Review: Rega Planar 3 50th Anniversary Edition

27 februari 2024 + 10 minuten 0 Reacties
Rega Planar_3_50th_playing_neo_hero2
FWD award

Op de redactie van Music Emotion ontvangen we een fraaie uitvoering van de Rega Planar 3 draaitafel. Dit is echter niet zomaar een Planar 3, dit is de gelimiteerde 50th Anniversary Edition ter ere van het alweer vijftig jarige bestaan van de fabrikant. De meerprijs ten opzichte van de Planar 3 zonder element? Slechts 250 euro. Heeft Rega hier een hele slimme marketingtruc uitgehaald, of biedt deze gelimiteerde versie daadwerkelijk meerwaarde? Om maar gelijk met de deur in huis te vallen, jazeker. Deze 50th Anniversary Edition is een pareltje van een speler en de verschillen met de ‘normale’ Planar 3 zijn significant.

Om te beginnen is de lichtgewicht plint van deze speler uitgevoerd in een populaire zijdeglans walnoot-afwerking. In vergelijking met de hoogglans afgewerkte plint van de Planar 3 oogt de jubilaris met deze finish en de getinte stofkap als een echte klassieker. Net als bij de Planar 3 is dit jubileummodel voorzien van een ultra-stijf geheel: een uit één stuk aluminium vervaardigde toonarm en headshell. De lichtgewicht RB330-arm heeft een gemakkelijk instelbare naalddruk, dwarsdrukcompensatie en frictievrije armlagering. Dankzij 35 jaar evolutie en CAD/CAM-technieken behoort deze robuust ogende toonarm tot een van de meest geavanceerde toonarmen in deze prijsklasse.

De 50th Anniversary Edition van de Planar 3 wordt geleverd met een 3-punts Rega Exact MM-element. Dit is een met de hand geassembleerd high output-element dat net onder de Moving Coil-elementen van de fabrikant is gepositioneerd. Voordat het element de fabriek verlaat wordt deze zelfs twee dagen uitvoerig getest om er zeker van te zijn dat deze aan alle gestelde specificaties voldoet. Het verbaast mij dus niet dat de verkoopprijs van enkel dit element al boven de vierhonderd euro ligt. Het verbaast me wel dat Rega het complete jubileumpakket voor een prijs van 1149 euro kan aanbieden.

Voor een optimale stabiliteit is de lichtgewicht plint voorzien van drie dempende rubber voeten en is zowel de boven- als onderzijde van de plint voorzien van een dubbele metalen brace tussen de arm en het zware bronzen lager van het draaiplateau. Deze is bedoeld om resonanties en ongewenste energie, die anders vanuit de plint en de arm het element en de gevoelige naald zou bereiken, effectief af te voeren. Op deze manier wordt de geluidskwaliteit volgens de fabrikant hoorbaar verbeterd.

Het zware glazen plateau met een dikte van 12 millimeter zorgt voor een perfecte gelijkloop. Dit wordt nog eens versterkt door de trillingvrije 24 volt gelijkstroommotor in combinatie met de uiterst stabiele Neo MK2 PSU. Met deze Neo PSU wordt de speler bovendien in- of uitgeschakeld en wordt de snelheid van 33 naar 45 toeren per minuut omgeschakeld. Het glazen plateau rust op de lichtgewicht pulley van de Planar 3 en wordt door de Reference EBLT-snaar aangedreven. Deze snaar wordt uitsluitend gemonteerd op Planar-draaitafels die worden geleverd met een Neo PSU, zoals de hoogwaardige Planar 8- en Planar 10-modellen.

Analoog gemak

Tot mijn verbazing heeft de fabrikant deze platenspeler al bijna volledig geassembleerd. Zowel de snaar als het element zijn al gemonteerd. Ik hoef enkel het zware glazen plateau met de meegeleverde vilten mat op de pulley te plaatsen, de scharnieren van de stofkap in de twee uitsparingen achter op de plint te schuiven, het gewichtje uit het verpakkingsschuim te peuteren en deze voorzichtig achter op de arm te drukken. Dankzij de o-ringetjes heeft het contragewicht enige frictie en is het een kwestie van met een lichte druk draaien om de arm prefect in balans te krijgen. Het gewicht van de arm stel ik met de draaiknop aan de rechterzijde van de armlagering in op 1,75 gram en de antiskating overeenkomstig met het schuifje op ongeveer 1,5 tot 1,75. Met de 4-polige powercord wordt tot slot de prik van de Neo PSU naar de platenspeler gestuurd en hiermee is de Planar klaar voor de eerste muzikale rondes.

