We hebben de afgelopen jaren tientallen av-receivers aan een uitgebreide review onderworpen. Dit waren modellen die volgepakt zaten met features en voor de meesten onder ons goed te betalen zijn. In deze review gaan we een stapje hoger, en kijken we naar de RAP-1580 van Rotel. Deze geïntegreerde versterker (nee, geen echte receiver dus), kost wat meer dan de gemiddelde receiver die we hier behandelen maar moet ook meer kwaliteit bieden. Het is in ieder geval een surroundversterker, wat inhoudt dat je 7 kanalen versterkt kunt aansturen.
Wat is de Rotel RAP-1580?
Rotel, onderdeel van de Bowers & Wilkins Group, is wereldwijd actief als fabrikant van kwalitatief hoogwaardige audioproducten. Met een hoofdkantoor in Tokio en R&D-afdelingen in Japan en Engeland, ontwikkelt het bedrijf high-end producten met het ‘balanced design concept’ als uitgangspunt. Hierbij staat elk component in balans met de andere onderdelen. Het resultaat volgens Rotel: audio en hifi-producten die garant staan voor een compromisloze geluidsweergave.
De RAP-1580 is één van de nieuwste telgen van de Rotel-familie. Dit is een 11-kanaals geïntegreerde versterker, wat eigenlijk betekent dat je zeven kanalen versterkt kunt aansturen en de overige kanalen middels een externe versterker kunt laten aansturen, terwijl de RAP-1580 de audiosignalen voor je verwerkt. Dankzij de ondersteuning van 11 kanalen heb je de mogelijkheid om Dolby Atmos en DTS:X audiotracks weer te geven.
Onder de motorkap zien we een Klasse AB versterkerontwerp en een grote ringkerntransformator terug die het apparaat voorzien van 100 Watt aan vermogen per kanaal. Dit is het vermogen wanneer alle kanalen tegelijkertijd aangestuurd worden, bij een impedantie van 8 Ohm. En als we iets van Rotel geleerd hebben is dat er dan ook echt 100 Watt geleverd wordt. Wanneer twee kanalen aangestuurd worden is er een vermogen van 150 Watt per kanaal beschikbaar, en in ieder geval blijft de total harmonic distortion (THD) onder de o.03% van 20Hz tot 20kHz. De versterker maakt gebruik van high performance Wolfson 24-bit / 192kHz digitaal-naar-analoog converters voor alle kanalen.
Wat betreft de aansluitingen is de RAP-1580 voorzien van acht HDMI-inputs en twee HDMI-outputs. Drie van de ingangen en alle uitgangen ondersteunen 4K Ultra HD, HDR en HDCP 2.2. Voor audio zijn voldoende aansluitingen aanwezig, waaronder drie paar ongebalanceerde RAC-inputs, een MM Phono-aansluiting, multi-kanaals analoge RCA-inputs, een stereo XLR gebalanceerde input, drie digitale optische aansluitingen, drie digitale coaxiale aansluitingen, USB (voor iPhone voorop en voor pc achterop) en een ethernetpoort. Voor draadloze communicatie is Bluetooth met aptX aanwezig. De Rotel RAP-1580 is te koop voor een prijs van 3.999 euro.
Een overzicht van de specificaties
- 100 watt x 7 kanalen @ 8 ohm
- DTS: X en Dolby Atmos (7.1.4)
- 6 Wolfson WM8740 24-bit / 192 kHz DACs
- Analoge BYPASS-modus voor analoge ingangen
- 10 bands parametrische PEQ
- 8 HDMI 2.0a-ingangen met 4K video pass-through
- 2 HDMI 4K video-uitgangen (een met ARC)
- TFT-scherm en OSD-weergave
- PC-USB-ondersteuning van 24-bit / 192kHz audio
- Voorpaneel USB-ingang ondersteuning van iOS-apparaten met 2.1A opladen
- Phono stage-ingang (MM)
- CD, Tuner en Aux analoge ingangen
- Multi-channel-ingang
- XLR gebalanceerde ingang
- Bluetooth met aptX
- 3 bron onafhankelijke 12V trigger-uitgangen
- Wired IR-afstandsbediening ingang
- RS-232-interface voor automatisering
- IP-netwerk-interface voor automatisering
- 2 IR-uitgang aansluitingen voor IR pass-through
- Afmetingen: 431 × 192 × 470mm
- Gewicht: 22,8 kilogram
- Rack mount meegeleverd
Overige apparatuur
In deze review maken we gebruik van een LG E6V-serie oled tv voor de weergave van videomateriaal, Spotify voor het streamen van muziek, een usb-stick met high-res audio, de Oppo UDP-203 Ultra HD Blu-ray speler voor de weergave van CD’s en (Ultra HD) Blu-ray discs, en het B&W CM S2-serie luidsprekersysteem voor een optimale weergave van de audio.
