“Word je nou nooit hebberig van al die mooie spullen die ter review komen?” Dat is een vraag die vaak naar voren komt als iemand ontdekt dat je als reviewer aan de slag bent. Zou je als slager ook helemaal los gaan met al die Aberdeen Angus, Mangalitza en Polderhoen in je koelcel? De problematiek is identiek, of je nou schrijft over auto’s, horloges, audio of luxe reizen. Je mag een aantal weken samenleven met producten die je niet kan of wilt kopen. Nee, uw recensent wordt op geen enkele manier hebberig van al die mooie spullen. Dat is een zeer bewust gekozen mindset die je neemt voordat je de job als reviewer aanvaardt. Anders heb je geen leven. Dan is er namelijk twintig keer per jaar het moment waarop je meent niet meer verder te kunnen leven zonder zo’n product te willen bezitten. Er zijn een aantal hulpjes die bijdragen aan het relativeren van al die verleidingen. Elke drie weken komt er namelijk een nieuwe hoeveelheid apparatuur. Dat betekent dat je het hele jaar door kunt genieten van geluid op niveau. Er is altijd een systeem aanwezig in de verschillende luisterruimtes, je geld blijft op de bank, je hebt geen zorgen om die dure spullen en je hoeft niet te leuren op Marktplaats als je ervan af wilt. Reviewen is gewoon werk. De apparatuur die daarvoor wordt gebruikt is gewoon gereedschap. De emotie die ondergetekende heeft met al die spullen is identiek aan wat een engineer voelt bij een CNC-machine van vier ton. Dus, handig en fijn om mee te werken. Hifi-apparatuur heeft dus de status van een gebruiksvoorwerp. “Maar, voel je dan geen greintje emotie of kniel je niet zelfverheerlijkt voor het audiorack, zoals veel lezers doen?” Wel, in de audio zijn veel mooie producten, geweldige bedrijven en aardige mensen. Daar voel je een vorm van sympathie voor. Dat kan te maken hebben met de geschiedenis van een merk, met de producten en/of met vertegenwoordigers. Tijdens het reviewen zet je dat dan meteen weer aan de kant. Het is belangrijk om objectief en onpartijdig te zijn. Ieder product krijgt dan ook evenveel aandacht. Maar, tijdens een vakantie, als de werkmodus op ‘hold’ staat, dan dwalen de gedachten wel eens af naar mooie producten die in de loop van de tijd binnenkwamen. Bijvoorbeeld naar McIntosh.
McIntosh doet al 74 jaar nauwelijks concessies aan kwaliteit en handhaaft nog trouw de huisstijl. Er is waarschijnlijk geen ander merk dat een zoín herkenbare bijdrage bood aan de pop- en filmcultuur. Onder andere Kim Basinger, Harrison Ford, Jack Nicholson en Michelle Pfeiffer werden in de films vergezeld door smaakvolle apparatuur van dit merk. Hoe u stijlvoller door het leven kunt gaan wordt duidelijk in de onderstaande review en leidt ongetwijfeld tot de aanschaf van de nieuwe MC451.
McIntosh
Het is de geschiedenis van McIntosh die heel aansprekend is. De producten werden ontwikkeld vanuit een enorme technische kennis, maar ook vanuit bevlogenheid met geluidskwaliteit. Ook de behandeling van de klanten was in de begintijd van topkwaliteit. De bouwkwaliteit en geluidskwaliteit is van topniveau. McIntosh is nog steeds een merk dat vasthoudt aan een onberispelijke bouwkwaliteit en ook aan de unieke huisstijl. Het verhaal rondom McIntosh is ook spannend. Hoe het Woodstockfestival bijdroeg aan de bekendheid en hoe allerlei beroemde personen McIntosh in huis wilden hebben. McIntosh-spullen werden ook vaak gebruikt als decorstuk in films. Daarmee is het merk onderdeel geworden van The American Dream. Iedere teenager wil een McIntosh, net zoals wij een Porsche of Mini willen. McIntosh heeft daarmee iets iconisch. Deze apparatuur werd pas laat in Europa geïntroduceerd. Dat is een reden dat je niet veel vintage McIntosh vindt. Veel staat in Japan.
MC451
Deze keer is de McIntosh MC451-eindversterker het ‘pièce de résistance’. Feitelijk goed bruikbaar in een van de luisterruimtes omdat diverse daar aanwezige luidsprekers vaak in een bi-amp-configuratie worden aangestuurd met actieve scheidingsfilters. Elk MC451 monoblok heeft per chassis een buizenversterker (150 watt) en een solid state-unit (300 watt). McIntosh noemt dat de Hybrid Drive-techniek. Die vermogens worden via elke uitgangstap van de uitgangstransformator (Autoformer) geleverd, zowel voor solid-state als voor de buizenuitgang. Een viertal KT88’s per monoblok verwarmen uw luisterruimte en koelen het banksaldo enigszins af. Een fraai visueel feature is de DualView-output meter op elk monoblok. Deze geeft het vermogen aan van beide versterkerhelften.
