Apple iPad mini review: De beste iPad tot nu toe

Maar toch is en blijft het een iPad, dat is iets dat heel belangrijk is om te beseffen. De iPad mini’s rechthoek is maar 60 procent van de grootte vergeleken met de grotere iPad. Maar doordat de mini zo enorm dun is, is het volume van de mini maar 46 procent van de grotere iPad. De schermoppervlakte van de iPad mini is 7.9 inch in plaats van 9.7 inch. Uiteindelijk betekent dit dat je als iPad mini gebruiker 66 procent van het oppervlak van een ‘grote’ iPad tot je beschikking hebt. Twee derde iPad in een pakketje dat half zo groot is. En dan hebben we het alleen over schermoppervlakte, formaat en volume.

De iPad mini draait namelijk gewoon op het bekende iOS (6) en kent daarmee weinig geheimen meer voor het publiek. Het OS wordt soms zelfs gewoon ronduit als saai beschreven, en niet onterecht. Maar het grote voordeel van dit saaie OS is dat het wel (weer) gewoon eenzelfde ervaring biedt, een ervaring die gewoon goed te noemen is. En door de verfijning met iedere versie alleen maar beter is geworden (op de meeste punten). Hoewel in Apple’s iOS 6 de Google Maps app de grote afwezige is blijft de rest van dit OS gewoon nog steeds enorm solide. Niet alleen zijn de prima standaard applicaties als Mail, Safari, Kalender en meer gewoon weer netjes aanwezig maar heb je ook met de iPad mini toegang tot het volledige aanbod van de Apple App Store. Met 750.000 apps waarvan er 275.000 apps geoptimaliseerd zijn voor gebruik op een iPad krijg je met de iPad mini in dit opzicht dus gewoon 100 procent iPad voor je geld, geen twee derde in een pakketje dat half zo groot is.

iPad mini – Video

iPad mini – Design en Hardware

We hebben het er natuurlijk al over gehad dat de iPad mini een stuk kleiner is dan z’n grotere broer. Maar er zijn meer verschillen in het design. De iPad mini komt nog steeds in zwart of wit maar dit keer is de zwarte iPad mini ook aan de achterkant zwart, Apple noemt het slate. De witte iPad mini heeft nog wel de bekende aluminium kleur aan de achterkant. Een andere kleur is natuurlijk niet heel bijzonder maar er zijn gelukkig nog wat andere verschillen die ik onder dit kopje kan beschrijven.

De hoeken van de iPad mini zijn op een andere manier afgerond dan de hoeken op de iPad. Bij de grote iPad lopen de hoeken heel langzaam taps toe, waardoor de iPad erom dunt aanvoelt. Dit trucje is trouwens typisch iets van Apple, via de Macbook Air naar de iPad 2 en nu doen ze het opnieuw met de nieuwe iMac. Bij de mini is de afronding veel directer, het beste te zien op de foto hierboven. Het verschil in afronding zorgt ervoor dat de iPad mini nu niet speciaal heel veel dunner voelt dan de iPad 3 (maar hij is dus wel fors dunner).

Ook de randen rondom het scherm zijn bij deze iPad iets anders. Bij de grotere iPads zit een duimdikke rand om het hele scherm zodat je de iPad in alle standen kunt vastpakken en ruimte hebt voor, je raadt het al, je duim. Bij de iPad mini zijn de randen langs de lange kant een heel stuk dunner geworden, en is er dus geen ruimte meer voor je duim. Dit is ook niet echt nodig omdat je de iPad mini met één hand vast zou moeten kunnen houden (zie foto op Apple’s website). Voor de manier waarop Apple dit adverteert is de iPad mini is nog steeds te groot om comfortabel vast te houden. Maar door het (gebrek aan) gewicht van de iPad mini kan je hem ook op de ‘ouderwetse’ manier vasthouden, met een hoek steunend in de palm van je hand en een duim aan de zijkant om de boel klem en in balans te houden. Het gebrek aan rand dat je nu dus aan de zijkant zou verwachten wordt bijna opgeheven door het gebrek aan gewicht van de iPad mini. Je hebt minder grip nodig om het de mini veilig en comfortabel vast te houden. Maar mocht je toch per ongeluk met je duim over de rand heengaan en het scherm raken dan negeert de iPad mini (in de meeste gevallen) die aanraking, dat is zo’n beetje het enige speciale softwaretrucje dat voor de mini is opgenomen in iOS 6.