Geen receiver!
De Rotel RAP-1580 lijkt, kijkend naar de mogelijkheden, wellicht een av-receiver, maar dat is het niet. Van oudsher is een av-receiver immers een geïntegreerde versterker met ingebouwde tuner. Daar zijn de laatste jaren features als Spotify Connect, multi-room, WiFi, DLNA, internetradio en nog veel meer bijgekomen. Al deze features ontbreken op de RAP-1580; het is dus een pure geïntegreerde versterker met fysieke aansluitingen voor je apparatuur, al is bluetooth wel aanwezig.
Rotel RAP-1580 – design
Als we de RAP-1580 uit zijn doos halen zien en voelen we meteen al dat we met een andere klasse aan apparatuur te maken hebben. De versterker weegt namelijk zo’n 23 kilogram en is daardoor geen eenvoudig op te tillen jongen. Ook de afmetingen zijn groter dan we gewend zijn en het gehele apparaat straalt stabiliteit, kwaliteit en rigiditeit uit. Er zijn verder geen toeters en bellen aanwezig; strakke lijnen, subtiele designelementen en puur datgene wat je nodig hebt om de receiver comfortabel te kunnen plaatsen en bedienen.
Het gebruikte materiaal, het gevoel van de drukknoppen, het grote tft-scherm aan de voorzijde, de metalen voetjes, de soepel en strak draaiende volumeknop en de overall look and feel maken dit bij het eerste contact al een premium apparaat. Wat direct opvalt is juist dat grote TFT-scherm op het voorpaneel. Rotel zet niet in op geavanceerde on screen-displays maar wil het juist simpel en strak houden, op het apparaat zelf. Dit grote display toont alle informatie die je nodig hebt om de versterker in te stellen, inputs te kiezen en zaken te wijzigen, al kun je desgewenst ook het OSD inschakelen.
Rotel RAP-1580 – bediening en installatie
De installatie van de RAP-1580 is wel wat anders dan we gewend zijn van de receivers die we de afgelopen jaren getest hebben. Zo komt deze versterker met een groot TFT-kleurenscherm op het frontpaneel waarop alle instellingen te zien zijn en waarop je dus moet kijken om het apparaat in te stellen. Dit menu ziet er heel simpel uit – zonder toeters, bellen en animaties – en is daardoor ook overzichtelijk en eenvoudig te gebruiken. Hier en daar is de navigatie in het menu wat traag en de Nederlandse vertaling van sommige onderdelen laat wat te wensen over.
Er is overigens de mogelijkheid om via HDMI een OSD op je tv te tonen, maar de resolutie hiervan is dermate laag (maximaal 576p) dat het er niet uitziet. Op een apparaat in deze prijsklasse mag je toch echt wat beters verwachten, zeker aangezien sommigen het instellen van de versterker via het tv-scherm prefereren.
