Zoals zoveel kleinere producenten wisselde ook Cambridge Audio – de huidige naam – vele malen van eigenaar. Kleinschalig begonnen als Cambridge Consultancy en in eerste instantie gericht op prototyping en research en development, groeide de organisatie op het hoogtepunt in latere jaren zelfs uit naar een omvang van 300 medewerkers. Alles werd in eigen huis ontwikkeld en gebouwd. Hierdoor ontstond niet alleen behoefte aan meer investeringskapitaal, maar door de drang om steeds zelf het beste van het beste te maken ontstonden ook wel eens stevige economische vraagstukken. Zelfs Wharfedale Company (inderdaad, de luidsprekerfabrikant) behoorde ooit tot een van de eigenaren. In 1994 werd de zaak aangekocht door James Johnson-Flint en Julian Richer, waarbij ook de huidige naam Cambridge Audio ontstond. Strategisch gezien een slimme stap. Immers, Richer Retail beschikte destijds in Groot-Brittannië over tientallen verkoopfilialen, waartoe Cambridge Audio direct toegang kreeg. Twee jaar later was al een omvangrijk digitaal/analoog ontwikkelteam uit de grond gestampt van hoge kwaliteit. Tegenwoordig is Johnson-Flint de enige eigenaar en CEO. Onder zijn leiding bloeide de firma verder op, en hoe!
Ontwikkeling geheel in eigen huis
Nog steeds zijn de roots uit 1968 merkbaar. Research en development vinden altijd in eigen huis plaats, met ontwikkelteams (zowel qua vorm als techniek) die gestationeerd zijn in Londen en Cambridge. De hifi-apparatuur wordt onder strenge Britse supervisie met de hoogste kwaliteit geassembleerd in China. Een typische eigenaardigheid is de merkwaardige codering die je op de zijkant van sommige hificomponenten aantreft. Bij nadere bestudering blijkt het te gaan om lengte-en breedtecoördinaten, die exact de locatie van de Cambridge Audio-vestiging in Londen aangeven. Als het ware een extra bevestiging dat het écht om Britse hifi gaat. En dan komen we op één van de belangrijkste missies van Cambridge Audio: Great British Sound.
Great British Sound
Die visie op Great British Sound spreekt mij als klassiek musicus erg aan. Cambridge Audio is er duidelijk over. Bij de geluidsweergave wordt ernaar gestreefd om deze zo zuiver mogelijk en gelijkend aan het origineel te produceren. Geen toevoegingen, geen filtering, en het geluidsbeeld is niet aangepast naar de smaak van specifieke werelddelen (zoals bijvoorbeeld het Amerikaans continent, waar men van zwaardere – soms vette – bassen houdt) of een versterkt midden, waardoor bij bepaalde instrumenten en zangstemmen extra helderheid ontstaat die veel luisteraars mooi vinden, maar dat qua geluidsbeeld ver staat van de werkelijkheid op het muziekpodium. Het gehele programma van Cambridge Audio moet aan die visie voldoen en dat is, zoals straks zal blijken, ook te horen. Tegenwoordig is Cambridge Audio zeer succesvol en wordt de ene na de andere prijs binnengesleept. De jongere hifi-liefhebbers zijn massaal gevallen voor de spectaculaire Cambridge Audio Evo 150. Een all-in-one versterker/streamer (150 W vermogen) met een schitterend kleurenscherm en alle denkbare aansluitingen waaronder phono, het geweldige StreamMagic-streamingplatform met een geweldige app, en zelfs uitbreidbaar met een cd-loopwerk. En dat voor 2699 euro!
50-jarig bestaan: de Edge-serie
In 2018 bestond Cambridge Audio 50 jaar en ter gelegenheid daarvan werd de bijzondere Edge-serie uitgebracht, tot dusverre de toplijn. De naamgeving is een klein eerbetoon aan het oorspronkelijke pioniersteam in 1968, dat onder andere bestond uit Gordon Edge en Peter Lee. Deze Edge-serie is echt iets voor de serieuze hifi-liefhebber. De complete serie bestaat uit de Edge NQ-voorversterker/netwerkspeler, de geïntegreerde Edge A-versterker, de stereo Edge W-eindversterker en de mono Edge M-eindversterker.
