Review: System Audio legend 40.2 silverback – Highend zonder kabels

Ontmoet de familie

System Audio bouwt zowel passieve luidsprekers als actieve modellen. Ze pakken dat op een heel eigenwijze manier aan. De legend 40.2 die we hier bekijken is zo verkrijgbaar in een passieve uitvoering die je combineert met een traditionele versterker. Dezelfde speaker bestaat daarnaast in actieve vorm en dan komt er de label ‘silverback’ bij. Het is die versie met ingebouwde versterking die we hier bekijken. Het is zelfs mogelijk de passieve versie achteraf actief te maken, al geeft het merk aan dat weinigen dat kiezen te doen. De meeste kopers gaan meteen voor de actieve silverback-uitvoeringen, luidt het. Mocht iemand dat upgraden toch overwegen: bij onze testspeakers hebben we de actieve modules zelf moeten vervangen omdat er andere hardware nodig was voor nieuwe software – en moeilijk is het niet. Een achttal schroeven losmaken, de module erin schuiven, een connector insteken en weer vastzetten. Tien minuten werk, max. Deze stap – de units vervangen voor een software-update – zal je als consument nooit moeten doen. Dat kwam gewoon omdat wij demo-speakers voor intern gebruik binnenkregen.

De legend 40.2 silverback is het bijna hoogste model in deze luidsprekerfamilie. Het is een vierwegs-ontwerp met een gesloten behuizing, uitgerust met drivers die voor System Audio ontwikkeld werden. Er is nog een machtige 60.2-vloerstaander met vijf drivers en een tweeter, en een compacte 5.2-boekenplankspeaker (de upgrade van de legend 5 silverback die we vorig jaar bekeken en die een EISA Award won). Daarnaast biedt System Audio ook een 10.2-center en 7.2-muurspeaker aan. Want, weet je nog, WiSA is ook geschikt voor surround. Voorlopig kun je de surroundmodellen enkel gebruiken met die USB-zender en een LG-tv, maar System Audio werkt aan een Surround Hub die 5.1.2-configuraties kan aansturen. Die Hub zal eveneens HDMI-inputs hebben en kun je beschouwen als een draadloze AV-receiver. Overigens kun je via een LG-zender en WiSA-zender momenteel een draadloze 5.1-opstelling bouwen.

Slank en onopvallend

We kregen de witte uitvoering van de legend 40.2 silverback binnen, wat mooi paste in onze woonkamer in Scandinavische stijl. Er is ook een matzwarte uitvoering als je dat verkiest. De 40.2 is een vloerstaander die helemaal niet overheersend overkomt, onder andere omdat de zijkanten wat bol staan. De speaker rust op vier metalen voeten die kruiselings uitstekend. Dat werkt het slank gevoel wat tegen, maar het is wel positief dat System Audio dikke rubberen doppen meelevert die de luidspreker akoestisch ontkoppelen én onze houten vloer beschermen.

We kijken wel op als we meegeleverde roosters uitpakken. Die blijken ook wit te zijn, een kleur dat de meeste fabrikanten hebben opgegeven. Je ziet door het rooster heen immers lichtjes de zwarte drivers, vooral in een omgeving met veel licht.

Dankzij het ontwerp van de 40.2 kun je deze vloerstaander trouwens makkelijk plaatsen. Het mag ook dicht bij een muur of een hoek. Plaatsing blijkt dus geen enorm probleem te zijn. Dat is wel een plus in een woonkamer waar je niet altijd luidsprekers kunt plaatsen waar je wel wil.

