McIntosh is en blijft een fascinerend audiomerk. Deze Amerikaanse fabrikant heeft een wat woelige tijd achter de rug, maar na een recente overname lijkt de rust te zijn weergekeerd. Er komen ook nog gewoon nieuwe apparaten uit Binghamton, NY en met de MSA5500 heeft het als vrij traditioneel bekend staande merk zelfs een heuse primeur in zijn assortiment. MSA staat namelijk voor McIntosh Streaming Amplifier. Een heuse ësuper-integratedí dus, volgens het ‘just add loudspeakers’ concept. Op uitnodiging van importeur Fine Sounds Benelux reisde ik naar Geldermalsen, om in hun luisterruimte kennis te maken met dit nieuwe product van het in 1949 opgerichte bedrijf.
Okee, nog even die overname. Ik had me voorgenomen om daar niks over te zeggen, maar op het immer lichtgeraakte internet ontstond eind vorig jaar aardig wat opschudding toen bekend werd dat McIntosh werd overgenomen door de Bose Corporation. Zelfverklaarde puristen buitelden over elkaar heen om dat te veroordelen, maar ik kwam vrijwel meteen tot de conclusie dat dit juist een geweldige kans was voor McIntosh. Bose is een zeer succesvol hifi-bedrijf en op hun eigen manier net zo iconisch als McIntosh. Ze hebben veel technische kennis in huis, maar wat nog belangrijker is: ze hebben een groot distributienetwerk en bieden op langere termijn financiële stabiliteit. McIntosh blijft ondertussen gewoon zichzelf, en de ontwikkeling en productie worden volgens een statement van Bose Corporation niet verplaatst. Omdat ik geen kristallen bol heb – en niet van onnodig speculeren houd – neem ik daar genoegen mee. Er zijn belangrijkere dingen om je druk over te maken.
McIntosh MSA5500 – techniek
Wie op de website van McIntosh in de specificaties duikt komt er al snel achter dat de MSA5500 zeer veel overeenkomsten vertoont met de MA5300 geïntegreerde versterker met ingebouwde da-converter. En dat is logisch, want wat de versterking en da-conversie betreft is het eigenlijk dezelfde versterker. Maar om de MSA5500 de ópvolger van de MA5300 te noemen gaat vooralsnog te ver. Om de consument meer keuze te bieden blijft de MA5300 gewoon in productie, naast de MSA5500. Als optie voor hen die al een losse streamer hebben bijvoorbeeld, zoals de McIntosh MS500 of de McIntosh DS200, of voor hen die simpelweg niet streamen. Die overeenkomst betekent echter óók dat de MSA5500 weliswaar niet erg hoog is, maar wel vrij diep, iets waarmee je bij de plaatsing op of vooral in een meubel toch wel rekening moet houden.
Onder de motorkap
Het versterkerdeel van de MSA5500 levert, net als de MA5300, een vermogen van 100 watt per kanaal bij 8 ohm en 160 watt bij 4 ohm. De gepatenteerde Power Guard®-technologie van McIntosh voorkomt vervorming en overbelasting. Dit beveiligingscircuit vergelijkt continu het ingangssignaal van de versterker met het uitgangssignaal. Wanneer er vervorming optreedt, wat kan gebeuren wanneer je de versterker buiten zijn vermogensbandbreedte uitstuurt, worden de pieken van de sinusgolf van het audiosignaal ‘afgeknipt’ (vandaar de term ‘clipping’) en dan levert de versterker feitelijk gelijkstroom aan de luidsprekers. Dat hoor je niet alleen als lelijke vervorming, het kan ook de spreekspoelen van de luidsprekers beschadigen of zelfs laten doorbranden. Zodra het Power Guard circuit clipping detecteert wordt het ingangsniveau automatisch en onhoorbaar nét voldoende aangepast om de versterker binnen zijn vermogensbandbreedte te houden. Een bijkomend voordeel is dat dit ook de levensduur van de versterker verlengt, want er komt minder warmte vrij.