Dennis Schluter van Dimex, maakte het mogelijk dat ik bij Cambridge Audio-dealer Poulissen Audio Video Center in Roermond kon luisteren naar de bijzondere combinatie van de Edge NQ met twee Edge M-monoblokken. Poulissen zorgde voor een compleet Brits feestje, want er stond ook een schitterende set Monitor Audio-luidsprekers opgesteld: het topmodel in de Platinum-serie, de 300 3G met een frequentierespons van 17 Hz tot 60 kHz binnenskamers, een driewegsysteem, 14000 euro per paar. De bekabeling werd verzorgd door de toplijn van AudioQuest, de ThunderBird-serie. Uiteraard stond bij de luistertest in eerste instantie de streamingkwaliteit van de NQ in de belangstelling. Maar voor alle zekerheid, om ook zicht te krijgen op de algehele kwaliteit van de voorversterker, werd de NQ ook nog aangesloten op een externe bron: de Esoteric K-03XD, een van de beste Super Audio cd-spelers die de wereld kent.
Bij elkaar dus een behoorlijke hifi-installatie, opgesteld in een van de mooie, akoestisch geoptimaliseerde luisterruimtes van Poulissen. Voor en tijdens de luistertest kreeg ik geweldige ondersteuning van Anne-Marie en Johan Poulissen, die tegenwoordig beiden leiding geven aan de winkel. Oprichter Gerard Poulissen is nog vrijwel dagelijks in de winkel te vinden, maar iets meer op de achtergrond. Wat mooi dat een bijzonder familiebedrijf zo kan worden voorgezet via dochter en zoon! En ik ervaar het telkens weer in Roermond: wat een mooi en deskundig team en wát een warm onthaal als klant.
De Edge NQ
De vormgeving van de Edge-serie is prachtig. In satijnzilver en zwart uitgevoerd met afgeronde hoeken zijn het prachtige luistersculpturen. De afwerking is top en zo hoort het ook in deze serieuze klasse. Het kleurenscherm van de NQ is schitterend qua scherpte en kleurweergave, en ook op grotere afstand nog goed afleesbaar. Het kan niet beter. Bij het inschakelen wordt trots via een logo getoond waar het om gaat: Great British Sound! Johan wees op de prachtig vormgegeven volumeknop, die uit maar liefst 31 onderdelen bestaat. Nader bekeken blijkt deze nog over een tweede ring te beschikken, waarmee de bronkeuze kan worden gemaakt. De rest van de bediening van de NQ geschiedt via de bijbehorende afstandsbediening, of via de Edge-app (voor zowel IOS als Android). Simpel, en goed werkend. Behalve een aan/uit-knop en een hoofdtelefoonaansluiting vind je verder niets op het frontpaneel.
Toekomstvast
Dan is de achterzijde wel een heel ander verhaal. We zien een keur aan gebalanceerde en ongebalanceerde analoge in- en uitgangen, en hetzelfde op digitaal gebied, met zelfs een HDMI-aansluiting. Uiteraard is ook een ethernetaansluiting te vinden, maar de NQ werkt ook via wifi! Het achterpaneel doet vermoeden dat de Edge NQ behoorlijk toekomstvast is. Je kunt er alle kanten mee op. Dat gevoel krijg je ook bij het lezen van de specificaties en de op papier geboden kwaliteit: een DAC met een vervorming van minder dan 0,0008% en een signaal-ruisafstand beter dan 103 dB.
De USB-input kan PCM-signalen aan tot 32-bit / 384 kHz of DSD256. Er is bluetooth-ondersteuning voor aptX en aptX HD. Dat u wel moet beschikken over een stevig audiorack blijkt wel uit het gewicht van deze voorversterker/netwerkspeler: maar liefst 24,4 kilo. Het zegt iets over de bouwkwaliteit. Johan wist zoveel details en wetenwaardigheden over dit apparaat te vertellen, dat ik er wel een heel artikel mee zou kunnen vullen.
StreamMagic
Het hart van de Edge NQ wordt gevormd door het StreamMagic-streaming platform, een eigen ontwikkeling van Cambridge Audio. De streaming app is plezierig in gebruik en bijzonder stabiel. Met 24-bit / 192 kHz en DSD128 over wifi is StreamMagic bijzonder snel. Je kunt met de Edge NQ ook goed uit de voeten met Spotify, TIDAL, AirPlay, Qobuz en met Chromecast. Het apparaat kan ook dienen als een Roon-eindpunt via Chromecast, in dit geval tot maximaal 24-bit / 96 kHz. Ook de kwaliteit van internetradio is geweldig goed.