Tot zover het design, op de foto’s en in de video kan je hopelijk andere grote verschillen zelf ontdekken en bekijken. Qua hardware zit er in de iPad mini een A5 processor, deze processor kennen we van de iPad 2 en is een solide chip. Maar het is dus wel een processor die je twee (Apple) generaties oud kan noemen. De A5x en A6x chips vind je in respectievelijk de iPad 3 en 4. Sowieso lijkt de iPad mini in meer hardware opzichten op andere iPads. Er zit net als bij de iPad 2 512MB werkgeheugen in de iPad mini en het scherm heeft precies evenveel pixels (jaja, later meer). Verder heeft de mini aan de achterkant camera die we kennen uit de iPad 3 en aan de voorkant een HD (720p) camera voor videogesprekken die in de iPad 4 en verschillende iPhones zit. iMore heeft een prima artikel over de iPad mini camera. Een mengelmoesje van verschillende hardware dus. Maar de iPad mini is niet alleen door zijn schermformaat anders dan andere Apple hardware, de mini is namelijk ook het eerste iOS apparaat dat stereo speakers heeft. En is dat een big-deal? Nope. Ik hoor het verschil niet want de speakertjes zitten zo dicht bij elkaar dat voor mij het stereo effect uitblijft. Maar het zijn wel de beste speakers tot nu toe op een iOS apparaat en dat kun je horen qua volume en andere audiotechnische termen die ik niet begrijp.

Het scherm

Ik ben niet de eerste die met zijn iPad mini review komt en dikke kans dat je al wat gehoord hebt over de tablet, nog dikkere kans dat het over het scherm ging. Of beter gezegd over het gebrek van retina scherm op de iPad mini. Om het maar niet langer uit te stellen: Ja, ook ik mis een retina scherm op de iPad mini. Retina schermen zijn gewoon heel erg mooi en hebben naast het voordeel dat ze lekker scherp zijn ook voordelen qua kleurweergave, contrast en de mate waarop ze je ogen vermoeien. Ja, ik had heel graag een retina scherm in mijn iPad mini gehad.

Maar het scherm van de iPad mini is niet slecht, het is zelfs een van de beste schermen die ik in het afgelopen jaar gezien heb in de tablets waar ik reviews over geschreven heb. Het scherm is minder dan retina maar dat maakt het allerminst een lelijk of onbruikbaar scherm. Zoals je al in mijn iPad 3 review uit maart kon lezen was het scherm van de iPad 2 helemaal niet slecht, het scherm van de iPad 3 was gewoon heel veel beter. En het scherm van de iPad mini is beter dan het scherm van de iPad 2. Omdat het oppervlakte waar precies hetzelfde aantal pixels op getoond moet worden is het gewoon net allemaal iets kleiner (en scherper) geworden. De pixeldichtheid is dus groter geworden, van 132 PPI naar 163 PPI. Maar niet eens close met de 262 PPI van een iPad 3/4 retina scherm dus.

De iPad mini heeft net als de andere iPads een scherm met een 4:3 verhouding, en daar ben ik persoonlijk nog altijd fan van. Dit maakt ook het grootste verschil met andere tablets uit dit segment, en het is daardoor ook lastiger te vergelijken. De beeldverhouding 16:9 (of 16:10) is ontegenzeggelijk optimaal voor het kijken van video’s. Ik doe echter veel meer op mijn iPads waar 4:3 de betere verhouding is: browsen, lezen (instapaper, iBooks), schrijven, e-mailen enz. enz.

Er zijn veel verklaringen voor deze keuze van Apple te verzinnen, maar hoe relevant die uiteindelijk zijn is maar de vraag natuurlijk. Er zit nu eenmaal geen retina scherm op dus wat we er ook over schrijven zal daar voor deze generatie niets aan veranderen. Om er een paar verklaringen kort tegenaan te gooien:

• Een retina scherm vergt meer kracht en daarmee batterij, de iPad mini had als gevolg daarvan dikker/groter geweest.
• Apple houdt het retina scherm achter de hand voor een nieuwe generatie iPad mini zodat die makkelijk te marketen/verkopen is.
• Apple heeft met de keuze voor dit scherm de prijs kunnen drukken omdat de machines en productiecapaciteit van de nu uitgefaseerde iPhone 3Gs gebruikt kan worden (zelfde scherm, dubbel zo lang en dubbel zo breed).
• Apple gebruikt retina vs non-retina om te differentiëren in hun premium productaanbod (Macbook vs Retina Macbook, iPod vs Retina iPod, iPad vs Retina iPad).

