Sonus faber behoort tegenwoordig tot de McIntosh Group, waaronder de merken McIntosh en Sumiko vallen, en ook Benelux-importeur Fine Sounds. Aangezien ook de Amerikanen van wanten weten bij het maken van geweldige hifi-componenten, werd er gekozen voor een luistertest waarbij de Guarneri’s werden aangestuurd door een combinatie bestaande uit de McIntosh C2700 buizen voorversterker, een werkelijk magistrale McIntosh MC1502 buizen eindversterker en de McIntosh MCD350 sacd/cd-speler. Een hifi-installatie die je beslist niet dagelijks in huis kunt halen. Zeer veel dank daarom voor de inspanningen van Hobo Hifi Arnhem. Filiaalmanager Harry Dijk en medewerker Stefan van Lingen hadden voor mij de totale installatie in hun filiaal bij elkaar georganiseerd en klaargezet, inclusief de Guarneri’s en heerlijke koffie. Wat wil je nog meer? Ik was wel benieuwd. Luisteren naar speakers met dezelfde Guarneri-naam als mijn viool die ik voor concerten gebruik.
Er bestaan enkele luidsprekerfabrikanten die luidsprekers bouwen die meer dan bijzonder zijn. Die niet alleen audiofiele geluidskwaliteit bieden, maar ook als verschijning een onuitwisbare indruk maken. Sommige zijn ware sculpturen, van een kwaliteit die je alleen terug ziet in toonaangevende musea. Andere vertonen een afwerkingsniveau en een kwaliteitsuitstraling die vergelijkbaar is met de allerfijnste muziekinstrumenten in de wereld. De Italiaanse fabrikant Sonus faber, ooit in 1983 opgericht door wijlen de legendarische Franco Serblin, behoort tot deze selecte groep. De Homage Tradition Collection is misschien wel de meest iconische groep luidsprekers, die in het Italiaanse Arcugnano wordt gemaakt en bestaat uit de lijnen Amati, Guarneri, Vox en Serafino. Er is geluisterd naar wat sommigen wel qua uiterlijk de mooiste luidspreker ter wereld noemen: de Sonus faber Guarneri Tradition. Of dit ook geldt voor de geluidskwaliteit? We gaan het zien én horen.
Verpletterend luxueuze indruk
De Sonus faber Guarneri Tradition is een 2-weg basreflex luidspreker van bescheiden omvang (circa 38 x 24 x 38 cm) die losstaat op een stand van bijna 76 cm hoog. De totale hoogte bedraagt daarmee circa 113 cm. Ter vergelijking: de nieuwe Bowers & Wilkins 805 D4 heeft inclusief stands een hoogte van circa 104 cm. De behuizing is gemaakt van adembenemend mooie laagjes Wengé hout, ingelegd met aluminium strips, en afgewerkt in hoogglans diep donkerbruin, verkregen door vele malen te lakken en te polijsten. Boven- en onderzijde bestaan uit aluminium geborstelde platen, waar Wengé is ingelegd en waar bovenop achter glas het logo van Sonus faber zichtbaar is, bijna in de vorm van een tankdop van een luxe jacht. De achterzijde bestaat uit uit een massief aluminium deel, met een smalle verticale geïntegreerde poort voor de basreflex. Het betreft een Stealth poort, die zonder enig bijgeluid werkt (Stealth Ultraflex System). Ontwerp en afwerking van de houten behuizing lijken wel op die van klankkasten van luiten die in de 18e eeuw in Italië werden vervaardigd. De Guarneri’s zijn ook leverbaar in een rode hoogglans lak, die door sommigen graag wordt vergeleken met vioollak. Met een knipoog kan ik zeggen dat dit gelukkig niet het geval is en dat is maar goed ook. De oude Italiaanse olielak die op violen werd gebruikt heeft de eigenschap steeds weer flexibel te zijn en heeft een zekere blijvende mate van vloeibaarheid en kwetsbaarheid. Dat wil je niet bij een luidspreker! De Sonus faber Guarneri Tradition maakt een verpletterend luxueuze indruk, je kunt er bijna niet van afblijven, zo spiegelglad is de lak. De perfecte houtafwerking en het inlegwerk zijn kenmerken van alle modellen. Het is dan ook niet verwonderlijk dat Sonus faber houtbewerker De Santi, waarmee al tientallen jaren werd samengewerkt, enige tijd geleden heeft overgenomen en daarmee het uitzonderlijke vakmanschap qua continuïteit voor de toekomst heeft veiliggesteld. Splendida!
