Het heeft lang geduurd, maar eindelijk heeft Sonos een nieuwe soundbar die de strijd aankan met de high-end toestellen van concurrenten zoals LG en Samsung. Deze Sonos Arc is een enorme inhaalbeweging ten opzichte van de oude Playbar, onder meer door Dolby Atmos naar je woonkamer te brengen.
Sonos Arc
De Arc is de nieuwste soundbar van Sonos, een topmodel dat naast de compacte en goedkopere Beam komt te staan. Het is een belangrijk apparaat, want het vervangt de zeer populaire Playbar die in 2013 werd geïntroduceerd. Dat is een eeuwigheid geleden en inmiddels is er heel wat veranderd op vlak van tv-kijken. Mensen kijken anno 2020 massaal naar streamingdiensten zoals Netflix en Disney+ én die diensten bieden een steeds betere beeld- en geluidskwaliteit. Andere merken hebben daarom veel sneller nieuwe soundbars uitgebracht die meer kunnen. Al moeten we ook eerlijk zijn: sommige rivalen zijn ook duidelijk bedacht om specifieke sterktes van Sonos te counteren. Denk maar aan de vele toestellen die je kunt uitbreiden met aparte draadloze speakers voor achteraan in de woonkamer.
De Sonos Arc zal vanaf 10 juni beschikbaar zijn voor 899 euro. Dat is geen klein bedrag, maar wel vergelijkbaar met wat concurrerende soundbars met gelijkaardige mogelijkheden kosten. Sommige rivalen kosten zelfs danig meer. Voor dat bedrag krijg je een grote soundbar met elf drivers en ondersteuning voor Dolby Atmos en volledige compatibiliteit met het Sonos-ecosysteem. Naar muziek luisteren is even belangrijk als je tv-geluid verbeteren bij dit toestel. En uiteraard kun je de Arc combineren met Sonos-speakers (ook die van Ikea) elders in huis. Net als de kleine Beam is het uitgerust met een microfoon waardoor je de Google Assistant rechtstreeks kunt aanspreken.
Sonos 101
In deze review bespreken we de Arc-soundbar. Door de populariteit van Sonos moeten we dit eigenlijk voor twee doelgroepen doen: 1) lezers die Sonos door en door kennen en benieuwd zijn naar wat er anders is en 2) personen die Sonos eigenlijk niet kennen en willen weten of die Arc nu een goed toestel is om te kopen. Voor die laatste groep duikt deze review misschien soms wel heel diep in bepaalde technische aspecten. Voor hen willen we alvast in deze paragraaf een aantal kernpunten van de Sonos-ervaring herhalen. Relatief kort, want we hebben in eerdere Sonos-reviews gemeenschappelijke zaken al dikwijls in de diepte behandeld. Ben je al helemaal mee met het Sonos-verhaal? Spring dan meteen naar de volgende tussentitel.
De Arc is de nieuwste toevoeging aan het Sonos-ecosysteem. Na vraag je je misschien af: “Wat betekent dat ‘ecosysteem’ juist?” Eigenlijk dat je bij Sonos altijd naar twee zaken moet kijken: het toestel zelf en het ruimere platform waarop een toestel draait. Sonos – meer dan de meeste andere audiobedrijven – heeft er voor gezorgd dat al zijn producten qua mogelijkheden quasi identiek zijn en dat je veel flexibiliteit krijgt. Wat je met de kleine Sonos One-speaker kunt, dat kan ook met de Arc of de Amp-versterker. Elk Sonos-toestel die je in huis haalt, verschijnt in de Sonos-app en bedien je van daar. Dat komt omdat alle Sonos-toestellen dezelfde software draaien.
Een groot pluspunt dat hieruit voortvloeit is dat de Sonos-app er niet opeens anders uitziet als je de Arc bedient ten opzichte van wanneer je muziek via een Sonos One-speaker wil afspelen, bijvoorbeeld. Alle streamingdiensten die je instelt in de app, werken meteen op alle Sonos-toestellen. Ook als je later nog eentje toevoegt.