Aansluiten
Hoe je elk monoblok aan moet sluiten moet je als consument even goed bestuderen. De manual is niet heel onthullend. Moge het onderstaande duidelijkheid bieden.
Elk monoblok heeft twee ingangen. Voor ieder van deze ingangen kan gekozen worden tussen balanced en unbalanced gebruik, afhankelijk van hoe het signaal uit een voorversterker komt. Met de ‘amplifier mode schakelaar’ op ‘MONO’ sluit je een voorversterker aan op de ‘mono / solid state input’ (balanced of via RCA). McIntosh schrijft dat dit de meest gebruikte manier van aansluiten is. Het inkomende signaal wordt dan intern naar zowel de buizensectie als de solid state-sectie gestuurd, maar dat gaat via het ingebouwde crossover. De meeste consumenten hebben tweeweg- of driewegluidsprekers met ingebouwde filters en respectievelijk bi-wire of tri-wire terminals. De 471 is bedoeld voor bi-amping. Voor een tweewegluidspreker met bi-wire terminals sluit je de buizensectie aan op het hoog en de solid state-sectie op het laag. Een driewegluidspreker met eventueel tri-wire terminals vraagt om het verbinden van de midrange driver met de tweeter via de terminals. Beide drivers worden dan aangestuurd door de buizensectie. De terminals voor de woofer moeten NIET gekoppeld zijn met de terminals voor het hoog/mid. De solid state-sectie stuurt dan alleen de woofer aan. Dit geldt ook voor tweewegluidsprekers. De jumpers tussen de tweeter-terminal en de woofer-terminal moeten verwijderd worden.
Stel voor dat een systeem aangesloten is zoals hierboven beschreven. Dan moet je vervolgens het crossoverpunt instellen. Als dat in een tweeweg luidspreker op 300 hertz ligt, dan kun je die waarde met de regelaar instellen. Vervolgens is er een volumeregelaar voor alleen de buizensectie. Daarmee kun je dus de balans tussen laag- en hoog (tweeweg) of de balans tussen laag en het gecombineerde mid/hoog instellen (drieweg). Die balans heet de tonale balans. Voor luidsprekers met ingebouwde passieve filters is die
crossover-instelling eigenlijk overbodig, hoewel je absoluut de goede waarde moet instellen. Stel voor dat het cross-
overpunt van de luidspreker op 400 hertz ligt. Als je de crossover-regelaar op 200 hertz zet, dan ontstaat er een gat tussen de 200 en 400 hertz. De tweeter krijgt dan frequenties aangereikt vanaf 200 hertz, maar die worden door het passieve filter in de luidspreker zelf geblokkeerd. Als je de crossover-
regelaar op 600 hertz zet, dan ontstaat er een gat in het hoog tussen de 400 en 600 hertz. De woofer krijgt dan te hoge frequenties aangereikt, maar die worden geblokkeerd door het passieve filter in de luidspreker. Dus, de crossover-regeling voor luidsprekers met ingebouwde filters lijkt overbodig, maar moet wel op de juiste waarde staan. De niveauregeling voor het hoog is wel zinvol. Je kunt er de balans mee finetunen. Voor de puristen kun je, door met de crossover-regeling te tunen rondom het echte overnamepunt van de luidspreker een zeer kleine correctie realiseren op het moment dat er akoestische problemen zijn rondom de overnamefrequentie.
De crossover-regeling op de MC451 is wel zinvol als er luidsprekers zijn zonder ingebouwde filters. Mogelijkerwijs is dat het geval bij verschillende luidsprekermodellen van McIntosh zelf, hoewel de XRT2.1K ook ingebouwde passieve filters heeft. Voor luidsprekers zonder passieve filters is het ingebouwde cross-
over dus zinvol en zelfs noodzakelijk. Dan is het wel heel belangrijk om de crossover-instelling op de juiste waarde te zetten. Zo niet, dan zal de woofer of de tweeter de vernieling ingaan.
Er is nog een derde toepassing met de MC451. De ‘amplifier mode’-schakelaar kan namelijk in standje ‘separate’. Technisch gezien zijn beide versterkers binnen het MC451-chassis dan volledig gescheiden en hebben hun eigen XLR- of RCA-ingang. Als je vanuit een voorversterker (met twee uitgangen of een uitgangssplitter) aan beide ingangen tegelijk een full-range signaal aanbiedt, dan kun je twee luidsprekers aansluiten op elk monoblok. Buizengeluid in de slaapkamer en solid-state in de woonkamer. Een andere toepassing is het gebruik van een actief tweewegfilter tussen de voorversterker en de MC451. Daarmee is het mogelijk om luidsprekers aan te sturen die geen ingebouwde passieve filters hebben. Het voordeel is dat je zo’n actief filter (digitaal of analoog) exact kunt programmeren of inrichten op basis van wat de luidspreker nodig heeft aan hellingen, overnamefrequenties en fase-aanpassing.
McIntosh biedt met de bovenstaande mogelijkheden veel flexibiliteit, maar voor de consument kan dat een zoekplaatje zijn.
