Review: Xiaomi Aqara smarthome-producten met ZigBee en HomeKit

Wat is Xiaomi Aqara?

Wellicht ken je het Chinese merk Xiaomi wel. Bekend van onder andere de smartphones met een goede prijs-kwaliteitsverhouding. Onder de naam Aqara heeft het Chinese merk echter ook volop keuze in smarthome-oplossingen die ook steeds beter in de Benelux verkrijgbaar zijn. Het grote voordeel van Aqara? Deze producten werken met Apple HomeKit, zodat je deze smarthome-producten ook met de Woning-app op je iPhone of iPad kunt bedienen. Daarnaast Xiaomi staat bekend om de goede prijs-kwaliteitsverhouding en dat zien we zeker terug bij de verschillende Aqara-producten. Het zijn goedkope producten die qua uiterlijk en gebruik simpel gehouden zijn maar wel over ZigBee-communicatie beschikken, vele functies bieden én compatibel zijn met Apple HomeKit. Je kunt de producten bedienen via de Apple Woning-app maar ook middels de Aqara Home-app. Daarnaast kun je ze dankzij de ZigBee-ondersteuning ook gebruiken met een aantal smarthomehubs, waaronder de Homey.

In deze review gaan we niet dieper in op de gedachten achter Aqara. Wil je meer weten wat het idee achter Aqara is, voor wie de producten vooral interessant zijn en hoe het assortiment er precies uitziet, dan verwijzen we je graag naar ons achtergrondartikel over wat Xiaomi Aqara precies is.

Deze producten testen we

Voor deze review nemen we een groot aantal van de Aqara-producten die Xiaomi in het assortiment heeft mee;

• Aqara hub: hier koppel je alle sensoren en actoren aan (50 euro).
• Aqara temperatuursensor: deze meet temperatuur, luchtvochtigheid en luchtdruk (16,50 euro).
• Aqara bewegingssensor: deze is vooral voor bewegingen maar meet ook de helderheid in de ruimte (16,50 euro).
• Aqara vibratiesensor: deze registreert tilt-bewegingen, vallen en vibraties (16,50 euro).
• Aqara waterlekkagesensor: deze sensor maakt een melding zodra hij in contact komt met water (17,50 euro).
• Aqara deursensor: een sensor die een melding maakt bij een geopend of gesloten contact (14,95 euro).
• Aqara stekker: een slimme stekker met aan- of uitfunctie (24,95 euro).
• Aqara E27 lamp: een slimme lamp die je qua wittint en helderheid kunt aanpassen (17,50 euro).

Belangrijk om te vermelden is dat het kopen van losse sensoren duurder is dan het kopen van een startpakket. Voor 70 euro krijg je immers een compleet pakket aan sensoren, inclusief hub. Het is dus één van de goedkoopste proposities die je momenteel in de markt vindt. Overigens kun je al deze producten ook nog via Chinese webwinkels aanschaffen voor vele euro’s minder, maar houd er dan wel rekening mee dat de levertijd lang is en terugsturen vaak geen optie is.

De producten voor deze review zijn beschikbaar gesteld door Xaomiproducts.nl, waardoor dank. Zij hebben het grootste assortiment met producten van Xiaomi in de Benelux, en bovendien kun je er alle Aqara-producten kopen.

Nadat we deze review geschreven hebben is er een grote update voor de Aqara-app uitgebracht. Op sommige punten is de review hierop aangepast. Een aantal screenshots komt nog uit de oude app.

Design en montage

De Aqara line-up bestaat uit producten die niet van de meest hoogwaardige materialen gemaakt zijn, maar dat zie je natuurlijk ook terug in de prijs. Bovendien is het totaal geen probleem aangezien alle sensoren en actoren een prima bouwkwaliteit hebben. Xiaomi heeft het vooral simpel, compact en strak gehouden. De sensoren zijn simpel vormgegeven blokjes of rondjes die je onopvallend in een ruimte kunt plaatsen of hangen. Zelfs de bewegingssensor is zeer compact waardoor hij niet snel zal opvallen.