Krijg je bezoek en wil je ad hoc speakers en de Arc-soundbar in de benedenkamers hetzelfde laten afspelen? Dan kan dat. Jij luistert naar een internetradiostation in de keuken, terwijl je partner onder de douche meezingt met een Spotify-playlist en je vrienden in de woonkamer het geluid van de voetbal op tv horen via de Arc? Dat gaat ook. Dat klinkt allemaal heel logisch, maar veel rivalen vonden het toch moeilijk om hetzelfde moeiteloze bedieningsgemak te bieden. Al noteren we wel steeds vaker dat de concurrentie hard gewerkt heeft om deze achterstand in te halen. Bluesound bijvoorbeeld, biedt een gebruikservaring die bijna even goed is als Sonos. Anderen, zoals Harman Kardon en LG, hebben gekozen om eigen apps los te laten en te werken met Google Chromecast-platform waarbij je muziek streamt vanuit de app van een muziekdienst. Daar valt wel iets voor te zeggen, maar een groot voordeel van Sonos is toch dat je iedereen in het gezin slechts één relatief eenvoudige, stabiele app moet uitleggen.
Toch heeft ook Sonos de deur geopend naar directe streaming vanuit de apps van muziekdiensten. Luister je via Spotify? Je kunt via de Sonos-app werken maar ook de Sonos-speakers rechtstreeks aansturen vanuit de Spotify-app. Hetzelfde gaat ook op voor Tidal, Google Play Music, Amazon Music en Idagio.
De nieuwe generatie Sonos-speakers zijn bovendien AirPlay 2-compatibel. Hierdoor kun je ze direct bedienen vanuit een iPhone, iPad of Apple-computer. Via AirPlay kun je alle audio doorsturen, dus ook in principe het geluid van een game-app bijvoorbeeld. AirPlay 2 heeft bovendien een eigen multiroom-functie. Hierdoor kun je Sonos-speakers toch multiroom-combineren met AirPlay 2-speakers van andere merken, iets dat velen denken onmogelijk is. Maar inderdaad, multiroom-schakelen via de Sonos-app kan enkel met Sonos-producten (of die van Ikea Symfonisk).
Dolby Atmos voor de massa
De belangrijkste eigenschap van de Arc is die weergave van Dolby Atmos-soundtracks. Bioscoopgangers kennen de naam van deze technologie misschien niet, maar hebben het wellicht wel al ervaren. Atmos poogt een 3D-geluidsbeeld te creëren door de klassieke surroundspeakers rondom je aan te vullen met speakers die veel hoger zijn geplaatst. Dat klinkt als een detail, maar de aanwezigheid van die hoogtekanalen verhoogt het realismegevoel aanzienlijk. Niet enkel bij geluidseffecten die expliciet boven de kijker plaatsvinden (zoals een helikopter die overvliegt), maar ook voor het verspreiden van subtiele geluidssignalen die aan onze brein iets vertellen over de omgeving waarin een filmscène gebeurt. Denk daarbij aan hoe de klank anders is in een kleine badkamer versus een groot kathedraal versus in de open buitenlucht.
In de bioscoop wordt Dolby Atmos afgespeeld door heel veel speakers, soms 64 stuks of meer. Dat heeft te maken met de immense grootte van zo’n ruimte, maar even goed omdat Atmos bij cinemafilms veel meer kanalen gebruikt om nog nauwkeuriger te zijn. Voor thuis is er een eenvoudigere versie van Dolby Atmos beschikbaar. Thuisbioscoopliefhebbers kiezen vaak voor 5.1.4, wat wil zeggen dat je vijf luidsprekers op oorhoogte hebt, één subwoofer en vier speakers die aan het plafond hangen (2 vooraan, 2 achteraan). Een soundbar als de Arc komt uiteraard niet met aparte speakers die je hoog aan de muur moet hangen. Berg je trapladder maar weer op! De Sonos-soundbar bevat wel speakers die naar het plafond wijzen; het idee is dat geluidseffecten van het platfond weerkaatsen en (ongeveer) klinken alsof ze afkomstig zijn van speakers die daar hangen. Deze aanpak kan heel effectief zijn, maar is wel enorm afhankelijk van de kamereigenschappen en waar je juist zit. Voor de echte thuisbioscoopfan die zijn neus ophaalt bij weerkaatsende speakers en soundbars nog dit: het is belangrijk om te realiseren dat een minder optimale surroundweergave voor veel mensen al een overtuigende ervaring kan zijn.