Typisch Italiaans
De voorzijde is bekleed met prachtig leer. Hierover zit een afneembaar frontje met strings. Als deze te slap worden of breken: hierop heb je levenslange garantie! Het frequentiebereik bedraagt 40 Hz tot 35.000 Hz en de impedantie 4 Ohm, met een gevoeligheid van 87 dB. De Guarneri’s vragen om een wat stevigere versterker en zijn nogal gewichtig: inclusief de stands 29 kilo per stuk. Ze zijn tevens geschikt voor bi-amping. Ik associeer de prachtige behuizingen met de legendarische mahoniehouten jachten van Riva, ook al van die Italiaanse stijliconen. Italiaanse styling ten top! En dan zijn we er nog niet. De stands zijn uniek en vormen één geheel met de luidsprekerbehuizingen. Ze zijn gemaakt van composiet materiaal, het betreft licht gebogen carbon fiber monocoques, gevuld met dempende materialen. De fabricage hiervan is mogelijk dankzij de samenwerking van Sonus faber met Pagani Automobil, fabrikant van supersportwagens en expert op het gebied van carbon toepassingen. Zoiets kun je alleen van Italianen verwachten.
De drivers
De hogere frequenties worden verzorgd door een silk dome tweeter van 28 mm. Deze is in het centrum voorzien van een Damped Apex Dome, vastgezet met een metalen boogje, bedoeld om het voortijdig afvallen van hoge frequenties door tegenfase te voorkomen. Deze dome zie je inmiddels bij alle Sonus faber modellen. De 150 mm woofer is een eigen Sonus faber design en bevat een neodymium magneet. Deze woofer biedt ultra-dynamische lineariteit. De crossover van de twee drivers vindt plaats op 2,5 kHz.
Het McIntosh-geweld
Zoals al gezegd werden de Guarneri’s aangestuurd via een complete McIntosh-set. De C2700 (€ 10.990) is een 2-kanaals voorversterker met zes buizen, een mooie geïntegreerde
phonoversterker voor MM en MC en een quad balanced 8-kanaals 32 bit DAC. Ook is een speciale MCT-aansluiting aan boord voor gebruik met een MCT-compatible sacd/cd-transport. De MC5102 eindversterker (€ 15.490) is een reusachtige geweldenaar die 2 x 150 watt per kanaal levert. De 1502 is voorzien van maar liefst acht maal KT-88, vier maal 12AX7A en nog eens vier stuks 12AT7 buizen. Tijdens de luistertest gaf de 1502 geen krimp, ook niet bij hoge belasting. En stil was stil, wat ik wel geloof bij een signaal-ruisverhouding van maar liefst 112 dB. Het apparaat zelf was ook volkomen geluidloos, geen enkel brommetje of trillinkje. Een perfecte combinatie met de C2700. De bron werd verzorgd door de MCD350 sacd/cd-speler. Deze speler is voorzien van een dubbele laser die gebruik maakt van één lens, een 2-kanaals 32 bit/192 kHz DAC en gefixeerde stereo uitgangen, die zowel gebalanceerd als ongebalanceerd beschikbaar zijn. De MCD350 draait cd’s op dubbele snelheid, waarbij de data wordt gebufferd in een intern geheugen, voor een betere foutcorrectie en tracking. Het laadmechanisme werkt fantastisch mooi, soepel en stil. Deze eigenschappen zijn allang niet meer voorbehouden aan alleen Esoteric of Accuphase. De MCD350 krijgt van mij een tien met een griffel voor het transport: ook op hoge sacd-snelheden fluisterstil. Daar kan menig veelvoudig geprijsd high-end speler met gierende draaigeluiden een voorbeeld aan nemen. Verrassend is dat de MCD350 eigenlijk in het McIntosh-programma entry-level is (€ 6.990). Een absolute aanrader!
