Bestaat de videorecorder nog? – De focus op solid state media, transcoding en playout

27 januari 2023 8 Minuten 0 Reacties
Videorecorder – DM 3
FWD award

Zo’n 25 jaar geleden vormde de videorecorder de basis van montage, opslag en afspelen. Na het vertrek van de tape(cassette) gingen de functies opnemen, converteren naar het juiste videoformaat en gereed maken voor de videomontage meer en meer over naar de camera. Einde van de VCR? Nee, echter wel met een flink veranderde wijze van capture, convert, stream en record.

Er zijn tal van systemen om video-opnamen te registreren. De videorecorder is zo ongeveer de oudste vorm. Die ging over van videoband (tape) op vaste opslagmedia (cards en drives). Weliswaar ondervindt de filebased Digitale Video Recorder (DVR) stevige concurrentie van losse solid state drives (SSD), Highspeed SD-geheugenkaarten en de sinds kort oprukkende CFexpress-kaart.

Door belangrijke uitbreidingen in de functionaliteit is de VCR echter nog lang niet aan diens pensioen toe. Slim filebased datamanagement, ingebouwde formaatconversie, streaming en distributie op maat maken de videorecorder tot een onmisbare component in menige montagestudio en opnamen op evenementen of in het veld. Daarom spreekt men eerder van een recording systeem dan een AV-recorder.

De huidige generatie recordersystemen hebben ten gevolge van de uitgebreide functionaliteit allerlei benamingen. Blackmagic Design spreekt van HyperDecks. Andere merken van geavanceerde multifunctionele tapeless recorders en Ki Pro-racks (AJA). Het gaat daarbij dan in de praktijk vaak om de combinatie van een masterecorder, afspeler (voor clips en playout), dezelfde vertrouwde bediening als bij videocassettedecks, monitor met touchscreen control, opslag op diverse solid media  en ondersteuning plus het converteren van meerdere AV-formaten. Kortom het ‘Zwitsers zakmes’ voor recording, conversion, playback en veelal ook IP-)streaming.

Het tapetijdperk is over?

Zo’n tien jaar geleden begon de kentering van met band werkende AV-recorders naar solid media. Tape werd altijd geroemd om de robuuste betrouwbaarheid, hoge opslagcapaciteit en snelheid bij de dataverwerking. En bij archiefwerk was de band zelfs ongeslagen. Wel regelmatig heen en weer spoelen!

De techniek en een veel bredere functionaliteit hebben de tape echter achterhaald. Er is feitelijk geen sprake meer van capture maar kopiëren met cut & paste en het direct converteren van AV-bestanden naar het toepassingsformaat. Zoektijden met heen-en-weer-spoelen werd intelligent (zelfs met AI-herkenning) filemanagement. Drop-outs zijn er eigenlijk niet meer tenzij je wel echt dumpgeheugenkaarten of inferieure drives gebruikt.

Live productie en distributie gaat veel handiger en sneller dan bij tape. Het toevoegen (downstream) beeldopmaak is een fluitje van een eurocent. Streaming op maat bij de playout en niet te vergeten het inpassen in de eigen werkwijze (workflows).

Tapesystemen zijn eigenlijk alleen nog in gebruik bij archivering. Echter ook deze bedrijfstak is voor band tanende.

De DVR

Onder de Digitale Video Recorder verstaan we een opnamesysteem dat gebruik maakt van opslagmedia zoals een of niet verwisselbare harddisk, SD- of  CFexpress-cards, SSD-drives of USB-sticks. De DVR zit in een eigen stand alone of (1RU) rack-behuizing met bedieningsfuncties, LCD-viewer, koeling, netvoeding aansluitingen, encoding/decoding-circuits, diverse aansluitingen voor I/O en in geval van streaming tevens IPP-connectoren.

In het algemeen biedt een DVR een sneller ophalen van (filebased) data, gebruikt relatief weinig opslagruimte, integreert in de andere studiosystemen ter plaatse en biedt een heel goede AV-kwaliteit. Dit zowel wat betreft tv of films kijken als entertainment.

Er valt een duidelijk onderscheid te maken tussen standalone en integrated recordingsystemen. Bij de standalones gaat het om losse kastjes of embedded (ingebouwde) circuitboards. Bij de geïntegreerde systemen om het opnemen in een studio- of netwerksetting tussen andere complementerende recorders en randapparatuur.

Dan noch een aantal andere typen DVR’s. De NDVR, het recordingsysteem opgenomen in een cameranetwerk. Tevens een video-NAS valt daaronder. Ook bij het (geprogrammeerd) afspelen over een IP-netwerk kan je van een NDVR spreken. N.B. Een NDVR gebruikt de direct door camera’s aangeleverde digitale beelden. In geval van een DVR kan ook analoog digitaal geconverteerd worden daar digitale AV-bestanden.

De hybride recordingsystemen kunnen zowel met analoge als digitale camera’s op het netwerk uit de voeten. De al eerder genoemde circuitboards zijn onder andere geschikt om de pc of videoprojector in een recorder & afspeler te transformeren.

Softwarematige DVR’s maken gebruik van een pc, tablet en zelfs smartphones. Bekend is bijvoorbeeld OBS.

