Review: Denon AVR-X2500H – een goede middenklasser

Denon AVR-X2500H

Zeggen dat de AVR-X2500H het eerste toestel is van de nieuwe Denon line-up voor 2018 klopt niet helemaal. Er is ook de AVC-X8500H. Die kregen we al enkele maanden geleden op bezoek, maar dat is toch wel een heel andere soort receiver. Met zijn 11 apart versterkte kanalen en prijskaartje van circa 3.500 euro mikt deze monsterreceiver op de serieuze thuiscinemaliefhebber en de installatiemarkt. Bovendien is de X8500H een topmodel dat meerdere jaren op de markt blijft, terwijl de lagere modellen elk jaar een update krijgen. Zo ook de AVR-X2500H, die de opvolger is van de populaire AVR-X2400H. Het succes vorig jaar van dit 7.2-model was niet geheel onverwacht, want het is een middenklasser die voor een redelijk bedrag van 699 euro al behoorlijk wat features biedt. De nieuwe X2500 belooft precies hetzelfde.

Klaar voor de modale woonkamer

De AVR-X2500H is een 7.2 kanaals-receiver die je kun combineren met verschillende speakeropstellingen. Met een AV-receiver zoals deze bouw je een surroundopstelling voor een typische woonkamer. Bij een grotere toegewijde thuisbioscoop wil je wellicht meer – en Denon zal je dan graag verleiden met de X4500 of X6500 – maar voor veel mensen biedt de AVR-X2500H wellicht al meer dan voldoende. Ook als je weinig speakers hebt, want de receiver komt met DTS Virtual:X om een surroundveld met hoogtekanalen te creëren met enkel reguliere surroundspeakers. Enorm goed werken vinden we DTS Virtual:X niet, maar het is beter dan niets.

Je mag je niet blindstaren op het 7.2-etiket. De zeven kanalen die beschikbaar zijn kun je op verschillenden manieren inzetten, bijvoorbeeld om een 5.1-opstelling te bouwen en een tweede zone van muziek te voorzien of om een 5.1.2-surroundervaring te creëren. De Denon-receiver is dus bruikbaar om Dolby Atmos of DTS:X-soundtracks weer te geven, weliswaar enkel met twee hoogtekanalen. Dat is minder optimaal dan vier, maar in een gewone woonkamer wel eenvoudiger te installeren. De AVR-X2500 komt ten slotte met een pre-out voor zone 2, een feature die je bij Denon pas vanaf dit prijspunt hebt. Dankzij deze pre-out kun je een tweede zone van muziek voorzien, terwijl je wel alle luidsprekeruitgangen gebruikt voor je surroundopstelling in de eerste zone. Het blijft wel een pre-out; je moet in de tweede zone dus een aparte stereoversterker voorzien.

De uitstekende interface van Denon is bij de X2500 weer van de partij, waardoor je heel wat mogelijkheden krijgt om de receiver juist in te stellen voor jouw situatie. Zo kun je bijvoorbeeld voor de hoogtekanalen ingeven of je beschikt over twee plafondspeakers voor- of achteraan, centraal ingebouwde speakers of twee Dolby-speakers. Dat laatste zijn speciale speakers die op je gewone luidsprekers staan en die het geluid van het plafond laten weerkaatsen. Je kunt bijvoorbeeld je voorste linkse en rechtse speaker bi-ampen, wat interessant kan zijn als je muziek in stereo wil beluisteren op lastigere luidsprekers.

De grote flexibiliteit qua instellen is een groot pluspunt van deze receiver, maar even belangrijk is dat je de vele mogelijkheden eenvoudig ontsluit via de Denon-interface. Denon blijft op dit vlak het voorbeeld voor andere merken. Ook de Nederlandse setup assistant die je via het tv-scherm helpt om de receiver bij ingebruikname in te stellen is zeer gebruiksvriendelijk. Je wordt echt bij de hand genomen; je krijgt zelfs te zien waar welke kabels moeten ingestoken worden. Als je weet wat je doet, hoef je het niet te gebruiken. Maar voor een beginner is het bijzonder behulpzaam.

Een onmisbaar iets om te doen bij het instellen van een receiver en speakers is het inmeten met het ingebouwde Audyssey MultEQ XT32-kalibratiesysteem. Hiermee zorg je er voor dat de receiver rekening houdt met de echte eigenschappen van je woonkamer en de plaatsing van je speakers, wat voor een superieure surroundervaring zorgt. Cruciaal daarbij is dat je de meting goed uitvoert, wat zeker bij Audyssey MultEQ XT32 meer werk vraagt dan bij concurrerende receivers. Je moet namelijk tot acht metingen uitvoeren, wat betekent dat je een 15-20 minuten bezig bent met de meegeleverde microfoon ergens op de sofa plaatsen, de receiver testtonen te laten afspelen, en dan weer te verplaatsen. Moeilijk is het niet, maar je moet het juist doen. Extreem handig is dat Denon een kartonnen statief meelevert zodat je de metingen op de hoogte van je oren kunt uitvoeren. Het lijkt een kleinigheid, maar is toch wel een mooi extraatje.

