Soundbars met dolby Atmos
De LG SJ9 betreedt een steeds drukker wordende arena. Er zijn steeds meer soundbars met ondersteuning voor Dolby Atmos, een van de nieuwe surroundcodecs met extra geluidskanalen in de hoogte. De bedoeling is dat het bijkomende geluid de bestaande surroundkanalen op oorhoogte aanvult, en daardoor een geluidservaring geeft die je nog meer omringt. Deze techniek wordt al een tijdje in bioscopen toegepast, waar natuurlijk veel meer speakers hangen.
Eerder namen we al de Yamaha YSP-5600, Samsung HW-K950 en Philips Fidelio B8 onder de loep, drie soundbars met Atmos-ondersteuning. De eerste twee zijn heel wat hoger geprijsd dan de SJ9, onder meer omdat ze bijkomende technologieën (respectievelijk geluidsprojectie en draadloze speakers achterin de kamer) toepassen om een Atmos-ervaring van een hoog niveau te bieden. De LG-soundbar lijkt technisch wat meer op de Philips B8: hij biedt 5.1.2-kanaals audio en bestaat uit een enkele soundbar met een draadloze subwoofer. In deze test onderzoeken we of de LG SJ9 in staat is om een overtuigende surroundervaring met én zonder Atmos te geven.
Dit is de LG SJ9
Als je de nieuwste lijn OLED-televisies van LG kent, dan komt de SJ9 meteen vertrouwd over. De spectaculair dunne Signature W OLED-televisie die LG op CES 2017 in januari voorstelde, wordt geleverd met een heel gelijkaardige soundbar. Maar de twee LG-soundbars zijn niet helemaal gelijk, want de soundbar bij deze zogenaamde wallpaper-OLED van 2,57 mm dik heeft twee bovenliggende speakers die uit de behuizing schuiven zodra je de televisie inschakelt. Spijtig genoeg houdt de SJ9 het op een vaste grille bij de twee naar boven gerichte speakers. De speakers die automatisch uit de behuizing stijgen bij de Signature-soundbar ogen zeer indrukwekkend.
De SJ9 is een behoorlijke grote soundbar van 1,2 meter breed. We plaatsen hem bij onze LG OLED55B6 en nog altijd steekt hij aan elke kant een beetje uit. Je gaat deze soundbar dus eerder willen combineren met een televisie van 55 inch of groter. Zet hem onder een 40-inch toestel en het oogt eigenlijk wat absurd. Gelukkig is de hoogte van 5,8 cm vrij bescheiden. De onderste schermrand van de meeste tv’s zal niet bedekt worden.
Je kunt de SJ9 ophangen. Net zoals bij de Samsung HW-MS650 die we recent hebben getest, kun je dat enkel doen door de soundbar op te hangen zodat hij uitsteekt. Persoonlijk vinden we dat minder mooi dan een soundbar die plat tegen de muur hangt. Na muurmontage gaat het in elk geval moeilijk zijn om de aansluitingen te bereiken, dus kabels sluit je het best vooraf aan.
Vanwege zijn grote diepte en de bovenliggende speakers kun je de SJ9 enkel voor een tv plaatsen én vrij op een meubel, niet bijvoorbeeld op een plank in een tv-meubel. In vergelijking met vele andere soundbars zijn de plaatsingsmogelijkheden dus beperkter. Dit ‘probleem’, als het zo genoemd mag worden, heb je bij de meeste Atmos-soundbars. De speakers aan de bovenkant, die Atmos mogelijk maken, moeten nu eenmaal richting het plafond kunnen uitstralen.
Strak uiterlijk
Qua looks heeft de SJ9 wel iets futuristisch, met zijn afgeronde uiteinden en grille die rondom het toestel loopt. De drie metalen lijnen die onderaan ook rond de soundbar lopen geven een zeker premium uitstraling. Dat kun je ook stellen over de subwoofer, die vrij sober maar correct is afgewerkt. In het verleden kon je LG daar wel eens voor bekritiseren. De draadloze subwoofer is wel behoorlijk groot (29,6 x 33,2 x 29,6 cm), maar is tot onze verrassing niet zo zwaar als je zou verwachten.