Dolby Atmos is trouwens niet de enige 3D-surroundtechnologie. Je hebt nog DTS:X, Auro-3D en MPEG-H (Sony noemt dit ook 360° Audio). In de praktijk zie je die alternatieven nauwelijks gebruikt worden. Streamingdiensten (Netflix, Disney+, Amazon Video en anderen), de meeste Ultra HD Blu-ray-releases en een aantal games (zij het nog altijd een beperkt aantal) kiezen voor Dolby Atmos.
Heel ander design
Niet alleen onder de motorkap is de Arc helemaal nieuw. Het design is ook helemaal fris en modern, aanleunend bij de designtaal van de nieuwste Sonos Five en de Beam. De 114-cm brede soundbar past perfect bij een 55-inch televisie, maar kan zeker ook bij iets kleinere of grotere schermdiameters. De Arc bestaat grotendeels uit een hoogwaardige kunststof die op afstand op metaal lijkt, en bezit een gebogen buisvormige behuizing die er voor zorgt dat het een zachtere aanwezigheid is op een tv-meubel. Het is best elegant en luxe, op een industriële manier. Als je een logo-hater bent, dan is het wel spijtig dat Sonos koos om zijn merknaam zo prominent in de kijker te zetten. Het is nu ook niet zo erg, maar persoonlijk hebben we graag producten die qua branding wat subtieler zijn.
Ook als je naderbij komt blijft de Arc indrukwekkend. Waar de heersende trend bij veel premium-audioproducten het gebruik van hoogwaardige Scandi-textielen – ook mooi – kiest Sonos voor een bijna volledige metalen behuizing met extreem veel perforaties. Onze dedication to duty is groot, maar ze tellen was toch een brug te ver. De gaatjes lopen door van de voet tot bijna aan de achterkant, en maken dat je de vele drivers of luidsprekers in de Arc niet ziet maar dat ze wel goed geluid kunnen verspreiden. Aan de achterkant zijn er nog wat openingen en een voet zorgt dat de ronde Arc toch zeer solide op je meubel staat. Wil je hem ophangen? Dat kan, zelfs op een manier die een heel naadloze ophanging mogelijk maakt. Bij de Playbar kon je nog kiezen om de soundbar boven het scherm te hangen, maar dat is met de Arc niet langer mogelijk.
Over de Playbar gesproken: qua design is het contrast tussen de Arc en de oude Sonos-soundbar immens. Op vlak van elegantie en strakheid scoort de nieuweling veel hoger. Of misschien is het gewoon dat de Arc beter past bij de huidige designtrends en de Playbar wat minder modieus overkomt.
Je kunt trouwens de Arc in het zwart of het wit krijgen. Die laatste versie hadden wij op bezoek. We vragen ons af waarom niet meer fabrikanten een witte editie van hun soundbars uitbrengen, want als je de witte Arc dicht bij of op de muur plaatst krijg je iets heel subtiel.
eARC op de Arc
Wat nu volgt kan verwarrend zijn – niet in het minst omdat Sonos deze soundbar de Arc noemt en we hebben over de ARC- en eARC-verbinding. Want inderdaad, net als de Beam bezit de Sonos Arc een HDMI-aansluiting. Dit maakt de aansluiting met een televisie heel eenvoudig. Meer zelfs, Sonos maakt de soundbar meteen futureproof door die HDMI-poort te voorzien van eARC-compatibiliteit. Wat betekent dat? eARC is de opvolger van HDMI-ARC, de technologie die geluid over de HDMI-kabel naar een audiotoestel stuurt. Ogenschijnlijk doen ARC en eARC het ongeveer hetzelfde – namelijk, het geluid van je tv naar de soundbar brengen – maar technisch zit eARC helemaal anders in elkaar. Er zit zelfs een heel andere filosofie achter, waarbij de tv de hub wordt waarop alle bronnen zijn aangesloten en alle geluid (dus ook van die brontoestellen) in de hoogste kwaliteit via het tv-toestel naar de soundbar wordt gebracht. Over eARC kan dus ook ongecompromieerde surroundgeluid worden vervoerd, zoals de Dolby Atmos-variant die gebruik wordt bij een Ultra HD Blu-ray-film. Dat kon niet met een ARC-verbinding omdat de bandbreedte voor audio te beperkt was. Niet getreurd echter als je een tv van 2019 of eerder bezit, want de Arc is eveneens HDMI-ARC-compatibel. Wat er ook technisch anders mag zijn bij HDMI-ARC en eARC, de Arc werkt gewoon met oudere en nieuwe tv’s.
