700, die verrassend genoeg heel veel gelijkenissen vertoond met zijn high-end broertje. Te beginnen met de vorm: die is helemaal gelijk. Verbazend? Niet echt, want NAD heeft volgens ons gewoonweg hetzelfde metalen chassis gebruikt, wel met een metalen bovenplaat in plaats van eentje uit Gorilla Glass. Geen slechte keuze, want de zwarte aluminium doos bezit de perfecte minimalistische vorm om discreet een plek op een tv-meubel te krijgen. De voorkant behoudt die franjes-zijn-niet-nodig-koers, en pronkt enkel met een groot scherm en een kloeke volumedraaier. Meer hoeft het niet te zijn.

Hier zien we wel een significant verschilpunt tussen de C700 en de M10 v2: het scherm is bij de goedkopere versie niet aanraakgevoelig. Dat vinden we minder erg. Feit is dat je een apparaat als dit wellicht toch op een aantal meter van je af plaatst – en niet zoveel mensen komen graag uit de sofa om nieuwe muziek te selecteren. We maken ons sterk dat je dus niet vaak rechtstreeks op het apparaat zelf iets gaat bedienen, wat de meerwaarde van een touchscherm ondergraaft. Rustig blijven zitten en werken via de BluOS-app of de optionele remote is veel comfortabeler, als je het ons vraagt. Wil je toch aan het toestel zelf zaken instellen of een ingang kiezen, dan gebruik je de multifunctionele volumeknop.

Flexibel via BluOS

Als het over streaming gaat, grijpt de C700 naar het BluOS-platform. Dat platform is nu eenmaal ontstaan in de schoot van Lenbrook, de groep achter NAD die ook het Bluesound-merk in z’n portfolio heeft steken. Een grote troef van BluOS is dat het één merk overstijgt. Voor als je overweegt om meerdere audiotoestellen in meerdere kamers te plaatsen. Er zijn dus meerdere apparaten bij meerdere merken te vinden die BluOS gebruiken en waarmee je de C700 kunt koppelen. Denk dan bijvoorbeeld aan Bluesound-speakers die in de keuken staan of high-end actieve DALI-speakers. Tegelijkertijd is BluOS niet zo diffuus of richtingloos als Chromecast; het is echt een platform dat actief ontwikkeld wordt met een eigen app. Daarin vind je veel muziekdiensten, bijna evenveel als bij Sonos. De enige grote die ontbreekt is Apple Music. De oplossing voor abonnees van die dienst is AirPlay 2, waardoor je ook de Apple-dienst (of anderen) probleemloos vanaf een iPhone of iPad kunt streamen. Als je een collectie muziekbestanden bezit, kun je ze over het netwerk (enkel SMB-shares) of vanaf een USB-schijf die afspelen. Daarbij is een goede ondersteuning voor hi-resformaten, incluis FLAC en ALAC. Spotify Connect en Tidal Connect laten rechtstreekse bediening vanuit de apps van die twee streamingdiensten toe. In Roon zien we dan weer dat de C700 helemaal gecertifieerd is en dus via de audiofiele software bediend kan worden.

Ten slotte biedt de C700 streaming via Bluetooth. Naar goede gewoonte gaat NAD daarbij verder dan de meeste fabrikanten door audiofiele codecs te herkennen. Een leuk gegeven is dat je een Bluetooth-koptelefoon kunt aansluiten om je muziek (of tv-geluid) persoonlijk tot je te nemen. Daarbij kun je opnieuw rekenen op ondersteuning voor het aptX HD-codec, een zeldzaamheid die een betere geluidskwaliteit moet leveren via een compatibele hoofdtelefoon. Het is echt wel een praktische functie als je ’s avonds laat nog een aflevering van ‘The Expanse’ of ‘La casa de papel’ wil meepikken.

Past goed in een smarthome

Het instellen van de C700 is even eenvoudig als bij andere BluOS-apparaten. Je installeert de app op je telefoon of tablet (iOS en Android), en kiest dan om een nieuw apparaat te configureren. Over Bluetooth wordt de C700 automatisch gevonden, waarna je het WiFi-wachtwoord invoert om de versterker klaar te maken om te streamen. Kies je voor een ethernetverbinding, dan is zelfs die laatste stap niet nodig. Vooraleer je echt naar muziek kunt luisteren, zoekt de app nog snel naar updates voor de C700. Aangezien het BluOS-team toch wel regelmatig nieuwe updates naar buiten duwt, is de kans groot dat je nog enkele minuten geduld moet uitoefenen.