Dat gezegd hebbende is het instellen van de RAP-1580 niet heel lastig, mits je het bij de basisinstellingen houdt. Zo kun je handmatig alles aanpassen, waaronder het benoemen van inputs, de luidsprekerconfiguratie, de afstanden van de speakers, de crossover van de speakers, de grootte van de speakers en het aantal decibel per kanaal dat verlaagd of verhoogd moet worden. Helaas is er geen mogelijkheid om elke versterker in de RAP-1580 zelf toe te wijzen; je bent aangewezen op vooraf bepaalde configuraties als 5.1, 7.1, 5.1.2 en 7.1.4. Er is ook een PEQ-configuratie aanwezig, wat een geavanceerde equalizer is. Hier kun je een 10-bands optimalisatie uitvoeren. Nu is deze equalizer een stuk ingewikkelder (en uitgebreider) dan de equalizers die we in bijvoorbeeld de Denon en Marantz-receivers tegenkomen, en dat heeft zijn voor- en nadelen. Het voordeel is dat je met de juiste kennis en apparatuur de audioweergave compleet kunt optimaliseren. Het nadeel is dat je die kennis en apparatuur wel nodig hebt. Met beperkte kennis over hoe deze equalizer te gebruiken kom je niet ver. En helaas voor deze gebruikers is er ook geen automatische kalibratiefunctie, zoals bijvoorbeeld Audyssey of Dirac, aanwezig. Wil je de versterker compleet optimaliseren en heb je er zelf te weinig kennis over, dan is een professionele installateur een must.
In het menu van de versterker zien we verder nog wat video-instellingen (in de meeste gevallen hoef je hier weinig aan te doen) en systeeminstellingen terug. In de systeeminstellingen kun je verbinding maken met het thuisnetwerk, mits je een ethernetkabel gekoppeld hebt. Deze mogelijkheid is er echter alleen om firmware-updates door te voeren maar helaas werkte die functie in ons geval niet. De software-check gaf aan geen internetverbinding te kunnen vinden (terwijl de netwerktest ok was) en dus waren we aangewezen op een firmware-update via USB. Over USB gesproken; de poort aan de achterzijde is voor het koppelen van een computer en de poort aan de voorzijde is alleen compatibel met een iPhone of iPad (of voor nieuwe firmware). Een simpele usb-stick met daarop je muziek wordt helaas niet herkend dus ben je aangewezen op het koppelen van een fysiek apparaat met eigen controls, of streaming via bluetooth.
Eenmaal ingesteld en afgesteld wordt het TFT-scherm gebruikt voor de weergave van informatie over de content en je luidsprekeropstelling. De lay-out en het gebruik hiervan zijn simpel en eenvoudig. Op het scherm zie je exact terug wat er binnenkomt, wat het volume is, welke speakers aangestuurd worden en welke modi ingeschakeld zijn. Je kunt de versterker bedienen middels de knoppen op de voorzijde of de meegeleverde afstandsbediening.
Afstandsbediening
De RAP-1580 is een fors apparaat, en daar hoort dan natuurlijk ook een forse afstandsbediening bij. De remote is weinig premium; vooral plastic en weinig gewicht. Maar, dat heeft geen negatieve gevolgen voor het gebruik. De afstandsbediening heeft een duidelijke lay-out, goed bedienbare knoppen, verlichting voor in het donker en alle knoppen die je nodig hebt voor een comfortabele bediening.
Dolby Atmos en DTS:X
Zoals aangegeven beschikt de Rotel RAP-1580 over ondersteuning voor Dolby Atmos en DTS:X. Dit betekent dat je hoogtespeakers kunt aansluiten voor een indrukwekkende surround-ervaring. Echter, de RAP-1580 beschikt over 7 versterkers waardoor de direct op de versterker aangesloten configuratie maximaal 5.1.2-kanaals of 7.1-kanaals is. Wil je groter gaan, bijvoorbeeld naar 7.1.4 of 5.1.4 dan moet je een externe versterker koppelen, waarop dan de extra speakers aangesloten worden. De RAP-1580 kan 11-kanaals signalen verwerken dus een 7.1.4-kanaals opstelling kan op deze manier eenvoudig aangestuurd worden. Om wat meer over Dolby Atmos te weten te komen verwijzen we je graag naar ons introductieartikel over Dolby Atmos en ons artikel met informatie over Dolby Atmos-speakers plaatsen en aansluiten op je receiver.