De hub is wat groter maar deze kun je in een kast plaatsen. Het enige product dat wat groter is dan gewenst is de slimme stekker. Deze is nogal fors qua formaat. In een enkel stopcontact is dat geen probleem, maar in een stekkerblok verlies je direct twee extra stopcontacten. Datzelfde geldt ook voor de hub, die met een vaste stekker komt en dus in een stekkerblok veel plek inneemt. Xiaomi heeft er ook een led-ring ingebouwd waardoor je de hub bijvoorbeeld als nachtlampje in een ruimte kunt gebruiken.

Dat gezegd hebbende zijn het allemaal prima ogende producten, zonder veel toeters en bellen. Ook worden ze allemaal geleverd met een korte gebruiksaanwijzing en twee (handig) plakstrips. Je kunt dus een keer van plek verwisselen en een nieuwe plakstrip gebruiken. Schroeven en plugs zijn niet aanwezig; Xiaomi zet in op flexibiliteit en de sensoren kunnen met plakstrip stevig genoeg bevestigd worden.

Let wel dat je voor definitieve plaatsing test of de sensoren voldoende signaal hebben richting de hub én werken zoals ze moeten werken. Zo is het bijvoorbeeld bij de bewegingssensor niet handig deze richting een raam te wijzen en moeten de deursensor en bijbehorende magneet zo kort mogelijk op elkaar zitten wanneer de deur gesloten is.

Installatie

Als je het Aqara-ecosysteem gebruikt met de Aqara-app of de producten in combinatie met Apple HomeKit en/of Google Assistant wilt gebruiken dan is de hub een vereiste. Alle producten communiceren middels ZigBee met de hub, en de hub staan dan weer in contact met Apple HomeKit of Google Home. Hoe je de hub installeert is echter ook afhankelijk van het mobiele apparaat dat je gebruikt. Heb je een Android-apparaat, dan kun je de hub direct via de Aqara-app installeren. Gebruik je een iOS-apparaat dan heb je ook de Aqara-app nodig maar wordt de installatie voltooid middels Apple HomeKit. Of je HomeKit nu gebruikt of niet, je installeert de hub via het platform van Apple. Dit is een wat omslachtige manier van installeren, zeker als je HomeKit niet (actief) gebruikt. We hadden liever ook een optie voor iOS-gebruikers gezien om Aqara zonder tussenkomst van HomeKit te installeren. Overigens kun je – om het nog lastiger te maken – ook de Mi Home-app gebruiken, maar daar gaan we hier niet dieper op in.

Wij hebben de Aqara-hub met een iOS-toestel geïnstalleerd en dus meteen ook de koppeling met HomeKit gelegd ondanks dat we dat platform niet actief gebruiken. De sensoren en actoren van Aqara verschijnen door die koppeling direct in de Apple HomeKit (Apple Woning) omgeving, maar let wel dat de hub als lamp én als alarmsysteem toegevoegd wordt. Dit werkt nogal verwarrend maar je kunt de led-ring van de hub als lamp gebruiken en de aan de hub gekoppelde sensoren als alarmsysteem inzetten, waarover later meer.

Voordat je met de installatie begint moet je eerst een account aanmaken in de Aqara-app, waarna je (op een iOS-apparaat) door de stappen geloodst wordt om HomeKit te koppelen en je huis aan te maken of aan te passen. Hiervoor voeg je een naam, locatie en gezinsleden toe. Opvallend is dat de locatie een stad moet zijn, maar lang niet alle Nederlandse steden staan in de lijst. De hub toevoegen is een kwestie van de hub in de lijst selecteren en een paar stappen volgen. Let wel dat alles in het engels is en dat de hub alleen met een 2.4GHz netwerk kan verbinden. Ook voor de sensoren geldt; selecteer de sensor uit de lijst en volg een paar stappen. De installatie is kinderlijk eenvoudig en binnen enkele minuten hebben we alle sensoren en actoren toegevoegd. Nog één belangrijke beperking; de hub kan met maximaal 32 apparaten gekoppeld worden.