De luistertest
De Guarneri’s werden op een afstand van circa 3,5 meter van elkaar beluisterd, waarbij de speakers licht in de richting van de luisteraar waren gedraaid. Er is zowel geluisterd naar cd als sacd. Een eerste algemene indruk was dat deze speakers neutraal zijn, maar op een of andere wijze toch met iets vols in hun presentatie. Ze geven een rustig geluidsbeeld men kan er ontspannen naar luisteren, ook bij hogere volumes. Sommige speakers geven genoeg afzonderlijke details in hoog, midden en laag, bij de Guarneri’s is sprake van één overzichtelijk geluidsbeeld, waarin alle details bij elkaar horen en bespeurbaar zijn, maar in goede harmonie met elkaar. De speakers gedragen zich als echte puntbronnen. De luisterpositie bleek niet heel kritisch, je kon in het midden gemakkelijk schuiven zonder het sterke stereobeeld te verliezen. De Guarneri’s staan vrij hoog op hun stands, dit bleek bij een zittende luisterpositie best fijn, op perfecte oorhoogte. Tweeter en woofer werken prachtig met elkaar samen en, inderdaad, de baspoort laat nergens enig bijgeluid horen, zelfs niet bij een stevige belasting. Een mooi en transparant hoog, in perfect evenwicht met het midden. Maar dan: het laag. Meestal zijn speakers van dit formaat hierin hekkensluiter. Dit geldt niet voor deze Guarneri’s. Het weergegeven laag is werkelijk verbluffend en volgens mij leidend in hun klasse voor dit soort speakers. Het klonk echt aanzienlijk dieper dan de 40 Hz die in de specificaties wordt opgegeven.
Franz Liszt op de concertvleugel
Stiekem werd de cd ‘On my new piano’ (DG 4796724) van concertpianist Daniel Barenboim eerst op een andere goede speakerset beluisterd, en daarna pas via de Guarneri’s. Mijn medeluisteraars Harry en Stefan bemerkten met mij dat de concertvleugel via de Sonus fabers een grotere klankkast kreeg, meer zinderende en diepere bassnaren en een intensiever transparant en sprankelend hoog. Hoe stevig Barenboim ook in een stuk van Liszt tekeer ging, de Guarneri’s gaven zelfs de hardste klappen weer alsof er niets aan de hand was. Hierin speelt natuurlijk ook de kwaliteit van de stabiele voor-eindversterking een grote rol. Een ballade van Chopin, met alsmaar voortklaterende snelle passages hoog op het toetsenbord kwamen spectaculair echt naar de luisterpositie toe, alsof de concertvleugel vóór het hifirek stond opgesteld. Een sonate van Scarlatti liet tussen de snelle passages diepe stiltes horen, en daarna weer nieuwe heldere thema’s, in elke noot tastbaar. Maar geen aparte details, eerder één holistisch beeld. Steeds duidelijker werd dat dit werkelijk perfecte puntbronnen zijn.
Diana Krall in het echt
Mijn referentie-cd ‘Live in Paris’ (Universal/Verve 0651092) van Diana Krall gebruik ik heel vaak in luistertests. Toch heb ik de live opname van haar via speakers van dit formaat nog nooit zo goed gehoord. Bijna ongehoord goed klonk de plukbas. De donkere basklank, de houten klankkast, de kast- en snaartrillingen, ze waren allemaal hoorbaar en voelbaar. Hiervoor zijn dus geen grote vloerstaanders meer nodig. Harry en Stefan voelden deze basweergave net als ik ook in de borstkas. Zo moet het. Spectaculair is dan ook het applaus, weergegeven in een enorm stereobeeld. Het maakt bijna niet uit waar je zit of staat, dit beeld blijft. Ook van Krall, die comfortabel in het midden van de 3,5 meter tussen beide speakers zat te swingen en heel tastbaar was. Ook een compliment hier voor de weergavekwaliteit van die verrassend mooie McIntosh MCD350.