Een ander gevolg van die eARC-filosofie is dat de Sonos Arc uitsluitend over één HMDI-poort beschikt (en een optische ingang). Een console of een tv-decoder op de soundbar aansluiten kan dus niet, alle toestellen koppel je aan de televisie. Zolang je tv genoeg ingangen bezit is dat niet zo erg, al zijn er scenario’s waarbij het handig is als je alle HDMI-kabels naar je soundbar kunt leiden zodat er maar één naar je tv gaat. Bij het ophangen van je tv is dat bijvoorbeeld wel fijn. Tegelijkertijd is Sonos een bedrijf dat heel goed kijkt naar trends – en dan blijkt dat het consumeren van video steeds vaker gebeurt via streamingdiensten als Netflix die via een app op de tv zelf aanwezig zijn. Of anders gezegd: er hangen steeds minder videobronnen aan een televisietoestel – dus moeten we misschien het gebrek aan HDMI-ingangen ook niet te zwaar aanrekenen.
eARC: futureproof, niet cruciaal
De Netflix-trend betekent dat de waarde van eARC relatief is. Een HDMI-ARC-verbinding volstaat immers voor het doorsturen van surroundgeluid afkomstig van streamingdiensten, zelfs als het gaat om Dolby Atmos. Netflix en co gebruiken immers Dolby Atmos ingebed op Dolby Digital Plus, wat minder bandbreedte inneemt dan de Atmos ingebed op Dolby TrueHD (zoals je vindt bij Ultra HD Blu-ray-spelers). Gaat dat veranderen? Gegeven dat je in een soundbarscenario qua kwaliteit relatief weinig haalt uit de stap van DD+ naar TrueHD en dat die stap veel meer internetbandbreedte zou verbruiken, denken we niet dat streamingdiensten dit snel gaan doen. Mocht u nog geen hoofdpijn hebben, wijzen we er graag op dat Netflix, Amazon en andere streamingdiensten bij bepaalde reeksen en films Dolby Atmos-soundtracks bieden. De recente ‘Space Force’, ‘Altered Carbon’ en ‘Roma’ bijvoorbeeld. Maar niet altijd en niet op elk toestel. Voor de doorsnee consument is het een soep. Netflix op onze LG C9 in de woonkamer en de Sony KD-A9F in de testruimte bieden pakweg ‘Space Force’ wel met Atmos aan. Maar bij de vier jaar oude Samsung-tv die normaal ook voor tests gebruikt wordt, krijg je gewoon DD 5.1. Denk je nu: “Aha, ik sluit een toestel als een nVidia Shield op de tv aan en stuur zo Atmos via de televisie naar de Arc”? Helaas, bij oudere televisies zal de audiostream van de Shield omgezet worden naar PCM stereo vooraleer naar de soundbar te vertrekken. Voor de consument is dit een verwarrende situatie – maar het ligt eigenlijk aan de tv-bouwers (die ARC soms eigenwijs implementeerden) en treft ook andere soundbars. eARC is in die zin een poging om de verwarring uit het verleden recht te trekken.
Bovenstaande discussie is zeker relevant als je het over de Arc hebt. Een ding die Sonos had kunnen doen was een upmixing-codec te voorzien om stereo of ‘gewone’ 5.1 surround uit te breiden naar hoogtekanalen. Maar dat wou het bedrijf niet doen. Dezelfde Netflix-reeks op een Samsung-tv met de Arc zal dus potentieel anders klinken dan als je het bekijkt via een Sony met een Arc. Hierdoor klinken films met Atmos op de Arc net iets spectaculairder dan als ze een gewone 5.1-spoor bezitten.