Per sensor of actor heb je een beperkt aantal instellingen. Zo kun je de naam aanpassen, de ruimte waarin de sensor of actor staat aanpassen en de weergave op de homepage van de app personaliseren. Ook zie je bij elk apparaat aan welke scenario’s of scene deze gekoppeld is en kun je logs terugkijken. Dit is erg handig aangezien je precies kunt zien wanneer er wat gebeurd of geregistreerd is. Ook handig is de ‘accessory replacement’ optie. Hiermee kun je eenvoudig en snel een sensor of actor vervangen, zonder scenario’s, instellingen of scenes te hoeven aanpassen. Nog een handige functie is het ZigBee-bereik waarmee je precies kunt zien of het apparaat goed kan presteren binnen je ZigBee-netwerk.

Gebruik

Wij gebruiken in deze review de Aqara-app die gelukkig sinds lancering vorig jaar al een aantal belangrijke updates gehad heeft. Dit heeft ervoor gezorgd dat het overzicht en de mogelijkheden flink verbeterd zijn. Het homescherm van de app is de plek waar je al je apparaten terugziet, en waar je ze zelf per ruimte kunt laten tonen of met shortcuts kunt ordenen. Shortcuts zijn eigelijk knoppen waarmee je actoren direct kunt bedienen. De apparaten worden met kaartjes weergegeven, voorzien van waarden (bijv. temperatuur of helderheid), een duidelijk icon, de naam, de ruimte en wanneer van toepassing een schuifje om het apparaat aan of uit te zetten.

De homepage geeft je een handig en goed overzicht van al je devices, met meteen alle belangrijke informatie die je wilt weten. Klik je op een specifieke sensor dan kun je handige grafieken kijken, bijvoorbeeld over het temperatuurverloop of het aantal geregistreerde bewegingen. De grafiek kun je naar eigen wens aanpassen op datum, op dag of per week. Bij de actoren kom je in een bedieningsscherm waar je bij de lamp de wittint en helderheid kunt aanpassen en bij de stekker het apparaat aan of uit kan zetten. Overigens toont de stekker ook het realtime energieverbruik en het verbruik tot nu toe.

Onderin het homescherm zijn nog vier tabs te vinden. De eerste tab is ‘accessoires’ genaamd en geeft toegang tot een overzicht van alle accessoires/sensoren/actoren en hun instellingen. De tweede tab is ‘automation’ en maakt het mogelijk middels ‘als dit, dan dat’ scenario’s aan te maken. De derde tab is ‘scene’ waarmee scenes aangemaakt kunnen worden. Scenes kunnen met één klik of als actie uitgevoerd worden, en het werkt alleen met automations (scenario’s) en actoren. Zo kun je hier een scene maken waarbij lampen in een bepaalde ruimte een specifieke helderheid en kleur meekrijgen. Deze scene kun je dan direct met een klik opstarten of met een scenario laten uitvoeren. Tot slot is er de ‘profile’ tab waar je de firmware updaten, HomeKit accessoires kunt toevoegen, ondersteuning voor functies van derden (Sonos spraakbediening) kunt vinden, Home Management (naam, kamers, etc.) kunt aanpassen, logs kunt bekijken en algemene instellingen kunt aanpassen.

Een (HomeKit) alarm

Er is nog één andere belangrijke functie en dat is de alarmknop links bovenin, ‘Safeguard’ genaamd. Hiermee kom je in het alarmscherm waar je drie soorten alarmen zelf kunt configureren; Home Alert, Away Alert en Night Alert. Ook kun je een alarm met eigen naam aanmaken. Al deze alarmen werken middels het ‘Als dit, dan dat’ principe, met een trigger device (iets dat de actie veroorzaakt) en een actie-device (het apparaat dat erop reageert). Je kunt dus voor het Night alarm bijvoorbeeld zelf instellen dat wanneer de bewegingsmelder afgaat, de lamp aangaat en je een push-melding krijgt. Je kunt ook de hub inzetten en deze rood laten knipperen en een geluid naar keuze laten afspelen. Daarnaast kun je schema’s aanmaken voor wanneer het alarm op specifieke momenten actief moet zijn of wanneer een specifieke sensor precies wel of niet actief mag zijn.