Als je nog geen andere BluOS-apparaten in huis hebt, stel je nu de streamingdienst(en) in die je wil gebruiken. Wij bezitten wel reeds geconfigureerde toestellen (een NAD C658 in de testruimte, onder meer), waardoor we dat niet hoeven te doen. Nieuwe BluOS-apparaten nemen de gegevens over van bestaande. Overigens is de BluOS-app er ook voor Windows en macOS, maar voor het instellen is de mobiele versie handiger. Op vlak van integratie gaat BluOS behoorlijk ver, en je kunt makkelijk een koppeling leggen met een varia aan smarthomeplatforms. We hebben dat bijvoorbeeld gedaan met Homey. Die aandacht voor smarthome is niet zo vreemd als je weet dat NAD in Noord-Amerika heel actief is op vlak van custom install.

Ondanks de bescheiden afmetingen van het toestel heeft NAD wel verbazend veel aansluitingen op het achterpaneel kunnen proppen. Naast vrij kloeke luidsprekerterminals vind je er twee analoge cinch-paren en twee digitale inputs (coaxiaal en optisch). Er is ook een pre-out, wat de C700 net iets meer toekomstbestendig maakt. Als je later toch wat meer vermogen denkt nodig te hebben, kun je via weg bijvoorbeeld een C298-eindtrap aansturen. Voor het afspelen van eigen muziekbestanden is er een USB-poort voorzien waarop je een USB-schijf kunt aansluiten.

Dansende VU-meters

Ondanks z’n minimalistisch voorkomen zijn er wel veel instellingen waarmee je de C700 helemaal naar je hand kunt zetten. Je bereikt ze via de BluOS-app of door te drukken en draaien aan de volumeknop op de versterker. Kies je voor dat laatste, dan presenteert het grote kleurenscherm alle opties op een heldere manier. De app is echter ook heel helder, en opnieuw: vanuit de sofa is het gewoonweg comfortabeler dan op je knieën voor een tv-meubel. Het maakt wel dat de C700 instellen vlotter verloopt dan bij de meeste concurrenten.

Een van de interessante menu-opties zijn de instellingen per ingang. Je kunt bijvoorbeeld autosense inschakelen op de HDMI-ARC-ingang, zodat de C700 automatisch naar deze ingang springt als je de tv inschakelt. Dat zou je ook kunnen doen bij een van de twee analoge inputs, zodat een plaat die je op een draaitafel legt meteen weerklinkt. Bronnen hernoemen of uitschakelen als je ze niet nodig hebt maakt de bediening dan weer helderder voor iedereen in het gezin. Meer een gimmick maar wel leuk is dat je per ingang of bron kunt aangeven wat er op het scherm getoond wordt. Zo kun je pakweg bij het afspelen van een vinylplaat virtuele VU-meters op het scherm tonen en bij streaming muziek informatie over de gekozen track.

Subwoofer welkom

Voor wie streeft naar een voller geluid is de aanwezigheid van een sub-uitgang met bijhorende subwoofer-instellingen een plus. Als je de C700 combineert met kleinere luidsprekers kun je hierdoor makkelijk een subwoofer toevoegen voor een diepere, vollere beleving. NAD opteert wel voor een harde cross-over; je kunt de speakers niet full-range laten spelen met een subwoofer erbij.

Standaard ontbeert de C700 een fysieke remote. Op zich is dat niet zo erg; dankzij HDMI-eARC kun je bij het tv-kijken gewoon de zapper van de televisie blijven gebruiken en bij muziek is de app er ook nog. Wie toch nog graag een aparte afstandsbediening wenst, kan via de instellingen de IR-codes van een oude remote aanleren (of ongebruikte knoppen op een tv-kastje). Bij ons testtoestel kregen we de apart verkochte Bluesound RC1-remote mee (69 euro), wat een slank ding is met tien handige presetknoppen. Via deze knoppen kun je met een druk op de knop een internetradiostation starten of schakelen naar een bepaalde ingang, eventueel aan een vooraf geselecteerd volumeniveau.