Een minpunt op designvlak is de meegeleverde afstandsbediening. Ok, de meeste mensen zullen het volume regelen via de afstandsbediening van de tv of via een app, maar toch mocht de remote van de SJ9 iets rianter. LG levert een klein ding mee dat wel functioneel is, maar die je ook even goed in de doos bij veel goedkopere LG-soundbars zal vinden. Het contrast met de SJ9 zelf, die best goed is afgewerkt, is iets te groot.
Aansluitingsmogelijkheden
Zoals je zou verwachten bij een soundbar uit het duurdere segment heb je wel wat mogelijkheden betreft het aansluiten van je televisie en andere apparaten. De tv koppelen via HDMI-ARC is aangewezen, omdat je dan op een goede geluidskwaliteit kunt rekenen en de remote van je televisie kunt gebruiken om het volume te regelen. Er is ook een optische ingang als je dat verkiest voor je tv-verbinding. De soundbar is ook geschikt als muziekbron, zoals een cd-speler of een console. Heb je een recente LG-televisie, dan kun je bovendien via de optie ‘LG TV’ draadloos een verbinding met de tv leggen. Het is op zich wel grappig dat LG deze ‘aansluiting’ apart aanbiedt in het menu. Eigenlijk wordt er audio draadloos via Bluetooth gestreamd, terwijl ‘Bluetooth’ ook als aparte keuze in de ingangenlijst verschijnt. Via Bluetooth kun je draadloos verbinden met een smartphone of tablet, maar ook met tv’s van andere merken die over een Bluetooth-zender beschikken. Dat zijn er steeds meer. Maar echt een aanrader is deze optie niet, tenzij je echt streeft naar een kabel minder. Bluetooth is een lossy transportmedium dat qua synching het soms wat lastig heeft. In onze tests haperde het tv-geluid via Bluetooth soms, ondanks dat de soundbar en televisie op een tiental centimeters van elkaar verwijderd waren.
De SJ9 beschikt over één bijkomende HDMI-ingang die je kunt gebruiken voor een videobron. Een digitale tv-decoder bijvoorbeeld, maar in het geval van deze soundbar sluit je hier beter je (Ultra HD) Blu-ray-speler aan. Je wil immers films met Dolby Atmos-soundtracks ervaren en die zijn er vrijwel enkel via Blu-ray-films beschikbaar, zowel ‘gewone’ Full HD-Blu-rays als Ultra HD Blu-rays. Als je een schijfjesspeler rechtstreeks op de tv aansluit, dan is de kans reëel dat je geen Atmos bij de SJ9 krijgt. Enkel een handvol tv’s (waaronder de 2017 OLED’s van LG) sturen immers Dolby Digital+ over ARC, waardoor de extra Atmos-informatie bij de soundbar aankomt. Kortom: sluit de speler direct op de SJ9 aan, dan ben je tenminste zeker dat je Atmos-soundbar ook effectief Atmos ontvangt. Ten slotte is er een 3,5 mm jackingang om een muziekspeler aan te sluiten.
LG heeft zijn best gedaan om kabels zo goed mogelijk uit het zicht te houden. Alle aansluitingen zijn achteraan in een discrete nis geplaatst. Als je een beetje handig bent, kun je zo alles netjes wegwerken.
Streaming met de LG SJ9
Strikt genomen bezit de SJ9 nog een ‘ingang’: WiFi. Je kunt de SJ9 optioneel aan je draadloos of bekabeld netwerk aansluiten, waarna de soundbar heel wat streamingmogelijkheden krijgt. Streamen kan via de Music Flow-app van LG zelf, maar omdat de SJ9 DLNA-compatibel is kun je desgewenst een andere DLNA-controllerapp gebruiken. Tijdens onze tests konden we zo probleemloos eigen hi-res ALAC-bestanden van onze NAS naar de SJ9 sturen via BubbleUPnP op Android. LG biedt overigens een Windows-app om muziekbestanden over het netwerk te delen via DLNA. Sowieso is het een goed idee om Music Flow Player (iOS en Android) te installeren, al was het maar om de SJ9 te verbinden met het draadloos netwerk. De instructies in de app om dat te doen zijn helder.