Tot slot de combinatie van een HIRES viewer/monitor en SSD-recorder. Met name bedoeld om op hybridecamera’s en compacte camcorders te plaatsen. Via HDMI-out kan je zowel het beeld (ook onbewerkt V-log) beoordelen en in de hoogst mogelijke kwaliteit (10 bit 4:2:2) opnemen. Een goed voorbeeld zijn de Atomos Shogun-modellen.

Ethernet LAN file transfer is ideaal voor het snel online kunnen transporteren van grote mediafiles. Compleet met remote control van de bediening en de configuratie van de recordingsystemen.

Basisfuncties

De basisfuncties voor recordingsystemen bij broadcast en live productie zijn vrijwel hetzelfde gebleven. Standaard zijn het opnemen en meteen als digitaal AV-bestand archiveren, afspelen, door de content heen spoelen, start, stop, pauze en selectie van de input. Additioneel zijn de veelzijdige menu-, instel- en zoekfuncties plus uiteraard de compatibiliteit met IP-netwerken (zowel bekabeld als draadloos). Al deze mogelijkheden onder snelle drukknoppen of een touchscreen. En natuurlijk ook een comfortabele jog & shuttle-knop.

Een monitorschermpje vinden wij handig. Zeker in het veld of als er in de studio even geen monitor voor handen is. Bij de recorderbehuizing de keuze tussen portable, rack en verdere integratie in andere studio-apparatuur.

Recording en encoding/decoding wekken nogal wat warmte op. Let er op dat er voldoende koelsleuven en een fan aan boord van het recordingsysteem zijn.

Meerdere solid opslagmedia

Bij de oude VCR/VTR kon er alleen maar tape in de cassette-sleuf. Nogal eens de schrik van menig editor on the spot omdat iedereen op het laatste moment met steeds andere cassetteformaten kwam aandragen. Dan moest je ook verschillende recordersystemen of een multiformattype in huis hebben.

Nu gaat het bij de DVR om verschillende type geheugenkaarten (SD, UHS-II), SSD (drives), USB-sticks en ook steeds meer CFexpress. Vandaar de trend naar recordersystemen die meerdere solid-media kunnen inslikken. Bijvoorbeeld zowel SD-kaarten als SD-mediadrives. Of een model dat meerdere SD-cards tegelijk kan verwerken. Merken als Datavideo voorzien in het huisvesten van twee SSD-drives. Allemaal tevens nuttig voor het kopiëren tussen verschillende mediadragers. Blackmagic heeft daar met haar Hyperdecks meerdere varianten van. Een aantal systemen maakt tevens het aansluiten van externe drives mogelijk.

Digitale formaten

Net als bij camcorders en videofilmende systeemcamera’s beschikt de systeemrecorder over encoders/decoders met de bijbehorende CODECs voor het transcoderen. Leidend zijn H.264, H.265, Apple ProRes, DNxHD, PCM en AAC. HD is nog altijd gangbaar doch 4K UHD wordt geleidelijk mainstream. Dan komen H.265 en ProRes goed van pas.

Extra aandacht voor Apple ProRes compressed 10 bit 4:2:2 in 4K UHD. Hoogwaardige broadcastkwaliteit die past in een recordingsysteem voor een klein bestelwagentje in plaats van een grote OB-truck. Bovendien makkelijk te exporteren naar Final Cut Pro X, Adobe Premiere Pro en DaVinci Resolve Studio.

Extra functionaliteit

Bij het gebruik van meerdere beeld-inputs is het heel gemakkelijk als je deze ook afzonderlijk kunt bekijken en monitoren. Bij Datavideo kan dat bijvoorbeeld viervoudig op het eigen LCD-scherm van de HGDR-80.

Bij de interfacing letten op de uit/ingangen voor SDI, HDMI (2.0 of hoger), 3, 5 en 10-12 G en WiFi. Verder connectoren voor luidsprekers, een hooftelefoon en externe beeldschermen.

Hot swapping van kaarten en drive kan een must zijn bij data-intensieve opnamen. Opnemen op meerdere media tegelijk en/of in verschillende formaten (bijvoorbeeld proxyformat) is gewild. Een Genlock-optie, het synchroniseren van meerdere systeemrecorders en tijdcode aan boord mogen eigenlijk niet ontbreken bij multicam ISO camerarecording.

Een heel bruikbare luxe vormen scopes voor kalibratie, waveform, vector en focus peaking. Hetzelfde geldt voor histogrammen en zebra.

Valt het recordingsysteem ook vanaf een smartphone of tablet te besturen?

Bij digital signage op meerdere grote schermen en videowalls spelen het synchroniseren en de correcte HDMI-uit een belangrijke rol. En FTP voor file upload en remote control kunnen goud waard blijken.

Tape nog wel leverbaar

Voor wie nog oude VHS-tapes e.d. gebruikt of heeft liggen niet getreurd. Er zijn nog altijd analoge en digitale videocassetterecorders verkrijgbaar. Tevens is er een redelijk tweedehands-aanbod. Doorgaans in gebruik om oude films af te spelen of naar digitaal te archiveren.

Kortom

De videorecorder is nog altijd aanwezig. De functionaliteit heeft zich aangepast aan de digitale tijdgeest bij de montage, het converteren en (streaming) afspelen. Bekende merken van DVR-systemen zijn Blackmagic Design, AJA, Datavideo, Atomos en Grassvalley.

Reacties (0)