Het is ongetwijfeld een combinatie van het bovenstaande elementen en het is natuurlijk onvermijdelijk dat we op een gegeven moment een iPad mini met retina scherm zullen kunnen kopen van Apple. Wanneer dat is weet ik echter niet. Misschien al wel bij de volgende generatie, misschien ook niet.

iPad mini – Software

iOS 6

De iPad mini wordt geleverd met iOS 6, de iOS versie die dus vooral bekend staat als versie zonder Google Maps. Maar gelukkig is voor Nederland Apple’s map versie niet heel slecht en ga ik er nog steeds van uit dat we snel een Google Maps app in de App Store kunnen vinden. De rest van iOS 6 is denk ik bekend genoeg om niet heel veel aandacht aan te hoeven besteden. iOS is een compleet pakket waar je zo’n beetje alle standaard apps zult vinden die je in eerste instantie op je tablet nodig hebt.

Maar iOS is natuurlijk meer dan alleen een stukje software, het heeft je ook toegang tot de winkels en diensten van Apple. iTunes voor muziek/video/boeken, iTunes Match, iTunes U, iCloud, Newsstand en meer. iOS is zeker in Nederland het platform met het grootste media aanbod.

Siri

Omdat Siri nog niet in het Nederlands beschikbaar is zal ik het kort houden, maar ik vond het toch even belangrijk om te noemen dat Siri werkt op de iPad mini. Voor meer informatie over Siri is het misschien leuk om mijn uitleg van Siri te lezen die eerder hier op Tablets Magazine gepubliceerd is.

Apps. Apps. Apps. Apps.

Waar het volgens sommige niet-Apple gebruikers bij Apple om “It’s all about the money” gaat is het voor Apple gebruikers zelf vaker “all about the apps”. Door Apple’s keuze om dezelfde resolutie en beeldverhouding te gebruiken in de iPad mini zijn alle iOS apps die speciaal voor de iPad geschreven zijn de afgelopen jaren ook te gebruiken op de iPad mini. Toegang tot dit enorme tablet app aanbod is een niet te onderschatten voordeel, het maakt de dingen die je met je tablet kunt zoveel diverser en in veel gevallen ook gewoon leuker. Hoe meer leuke apps je op je iPad hebt staan, des te meer redenen je hebt om je iPad te gebruiken.

Het is voor de developers van al die apps niet nodig om een speciale versie voor de iPad mini uit te brengen, het werkt gewoon standaard maar allemaal net iets kleiner. En hoewel dat in de meeste gevallen geen enkel probleem vormt (ik kon makkelijk alle touch-targets raken) is het in sommige gevallen toch niet optimaal. Gelukkig heeft Apple het voor developers wel mogelijk gemaakt speciaal voor de iPad mini kleine aanpassingen in de app te maken. Ik heb al verschillende apps geüpdatet zien worden met optimalisering voor de iPad mini, in de meeste gevallen gaat het vooral menu items en keuze voor lettertype. Voor heel veel apps is dit dus echt niet nodig maar voor de apps waarvan het wel fijn zou zijn is het natuurlijk mooi dat het kan.

iPad mini – Gebruikservaring

Ik heb de iPad mini nu dus een week in gebruik en hoewel ik het retina scherm op sommige momenten heus wel mis is de iPad mini in veel opzichten de beste iPad tot nu toe. Voordat we dingen als retina op de vergelijkende lijstjes opnamen was de charme van de tablet vooral het kleine formaat en geringe gewicht. Een super draagbare computer dus. En juist op die punten is de iPad mini weer een flinke stap verder gegaan, zonder daarmee een ‘mindere’ iPad te zijn.