We zouden iets gevorderde gebruikers aanraden om de optionele Audyssey MultEQ Editor-app aanraden. Het kost weliswaar 20 euro, maar het biedt extra mogelijkheden om het geluid na de meting nog verder te manipuleren. Je moet het niet doen als je geen zin hebt om te experimenteren, maar is wel een aanrader als je bereid bent wat tijd te nemen om je surroundopstellingen echt helemaal op punt te stellen (lees: naar jouw smaak aan te passen).

HDMI-trendsetter

Op dit prijspunt mag je meer HDMI-ingangen verwachten dan je redelijkerwijs ooit nodig zal hebben. Denon stelt inderdaad niet teleur, want de AVR-X2500H heeft er zeven achteraan én twee HDMI-uitgangen voor een verbinding met je tv én een scherm in de keuken of een projector. Qua videotechnologie is het toestel helemaal mee met de laatste standaarden. Zoals je zou verwachten is er ondersteuning voor 4K met HDR (HLG, HDR10 en Dolby Vision), al is er nog geen nieuws over HDR10+. Dat is echter bij alle merken zo; er is gewoon nog te veel onzekerheid over deze nieuwere HDR-standaard die door Samsung en Panasonic worden gedragen.

Ook eARC is er niet bij, terwijl het wel naar hogere Denons komt, maar hoewel fabrikanten er veel lawaai over maken vinden we deze functie niet zo belangrijk – toch niet bij een receiver waar de videobronnen wellicht rechtstreeks aan dit toestel gekoppeld zijn. Het voordeel van eARC is namelijk dat er meer bandbreedte is voor audio op de kabel tussen de tv en audioapparaat, zodat apps op de tv of videobronnen die rechtstreeks aan de televisie hangen ongecomprimeerde Dolby Atmos kunnen doorsturen aan een verbonden audioapparaat. Het is een scenario dat niet zo relevant lijkt als je een AV-receiver hebt.

Qua aansluitingen zie je meteen wat je extra krijgt als je van de goedkopere AVR-X1500H naar de AVR-X2500H: veel meer HDMI-ingangen, één extra HDMI-uitgang, en ook veel meer analoge en digitale ingangen voor audiobronnen. De X2500H blijft uitgerust met een pak video-ingangen uit het verre verleden. Het kan natuurlijk geen kwaad dat ze er zijn, maar ze doen de achterkant druk lijken en stilaan worden dingen als Component Video echt wel overbodig. Details zijn belangrijk bij deze soort producten. We kijken ook goedkeurend naar de betere luidsprekerterminals die Denon voorzien heeft.

Bij Denon zijn ze niet ongevoeligheid voor trends, en daarom komt de AVR-X2500 met een phono-ingang voor een draaitafel. Dat was er niet bij de AVR-X2400H van vorig jaar. Gegeven dat heel wat mensen hun AV-receiver eveneens gebruiken om muziek te beluisteren is een phono-ingang wel een mooie extra.

Veel bedieningsopties

Denon zorgt bij de AVR-X2500H opnieuw voor veel bedieningsmogelijkheden. Uiteraard zit er in de doos een standaard Denon-remote met veel knopjes. Het werkt zoals het hoort en is oerdegelijk gebouwd. Je kunt daarnaast de receiver aansturen via apps. De Denon 2016 AVR Remote heeft een misleidende naam, want het werkt wel perfect met deze receiver uit 2018. De app is bedoeld als een totale vervanger van je afstandsbediening. Buiten dat de app bij het opstarten soms een paar seconden nodig heeft om de receiver te vinden, werkt het prima. Het is geoptimaliseerd voor een tabletscherm, maar toont eveneens duidelijk op een smartphonedisplay. Je krijgt wel veel knopjes aangeboden, wat op een groter scherm toch overzichtelijker verschijnt.

Inmiddels zijn wij de app helemaal gewoon, maar we kunnen ons wel inbeelden dat de Denon 2016 AVR Remote voor nieuwe gebruikers soms wat onlogisch overkomt. Zo moet je echt wel weten waar je moet tikken om de lijst van ingangen te openen (voor wie het niet weet: het is linksboven, op de naam van de actieve ingang). Maar goed, vergeleken met de rest van het speelveld is deze app wel vrij goed. Misschien dat Denon moet overwegen om een ‘simpele’ modus te voorzien voor mensen die altijd dezelfde vijf functies oproepen.