Een beetje nuance: cijfers wijzen uit dat heel weinig mensen nog investeren in een Ultra HD Blu-ray-speler en UHD-BR-films. Is het dan relevant dat je via eARC ongecomprimeerde Dolby Atmos-soundtracks kun doorsturen? Wellicht niet zo, maar er is wel een grote onbekende: wat zullen de next-gen consoles bieden? Wij vermoeden dat de volgende Xbox net als de huidige Microsoft-console op Dolby Atmos zal inzetten, maar het ziet er naar uit dat Sony met de PlayStation 5 gaat kiezen voor MPEG-H – een 3D-codec die in Azië bij tv-zenders een bescheiden opmars kent. De Arc ondersteunt enkel Dolby-codecs, dus tenzij ze een update uitbrengen ga je mogelijk enkel stereo of 5.1 beleven met die nieuwe PlayStation. Toegeven, dit is wel wat speculatie van onze kant.
Nieuwe hardware én nieuwe app
De Arc is ook het eerste Sonos-product dat vanaf dag één op het nieuwe Sonos-softwareplatform zal draaien. Voor deze test kregen we daarom toegang tot een bètaprogramma om alvast de software en de bijhorende nieuwe S2-app te testen. Omdat wij met test-software aan de slag gingen, kan het zijn dat bij de introductie voor consumenten er nog hier en daar kleine dingen veranderen. We zullen proberen deze review up-to-date te houden als er iets significant wordt aangepast in de Sonos-software.
Als je even online rondkijkt zal je vlug merken dat wij niet de enigen zijn die met de nieuwe S2-software mochten spelen. In de aanloop tot de introductie van de Arc kreeg een groot deel van de media onder embargo toegang tot de soundbar en de software, wat meteen verklaart waarom er heel veel reviews tegelijkertijd verschijnen.
Wanneer de app verschijnt op 8 juni, krijg je een tweedeling in het Sonos-universum: nieuwe producten zoals de Arc zullen de S2-app gebruiken, oudere blijven te bedienen met de bestaande Sonos-app. Je zal dus niet de Arc en pakweg een oude Sonos Play:5 (Gen 1)-speaker samen kunnen combineren in één zone. Je gaat ze zelfs niet in dezelfde app kunnen bedienen. Of dit een probleem is, hangt af van welke Sonos-producten je in huis hebt en hoe je ze meestal gebruikt. Als je bijvoorbeeld een oud speakermodel in de badkamer hebt die je nooit samenvoegt met een andere Sonos-speaker, dan maakt het niet veel uit of je nu voor die badkamerluidspreker een andere app moet gebruiken. Maar in andere situaties kan het wel een probleem zijn.
De bèta van de nieuwe app oogt slechts minimaal anders dan de (recentste versie van) klassieke Sonos-app. Sommige van de nieuwe beloofde features van de S2-app hebben we niet echt kunnen onderzoeken; de Arc hebben we immers getest met bètasoftware en die mochten we niet aanbrengen op de oudere Sonos-toestellen die we al in huis hadden. Dat maakte onder andere het bekijken van multiroom-functies onmogelijk. Maar niet getreurd, want heel binnenkort verschijnt er hier wel een aparte bespreking van de nieuwe app. We hebben ook een aparte test ingepland van de Arc in combinatie met de (vernieuwde) Sonos Sub en twee Sonos One-speakers. Die publiceren we over een week of twee.
Een nieuwigheid in de app waar we zeker naar uitkijken: de mogelijkheid om permanente groepen te maken. Wie een ruimte heeft waar meerdere Sonos-speakers staan, zoals een grote keuken/eetkamer, zal het op prijs stellen dat je de speakers nu in een permanente groep kunt plaatsen. Hopelijk met een vast volumeverschil tussen de speakers, zodat je niet continu moet knoeien met meerdere volumeregelaars.