Een actief alarm zorgt bij triggering ook voor een duidelijke alarmmelding op je smartphone. Mocht je HomeKit gebruiken dan kun je het alarm via de Woning-app activeren, maar het instellen van het alarm moet nog altijd via de Aqara-app. Wel zie je de sensoren en hun status los in de Woning-app. Het is dus één van de goedkoopste opties om een alarm te bouwen binnen Apple HomeKit, maar het is vrij basic.

Zo is er geen mogelijkheid een keypad toe te voegen om een alarm te (de)activeren, kun je de gevoeligheid van verschillende sensoren niet aanpassen en is er geen professionele monitoring of integratie van alarmdiensten mogelijk. Ook is hier en daar de vertaling van Chinees (gok ik) naar engels wat mager. Wel is het sinds de laatste update van de Aqara-app (juli 2020) mogelijk om een vertragingstijd in te stellen. Hierdoor heb je bijvoorbeeld 30 seconden bij binnenkomst om het alarm uit te schakelen. Het alarm is een leuke en handige feature maar voor een echt alarm toch nog te basic. Tot slot is het voor HomeKit-gebruikers ook belangrijk om te weten dat een andere, non-Aqara sensor in HomeKit geen onderdeel kan uitmaken van het alarm. Je kunt alleen de Aqara-producten gebruiken om het alarm binnen HomeKit te activeren.

Scenario’s en scenes maken

Als je HomeKit gebruikt dan kun je natuurlijk scenario’s via de Woning-app aanmaken, inclusief de sensoren en actoren van Aqara. Als je HomeKit niet gebruikt kan het natuurlijk ook via de Aqara-app. Je gaat hiervoor naar de automations-tab waar je middels het ‘als dit, dan dat’ principe scenario’s kunt maken. Bijvoorbeeld; als de deursensor op ‘open’ staat, zet dan de lamp in de betreffende ruimte aan. Je kunt ervoor kiezen om met verschillende regels de helderheid of kleurtemperatuur van de lamp in te stellen, maar je kunt hiervoor ook een specifieke scene onder de tab ‘scene’ aanmaken. Aqara biedt per sensor en actor een hoop extra mogelijkheden die het automatiseren handiger en leuker maken. Zo kun je bij de deursensor kiezen voor ‘is open voor een x aantal minuten’.

Bij de temperatuur en luchtvochtigheid kun je scenario’s aanmaken als een specifieke waarde bereikt is of als de huidige waarde onder een ingestelde waarde ligt. Daarnaast kun je werken met timers, scenario’s aan alarmen koppelen, push-meldingen naar gezinsleden sturen en scenario’s eenmalig of op specifieke momenten later uitvoeren. Hier en daar missen we nog wel wat. Zo kun je geen scenario uitvoeren op basis van het energieverbruik van het apparaat dat aan de slimme stekker gekoppeld is. Ook kan de helderheidwaarde van de bewegingssensor alleen in combinatie met een geregistreerde beweging gebruikt worden.

Kwaliteit sensoren en actoren

Ondanks dat de Aqara-producten zeer betaalbare producten zijn is er op de werking weinig aan te merken. Ze doen eigenlijk allemaal precies dat wat ze moeten doen, en dat doen ze snel en nauwkeurig. De stekker schakelt snel, maar het is jammer dat je het energieverbruik niet kunt gebruiken in scenario’s. Daarbij is het een forse stekker die (te)veel ruimte inneemt.