En ja, we schrijven hierboven ‘apps’ want de X2500 heeft er verschillende. Dat heeft helemaal te maken hoe Denon het streamen van muziek aanpakt. Sinds 2016 hebben Denon-receivers HEOS aan boord. Wil je bijvoorbeeld muziekbestanden vanaf een NAS afspelen of nummers vanaf Deezer, dan werk je via de HEOS-app. Via een kleine icoontje in de bovenhoek verspring je snel tussen de HEOS-app en de Denon 2016 AVR Remote-app.

Het grote voordeel is dat de AVR-X2500H daarmee deel kan worden van een groter muzieksysteem. In de HEOS-app zie je de receiver naast eventuele andere HEOS-toestellen verschijnen, zoals draadloze HEOS-speakers of een muzieksysteem als de gloednieuwe Denon CEOL N10, en kun je een liedje op meerdere HEOS-apparaten afspelen.

De HEOS-app heeft al jaren dezelfde interface en oogt niet enorm spannend, maar zit functioneel goed in elkaar. Dat het uiterlijk hetzelfde blijft, zien we niet als nadeel. HEOS-rivaal Sonos heeft al een paar keer zijn app een radicale nieuwe vorm gegeven, wat bij veel gebruikers die het elke dag op automatische piloot bedienen voor veel wrevel zorgde. Verandering hoeft dus niet per se.

De HEOS-app werkt met drie grote schermen, te selecteren via de tabs onderaan. De eerste toont de lijst met verbonden HEOS-apparaten, het middelste alle muziekbronnen (incluis alle fysieke ingangen op de receiver), het derde wat er momenteel speelt. Zeer praktisch is dat je in de HEOS-app dus kunt overschakelen van een streamingbron naar bijvoorbeeld je aangesloten cd-speler en dat je geluidsmodi (zoals ‘stereo’ of ‘surround stereo’) kunt selecteren. Je moet dus niet terugkeren naar de Remote-app of de afstandsbediening tussen de kussens van je zetels zoeken.

Dankzij HEOS heeft de AVR-X2500H ondersteuning voor belangrijke webdiensten (internetradio, Tidal, Deezer en – via de eigen app – Spotify Connect) en bestanden vanaf USB-opslag of over het netwerk. We missen nog altijd ondersteuning voor Qobuz. Het HEOS-platform biedt goede ondersteuning voor muziekformaten (tot PCM voor 192 kHz / 24-bit), en DSD-bestanden kun je eveneens afspelen op de receiver.

Vooral belangrijk voor installateurs: de AVR-X2500H kun je ook via een webinterface instellen, net zoals de hogere Denon-modellen. Dat kon dus niet bij de AVR-X2400.

Alexa en Siri

Op de AVR-X2500H prijkt een sticker met de naam ‘Alexa’. Hoewel het ook al kon met de Denon x400-generatie en bepaalde x300-receivers, maakt Denon hiermee duidelijk dat deze nieuwe receiver via de stem kan bediend worden. Er zijn wel wat ‘maren’ aan dit verhaal, of toch vooralsnog. Alexa is een dienst van Amazon, een bedrijf dat wel verscheept naar de Benelux maar niet een eigen Nederlandse of Belgische webwinkel heeft. Alexa is er dus officieel niet, al krijg je het met wat kunstgrepen wel werkend. Voorlopig spreekt ze enkel Engels (of Duits en enkele andere wereldtalen). We hebben Alexa al een tijdje in gebruik op onze vaste AVR-X6300H, en het werkt eigenlijk prima. Je hebt uiteraard wel een bijkomend apparaat met een microfoon nodig, zoals een Echo Dot van Amazon.

Binnenkort krijg je een extra optie. De AVR-X2500H komt met ondersteuning voor Airplay, maar zal heel binnenkort de update naar Airplay 2 krijgen. Wanneer is nog niet officieel bekend – het hangt af van Apple – maar is wellicht rond begin augustus. Airplay 2 opent de deur naar wat extra mogelijkheden. Je zal de X2500 samen kunnen bedienen met andere Airplay 2-speakers en in principe ook muziek synchroon kunnen afspelen op deze toestellen. Betekent dit dat je een liedje gaat horen tegelijkertijd op een Sonos-speaker en een Denon-receiver? In theorie wel, maar na de release zullen we toch moeten testen wat echt mogelijk is. Airplay 2 introduceert ook bediening via Siri. Je gaat hiervoor wel een Apple-apparaat nodig hebben met Siri, zoals een iPhone of iPad, en de Siri-bediening gaat enkel betrekking hebben op het streamen – het selecteren en controleren van muziek. Met Alexa kun je meer, zoals bepaalde receiverfuncties bedienen, waaronder het schakelen van ingangen. We gaan er van uit dat je met Airplay 2 ook het volume kunt regelen via Siri, want volumeregeling zit ingebakken in het Airplay-protocol.