Voor film en tv
In de Arc steken in totaal elf drivers of luidsprekers, waarvan acht elliptische racetrack-drivers (die voor middentonen en een deel van het laag zorgen) en drie tweeters die softwarematig worden aangestuurd om gericht geluid uit te stralen (een zogenaamde phase array). Omdat Sonos streeft naar een surroundweergave zijn die drivers overal op de soundbar verspreid. Vier woofers zijn vooraan geplaatst, waarbij gek genoeg er in het midden twee midrange-drivers naast elkaar zijn gezet met links ervan één tweeter. De twee andere tweeters zijn aan de uitersten van de voorkant van de soundbar te vinden, ingebed in waveguides die het geluid schuin wegstralen van het scherm. Daarnaast is elke zijkant ook een woofer. Twee drivers bovenaan de soundbar ronden de configuratie af. Zij sturen het Dolby Atmos-geluid van de hoogtekanalen uit.
Eén praktisch overweging alvast: de Arc zet je best vrij op een tv-meubel of onder je tv aan de muur. Het is belangrijker dat de speakers aan de boven- en zijkanten van de soundbar hun werk kunnen doen en niet belemmerd worden. Stopt de Arc dus niet in een kast of diep onder een tv; het zal werken, maar minder effectief.
De kamer waarin je naar muziek luistert of tv bekijkt heeft altijd een invloed op het klankkarakter. Hierdoor kan een speaker in de winkel of bij vrienden echt anders klinken dan bij jou thuis. Een oplossing voor dit probleem is een akoestische meting maken van de ruimte en op basis van die data de soundbar te tunen zodat het in jouw woonkamer klinkt zoals in de testruimte van de fabrikant. Dat klinkt ingewikkeld (en technisch is dat het ook), maar met de Trueplay-functie bij de Sonos Arc is het makkelijk te doen. Je moet enkel met een iPhone of iPad twee kleine metingen doen. Dat houdt in dat je in je zetel een kleine minuut testtonen afspeelt en dan nog eens een minuut terwijl je rondloopt door de kamer. Daarna kun je kiezen tussen het aangepaste Trueplay-weergave en het originele geluid van de Arc. Die keuze kun je ook altijd weer aanpassen.
Voor onze test hebben we de Sonos Arc aangelosten op de Sony KD-A9F die we momenteel in de testruimte hebben hangen. Een groot voordeel daarbij: dit toestel heeft eARC én de Netflix-app is Dolby Atmos-compatibel. Wil je weten of jouw toestel ook Dolby Atmos biedt via Netlfix of andere diensten? Dan verwijzen we graag naar dit achtergrondartikel over Dolby Atmos op tv’s.
We gebruiken ook de TruePlay-tuning in onze testruimte van circa 25 m2. Tijdens het testen checken we ook altijd in welke kwaliteit het audiosignaal aan de Arc wordt aangeleverd, wat via ‘Over mijn systeem’ in de instellingen van de Sonos-app kan. Wij hadden het natuurlijk comfortabeler gevonden als een Atmos-signaal expliciet werd aangeduid in het Now Playing-scherm. Misschien komt dat nog; we menen te herinneren dat dit beloofd werd in een technische sessie van Sonos die we enkele weken geleden bijwoonden.
‘6 Underground’ op Netflix is de nieuwste Micheal Bay-productie. We gaan niet beweren dat dit een goede film is – dat zou mogelijk een misdaad tegen de menselijkheid zijn – maar als je een Dolby Atmos-fëst van explosies en gierende banden wil meemaken is het prima geschikt. Je moet slechts drie minuten wachten vooraleer je samen met Ryan Reynolds verwikkeld raakt in een helse achtervolging door de straten van Firenze. Het is Bay, dus qua bassen wordt de Arc meteen zwaar op de proef gesteld. Hij houdt namelijk van het toevoegen van een laag wollig gerommel aan de soundtrack om geluidseffecten heftiger te maken. De Arc laat zich niet onbetuigd. We gebruiken geen Sub voor deze test, maar toch lijkt er een subwoofer present te zijn. Een beetje té present zelfs, zeker bij deze film. Al durven we dat op de voorkeuren van Bay te steken. Hoewel, toen we vooraf de Atmos-demo’s van Dolby doorliepen (via een Oppo BDP-203) vonden we het gedonder in de verte bij ‘Amaze’ ook wel te kamerschuddend. Volgens ons heeft Trueplay een kamermode niet aangepakt. Iets om verder te onderzoeken in de review met de Arc met extra speakers.