Luisteren
Omdat het sportschoolabonnementje van uw auteur sinds de corona niet meer verlengd is, werd besloten om de 72 kilo (per stuk inclusief verpakking) zware monoblokken bij Fine Sounds Benelux te beluisteren. McIntosh doet namelijk geen concessies aan de bouwkwaliteit. Er werd daar gepaard met de McIntosh C12000-voorversterker, ingesteld op de solid-state uitgang. De Sonus faber Amati Hommage van de vijfde generatie verspreidde het geluidsbeeld. Deze McIntosh-set biedt een geluidsbeeld dat niet soft klinkt en gewoon neutraal is. De weergave is ruimtelijk, snel, dynamisch en heeft geen enkele vorm van scherpte. De tonale balans klopt, maar die kun je dan ook precies op de ruimte tunen met de regelaar voor het hoog op de eindversterkers. De klank komt uit het bronmateriaal en wordt uitstekend weergegeven. Deze McIntosh-elektronica voegt nauwelijks eigen klank toe aan het geluid. De set liet in ieder geval een enorme potentie horen, die vraagt om een luisterruimte waar die spullen echt kunnen shinen. Fine Sounds Benelux is gehuisvest in een kantoorpand. Het is vaak lastig om daar de geluidsweergave optimaal te krijgen. Daarom zal Fine Sounds later dit jaar met een verrassende oplossing komen, teneinde hun fraaie apparatuur nog beter te kunnen laten presteren. Op ‘Migration’ van Dave Grusin was in ieder geval fraai koper te horen, snelle handclaps en een strak laag. De live versie van The Ballad Of Lucy Jordan (Marianne Faithfull) is bijzonder sfeervol. Met dit oorspronkelijk door Dr. Hook opgenomen nummer bereikte zij de hoogste hitnoteringen. De track werd ook gebruikt in verschillende films. Zeer fraai uit de verf komt ook de muziek van Florilegium, samen met Ashley Solomon. Net een streepje minder detail, maar de muziek kwam dan ook van een streamingsite.
Doelgroep
Welke toepassingen heeft een MC451? Vooral voor de doelgroep die bewust met bi-amping bezig is. Dat kan met een tweetal stereoblokken en met vier monoblokken, maar er zijn weinig monoblokken met een buizenversterker en een solid-state exemplaar op een enkel chassis. Ingeval van de MC451 heb je dan slechts een tweetal chassis en dat bespaart ruimte. De vorm van bi-amping is ook ideaal. Er zijn weinig buizenversterkers die het laag echt goed weergeven. In het algemeen moet je geen buizen voor laagweergave willen hebben. Buizen kunnen wel zeer fraai zijn voor het midden en hoog. Buizen voor het mid/hoog en solid-state voor het laag is dan ook vaak een ideale combinatie. Vervolgens is de vraag of de voorversterker dan solid-state moet zijn of met buizen. Te veel buizen (bron, voorversterker en eindversterker) wordt meestal te ‘tubey’. Succesvolle systemen zijn te bouwen met buizen-eindversterkers en een solid-state voorversterker of omgekeerd. Het blijft een kwestie van het zoeken naar apparaten die de perfecte match vormen. Dat kan soms verrassend uitpakken. Laatst werd voor een goede relatie een set gebouwd met een Spectral-voorversterker en een vintage Unitran ‘authentic period’ professionele buizen-eindversterker. Die laatste versterker staat helaas niet in hifi-winkels of op AliExpress. De beroemde vroegere transformatorenfabriek ‘Unitran’ uit Weesp heeft maar een zeer beperkt aantal versterkers gebouwd voor de pro-markt. Zelden een set gehoord met zo’n spectaculaire snelheid, dynamiek, klankweergave en loeiend strak en natuurlijk laag. Nog los van de ruimte. Maar de McIntosh MC451 vormt een perfecte basis om vergelijkbare sets te bouwen.
Epiloog
Het concept van twee eindversterkers op een enkel chassis is ruimtebesparend voor muziekliefhebbers die met bi-amping aan de slag gaan. Je kunt ook twee stereoversterkers nemen, maar de McIntosh MC451 is onderscheidend omdat die twee versterkers worden gevormd door een solid-state en een buizenexemplaar. Het beste jongetje uit de klas zal nu roepen dat je ook een stereo buizenversterker kunt nemen met een stereo solid-state. Maar, dan mis je wellicht de extra functionaliteiten van de MC451. Mogelijkerwijs mis je zeker de reputatie, degelijke bouw en lange te verwachten levensduur van dit McIntosh-product. In ieder geval kun je genieten van de zeer goed geluidskwaliteit die deze versterker biedt. Wie deze review leest, is zeker geen recensent. Niet nodig dus om die ‘appetites’ te begrenzen. Je kunt gewoon voluit gaan bij de dealer en de pinautomaat activeren.
Prijs:
McIntosh MC451 € 18.990,- per monoblok
Fine Sounds Benelux, www.finesounds.nl
Reacties (0)