Op de juiste positie instellen

Op de achterkant van de actieve silverback-modellen zie je geen terminals voor luidsprekerkabels, maar wel XLR-ingangen. Die gebruik je als je ze bekabeld wil aansluiten op een voorversterker. Maar wij vinden de draadloze WiSA-optie veel boeiender. Om die te gebruiken moet je eerst de Stereo Hub in het stopcontact steken (of een andere WiSA-zender) en dan op de pair-knop op de twee luidsprekers en de hub drukken. Na een minuutje zijn ze automatisch met elkaar verbonden. Daarna moet je nog even achter elke speaker duiken om hem in te stellen op de juiste positie. In dit geval gaan we voor stereo en stellen we de ene 40.2 op ‘links’ en de andere op ‘rechts’. Dat doe je gewoon door op een knopje te drukken tot een ledje oplicht bij de gewenste positie. Hier zie je de surroundmogelijkheden weer opduiken, want je kunt die 40.2 ook instellen als pakweg een surroundkanaal achteraan in de kamer. Over de surroundtoepassingen van de SA-speakers gaan we het verder niet hebben, dat is iets voor een latere test.

Tweaken kan

Een van de kritieken op actieve speakers die klassieke hifi-fans opwerpen is dat het plezier van het tweaken en combineren verdwijnt. Maar dan kennen ze System Audio nog niet. Het is wat paradoxaal dat speakers die net ontworpen zijn om heel toegankelijk te zijn desgewenst getweakt kunnen worden op een niveau dat je zelden ziet. En niet via een handige app – dat zou niet geeky genoeg zijn. Neen, bij System Audio kun je kleine bestanden downloaden die de ingebouwde DSP in de speakers herprogrammeert. Deze RAM-tweaks aanbrengen doe je via een USB-stick. De fabrikant biedt er verschillende, bijvoorbeeld om de 40.2 naar een driewegsconfiguratie te brengen of de bassoutput te verhogen. Het klinkt misschien als wat je krijgt via een equalizer, maar de RAM-tweaks gaan verder en grijpen bijvoorbeeld in op de time-alignment van de individuele drivers.

Een echte hub

De Stereo Hub die System Audio graag meelevert met de silverback-speakers is een compact doosje van 4,1 x 17 x 10 cm. Je hebt zoals gezegd wel alternatieven, maar dit is een handig toestel dat veel doet en niet veel kost. Het is duidelijk ontworpen om uit het zicht te worden geplaatst, in een tv-meubel of misschien wel achter een scherm aan de muur. De Stereo Hub is wel wat dik, dus het is niet zeker of dat altijd gaat lukken.

Zoals de naam al aangeeft vormt dit toestel het kloppende hart van je WiSA-muzieksysteem en sluit je hier alle bronnen op aan. Ingangen zijn er genoeg, te beginnen bij een HDMI-ARC. Maar dat is zeker niet alles, want op de smalle achterkant vind je drie optische ingangen, een coaxiale S/PDIF en twee analoge ingangen (een paar cinch plus een aux-ingang). Een computer aansluiten om in hi-res te streamen (tot 192 kHz / 24-bit) kan via de vierkantige USB klasse B-poort. Ten slotte is er een gewone USB-poort waar je opslag met muziekbestanden kunt insteken.

Genoeg aansluitingen voor fysieke bronnen dus, wellicht meer dan je ooit nodig gaat hebben. Streamen kan dit toestel echter ook. Chromecast en AirPlay 2 zijn twee populaire opties die aan boord zijn, maar ook Bluetooth en Spotify Connect zijn er. Wie old-school wil zijn, kan ook zijn eigen bestanden streamen via DLNA/uPnP.

De Hub is heel functioneel, maar de meegeleverde remote is van een heel ander niveau. Het is zeer elegant, opgetrokken uit matzwart metaal en met een knappe manier om het volumeniveau te tonen via een reeks kleine ledjes. Een tweede rij leds geeft aan welk ingang geselecteerd is. De remote werkt met RF, zodat je hem kunt blijven gebruiken als de Hub uit het zicht verstopt is. In heel het plezier van muziek te beluisteren is die remote een niet onbelangrijk detail.

Kamercorrectie is wel nodig

De Stereo Hub en de silverback-speakers kun je bedienen via een app. Op zich heb je die niet echt nodig, maar het geeft toegang tot allerlei extra functies. Kamercorrectie is daarvan de belangrijkste. Binnenkort verschijnt er trouwens een totaal nieuwe app, SA Cockpit, en wij konden al met een bètaversie aan de slag.