Dynamisch sterk en gecontroleerd

Onder de motorkap van de C700 steekt NAD’s vertrouwde HybridDigital-versterking, met Hypex UcD-modules als eindtrap die 2 x 80 Watt (in 8 Ohm) leveren. Ondanks het kleinere formaat is er dus wel wat vermogen voor handen, met dank aan beproefde klasse D-technologie. Voor het verwerken van streams en digitale audio (zoals van je tv) is er een ESS ES9010-DAC aan boord. Hierdoor kan de C700 hi-res-PCM-streams tot 192 kHz/24-bit aan, en is het in staat om MQA te verwerken – mocht je dat belangrijk vinden. Wat je niet op de C700 zal terugvinden is een Dirac-kamerkalibratiefunctie, iets dat er wel op de M10 v2 te vinden is. Ergens is dat spijtig – corrigeren voor kamereigenschappen levert bijna altijd een betere weergave op – maar aan Dirac hangt wel een stevige prijs.

We hebben de C700 gecombineerd met de DALI Rubicon 2-staanderspeakers die we wel vaker voor tests gebruiken. Het zijn fraaie luidsprekers met de bekende DALI-eigenschappen die doorgaans goed matchen met NAD-apparatuur. Geen toeval natuurlijk, want de merken werken al langer samen en worden in de Benelux vaak gekoppeld. De Rubicon 2 is een relatief veeleisende speaker (87 dB gevoeligheid), dus een setje van de DALI’s is nog wel goed gekozen om te zien of de C700 voldoende spierballen bezit voor lastigere weergevers. Spoiler alert: op dat vlak zijn er geen problemen te noteren.

Dankzij een kerstcadeau van een vriend konden we de Neil Young Archives toevoegen aan de lijst van streamingdiensten waar we naar kunnen grijpen. Het is op zich al bijzonder dat deze niche-streamingdienst ondersteund wordt in BluOS, al is het misschien ook weer niet gek dat een Canadees merk oog heeft voor wat hun landgenoot-oerrocker uitspookt. Hoe dan ook, deze review was een uitstekend excuus om ‘Barn’, de nieuwe van Young en Crazy Horse te beluisteren. Het is bekend voer van de man, vertrouwd maar daarom niet vervelend. Young is notoir voor zijn obsessie rond goede opnames, wat het extra positief maakt dat de C700 die rijke registraties op hifi-niveau presenteert. De NAD-versterker speelt zonder zweetparels vettig rockende tracks, zoals ‘Human Race’ of ‘Canerican’, in wall-of-sound-modus luid af, terwijl het op andere momenten zuiver genoeg is om melancholischer werk zoals ‘They Might be Lost’ verfijnd en puur neer te zetten. Een deel van het luisterplezier komt van de microdetails als zacht getokkel op gitaren en fijner percussiewerk die ook aangeven hoe goed alle leden van Crazy Horse hun instrumenten beheersen.

Net zoals andere Classic-versterkers van NAD combineert de C700 een licht warme toets met een zeker zin voor detail, wat in combinatie met de DALI-sound een zeer aangename luisterervaring oplevert. Het is het soort sound waar je lang naar kunt luisteren, wat ook het genre. We vonden dat de NAD-versterker bijvoorbeeld de cello bij ‘Overcast’ en vooral ‘Erupting Light’, op ‘Without Sinking’ (cd-kwaliteit via Qobuz) van Hildur Guðnadóttir (een collega van wijlen Johann Johansson, hier nog te horen) geraffineerd en authentiek neerzet. Bij ‘Queens of the Summer Hotel’ (96/24 via Roon) van Aimee Mann merken we opnieuw een focus op de vocals, wat ons ook ten volle laat genieten van hoe Adele bij ‘Easy on Me’ hoge noten haalt.