In de hectische Bay-actiefilm zijn er heel af en toe momenten waarop je kunt meemaken hoe Atmos dat ruimtelijk gevoel uitstekend kan overbrengen, bijvoorbeeld bij een korte lichtshot van de straten van de Italiaanse kunststad, met kerkklokken in de achtergrond en ver weg het doppler-effect van een sportwagen. De politiehelicopter die een paar minuten later opduikt, weet de Arc prima hoog te positioneren, zoals het moet. Ook via de ‘Audiosphere’-demo van Dolby ontdekken we dat de Arc geluidseffecten relatief goed positioneert. Het getingel uit de hoogtekanalen zit inderdaad boven onze televisie, terwijl bij ‘Horizon’ de ruimteschepen rechts en links ons voorbijsteken. Dit laatste klinkt zelfs zeer goed, gegeven dat er geen aparte speakers achteraan staan. Ook knap gedaan: de stem van het roepende kind bij ‘Shattered’ lijkt inderdaad van ver weg en ergens buiten te komen. Wel zijn er hier en daar klanken (zoals het brekend glas en de regendruppels) die net iets te kunstmatig klinken. Het eindrapport qua positionering – en dat bepaalt het realismegevoel – is in elk geval positief voor de Arc.
Bij het testen grijpen we ook dikwijls naar de beginscène van ‘Gravity’ (de zeldzame Diamond Luxe Edition met Dolby Atmos-soundtrack). Regisseur Alfonso Cuarón en sounddesigner Glenn Freemantle doen ongelooflijk knappe dingen qua geluid in deze ruimtefilm. Subtiele zaken, zoals de stemmen van de astronauten die door de kamer bewegen omdat ze zweven door de ruimte en de paniekerige stem van Sandra Bullock die achteraan in de kamer afspeelt zodat je in haar schoenen lijkt te staan, zorgen voor enorm veel betrokkenheid. Dat is ook bij de Arc het geval, al lopen we wel tegen de limieten van een soundbar aan. Echt omhullen kan de Arc (maar ook andere soundbars) niet. De stem van Bullock als ze hulpeloos door de ruimte zweeft en je door haar ogen kijkt hoor je dus niet echt achter je, maar eerder ver weg vooraan. Dat maakt de transitie naar als je de astronaute weer ziet minder sterk. We zijn benieuwd hoe goed dat zal zijn als we de Arc uitbreiden met extra speakers.
Omdat Sonos kiest om nooit geluid op te waarderen, presteert het wel anders als je naar gewone tv-uitzendingen kijkt of films die komen met een DTS-soundtrack. Het geweldige, exuberante ‘The Grand Budapest Hotel’ van Wes Anderson bijvoorbeeld, is verschenen met een DTS HD MA 5.1-soundtrack, wat bij de Arc herleid wordt tot een stereosoundtrack. Dat weet de Arc nog altijd wel mooi te presenteren, ook met alle kleine speelse effecten en dartele muziek intact, maar het is toch niet hetzelfde. We vroegen Sonos waarom ze gebruikers geen optie gaven om stereo of 5.1 te upmixen naar Atmos, hun respons was dat dergelijke upmixing-technologieën soms wel maar soms niet goed klonken. Omdat het resultaat volgens Sonos wisselvallig is, doen ze het liever niet. Het moet ook opgemerkt worden dat de Arc de luidsprekers die niet nodig zijn in bepaalde omstandigheden inzet om als bijkomende woofers te functioneren. Dat is wel heel slim.
Muziek
Qua tv-geluid presteert de Arc echt heel sterk met Dolby Atmos-soundtracks. Maar wie een Sonos koopt, doet dat wellicht ook omdat ze naar muziek willen luisteren. Dat is helemaal niet moeilijk om te doen. Via de Sonos S2-app kun je streamingdiensten gebruiken of je eigen muziekbestanden afspelen. Nieuw is dat je nu zelfs eigen hi-resbestanden kan beluisteren, al werkte dat niet helemaal zoals verwacht tijdens het testen. Dat kan mogelijk te maken hebben met de bètastatus van de software; als de finale software verschijnt, zullen we dit artikel updaten.