Het iconische zwart glazen front met de aluminium accenten en de bekende blauwe VU-meters biedt geen verrassingen ten opzichte van de reeds gekende MA5300, maar het zorgt er ook nu weer voor dat het zelfs van grote afstand duidelijk is: daar staat een McIntosh. En we hoeven het er niet meer over te hebben dat het design een smaakkwestie is, toch? Het is hoe dan ook uniek en ik heb er wel wat mee.
Connectiviteit
Op het front bevindt zich naast de draai/druk knoppen waarmee diverse functies bediend kunnen worden ook de aansluiting voor een hoofdtelefoon, waarachter de in eigen huis ontwikkelde High Drive Headphone Amplifier schuilgaat. Dat betekent in de praktijk dat ook hongerige hoofdtelefoons met een relatief lage gevoeligheid en/of een hoge impedantie goed kunnen worden aangestuurd. Maar de achterkant is wat dat betreft toch interessanter. Hier vind je een keur aan analoge en digitale aansluitingen. Er zijn vijf single-ended rca ingangen beschikbaar, waarvan er één een stukje van de anderen af is gemonteerd, geflankeerd door een aardpunt. Daar zit de ingebouwde phonotrap achter. Die heb ik niet in de luistertest meegenomen, maar hij is volgens McIntosh van uitstekende kwaliteit. Mijn eerdere ervaringen met de phonotrappen in andere McIntosh producten wijzen daar in elk geval óók op. Het ‘nadeel’ van deze ingebouwde phonotrap is dat hij alleen geschikt is voor MM elementen. Wie een MC element wil gebruiken zal met een Step Up Transformer of een actieve pre-pre moeten werken, óf met een externe phonotrap. Eveneens single-ended is het paartje pre-out/power-in connectoren die je kunt gebruiken wanneer je de MSA5500 als voorversterker óf als eindversterker wil inzetten. Deze naast elkaar geplaatste in- en uitgangen zijn standaard middels een hoogwaardige jumper doorverbonden. Naast de vijf single-ended ingangen is er één gebalanceerde XLR ingang voor analoge bronnen. Er is één paar luidsprekerklemmen voorhanden, en een mono rca subwoofer uitgang.
Qua digitale aansluitingen zien we asynchrone USB (maximaal DSD512 en PCM/DXD tot 384kHz), twee keer optisch (Toslink) en twee keer coaxiaal (maximaal 24bit/192kHz) en het door McIntosh zelf ontwikkelde MCT systeem (voor de digitale transporten in hun assortiment, waaronder stereo sacd). Een RJ45 ethernetaansluiting ontbreekt uiteraard niet, en er zijn ook diverse trigger-aansluitingen voor systeembediening. De MAS5500 biedt echter méér connectiviteit dan de MA5300, met wifi en HDMI (ARC). Vooral HDMI (ARC) is vandaag de dag eigenlijk onmisbaar, omdat je er bijvoorbeeld je televisie op kunt aansluiten voor een betere geluidskwaliteit. ARC kan echter ook worden gebruikt voor de populaire meerkanaals signalen als Dolby en DTS, die keurig worden omgezet naar stereo.
Streaming ingebouwd
Behalve de HDMI (ARC) aansluiting en de twee wifi antennes op de achterzijde biedt de MSA5500 nóg een belangrijk verschil ten opzichte van de MA5300. Er zit namelijk een zeer complete streamingmodule ingebouwd. Deze biedt zo’n beetje alle opties die de moderne muziekliefhebber ten dienste staan om muziek vanuit een niet-fysieke bron af te spelen. Om te beginnen zijn daar de lokale casting-mogelijkheden als Apple AirPlay2, Google Cast en Bluetooth. Daarnaast kun je aan de slag met de bekende online streamingdiensten via Spotify en Tidal (beide via hun Connect functionaliteit), en in de nabije toekomst zal daar als het goed is ook Qobuz aan worden toegevoegd. De McIntosh MSA5500 is uiteraard ook Roon Ready, zowel via ethernet als via wifi. Het enige dat ontbreekt is internet radio. Dat kan voor sommigen een gemis zijn, maar zoiets laat zich natuurlijk ook prima ‘casten’ vanaf een smart-device, en voor Roon abonnees is er natuurlijk de Live Radio functie. Alles bij elkaar opgeteld is de MSA5500 dus een echte Super-Integrated. Just Add Loudspeakers.