Ik heb de afgelopen dagen lang nagedacht over wat nu de beste manier is om uit te leggen hoe het formaat en gewicht van de iPad mini de inzetbaarheid van het apparaat vergroot. Een van de vergelijkingen die ik overwogen heb is het voorbeeld van de krant. Het is niet zo heel lang geleden dat je met zo’n reuze formaat krant onder je arm richting het treinstation ging en dan met een bijna onhandelbaar stuk papier het gevoel had dat je iedereen in de weg zat. Totdat de Spits en Metro met het kleinere formaat krant op de proppen kwamen. Dat maakte het een stuk makkelijk om te lezen en je voelde je tegelijkertijd niet zo bekeken. Het belangrijkste verschil met de iPad mini in deze vergelijking is dat ik het formaat ‘metro/spits’ nog steeds niet optimaal vind, het formaat van de iPad mini vind ik dat wel. De iPad mini is niet alleen nog gemakkelijker mee te nemen maar vooral het gebruik van de iPad mini is een stuk discreter dan het gebruik van een grote iPad. Ik heb de iPad mini nu verschillende keren in het openbaar en in het OV gebruikt zonder dat ik het gevoel dat iemand anders in de weg zat of dat ik bekeken werd (want een iPad in het openbaar gebruiken schreeuwt toch een beetje: “HE! Heb je mijn iPad al gezien!?”). De iPad mini is niet groter dan een pocketboek en valt echt een stuk minder op.

Maar ook binnenhuis heeft het formaat en vooral het gewicht voordelen. Ik heb hier gewoon toegang tot zowel mijn iPad mini als iPad 3 en toch merk ik dat ik vooral de iPad mini steeds weer oppak en meeneem door het hele huis. Het mindere gewicht is vooral goed merkbaar en zorgt voor veel minder lamme handen/armen tijdens gebruik op de bank of in bed. Ook leent het formaat zich erg goed om daadwerkelijk boeken op te lezen. Dit is de eerste iPad waar ik in twee dagen een volledig boek op heb uitgelezen. Hoewel je daar natuurlijk retina (en eerlijk gezegd e-ink) mist blijkt toch vooral het formaat en gewicht in mijn vorige keuzes tussen iPad en Kindle een belangrijke rol gespeeld te hebben.

Voor games is dit formaat wat mij betreft ook ideaal. Knoppen die nodig zijn om het spel te besturen zijn veel makkelijker te raken met je duimen en het gewicht van de iPad mini is fijn omdat je bij het spelen van racegames veel minder snel vermoeid raakt. Lees en bekijk meer over gamen op de iPad mini.

Zeker in portrait modus is het tikken op de iPad mini met je duimen een stuk makkelijker, en zelfs in landscape is het nog goed te doen. En dan heb ik het dus over gebruik zonder dat je de iPad neer hoeft te leggen. Tikken op de grotere iPad gaat in verschillende standen super en snel, maar tikken zonder de iPad neer te leggen is bijna een Olympische turnoefening. Je zit dus als snel met één hand en één vinger te tappen op het scherm, op de iPad mini kan ik in ieder geval heel rap en comfortabel tikken. Daar staat tegenover dat de iPad mini in typestand (met bijvoorbeeld de smart cover) een stuk krapper is en dan tien vinger-tikken weer een stuk lastiger is.

De review die je nu aan het lezen bent is getikt op een iPad 3 in combinatie met een Buetooth toetsenbord en hier blijkt toch al snel dat zowel het formaat en het retina scherm toch echt het voordeel hebben en de voorkeur krijgen. We noemen het vaak consumptie vs creatie en als het over content creatie gaat moet de iPad mini zijn meerdere erkennen in de iPad 3 en 4. De iPad mini wint het dus niet overal, en dat maakt dus dat de wensen die je bij een tablet hebt belangrijk zijn om in kaart te brengen voordat je een keuze maakt. Ook het kijken van films volgt een bekende curve: groter is in bijna alle gevallen beter. Zeker met door de 4:3 verhouding en de daarbij behorende letterboxen maakt dat je op de grotere iPads gewoon meer ziet.

De ‘oudere’ hardware heeft me bijna in geen geval gestoord. De iPad mini is snel en reageert direct op input van je vinger. Sommige apps doen er wat langer over om te laden maar als ze eenmaal open zijn draaien ze van perfect tot goed bruikbaar. Dit geldt voor alle apps en games die ik tot nu toe geprobeerd heb. Het enige moment dat ik last heb gehad van de oudere hardware en dan vooral de 512MB aan werkgeheugen is tijdens het browsen. Mobile Safari kiest er snel en graag voor webpagina’s uit het geheugen te verbannen en dus zul je tijdens het switchen van tabs regelmatig een pagina opnieuw zien laden. Dat laden en renderen van de pagina gaat gelukkig snel en de perfect werkende pinch-to-zoom en scroll mogelijkheden van iOS maken de minder-dan-retina rendering van websites prima te navigeren en gebruiken.