De LG-app bestaat al even en hebben we in eerdere tests reeds ontmoet. LG lanceerde het voor zijn Music Flow-multiroomfamilie, waartoe deze SJ9 ook behoort. Met andere woorden, via de Music Flow Player-app kun je de SJ9 bedienen maar ook andere Music Flow-producten besturen, zoals de H3 of H5 draadloze speakers. Meerdere Music Flow-producten in dezelfde zone plaatsen zodat ze dezelfde track spelen moet ook mogelijk zijn, maar dat hebben bij gebrek aan bijkomende Music Flow-toestellen deze keer niet kunnen testen. In het verleden hebben we dat wel gedaan, waarbij we vooral twee troeven onthielden: de Music Flow-toestellen speelden probleemloos veel formaten af, incluis hi-res PCM zoals FLAC en Apple Lossless, en ze zetten mesh-networking in om een zeer goede netwerkstabiliteit en –bereik te verkrijgen.
De Music Flow-app is niet echt veranderd doorheen de jaren, maar is wel wat simpeler geworden. Onder meer de muziekadviesfunctie is verdwenen, waardoor de app wat minder druk wordt. Veel advies gaf die functie sowieso niet, dus niemand zal het missen. In de app blijft de ondersteuning voor streamingdiensten die relevant zijn voor ons land nogal bescheiden: Spotify, Google Play en TuneIn (internetradio). Maar echt erg vinden we dat niet, want de SJ9 heeft ook Chromecast built-in aan boord. Muziek streamen kan dus vanaf een groot aantal apps, waaronder Deezer, Tidal, Qobuz, SoundCloud en nog veel meer. Dat zit dus goed.
De app laat ook uitschijnen dat de LS9 gecombineerd kan worden met twee draadloze rear-speakers, maar dat konden we niet testen en LG kon ons niet vertellen of dit (al) kon. Aangezien twee aparte rear-speakers mogelijk een zwak punt van deze soundbar kunnen aanpakken (zie verder), zullen we deze review aanvullen zodra we relevante nieuwe informatie van LG ontvangen.
Hoe klinkt het?
Vanwege die mooie streamingmogelijkheden besloten we de SJ9 eerst te testen op zijn muzikale mogelijkheden. Via BubbleUPnP spelen we wat hi-res ALAC’s vanaf onze Synology-NAS, waaronder het album ‘Vulnicura’ van Björk in 96 kHz / 24 bit. Die bestanden correct afspelen blijkt geen uitdaging voor de LG-soundbar. Het klinkt zelfs behoorlijk goed voor een soundbar. Met name de typische aarzelende stem van Björk Guðmundsdóttir staat natuurlijk in de kamer.
We hebben de subwoofer aanvankelijk naast onze zetel achteraan geplaatst. Tijdens het beluisteren van muziek merken we hierdoor wel dat een stukje geluidsinformatie niet van de soundbar komt maar van de sub. Hij speelt dus iets te hoge tonen af, iets dat we wel vaker merken bij soundbar-subwoofers. Het is bij de SJ9 geen enorm storend probleem, maar we zouden toch aanraden om de sub het liefst in de buurt van het tv-scherm te plaatsen. Vooraan in de woonkamer dus.
Om te zien of de SJ9 goed presteert qua Atmos halen we eerst onze officiële Atmos-testschijf boven, afgespeeld op een Samsung UBD-K8500 UHD-speler die rechtstreeks op de LG-soundbar is aangesloten. Doorlopen we eerst de 5.1.2-testtonen, dan merken we inderdaad dat de sub wat meespeelt. Er is een duidelijke plaatsing bij L-Center-R en de twee hoogtekanalen, de twee rear-kanalen klinken eerder vanuit achteraan de soundbar te komen. Als we daarna de typische Atmos-demo’s beluisteren (oa 747 Takeoff, Audiosphere, Leaf en Rainstorm), dan noteren we een vrij realistisch gevoel van diepte en ruimtelijkheid. De bovenliggende speakers zorgen voor een klank die ook in de hoogte diepte heeft, al komt de klank eerder vanuit de soundbar zelf dan vanuit het plafond.
Een stoorzender bij sommige demo’s zijn de rear-kanalen. Omdat ze sterk vooraan in de kamer lijken te zitten, krijg je soms een invers effect. Het vliegtuig in ‘747 Takeoff’ lijkt in de verte voor je weg te vliegen, terwijl hij eigenlijk over je heen en weg van je rug moet langscheren. Het doet de SJ9 niet opeens slecht klinken, enkel klopt het geluidsbeeld soms niet. Bij de Leaf-demo hoor je wel mooi het gevleugelde zaadje (een samara, heet dat volgens biologen) ronddartelen door het bos.
