De supergroothoek start bij een gezichts- of beeldhoek groter dan 75 booggraden, de 28 mm. Daarmee kan je zowel verrassende composities als dynamische opnamen maken. Hoe kleiner de brandpuntsafstand hoe groter het effect. Camcorders met vaste objectieven bieden doorgaans geen grotere gezichtshoek dan 24 mm. Bij modellen met verwisselbare optieken en videofilmende systeemcamera’s kan je echter een stuk verder gaan. Bijvoorbeeld 100 tot 180 graden.
De gezichtshoek (Angle Of View, AOV) beschrijft de hoek-omvang van een bepaalde scène die wordt afgebeeld door een camera. Men spreekt hier ook wel van de gezichtshoek. In de praktijk komt het er op neer hoeveel van de omgeving en/of het onderwerp er nog in beeld komt. Daarnaast heeft het gevolgen voor het soort optische vervorming en de scherptediepte. Hoe groter de beeldhoek hoe groter ook de scherptediepte en kromming van de beeldlijnen.
Zoals gezegd gebruik je de supergroothoek voor beeldeffecten, de grote scherptediepte en dynamische beeldeffecten. In de videopraktijk wat minder toegepast maar de resultaten kunnen heel creatief en indrukwekkend uitpakken. Let er verder op dat de grootte van de beeldsensor bepalend is voor de mate van groothoekwerking bij het desbetreffende brandpunt. Kleiner dan het oppervlak van een 35 mm beeldsensor neemt de brandpuntsafstand navenant toe en de groothoekwerking af. Dat heet de cropfactor.
Typen en brandpuntsafstanden
Voor de mate van groothoek wordt de brandpuntsafstand van het objectief vergeleken met de standaard 45-50 mm (46 graden) bij fotografisch kleinbeeld. Zo is 35 mm (63 graden) een lichte groothoek, en zijn de 28 mm (75 graden) en 24 mm (84 graden) de standaard groothoek. Bij 20-21 mm (94 graden) en 16-18 mm (100-105 graden) begint de supergroothoek. Dan heb je nog het bereik van 14-8 mm (114-130 graden) de ultragroothoek. En daarna volgen de vissenoogobjectieven met 180 graden.
Voor video is het hele gebied van 21-8 mm heel interessant. Een echt weidse blik met een ongelooflijke scherptediepte. De kwaliteit van supergroothoeken varieert sterk met de prijs. Bij doorsnee video voldoen de goedkopere exemplaren vaak prima. Bij 4K UHD-resolutie valt een slechtere optische kwaliteit echter al snel op. Door te diafragmeren verminderen de beeldfouten aan de randen en neemt de scherptediepte toe. Bij actioncamera’s en dashcams is er veelal een supergroothoek aan boord.
Dynamische close-ups
Bovenop de persoon of het object met alles van voor tot achter scherp is de verdienste van de supergroothoek. Dat komt goed van pas bij interviews waarbij het dringen is tussen de mensen of waar je zoveel mogelijk van de omgeving in het beeld wilt meenemen. Een andere toepassing vormt verrassende macro’s.
Interessant voor het beeldverhaal is de rol van het te filmen object in relatie tot de omgeving. Dat kan er visueel in verdrinken of juist de grootsheid er van versterken. Kortom de impact van het weidse.
Landschappen
Het landschap is er zeker niet alleen voor fotografen. Het zich ontrollende majestueuze landschap komt goed tot uitdrukking bij de weidse blik van de supergroothoek voor video. Spelen met perspectief is een dankbare taak bij de beeldcompositie. In de voorgrond relatief groot en al gauw steeds kleiner naar mate verder in de achtergrond. Door het positioneren van objecten in de voorgrond overheersen deze tegen de weidse achtergrond. Van zichzelf grote objecten lijken met een supergroothoek nog groter dan ze in werkelijkheid zijn. Een drone met een supergroothoek miniaturiseert het onderliggende landschap, vogelperspectief.
Luchten
De supergroothoek pakt de luchten stevig mee. Daarmee kan je filmisch gezien veel kanten uit. Het zwerk met imposante wolken. Waar zet je de horizon in beeld? Aangeraden wordt 1/3 landschap en 2/3 lucht om mee te beginnen. En uiteraard een laag camerastandpunt, het kikvorsperspectief. Lekker creatief en geschikt om te laten zien hoe klein je bent.
Gebouwen en grote objecten
Een bekend probleem bij gebouwen en grotere objecten (bijvoorbeeld schepen, stoomlocomotieven en vliegtuigen) is dat je ze er met een gewone groothoek niet helemaal op krijgt. Dat doet de supergroothoek mooi wel. Zij het met vaak enige vertekening. Die valt bij de postproduction met de juiste grafische tool nog wel bij te werken. Binnenshuis hetzelfde verhaal. Een kleine ruimte kan met een supergroothoek in zijn geheel worden weergegeven. Bij video lukt dat dikwijls al met een 24 mm.
Grotere ruimten zoals kerken, evenementzalen en bibliotheken pakken met een supergroothoek nog weidser uit tot grotesk aan toe.
Reacties (0)