Super Integrated?
De wijze waarop we audiotechnologie gebruiken verandert niet snel, maar wat we de laatste jaren toch steeds vaker zien is dat de ontwikkelingen stukje bij beetje opschuiven naar zogenaamde ‘Super Integrated’ versterkers. Deze apparaten combineren de functies van een voorversterker (al dan niet met phonotrap), eindversterker en digitale en streaming-mogelijkheden in één enkele behuizing. Het voordeel daarvan is overduidelijk: je hebt maar één plek in het audiomeubel nodig, één goed netsnoer, en nauwelijks interconnects. Audiofielen halen hun neus er vaak nog voor op, want er valt weinig aan te tweaken, maar dat een verregaande integratie van functies op zeer hoogwaardige wijze mogelijk is bewijst onder andere deze McIntosh MSA5500.
Luisteren
Fine Sounds had de MSA5500 voor me aangesloten op een paar Sonus faber Sonetto VIII G2 luidsprekers, die ik eerder voor dit magazine mocht beluisteren. Alle gebruikte bekabeling was AudioQuest. Als muziekbron gebruikte ik de Tidal Connect functie met mijn eigen iPhone als remote. Een gevarieerde playlist die ik ooit samenstelde voor een ander magazine zorgde voor een eclectische selectie van goed opgenomen maar vooral ook leuke muziek. Hifi recenseren gaat óók over plezier maken, nietwaar?
Om een beetje te acclimatiseren luisterde ik als eerste naar de track Soulville van het gelijknamige album van Ben Webster uit 1957. Een oude maar pure opname die meteen boeide. De met zeer veel lucht aangeblazen sax van Webster is heel direct opgenomen en ik hoorde het spuug bijna ratelen tussen mondstuk en riet. De contrabas klonk mooi houtig en warm maar was niet honkerig, en de piano had voldoende textuur. Al met al luisterde dit heel erg prettig, met een mooie vintage klank die paste bij de leeftijd van de opname. Van de luidsprekers wist ik het al, maar de MSA5500 doet dus óók niet aan mooipoetserij. Wat hij wél heeft is een gulle klankkleur. Om nog even in jazz-sferen te blijven speelde ik vervolgens het spectaculaire big-band arrangement dat Lalo Schifrin maakte voor het nummer Theme From ‘Joy House’ op het Jimmy Smith album The Cat. De productie is prachtig ruimtelijk en dynamisch en swingt de pan uit. De complexe en gelaagde muziek werd door de opgestelde combinatie fraai en beheerst uiteen gerafeld, zodat alle partijen los van elkaar te volgen waren maar toch een geheel bleven vormen. Bij grote dynamische sprongen was er geen sprake van enige congestie of vervorming. Een stukje jazzrock van de Japanse band Casiopea dan. Heden ten dage maakt dit kwartet vrij beige fusion, maar op hun album 4 X 4 uit 1982 werken ze samen met vier gastmuzikanten die destijds de crème de la crème waren van het Amerikaanse jazz- en fusion label GRP: Lee Ritenour, Nathan East, Harvey Mason en Don Grusin. Deze ongebruikelijke bezetting van twee drummers, twee bassisten, twee gitaristen en twee toetsenisten zette een zeer fraaie versie van Ravel’s tragische meesterwerkje Pavane Pour Une Infante Défunte neer, waarbij opnieuw opviel hoe vloeiend de set speelde, en hoe de ruimtelijkheid zich voortdurend tot voorbij de luidsprekers uitstrekte.