Demo’s zijn natuurlijk maar demo’s. We halen onze Ultra HD Blu-rays boven van de ‘Expendables 3 (Extended Version)’ en ‘X Men Apocalypse’. Bij die laatste film bijvoorbeeld, brengt de SJ9 de geweldige scene tot leven waarbij Quicksilver in bullit-time alle leerlingen uit de ontploffende Xavier’s School for Gifted Youngsters redt op de tonen van ‘Sweet Dreams’ van Eurythmics. Terwijl dit iconisch deuntje op de achtergrond speelt, serveert de SJ9 de diepe geluiden van het disintegrerende schoolgebouw mooi in de hoogte, terwijl de voetstappen en andere geluiden van Quicksilver prima de actie volgen. Bij beide films noteren we dat de SJ9 de actie breed in de kamer uitsmeert, zowel horizontaal als verticaal. Alle actie speelt zich wel vooraan in de kamer af.
Ook goed om weten: de SJ9 zal bij 5.1-streams – dus zonder Atmos-informatie – zelf een deel van het geluid via de bovenliggende speakers sturen. Zoals we merkten als we naar ‘Divergent’ via de Netflix-app op onze LG-tv keken, schakel je dan best over naar de ASC-geluidsmodus. De bovenliggende speakers worden dan uitgeschakeld, wat toch in dit geval natuurlijker klonk. Het geluid dat uit die bovenste luidsprekers kwam, was immers nogal artificieel van aard.
Net zoals veel Atmos-soundbars ondersteunt de LG SJ9 geen DTS:X. Op dit moment zijn er veel meer films met Atmos-soundtracks, maar stilaan zien we toch de eerste DTS:X Blu-ray-films in de winkels liggen. De recente release van ‘Jason Bourne’ bijvoorbeeld, heeft een DTS:X-soundtrack, niet Dolby Atmos. Vooralsnog is Atmos nog overweldigend in de meerderheid en we vermoeden zelfs dat dit niet gauw zal veranderen, maar we vragen ons wel af hoe de situatie er over een jaar of twee zal uitzien.
Conclusie
De SJ9 is een redelijk goede soundbar, zowel voor films als voor het beluisteren van muziek. Maar is het een uitstekende Dolby Atmos-soundbar? Dat is lastiger. Competent mag je hem wel noemen op dit vlak. De bovenliggende speakers zorgen voor een extra ruimtelijkheid die je in 5.1 niet hebt. Het blijft echter heel moeilijk om met dit ontwerp een geavanceerd model als de Yamaha YSP-5600 te overtroeven, die uitgerust is met veel speakers om aan geluidsprojectie te doen. Daar staat natuurlijk tegenover dat de SJ9 aanzienlijk goedkoper is.
Vergelijken we hem met een directe concurrent met dezelfde prijs, de Philips Fidelio B8, dan klinkt de SJ9 overtuigend beter en kan hij bovendien meer. De LG-soundbar heeft echt veel pluspunten, met de Chromecast-functie en de evenwichtige, kamervullende klank als voornaamste twee. En niet te vergeten: de SJ9 kan heel luid filmsoundtracks weergeven zonder dat de soundbar geforceerd klinkt en de dialogen blijven ook helder. Dat is een goede kwaliteit, ook als je gamet. De L-Center-R-spreiding is ook goed voor een soundbar. Zijn er minpuntjes? Jazeker. Zo had de subwoofer iets minder hoog mogen spelen en hadden we graag controle gehad over het volume van de naar boven gerichte speakers. Ook die rearkanalen konden beter. Maar globaal genomen is de SJ9 op dit prijspunt de betere 5.1.2-soundbar, een goede keuze als je niet voor de duurdere Samsung 5.1.4-oplossing of Yamaha’s 7.1.2-soundbar met projectie wilt gaan.
Beoordeling
- Elegant en modern design
- Chromecast ingebouwd
- Veel vermogen
- Goede muziekweergave
Zeer groot
- Geen hoogte afregeling voor Atmos-kanalen
- Subwoofer toch liefst vooraan plaatsen
- Geen DTS:X
Reacties (4)