En dan de Edge M-monoblokken. Eigenlijk zijn ze nog best bescheiden van afmeting, met een breedte van 46 cm, een diepte van 40,5 cm en een hoogte van 15 cm. Ze wegen 23,6 kilo per stuk en leveren 200 watt vermogen bij 8 ohm en 350 watt bij 4 ohm. Bij de Edge M-monoblokken is het helemaal simpel: ze beschikken op het achterpaneel over een luidsprekeraansluiting en een gebalanceerde of een RCA-aansluiting. Meer niet. Ze zijn zeer ruisvrij en vormen een perfecte combinatie met de Edge NQ. Je raakt dan ook heel nieuwsgierig naar hoe deze totale set klinkt.
De luistertest
Samen met Anne-Marie werd eerst geluisterd naar de streamingkwaliteiten van de Edge NQ. Op haar verzoek kiezen we eerst het nummer Pariah van Steven Wilson, te vinden op zijn album ‘To the Bone’ (tevens ook de titel van de eerste track), in 24-bit / 48 kHz FLAC-kwaliteit. Nog steeds een Brits feestje, want dit prachtige studio-album werd in de jaren 2017-2018 opgenomen bij de Londense Angel Recording Studios. Wilson is hier met een mooie natuurlijke zangstem op zijn best. Een tikkeltje rauw, een prachtige opname met veel details en diepte. Wilson wordt perfect afgebeeld tussen de speakers met Ninet Tayeb, als gastzangeres, enkele meters daarachter en het mooie sprankelende gitaarspel rechts van hem. Opvallend is de natuurlijke balans in het geluidsbeeld. Mooie bassen, niet te veel, precies goed, zoals op het podium. Ik geef Anne-Marie gelijk, het is een prachtig nummer, via deze hifi-installatie zelfs met een 3D-beleving.
Dynamische jazz
Die mooie positionering blijft, als we in 16-bit / 44.1 kHz FLAC luisteren naar een single van de Britse jazz-zangeres Claire Martin, I Could Get Used to This. Niet te onderscheiden van een goede cd-kwaliteit, met verbluffend veel details en een prachtige volle plukbas. We horen beiden goed de houten klankkast van de bas en alle bijgeluiden, zoals het schuiven van de handen over de snaren of over het hout. De ensemble-opstelling, met verder piano en slagwerk, is tussen de speakers volledig hoorbaar. Wat een goede streaming! En dan een live-opname van de Amerikaanse jazz-zangeres Lyn Stanley, het nummer Trieste, van haar audiofiele album ‘Live at Studio A’. Ik gebruik dit album als referentie-sacd/cd bij vrijwel al mijn luistertesten. We luisteren weer naar 16-bit /
44.1 kHz FLAC. Ik ben verrast over de geweldige dynamiek en details, dit had ik niet verwacht. Die Edge NQ perst werkelijk elk detail er bij deze resolutie nog uit. We zitten enkele meters van de Edge NQ vandaan, maar kunnen duidelijk het album-artwork op het scherm onderscheiden. Na een half uur luisteren is de overtuiging er: dit is echt een streamingplatform van topklasse, met een zeer natuurlijke geluidsbalans.
Schitterende voorversterker
Dan besluit ik om Anne-Marie eens naar iets heel anders te laten luisteren. De Esoteric K-03XD Super Audio cd-speler wordt ingeschakeld en we luisteren naar een hybride SACD van Harmonia Mundi (HMC 801298), het ‘Te Deum H.146’ van de Franse componist Marc-Antoine Charpentier (1643-1704). Het betreft een koorwerk met veel koperwerk, slagwerk en solisten. Het begint met een aanhoudend tromgeroffel, dat je in je borst voelt en overgaat naar de 2e track. En dan barst het barokorkest los met het bekende thema, dat vrijwel iedereen kent als de tune van het Eurovisie Songfestival. Anne-Marie reageert direct: “Oh, wat klinkt dit mooi.” De combinatie van de Edge NQ en de twee Edge M-monoblokken zetten de felle koperwerkuithalen en de fortissimo’s van het slagwerk en het koor feilloos weg. De meerwaarde van de dynamiek van Super Audio en de hogere resolutie zijn onmiddellijk herkenbaar en ook, zelfs voor Anne-Marie, die wel wat gewend is, spectaculair. Wat een mooie voorversterker.