Hoe goed speakers klinken wordt niet enkel bepaald door de gebruikte techniek, maar ook door de interactie met de kamer. Soms kan dat heel bepalend zijn, onder meer als je speakers noodgedwongen op een minder ideale manier in de woonkamer moet plaatsen. De Room Service-functie in de SA Cockpit-app vangt dat op. De app laat door de speakers een minuutlang een (luide!) testtoon klinken die wordt opgevangen door je iPhone of iPad. Je moet je mobiel toestel tijdens het afspelen langzaam zwaaien door de kamer, in een willekeurig patroon. Op basis van wat de app hoort via de microfoon van je Apple-apparaat, kan SA Cockpit bepalen welke akoestische problemen er bestaan. Het creëert dan een filter die op de speakers worden toegepast zodat ze optimaal klinken in jouw kamer. Je kunt zelf niet ingrijpen op het resultaat, maar via de app wel het in- en uitschakelen om het effect te horen. In onze woonkamer identificeerde Room Service onder meer een room mode die de bassen echt heel dominant maakte, en werd het lager middengebied wat geboost.

Of als je wil, kun je in de app zelf drie presets creëren waarbij je bij elke preset zelfs een EQ-filter kunt creëren. De app geeft je daarvoor uitgebreide mogelijkheden. Je kunt bijvoorbeeld shelf-filters creëren of parametrische equalizers toepassen, met fijnmazige frequentiepieken en Q-waarden. Dit is dan weer interessant als je voor filmkijken iets anders wil dan als je naar muziek zit te luisteren. In elk geval, samen met Ram Tweaks geeft deze EQ-functie mensen die willen finetunen behoorlijk wat opties.

De SA Cockpit-app met Room Service is er wel enkel voor iOS-apparaten. Net zoals bij Sonos’ Trueplay kan System Audio enkel kamercorrectie uitvoeren via microfoons met bekende karakteristieken. Bij Apple-toestellen zijn die eigenschappen bekend, maar bij Android-apparaten zijn de verschillen tussen merken en modellen te groot. Misschien dat er een Android-app komt die met een externe meetmicrofoon werkt.

Warme, gezellige presentatie

De legend 40.2 silverbacks zijn uit de doos heel oorvriendelijk getuned. Niet extreem analytisch, maar ook niet meer zo warm als voorheen. Room Service pasten we wel toe, omdat we al bij een eerdere System Audio-test ontdekte dat hun speakers verrassend sterke bassen kunnen produceren. Dat is ook echt iets waar ze sterk in zijn; het merk vindt het net een pluspunt van actieve speakers dat je aan elk volume via de ingebouwde DSP het laag kunt bijregelen. Dat maakt dat er zelfs bij een bescheiden volume een merkbaar basfundament present tekent. Room Service zorgt dan gewoon voor het nodige evenwicht in functie van zogenaamde ‘kamermodes’ in je woonkamer. Die akoestische fenomenen zorgen er onder andere voor dat bepaalde basfrequenties fel versterkt worden.

Waar je wel rekening mee moet houden: als het systeem uit ruststand ingeschakeld wordt, duurt het een aantal seconden vooraleer de hub wakker wordt en verbindt met de speakers. Toen we de proef op de som namen en via Airplay 2 streamden vanaf een iPad Air en de Qobuz-app, duurde het ongeveer 12 seconden vooraleer we Billy Holiday hoorden zingen. Uiteraard is die vertraging er niet als je daarna een andere playlist aantikt, het is de tijd nodig om de speakers uit stand-by te halen. We werken wel met bètasoftware, SA zegt wel dat er nog bugs worden aangepakt. Mogelijk zal die opstarttijd nog verkleinen. Het is ook echt niet zo storend, want je ervaart het enkel bij een ‘koude’ start.