Ik denk dat ik nu genoeg aandacht heb gegeven aan het gewicht en formaat van de iPad mini. Ook is het denk ik wel duidelijk dat er heel veel fijne apps voor de mini zijn. Het belangrijkste dat ik dan nog moet noemen is de batterij, ik ben namelijk enorm onder de indruk van de accu die in de iPad mini zit. Tijdens een dag dat ik het actief getest heb (dus zorgen dat de tablet constant ergens mee bezig is) haalde ik 11.5 uur gebruik in een stand-by tijd van 14 uur en 9 minuten. Dat is enorm indrukwekkend en zal voor mij betekenen dat ik bij normaal gebruik de iPad mini maar eens in de 2-3 dagen hoef op te laden, waar de grotere iPad iedere dag aan het contact moet.

iPad mini – Smartcover

Ik moet het toch nog even kort over de Smartcover van de iPad mini hebben. De kleinere iPad heeft zijn eigen voordelen en is zeker geen mindere iPad dan zijn grotere broers, de kleine Smartcover is echter wel een mindere versie van de grotere broers. Een missende vierde rib zorgt ervoor dat de stand-posities een stuk minder stevig zijn dan we gewend waren, het materiaal voelt goedkoper aan en door het missende aluminium element aan de zijkant (dat wel voordelen heeft qua krassen) ziet het er ook gewoon minder chique uit. Dat terwijl de kleine en grote Smartcover precies even duur zijn. De Smartcover gebruik ik wel omdat de iPad mini zo klein, licht en dun is en ik daardoor op een fijnere manier grip kan krijgen op het apparaat, maar in het algemeen zou ik de kleine Smartcover geen aanrader willen noemen. Binnen nu en een paar weken is er een heel scala aan covers en cases voor de iPad mini verkrijgbaar en daar zit vast een betere optie tussen dan de Smartcover.

iPad mini – Conclusie

Ondanks het niet-retina scherm is de iPad mini naar mijn mening in veel opzichten de beste iPad tot nu toe. Het hangt echter wel af van je wensen of de iPad mini ook de beste iPad voor jou is. De grens lijkt vooral te liggen bij de eventuele wil om ook content te creëren met een iPad. Ook zullen degenen die al ervaring hebben met retina schermen van Apple voor zichzelf moeten uitmaken of ze wel zonder retina kunnen maar vooral willen leven. Een makkelijke beslissing is het niet want het kleinere formaat en geringe gewicht wegen zwaar aan de positieve kant van de vergelijking iPad mini vs iPad 4.

En dan zijn er natuurlijk nog de Android tablets. iOS en Android hardware met elkaar vergelijken is altijd lastig geweest en ook nu is dat niet anders. Door het 4:3 schermformaat en de prijs van de iPad mini valt ook een beetje buiten de beschrijving die je bij kleinere Android tablets denkt: 16:9, 7 inch, goedkoop. De iPad mini is al deze dingen niet. Het scherm is fors groter, de beeldverhouding is anders en de prijs ligt flink hoger. En het business model van Google (Nexus 7) vs Apple is anders. Over de keuze Android vs iOS kunnen we boeken schrijven, ik ben bang dat het met iPad mini vs Nexus 7 niet heel anders is. Toch moet gezegd worden dat voor veel mensen prijs een begrijpelijk zwaarwegend element is van de keuze voor een tablet. Vooral als we de nieuw aangekondigde 32GB met 3G versie van de Nexus 7 vergelijken met het iPad mini equivalent dan is het prijsverschil niet anders dan enorm te noemen (260 euro). Zo groot dat ik me goed voor kan stellen dat er met een hoop verschillen/nadelen tussen deze twee kleine tablets geleefd kan worden.

De iPad mini is dus misschien wel een categorie op zichzelf, waar je pas nadat je de keuze tussen iOS en Android gemaakt hebt over na hoeft te denken. Ben je in de markt voor een iOS tablet dat is de iPad mini voor een heleboel mensen waarschijnlijk de beste keus, en hij is nog het goedkoopste ook!

Wij hebben de iPad mini op de eerste dag kunnen aanschaffen met de hulp van Dixons. We hebben er echter wel gewoon netjes voor betaald. Het grootste voordeel van het kopen bij Dixons is wat mij betreft de 3 jaar garantie die je krijgt bij aankoop van een Apple product, iets dat ze als enige reseller in Nederland aanbieden. Wat dat betreft was het zeker geen nadeel om onze iPad mini op te moeten gaan halen bij Dixons.