Rotel RAP-1580 – audiokwaliteit
Qua features en functies is de RAP-1580 dus een stuk minder uitgerust dan de receivers die we normaal gesproken bekijken, maar daar tegenover moet een audioweergave staan die op een hoger niveau ligt. Zoals je hierboven al kunt lezen zien we onder de motorkap al diverse premium componenten terug, verpakt in een ‘balanced design concept’. Gecombineerd met een verstevigd chassis en de focus op een pure audioweergave moet deze versterker hoge ogen gooien. In onze testruimte en thuisbioscoop, welke compleet geoptimaliseerd is qua akoestiek, hebben we de Bowers & Wilkins CM S2-serie staan, vergezeld door twee AM-1 luidsprekers voor de topkanalen en twee CWM663 luidsprekers voor de zijkanten. De opstelling is eenmaal als 7.1 getest en eenmaal als 5.1.2. De subwoofer is in dit geval de B&W ASW610XP.
Film
Allereerst hebben we de RAP-1580 verbonden met onze UDP-203 voor een filmavondje. Hiervoor hebben we Deadpool, The Revenant en Mad Max Fury Road uit de kast getrokken. Het eerste wat opvalt is dat de RAP-1580 zelfs met een laag volume een dynamische surroundweergave met kracht en tegelijkertijd souplesse weet neer te zetten. Met name het middenbereik wordt vol kleur, nuance en dynamiek weergegeven. Je hoeft het volume net ver open te draaien om echt te kunnen genieten van een film, met surroundweergave.
Zetten we het volume wat verder open richting referentieniveau (voor zover onze buren dit kunnen waarderen althans) dan wordt duidelijk dat de RAP-1580 het zich niet snel moeilijk laat maken. De controle is indrukwekkend, zelfs in overvolle actiescenes van Deadpool waar de vallende containers en explosies elkaar afwisselen. Het idee van surroundsound is natuurlijk jezelf wanen in de actie, en dat krijgt deze versterker absoluut voor elkaar. Met vloeiende overgangen tussen de kanalen, een indrukwekkende diepte in het geluid en een levendige maar goed te onderscheiden soundstage.
Wat ook opvalt is de souplesse waarmee dialogen worden weergegeven, vol emotie en een warme klankkleur. Ook muziek op de achtergrond, tijdens dialogen, valt in positieve zin op. Deze muziek is vaak in een lager volume afgemixt, maar de RAP-1580 weet zelfs daarin subtiele details naar voren te laten komen, wat het totaalplaatje weer een extra dimensie geeft. De film komt nog meer tot leven. De versterker geeft continu het idee volledige controle te hebben om alle audio-elementen met precisie, detail en voldoende kracht weer te geven.
Stappen we over op de 5.1.2-kanaals opstelling dan is het vanzelfsprekend even wennen. Er ontbreken immers twee kanalen aan de zijkanten, maar daarvoor in de plaats krijgen we wel twee hoogtekanalen. De RAP-1580 maakt perfect gebruik van deze kanalen wanneer we een Atmos-track opzetten. De soundstage wordt ineens een stuk hoger en we kunnen meer spreken van een ‘3D surroundervaring’. Het effect (het audio-object) zweeft als het ware in de ruimte. Zo kun je het idee krijgen dat er direct achter je of boven je iets gebeurt terwijl hier geen speaker hangt. De actie in de ruimte is zo natuurlijk dat je effecten en bewegingen van links naar rechts en van voor naar achteren zonder moeite kunt volgen. De overgangen tussen de speakers zijn zeer strak en vloeiend. Echter, mocht je voor een opstelling met hoogtekanalen kiezen dan raden we aan voor een 7/5.1.4-opstelling te kiezen. Dit maakt het gebied boven de luisterpositie pas echt af. Bij de RAP-1580 heb je hier echter wel een externe versterker voor nodig.