De bewegingssensor is heel compact en netjes te verstoppen. De sensor registreert bewegingen snel en geeft ze snel door aan de hub. Ook is het handig dat je de lichtsterkte in de ruimte kunt zien, maar die kun je in scenario’s alleen gebruiken als er ook een beweging waargenomen wordt. De waarde van de lichtsterkte wordt wel regelmatig ge-updatet; sowieso elk uur maar ook bij grote waardeveranderingen en bewegingen. Een minpuntje is dat de gevoeligheid van de bewegingsmelder niet is in te stellen. Hierdoor werd onze kat ook geregistreerd, terwijl we met duurdere sensoren dit dankzij de gevoeligheidsinstelling kunnen voorkomen. Daarnaast is ook de time-out periode (de periode waarin een nieuwe beweging niet geregistreerd wordt) niet in te stellen. Dit is standaard 5 minuten.

De temperatuursensor doet zijn werk qua temperatuur, luchtvochtigheid en luchtdruk goed. Bij grote veranderingen (bij temperatuur bijv. 0.2 graden) en gemiddeld genomen elk uur komt er wel een nieuwe waarde door. Ook bij deze sensor kun je helaas zelf niet instellen wat de update-interval is.

De vibratiesensor is zeer accuraat en geeft bij de kleinste beweging al een melding, en opvallend is dat je bij deze sensor wel de gevoeligheid middels de app kunt instellen. De sensor reageert op trillingen, tilten en vallen.

De waterlekkagesensor geeft bij een paar druppeltjes water al een melding en reageert snel, en tot slot weer de deursensor het direct als de deur open of dicht is. Tot slot is de deursensor een ideale sensor om te zien of deuren of ramen gesloten zijn en wordt de status snel richting de hub gestuurd.

De batterijduur is geen onbelangrijk onderdeel van de Aqara-apparaten, maar opvallend genoeg zien we nergens in de app hoe het gesteld is met de batterij van de apparaten. Waarschijnlijk komt er wel een melding zodra de batterij bijna leeg is, maar het zou fijn zijn als we de huidige status ook in kunnen zien. Xiaomi zelf belooft, afhankelijk van het gebruik, een batterijduur die tussen de 2 en 3 jaar ligt. Daar moeten we het bedrijf maar in geloven.

Google Home en ZigBee-controllers

Conclusie

Als we alles bij elkaar nemen dan blijft vooral de gedachte over dat het Xiaomi Aqara-systeem één van de goedkoopste systemen is om je huis echt slim te maken. En dat het goedkoop is zie je er niet per se aan af. Ook merk je het niet in de kwaliteit van de sensoren of actoren. Aqara is dus een betaalbaar en kwalitatief goed smarthomesysteem. Toch is het niet perfect, zeker niet als je het systeem met de Aqara-app gebruikt. Hoewel je handige scenario’s kunt aanmaken en er veel instellingsmogelijkheden zijn voor die scenario’s ontbreekt het aan de echte slimmigheid. Zo kun je de gevoeligheid van de bewegingssensor niet instellen en de lichtsterkte niet in scenario’s gebruiken zonder beweging mee te nemen. Ook kun je zelf geen update- of time-out-intervallen voor sensoren instellen. Als alarmsysteem is Aqara ook niet perfect, met name door het ontbreken aan geavanceerde instellingen en controlemogelijkheden. Het is allemaal goed maar vrij basic. De integratie met HomeKit is voor iOS-gebruikers nagenoeg verplicht, en als je HomeKit gebruikt dan is Aqara een goedkope en handige toevoeging op je systeem. De Google Home-integratie is niet compleet maar dat wat je kunt koppelen werkt goed. En tot slot is Aqara voor de gebruikers van controllers zoals de Homey een ideale oplossing om goedkoop het huis te automatiseren.

Aqara is een systeem wat nog vrij jong is, maar waar veel potentie inzit. Met name de lage prijs, de eenvoudige installatie, de ondersteuning voor ZigBee en de goede kwaliteit zijn grote pluspunten. Daarbij is de Aqara is gebruiksvriendelijk en overzichtelijk. Als Xiaomi nog een paar stappen zet in het ontsluiten van meer instellingen en mogelijkheden dan moet het systeem op elk verlanglijstje zijn plek kunnen verdienen. Voor nu is Aqara wat ons betreft een meer dan prima systeem om mee te starten en voor veeleisende gebruikers een leuk systeem om een bestaand smarthome mee uit te breiden.