We sluiten ook onze ELAC Miracord 90-draaitafel op de C700 aan. Dat kan helaas niet rechtstreeks; het ontbreken van een phono-ingang is ook de grote lacune op een systeem als deze. Al is het ook wel begrijpelijk dat een extra versterkergedeelte op niveau inbouwen niet kon in de compacte NAD-behuizing. Een aparte phono-voorversterker (in dit geval een Primare R15, maar er zijn ook veel goedkopere oplossingen van onder meer NAD zelf) is dus nodig. Eens dat geregeld is, grijpen we naar de recent verschenen ‘Kid A Mnesia’-uitgave van Radiohead die al een tijdje klaarligt om te beluisteren. Thom Yorkes stem staat bij ‘Everything in Its Right Place’ en ‘The National Anthem’ heel centraal, maar het zijn vooral die vette synthtonen die er onder liggen die vol en omhullend worden overgebracht en zo de aandacht te trekken. ‘National Anthem’ is een interessante track omdat het op wat slomere versterkers z’n impact verliest, maar voor de HybridDigital-versterking is het geen uitdaging. Het heeft er geen problemen mee om de beat strak neer te zetten. Ook als de koperblazers manisch de band bijtreden, is er voldoende controle om deze dissonante track correct neer te zetten. We bespeuren daarnaast geen overscherpe tonen, hoewel er soms op die saxofonen echt wel heel hoge noten worden geblazen. Het beeld dat we hier krijgen is vooral van een competente versterker die, gegeven zijn grootte, boven zijn klasse speelt. Het is altijd gevaarlijk om op basis van je geheugen te vergelijken, maar als we terugdenken aan de M10 (en onze notities raadplegen) dan is die Master-versterker in onze herinnering net iets strakker en neutraler dan deze C700. Maar dat kan enkel een indruk zijn. Overigens is het wel het vermelden waard dat analoge ingangen van een goede kwaliteit zijn. Bij sommige alles-in-één streamende versterkers, zoals de Sonos Amp, merk je bij het aansluiten van een draaitafel wel wat vervorming. Het is vaak een onderbelicht onderdeel van zo’n apparaat.

Machtig in stereo

Tv-kijken, dat doe je wellicht ook met de C700 als geluidssysteem. De Sony KD-65A9F aan de muur in de testruimte inschakelen volstaat om de NAD-versterker uit z’n slaap te wekken. Ondersteuning voor HDMI-CEC lijkt prima in orde; zo kunnen we het volume probleemloos bedienen met de remote van een Apple TV 4K die aan de tv hangt. Net zoals we bij eerdere tests van stereosystemen die aan tv’s hangen noteerden, is het wel cruciaal dat de bijhorende luidsprekers netjes symmetrisch rond het scherm staan (en indien nodig, wat ingedraaid). Dit zorgt ervoor dat stemmen en effecten uit het scherm lijken te komen, in plaats van ergens anders in de kamer – wat heel afleidend zou zijn als je je probeert te concentreren op een film. Doe je dat, dan zal je verrast zijn hoe goed zo’n systeem kan klinken. Er is voldoende vermogen bij de C700 om heftige dynamische pieken goed te verwerken. De geweerschoten in het ondergrondse complex bij ‘Hitman’s Wife’s Bodyguard’ bijvoorbeeld, knallen en weergalmen overtuigend door de kamer. De kracht van een ‘echte’ hifi-oplossing blijkt ook bij de vele muzikale intermezzo’s in deze niet enorm geslaagde actiefilm, zoals wanneer Kincaid aan de toog depressief zit te wezen terwijl er achter hem een enorm vuistgevecht plaatsvindt. Ondanks dat er hier niet echt sprake is van surround, leveren de C700 en de DALI’s wel een soundscape waarin geluidseffecten rond en ‘in’ de tv bewegen. De achtervolging door de Italiaanse straten die op de caféscene volgt blijft een flitsend, spannend gebeuren, terwijl de veldslag tussen de Harkonnen en Atreides in ‘Dune’ met een groots karakter wordt neergezet. Daar kan een doorsnee soundbar niet tegenop. Zijn je luidsprekers kleine modellen, dan zouden we voor meer tv-kijkplezier wel een subwoofer toevoegen.

Conclusie

Het recept van de NAD C700 mag niet nieuw zijn, dat maakt het niet oninteressant. Integendeel, het verrassend aan deze alleskunner is hoeveel het wel op zijn grote en veel duurdere M10-broer lijkt. Dat maakt het een uitstekende deal voor wie graag een compacte, interieurvriendelijke versterker in zijn woonkamer wil plaatsen die zowel op muzikaal vlak grote hoogtes scheert als een fraaie upgrade aan de tv-beleving geeft. Veel hangt af van de gekozen luidsprekers uiteraard, maar de C700 heeft voldoende talenten om de meeste speakers aan te kunnen. Het uitstekende BluOS-platform past perfect bij deze slimme versterker.