Klank en imaging

Wanneer Bad Guy van het album ‘When We All Fall Asleep, Where Do We Go?’ van Billie Eilish de ruimte in schalt ervaar ik een heerlijk ruimtelijke presentatie. Zang wordt netjes vanuit het centrum van het geluidsbeeld weergegeven en wordt aangevuld met machtige, soundstage-oprekkende stem- en geluidseffecten inclusief neurotische sequenties van gesampelde vingerknipjes. Billie komt op een hoger volume beter tot haar recht en wanneer het volume een tandje verder wordt opgedraaid ervaar ik een massief, zeer strak weergegeven laag dat zich met een flinke punch de ruimte in dwingt.

Bij Wish You Were Gay reikt het geluidsbeeld van wand tot wand en hierbij wordt zoveel aan laag geproduceerd dat ik verwacht dat het kleine naaldje panisch uit de groef zal springen. Maar niets is minder waar. De gehele presentatie blijft strak, clean en uiterst goed gecontroleerd. Hetzelfde ervaar ik bij de synthbas-variaties in het nummer Bury a Friend en Ilomilo. De kracht en de gelaagdheid waarmee dit element het laag, laag voor laag tot ver in de allerdiepste octaven weergeeft, zonder dat de neutraliteit van zang of de ruimtelijkheid van de vele effecten wordt beïnvloed is opmerkelijk. Ten slotte pink ik stiekem een traan weg bij Listen Before I Go, gevolgd door I Love You. De soundstage, geluidsdiepte en emotionele betrokkenheid van de luisteraar worden bij deze nummers tot het maximale opgerekt. Dit is een must-have album dat niet eerder zo goed tot zijn recht kwam dan met deze jubilerende Planar 3.

Vervolgens trek ik het eerste studioalbum ‘Opus Eponymous’ van de Zweedse band Ghost uit de kast. Een album dat misschien niet zo heel indrukwekkend is geproduceerd, maar desondanks muzikaal en lekker detailrijk wordt gepresenteerd. Al snel zit mijn oudste dochter naast me op de bank om mee te genieten. Gitaar komt indringend en ruimtevullend op ons af, zonder fel of intimiderend te worden. De dikke snaren van de basgitaar produceren soms vreemde melodieuze lijntjes met vooral hele droge geplukte noten. De duidelijk gearticuleerde zang staat op gepaste afstand van de luisterpositie terwijl het koperwerk van het slagwerk zich frivool vanuit de achtergrond laat horen. Wanneer we de eerste klanken van het heerlijke nummer Ritual horen kan ik mijn rechtervoet niet meer stilhouden en voor ik er erg in heb tap ik driftig op de maat mee en is mijn dochter geneigd het aanstekelijke refrein op dit late uur uit volle borst mee te zingen. Nee, misschien is dit geluidstechnisch niet het meest perfecte album in de collectie, maar pakt ons met deze Rega telkens weer.

Een van de favorieten

Naar mate ik meer albums opzet heb ik per ongeluk een album van de Californische producer en audiofiel Brad Miller in de hand. ‘The Awakening’ van The Mystic Moods Orchestra uit 1973. Dit album heeft een echte 70’s vibe en wellicht dankzij de geestverruimende middelen van die tijd ervaar ik een overeenkomstig geluidsbeeld. Breder, dieper, gedetailleerder en beter gefocust dan dit is bijna onmogelijk, door de magie van Miller. Ik kom al lekker in de spirit bij I Am, It is en bij The First Day Of Forever zit ik helemaal in de dromerige hippiesferen uit lang vervlogen tijden. Toegegeven, het is een album voor een ‘required taste’, maar behoort al decennia tot een van de favorieten in de collectie. De combinatie van de raspende akoestische gitaarakkoorden, typische tijdgebonden funk-invloeden, koperblazers en houtstrijkers die naadloos in een symfonisch muziekstuk versmelten, maakt dit album tijdloos.