Met elektronische muziek wist dit systeem óók wel raad. Lulu Rouge is een Deens producersduo dat in 2008 debuteerde met het album Bless You, waarop relaxte techno en ambient worden aangevuld met moddervette dubbassen. Voor de track Lulu’s Theme werkten ze samen met Anders Trentemøller, die met dwarrelende geluidjes en een geluidsbeeld om in te verdwalen duidelijk zijn handtekening onder de productie zet. Vaak wil die bas nog wel eens overheersen waardoor je niet meekrijgt hoe fraai deze productie is, maar hier was alles mooi in balans. Meesterproducer Boris Blank (echte naam Hans-Rudolf Strickler) liet daarna met de track Bosphorus van zijn solo-album Electrified uit 2018 horen waarom de muziek van zijn band Yello is uitgegroeid tot een vaste waarde in audiofiele kringen. In minder dan 2 minuten liet hij het kippenvel op mijn armen bijna groeien tot de hoogte van de Zwitserse Alp waar hij zijn alias aan heeft ontleend. Groots, spannend, intens… trek nog maar een extra blik superlatieven open. Waarbij moet worden aangetekend dat het weliswaar een prestatie van de complete set was, maar dat die uiteraard slechts zo goed is als wat je erin stopt. De streaming in de MSA5500 vormde de zeer solide basis van het succes, en ik was ervan onder de indruk.
Beheersing en souplesse
Tot slot nog een bijzondere ervaring met de track Ghosts, op het live-album Oil On Canvas van Japan uit 1983. De originele vinylversie daarvan klinkt niet slecht, maar de eerste digitale verdoeking op cd uit 1985 was ronduit plat. Je moet hiervan echt de remaster uit 2003 hebben. Wie de historie van dit album kent weet dat David Sylvian en zijn mede-bandleden op de rand van een breuk stonden toen Oil On Canvas in 1982 werd opgenomen. Het album is ook pas uitgebracht nadat de band daadwerkelijk uit elkaar was gegaan. De opnames ervoor werden gemaakt tijdens een optreden in het Hammersmith Odeon theater, maar werden al snel als ‘onbruikbaar’ afgekeurd door Sylvian. Uiteindelijk werden alleen de drumtracks en de geluiden die door de microfoons van het drumstel werden opgepikt (waaronder het daardoor ongebruikelijk dun klinkende applaus tussen de nummers) voor de uiteindelijke release gebruikt. Alle andere partijen werden achteraf opnieuw ingespeeld in de studio en van een ‘live-achtige’ productie voorzien. Desondanks barst deze remaster van de sfeer, en wanneer het audiosysteem het toelaat zit er ook een partij sublaag in die de muren kan laten trillen. De beheersing en souplesse waarmee de McIntosh MSA5500 dat indrukwekkende laag daadwerkelijk liet horen en vooral voelen in de luisterruimte van Fine Sounds Benelux was van grote klasse.
Conclusie
Zowel McIntosh als Sonus faber hadden in het verleden een beetje de reputatie dat hun klanksignatuur aan de warme kant van neutraal zat. Op zich heel prettig voor mensen die niet naar de ultieme resolutie op zoek waren, maar meer gingen voor toon en sfeer. In combinatie met elkaar bestond echter de kans dat de weergave nogal wollig zou worden. Beide merken zijn de afgelopen jaren echter transparanter en neutraler van klank geworden, zeg maar gerust een beetje naar elkaar toegegroeid, waardoor ik met deze combinatie absoluut niks tekort kwam. Sterker nog, het luisterde heel prettig weg, vloeiend, met veel gemak en een groot gevoel van kracht en reserve, en voldoende resolutie zonder ook maar een seconde te vermoeien. Ik noem dat transparant. En verdraaid lekker.
De McIntosh MSA5500 weet op overtuigende wijze traditionele en hedendaagse muzikale waarden met elkaar te verenigen. De uitstraling is en blijft compromisloos en uniek, maar achter het iconische ontwerp gaat een hoop mooie moderne technologie schuil. De vraag of de meerprijs voor een HDMI (ARC) ingang, Wi-Fi en een ingebouwde streamingmodule niet wat fors is ten opzichte van de MA5300 is niet onlogisch, maar ik daag iedereen uit om binnen het assortiment van McIntosh een streamer te vinden die net zo naadloos aansluit binnen het technische concept en waarvan de prijs, opgeteld bij die van de MA5300, uitkomt rond die van de MSA5500. Niemand? Dat dacht ik al… De MSA5500 is absoluut geen goedkoop apparaat, maar hét sterke punt van de meeste Super Integrated’s is juist dat ze méér bieden dan de som der delen, óók op financieel gebied.
Reacties (0)