Ook bij deze test grijpen we opnieuw naar het nieuwe album van The Black Keys, met zijn zuiderse bluesrock. Al meteen bij ‘Crawling Kingsnake’ zit het goed. We luisteren niet enorm luid, maar toch is elke impact op de bassdrum significant en strak gedefinieerd. De bluesgitaarlijnen klinken ook zalig, met een zalige crunch en distortion die goed loskomt van de SA-speakers. We hebben niet de indruk dat de 40.2 silverback de meest holografische speaker is, maar de sounstage is wel behoorlijk groot. Als je het Pink Floyd-livealbum ‘Live at Knebworth’ speelt, bijvoorbeeld ‘Shine on You Crazy’, dan heb je wel dat grootste gevoel van een liveregistratie. Hier kunnen we uren naar luisteren, al mocht er in onze woonkamer nog net iets meer sprankel en een beetje lift rond 200-300 Hz mogen zijn. Dat regelen we dan via een manuele EQ-preset, wat bijna ideaal is. We proberen ook een RAM Tweak (RT300) uit die de speakers analytischer zou moeten maken. Het is natuurlijk een kwestie van persoonlijke smaak, maar wat je dan krijgt zal sommigen meer laten genieten van hun grootse orkestrale opnames.

Overtuigend voor films

De optie van een echte stereoset als tv-geluidsoplossing wordt vaak uit het oog verloren. Onterecht, want hoewel surround je meer onderdompelt levert de stap van tv-speakers naar deftige stereospeakers ook heel veel op. Je gaat misschien niet de impact van alle bewegende geluidseffecten ervaren (hoewel, meer dan je misschien denkt) maar de muziek die veel filmscènes voortstuwt komt wel meeslepender uit twee stereospeakers. Dat wordt nog eens bewezen als we ‘Ready Player One’ (een van onze vaste testfilms) afspelen op onze muurgemonteerde LG OLED55C9. De racescène met zijn vele explosies en crashes wordt wel heel spannend neergezet door de twee SA-speakers, waarbij we tevreden noteren dat de dialogen die normaal via het centerkanaal komen hier mooi en discreet tussen de speakers hangen. Als je de luidsprekers goed positioneert (of eventueel via de balans in de app bijregelt) komen stemmen perfect recht uit het scherm. Ook wanneer Perzival de nachtclub binnenwandelt, op de bonkende beats van ‘Blue Monday’ van New Order, is het een mooie omhullende presentatie. Een stukje van de ondersteunende geluidseffecten verdwijnt wat uit de mix – logisch als je gaat van Atmos naar stereo – maar de verstaanbaarheid van dialogen is uitstekend en de brede uitstraling van de 40.2 silverbacks zorgt voor een kamervullende soundstage vooraan. En ook: we hebben geen subwoofer ingeschakeld, maar de SA-speakers zorgen er toch voor dat die dreunende nachtclubsfeer echt tastbaar wordt.

Seizoen drie van ‘Drive to Survive’ begint een beetje wrang, aangezien het net de periode documenteert toen het F1-circus een uitweg zocht uit de coronabeperkingen op wereldwijde sportevenementen. Boeiend kijkvoer en een echte blik achter de schermen – en ook een serie die verrassend veel op de audiosoundtrack vertrouwd om sfeer te scheppen. Ook op dit Deense duo. Hoeveel merken we pas echt als we even weer terugschakelen naar de tv-speakers, die op de C9 nu ook niet zo onverdienstelijk zijn. Niettemin: zo dun en flets, het is niet uit te houden. Ook bij een documentaire zoals deze is de goede dialogenweergave een enorme plus, naast die relatief goed gedefinieerde soundstage en baslaag.

Conclusie

Met de legend 40.2 silverback-speakers en de Stereo Hub bewijst System Audio dat je echt alles kunt hebben: een zeer goede tv-geluidsoplossing én een echte high-end muziekweergave. Er zijn nog andere manieren om dit te bekomen, de grote troef van System Audio is WiSA. Hierdoor verdwijnen lastige kabels uit het verhaal én – dankzij de Stereo Hub – je krijgt veel streamingopties én makkelijk te gebruiken kamercorrectie. Actieve speakers kunnen ook dingen die met traditionele ontwerpen niet kunnen, wat zelfs die tweakers ongeziene mogelijkheden geeft. Van compromissen is er geen spoor, en dat is wel bijzonder.