Bij de track It Shall Be laten spelers met een minder goede gelijkloop het strijkorkest soms uiteenvallen tot een vals clubje amateurviolisten, maar bij deze Rega beluister ik enkel de snelheidsafwijkingen van de analoge Studer Revox-recorders in de opnamestudio. Ik let niet meer op de neutrale aanslag van de snaren, de droge punch van de basdrum of de logische positie van front- en achtergrondzang. Ik sluit mijn ogen en denk enkel nog in bruin, geel en oranje. Dit is wat muziek soms met me doet. Het enige vertaalinstrument hierbij is een goede aftaster van het muzikale medium dat toevallig ook stamt uit het jaar van de oprichting van Rega. Deze heb ik met de Planar 3 50th Anniversary Edition gevonden.

Het oordeel

Vergeet zaken als brom, ruis, motorresonanties en gelijkloopproblemen. Nadelen die onlosmakelijk kleven aan een platenspeler, maar die ik bij deze Planar 3 onder normale condities niet kan bespeuren. De klank en imaging-eigenschappen zijn zoveel beter dan ik op dit prijspunt had verwacht. Ongeacht het album dat ik met deze Planar 3 opzet, ik ervaar telkens een volle, krachtige en mooi gelaagde muziekweergave. Het Exact MM-element geeft de midrange een vleugje warmte en heeft bovendien een zijdezacht en gedetailleerde top-end. Dankzij de warme en vergevingsgezinde aard van het element is elk album een feest om te beluisteren. Hoe lang ik ook luister tijdens deze reviewperiode, ik heb nooit een spoortje vermoeidheid of verveling ervaren.

De Rega Planar-serie is niet voorzien van een automatische afslag of automatische lift aan het einde van het album. Neem je er de tijd voor om er op je gemak voor te gaan zitten en regelmatig op te staan om de naald uit de laatste groef te tillen, dan word je met deze no-nonsense platenspeler beloond met een fraai geluidsbeeld dat breder, dieper en scherper gefocust wordt naarmate de speler zijn uren maakt. De tracking-eigenschappen van dit Rega Exact MM-element zijn met een maximum van 70 micron prima voor een element in deze prijsklasse. In combinatie met mijn Bryston BP-2 MM-phonostage presenteert dit Exact MM-element zich als een sprankelend element met een precieze, open soundstage. Het is bovendien een van de meest vergevende en tonaal uitgebalanceerde elementen die ik de laatste jaren heb beluisterd. Verlang je een extra sprankeltje of juist een meer getemde luisterbeleving, dan kun je voor een uitgebreid instelbare externe phonostage kiezen waarbij je de load exact op het element en je persoonlijke smaak kan instellen.

Soms biedt het wisselen van de phono-bekabeling ook een doeltreffende oplossing, maar gezien de kwalitatief goede bekabeling die met een zijde aan de draaitafel is bevestigd is het experimenteren met andere varianten er niet bij. Enige finesse in de bediening van de stofkap van deze Planar is aan te bevelen. Deze is namelijk redelijk zwaar en de scharnieren hebben geen veer-voorspanning om het gewicht op te vangen. Tijdens het afspelen van een album de stofkap laten zakken is dus een delicaat klusje, zeker gezien het feit dat de flinterdunne scharnieren bij het onbedachtzaam bedienen van de stofkap nog wel eens een pootje willen lichten.

Conclusie

De Rega Planar 3 50th Anniversary Edition is een fijne en bovenal goed presterende platenspeler die prijstechnisch ook nog eens gunstig is gepositioneerd. Ben je toe aan een upgrade en is de Planar 6 net een stapje te hoog gegrepen, dan biedt Rega je met dit exclusieve Planar 3 jubileummodel een superieur aanbod. Wacht echter niet te lang. Ik verwacht dat deze gelimiteerde editie snel is uitverkocht en dat dit specifieke model een gewild collector’s item zal gaan worden.

Prijs:

Rega Planar 3 50th Anniversary Edition (inclusief Rega Exact MM-element) € 1.149,-

Joenit, www.joenit.com
Rega, www.rega.co.uk

Reacties (0)