Nog meer jazz
De cd ‘Let’s Get Away’ (Shanachie 5494, import Amerika) van de Amerikaanse gitarist Norman Brown biedt prachtige smooth jazz, met gebruikmaking van elektronische instrumenten en effecten, zeer diep klinkende basgitaren, saxofoons, slagwerk en vocals. De Guarneri’s gaven zelfs de diepste bassen vol weer, niet vettig of, zoals we dat wel eens noemen, zonder te ‘boempen’. Op deze cd wordt bij verschillende nummers veel gevraagd van de speakers qua snelheid. Hierin bleken de Guarneri’s in combinatie met de McIntosh set super strak en snel, een van de vele kwaliteiten van deze luidspreker. Bij het – bij wijze van test – fors terugdraaien van het volume bleek, dat deze Guarneri’s ook nog in staat zijn om goed te klinken.
De trombone op Interludes
Degenen die recent de High End in München hebben bezocht konden haar daar in levende lijve ontmoeten: de inmiddels wereldberoemde Amerikaanse jazz-zangeres Lyn Stanley. Lyn produceert met regelmaat zeer audiofiele opnamen, waaronder analoge via Studer recorders. De sacd ‘Interludes’ (AT Music 3104) is voor elke audiofiele jazz-liefhebber een must have. Al in de eerste track ‘How long has this been going?’ horen we naast de lage zwoele stem van Lyn een trombonist in een solopartij, ook in een relatief laag register. Toch laten de Guarneri’s hier geen versmelting of onduidelijkheden horen, maar twee perfect bij elkaar passende muziekfrases. Bij de tromboneweergave was duidelijk weer merkbaar dat de Guarneri’s weliswaar neutraal klinken, maar wel met iets vols. Het is niet dat het warmer wordt, eerder dieper, alsof kleuren net iets intenser zijn.
Tasmin Little en Elgar
Een van mijn favoriete vioolsolisten is de Engelse Tasmin Little. Jammer dat ze vorig jaar met pensioen is gegaan. Haar viooltoon is uitzonderlijk. Dat is zeer goed vast te stellen op de sacd ‘Elgar Violin Concerto’ (Chandos CHSA 5083) waarin in het eerste deel eerst de Royal Scottish National Orchestra onder leiding van Sir Andrew Davis flink inzet in qua akoestiek een van de mooiste Schotse concertzalen. De twee toch relatief kleine Guarneri’s presenteren het orkest vanuit die 3,5 meter afstand van elkaar in een prachtig stereobeeld. Spectaculair is daarna de inzet van Little met haar vioolsolo, vóór het orkest, naast de dirigent. Van lage G- tot hoge E-snaar, het klinkt vol en helder als glas. Het is allemaal zo tastbaar en ontspannen te volgen.
Liefde op het eerste gehoor
Na zo’n intensieve luistertest begrijp je steeds meer over Sonus faber en waarom ze grossieren in hifi-prijzen. Het is mij nu wel duidelijk waarom Sonus faber-bezitters jarenlang hun speakers in huis hebben en houden. Een liefde voor het leven doe je niet weg. Door de jaren heen heeft Sonus faber al haar modellijnen steeds weer opnieuw weten te verbeteren. Recent waren ze weer in het nieuws met de introductie van de Omnia, een spraakmakende en (wederom!) beeldschone all-in-one draadloze speaker. Het luisteren naar de Sonus faber Guarneri Tradition biedt kans op liefde op het eerste gehoor. De weergavekwaliteit is van het allerhoogste niveau. En je blijft er ook alsmaar naar kijken. Zo mooi. Ze kosten € 8.249 per stuk. Wilt u er zelf eens kennis mee maken? Ik kan met zekerheid zeggen dat de heren van Hobo Hifi Arnhem vrijwel het gehele Sonus faber programma in huis hebben, en ook die héle mooie McIntosh set staat op de Koningsstraat 21 in Arnhem.
Geschreven door Jan Willem Voogd
Hobo Hifi Arnhem, Koningsstraat 21
www.hobo.nl
Fine Sounds, www.finesounds.nl
Reacties (0)