Ontroering en emotie
En dan gebeurt er iets, waar je als recensent altijd op hoopt, maar dat heel vaak niet of nauwelijks gebeurt. Als op de 7e track Te ergo quaesumus sopraan Véronique Gens vanuit doodse stilte in de kathedraal heel sereen inzet, in de enorme ruimte slechts begeleid door een klein koororgeltje, dan slaat de ontroering toe. Anne-Marie is zichtbaar geraakt, ik ook trouwens. Als een hifi-installatie dit voor elkaar weet te krijgen, dan is een verhaal over techniek en specificaties verder zinloos. Daar gaat het niet om. Het gaat om emotie. Maar er gebeurt meer. Ook bij de opeenvolgende tracks blijft die ontroering er in hoge mate. Anne-Marie wil deze opname graag zelf hebben. Terecht. Het is, bij mijn weten, een van de mooiste opnames van het Te Deum van Charpentier ooit. We hebben een flink deel van deze SACD beluisterd. Onwillekeurig bedenk ik mij, wat een voorrecht het is als je ook zo’n Esoteric K-03XD in huis hebt. Maar de Cambridge-combinatie geeft hier een brevet af van absolute topklasse. Deze set brengt ook de Monitor Audio-speakers naar topprestaties.
Natuurlijk geluidsbeeld
Vervolgens luisteren wij naar een cd van Deutsche Grammophon (00289 483 8586), ‘City Lights’ van vioolsoliste Lisa Batiashvili. Op deze cd staan 12 tracks, die allemaal een bepaalde stad in de wereld als thema hebben, zoals München, Rome of Buenos Aires. Dit bijzondere en audiofiele project kwam tijdens de Coronaperiode tot stand en ondanks alle moeilijkheden is er geen enkele belemmering geweest om een topalbum te maken. Allereerst natuurlijk vanwege het geweldig spel van Batiashvili, maar ook de kwaliteit van de arrangementen is zeer hoog. Als we luisteren naar de vioolsolo Ich ruf zu dir, Herr Jesu Christ (BWV 639), dan ontstaat bij ons beiden opnieuw ontroering. Ook wanneer op de cd de stad Rome wordt bezocht, als we luisteren naar Love Theme van Andrea en Ennio Morricone (‘Cinema Paradiso’). Anne-Marie en ik denken helemaal niet meer aan de apparatuur, maar aan muziek. Als we Parijs bezoeken herhaalt zich dit. Het is geen toeval. De Cambridge-combinatie zet ook een goed opgenomen cd weergaloos mooi neer. We lopen tijdens de luistertest dan ook fors uit de tijd. We willen alsmaar meer horen, zo mooi. En opnieuw valt op: het natuurlijke geluidsbeeld.
Conclusie
Enkele dagen later zit ik deze luistertest nog eens te overdenken. De reacties van Anne-Marie laten mij maar niet los. Zo wil je het graag. Een hifi-installatie van hoge kwaliteit, die ongecompliceerd en toekomstvast is in gebruik, en in staat is om je in vervoering te brengen. En dan komt een nog grotere verrassing. Dit soort kwaliteit kost over het algemeen een klein vermogen. Deze set echter, bestaande uit de Edge NQ-voorversterker/netwerkspeler en twee stuks Edge M-monoblokken, kost bij elkaar nog geen 15.000 euro! Hoogwaardige streaming en gemakkelijke bediening, een zeer gedegen bouwkwaliteit én een fantastische, natuurgetrouwe geluidsweergave. Van alle hoogwaardige hifi-sets, die ik in de afgelopen maanden heb beluisterd, heeft deze met afstand de beste prijs-kwaliteitverhouding. Geef mij maar die Great British Sound!
Schrijver: Jan Willem Voogd
Prijzen
- Cambridge Edge NQ € 5.499,-
- Cambridge Edge M € 4.749,- (per stuk)
Dimex, www.dimex.nl
Poulissen, www.poulissen.nl
Cambridge Audio
www.cambridgeaudio.com
Reacties (0)