De meeste muziek verschijnt in stereo, maar recent werd het net iets makkelijker om ook liedjes te beluisteren die gemixt zijn in Dolby Atmos. Dat kan via de streamingdienst Tidal en via bepaalde televisies en audiotoestellen. Onze Sony met Android TV en Tidal-app bleek een van de gelukkigen te zijn, zodat we konden grasduinen in een verrassend groot Atmos-bibliotheek. Uiteraard zit hier veel materiaal bij dat pas achteraf naar Atmos werd gemixt, wat soms wel, soms niet een geslaagd resultaat opleverde. Maar je vindt op Tidal ook bijvoorbeeld de Atmos-release van ‘Automatic for the People’ van REM, een zeer geslaagde remaster die voor kort enkel via een dure luxe-uitgave op Blu-ray beschikbaar was. De Arc maakt er iets heel mooi van, onder meer door het klassieke orkest bij het refrein van ‘Drive’ heel groots en meer naar achter te plaatsen, terwijl Michael Stipes’ stem met veel meer echo door een grote ruimte weerklinkt dan bij de gewone stereoversie.
Natuurlijk is de meeste muziek gewoon in stereo te beluisteren. Hoe doet de Arc het daar? Zeer goed voor een soundbar, zeker bij moderne urban genres. Bij ‘Shangri-La’ van EOB (een soloproject van Radiohead-gitarist Edward John O’Brien) staan we te kijken van hoe goed de stereoscheiding wel is. Normaal doen soundbars het op dit vlak minder goed, waardoor een deel van het luisterplezier verdwijnt. De Arc presteert al veel beter, ook vergeleken met de oude Playbar die we ook in de testruimte hebben liggen. Daft Punks ‘Motherboard’ en ‘Contact’ klinkt ook heel strak en meeslepend. Waar de Arc tegen zijn limieten aanloopt is bij muziekwerken die vertrouwen op een grote stage en dynamiek, zoals een symfonische opvoering van Prokofiev’s ‘Dance of the Knights’ (in een uitvoering met Lisa Batiashvili). De zware percussie dreunt wel door de kamer, maar het fijne, gelaagde van de viool missen we wat. Maar dat gaat je bij werken zoals deze nooit helemaal goed krijgen met een soundbar, vermoeden we.
Conclusie
De Arc is een echte tour de force. De soundbar presteert sterk als je hem voedt met Dolby Atmos-content en profiteert mee van alle troeven van het Sonos-universum. Denk dan aan de brede ondersteuning van streamingdiensten, het gebruiksgemak en de multiroom-functie. De prijs is voor het segment zelfs vrij competitief, al groeit het prijskaartje fors aan als je de Arc wil uitbreiden met een Sub en twee Sonos-speakers. We voegen er meteen bij dat we denken dat je vanwege de slimme speakeropstelling minder gauw die Sub nodig gaat hebben – al zullen we hier in een follow-up review van een uitgebreide Arc-opstelling in de diepte op ingaan.
Al bij al is de Arc een zeer geslaagde soundbar die veel biedt en zeer competitief is. Al kunnen we wel minpunten bedenken. Er is vooralsnog geen manier om de achterste Atmos-hoogtekanalen weer te geven, iets dat bijvoorbeeld Samsungs HW-Q950T (of de HW-Q90R) wel kan. Sonos kiest zoals altijd voor een Apple-iaans eenvoudig van bediening, wat voor vele mensen net goed is. Maar we zouden toch graag iets meer controle hebben, bijvoorbeeld over het volumeniveau van de bovenste speakers. Een optie om 5.1 te upmixen naar een virtuele Atmos-ervaring was eveneens een mooi extraatje geweest.
Toch denken we dat de Arc alles in huis heeft om een van de populairste soundbars ter wereld te worden. Het is niet enkel een goede keuze voor wie al in de Sonos-universum vertoeft, maar is ook een competitief geprijsde soundbar die ten opzichte van veel rivalen uitstekend presteert en over unieke pluspunten beschikt.
Reacties (23)