Denon is niet de enige die stemsturing aanbiedt via Alexa en binnenkort Siri, maar het bedrijf was wel de eerste om het te doen. Echt perfect werkt het allemaal niet, maar dat heeft meer te maken met het feit dat diensten als Alexa eigenlijk nog in hun kinderschoenen staan. Je moet echt wel de juiste zin uitspreken om iets gedaan te krijgen. Hopelijk zal er over enkele jaren wat meer intelligentie achter Alexa en co steken zodat je echt natuurlijke communicatie krijgt.

Testen met 5.1

We hebben de AVR-X2500H getest met een 5.1-pakket bestaande uit speakers van de gloednieuwe Q Acoustics 3000i-lijn en (eerder kort) met onze vaste 5.1-opstelling van Dali Rubicon en Monitor Audio W12-subwoofer. Qua aanstuurbaarheid zijn beide sets niet extreem lastig om aan te sturen, maar ook niet heel makkelijk. Ergens in het middenmoot dus.

Zoals eerder gesteld is het instellen van de Denon AVR-X2500H naar AV-receivernormen heel eenvoudig. Wat betekent dat je wel nog wat werk hebt, want een AVR blijft een relatief ingewikkeld apparaat. De 8-voudige meting van de X2500 is uitgebreider dan bij bepaalde andere merken (Sony doet er bijvoorbeeld maar één), maar het is gelukkig iets dat je één keer moet doen. De setup assistant maakt heel de setup vrij pijnloos. Neem er gewoon je tijd voor, je plukt er achteraf echt de vruchten van.

Bij het bekijken van enkele films op schijf via een Oppo UDP-203 en Netflix-streams op de Denon-Q Acoustics-combinatie hoorden we aan de kant van de receiver een zeer vertrouwd geluidsbeeld. Net zoals zijn voorganger heeft de AVR-X2500H betrekkelijk wat vermogen, waardoor de dynamische soundtrack bij ‘Kingsman: The Golden Circle’ (op UHD Blu-ray) goed wordt weergegeven. Geweerschoten en vuistgevechten klinken heel vinnig en accuraat, en bij de eindconfrontatie op de basis van Poppy weet de Denon die flitsende, intensieve schermutseling prima weer te geven. Er bewegen veel zaken doorheen de geluidsbeeld in deze lange scène, een uitdaging voor elke receiver. De ervaring die de AVR-X2500H biedt is in elk geval veel indrukwekkender dan je krijgt met een soundbar of een eenvoudige HT-set.

Denon stelt dat de X2500 95 watt per kanaal biedt, maar dat is gemeten bij twee belaste kanalen met een 8-Ohm speaker. Bij een volledige surroundopstelling zal dat vermogen per kanaal lager liggen, maar dit is de manier hoe de meeste receiverfabrikanten graag vermogens aanprijzen. In de praktijk heeft de X2500 wel voldoend vermogen om in een doorsnee woonkamer luid te spelen zonder dat de klank te hard begint te worden. Het is duidelijk dat met de stap naar dit segment je niet langer in het budgetdeel van de markt zit. Toch is er zeker voor mensen met een thuiscinema nog meer mogelijk. Een zes keer duurdere Denon AVC-X8500H of een vier keer duurdere Marantz SR8012 bijvoorbeeld, zijn apparaten die gewoon veel meer reserves hebben, wat zich ook uit in meer controle. Maar weer: in een gewone huiskamer kun je met een AVR-X2500 al heel gelukkig worden. Ook voor muziek, want de Denon-receiver serveert net als zijn voorganger een lichtwarme maar niet wollige of slome klank. Speakers zijn heel bepalend in het verhaal natuurlijk, maar de bescheiden kleuring van de Denon-receiver maakt hem heel goed combineerbaar met allerlei luidsprekers.

Conclusie

De AVR-X2500H is in de basis niet veel anders dan de AVR-X2400H van vorig jaar, met een paar interessante toevoegingen. Maar dat is niet erg. De X2400H is terecht een zeer gewaardeerde instapper in het middensegment – en de AVR-X2500H dus ook. Met de Denon AVR-X2500H haal je een zeer volledige receiver in huis die bijzonder veel biedt voor zijn prijs. De inclusie van het HEOS-platform en ondersteuning voor Airplay 2 maken het een sterkhouder op vlak van streaming en muziek. Het is ook een zeer gebruikersvriendelijk apparaat, met dank aan die uitgekiende interface van Denon. Die mag wel eens in native 4K getoond worden en de bijhorende apps mogen ook iets getweakt worden, maar toch blijft de zeer goede gebruikservaring een reden om voor deze Denon te kiezen.