Muziek
Vervolgens zijn we aan de slag gegaan met onze favoriete muziek. We hebben deze muziek op een usb-device staan maar dat accepteert de RAP-1580 helaas niet. Je kunt een iPhone/iPad aan de voorzijde koppelen via USB en op de achterzijde is een USB-poort voor het koppelen van een computer te vinden. De USB-stick met de hi-res audiobestanden die wij gebruiken hebben we via de UDP-203 aangesloten, wat geen groot nadeel maar wel een aandachtspuntje is. In vergelijking met de receivers die we eerder getest hebben zijn de overige mogelijkheden ook beperkt. Geen DLNA, AirPlay, Spotify, etc. Wel bluetooth aptX.
Dat gezegd hebbende gaat het natuurlijk om hoe de RAP-1580 met die 2-kanaals muziek omgaat. We hebben hiervoor hi-res albums van onder meer The Beatles, Muse en Michael Jackson ingezet. Vrijwel direct werd duidelijk dat de meeste conclusies uit bovenstaand stuk overgenomen kunnen worden voor de muziekweergave. Met name wanneer we het hebben over het middenbereik dat vol kleur, nuance en dynamiek weergegeven wordt. De zang wordt warm weergegeven, en door de goed hoorbare subtiele details komt de emotie in de stem overtuigend naar voren. In het hogere bereik klinkt het nooit schel of te scherp; de RAP-1580 weet hoge tonen strak en doordringend weer te geven.
Met name bij The Resistance van Muse valt het zeer levendige en brede geluidsveld op. Dit geluidsveld lijkt meters breder getrokken te zijn dan we met de Denon-receiver gewend waren. Instrumenten zijn exact in de ruimte te plaatsen en perfect van elkaar te onderscheiden, waardoor details van al deze instrumenten ook overtuigend naar voren komen. Er zit simpelweg meer leven en meer bereik in de weergave. Niks wordt ondergesneeuwd over overdreven, en het is weer die sublieme controle die elk aspect van de muziek volledig tot zijn recht laat komen.
Rotel RAP-1580 – conclusie
Als we alles bij elkaar nemen dan moeten we tot de conclusie komen dat de Rotel RAP-1580 zowel pluspunten als minpunten heeft. De geïntegreerde versterker is geen receiver – wat ook duidelijk vermeld wordt – en dat betekent dat bepaalde onderdelen die je misschien verwacht niet aanwezig zijn. Denk aan streamingdiensten, DLNA/WiFi en een usb-poort voor je usb-device. Dit echter iets waar je voor kiest bij aankoop van een geïntegreerde versterker. Waar je niet voor kiest, en waar Rotel best wel wat aandacht aan mag besteden, is het nogal ouderwetse menu wat op een tv in lage resolutie weergegeven wordt.
Daarbij is de RAP-1580 geen versterker voor de beginnende home cinema-fan. Hoewel het menu overzichtelijk en eenvoudig te bedienen is, zijn de opties voor het afstemmen van het geluid niet voor iedereen te begrijpen. Er is geen automatische kalibratie aan boord en de PEQ-instellingen zijn geen optie als je niet precies weet wat je doet. Ook zijn de mogelijkheden om zelf de versterkers van de RAP-1580 toe te wijzen erg beperkt.
Als we kijken naar de functionaliteit en het gebruik zitten er dus wel wat haken en ogen aan de RAP-1580, en is de prijs van 3.999 euro aan de hoge kant. Ook hadden we voor dit geld graag minimaal 9 versterkte kanalen gezien voor een volledige (ingebouwde) Atmos-ervaring. Echter, waar dit model in uitblinkt is datgene waar hij uiteindelijk voor bedoeld is; de audioweergave. Op dit vlak presteert de versterker zeer goed, zowel op het gebied van surround als op het gebied van stereo. Ten opzichte van de volledig uitgeruste receivers die we eerder testten biedt de RAP-1580 een breder geluidsveld, met meer subtiele details, duidelijkere controle over de weergave en een groter bereik. Kijken we puur naar de audiokwaliteit dan is de RAP-1580 het geld dus absoluut waard.
Beoordeling
- Zeer goede audioweergave
- Premium look and feel
- Indrukwekkende surroundervaring
Menu (met name OSD) is ouderwets en lage resolutie
- Geen automatische kalibratie
- Geen ondersteuning USB-devices
Reacties (2)