Het was al wat jaren geleden dat ik voor het laatst was binnengelopen bij iEar’ Tilburg, gelegen aan de Sint Ceciliastraat 28. Ook de Amsterdamse vestiging ken ik goed. Maar bij binnenkomst in Tilburg viel mijn mond toch wel een beetje open. Afgelopen zomer werd een intensieve verbouwing afgerond en drie naast elkaar gelegen panden nog beter tot één eenheid omgevormd. Het woord ‘hifiwinkel’ doet weinig recht aan wat eigenaar Freek van Ham, jonge veertiger, er heeft gerealiseerd. Een ruim complex vol prachtig ingerichte luisterstudio’s, met – en dat wordt tegenwoordig een zeldzaamheid – honderden top hifi-componenten, waaronder ook kostbare speakers, daadwerkelijk aanwezig en beluisterbaar, maar ook voorzien van een klantgerichte zithoek en koffiebar. Wat mij opviel bij een rondgang was de volstrekte rust. In die luisterstudio’s kun je echt de fijnste details van een speaker beoordelen. Freek is zo’n voorbeeld van een hifi-pionier. In 2003 begon hij met iEar’, in de tijd dat streaming net van de grond kwam. Uiteindelijk werden het twee vestigingen. Wat vooral opvalt is de diversiteit van merken, waaronder enkele van Nederlandse bodem. Het is een bewuste keuze van Freek. Niet alleen één vast pakket van merken van één concern aanbieden, maar juist een brede collectie in beeld en geluid. Dat valt het publiek ook op. De bezoekers komen van Zuid-Limburg en Friesland naar iEar’ toe. Een beetje de ‘Schatkamer van Sint Cecilia’, maar dan op hifigebied.
Terrason Audio
De luisterdagen op 8 en 9 april werden georganiseerd in samenwerking met Terrason Audio, onder meer importeur van de merken Grimm Audio, Vivid Audio, Halcro en Mola Mola. De drijvende kracht achter het importeurschap is de eigenaar van Teresson Audio, Bert Bazuin. Bert mag inmiddels wel de nestor worden genoemd op het gebied van het importeren van high-end audiocomponenten in Nederland en veel van zijn vroegere medewerkers hebben op dit vlak zoveel van hem geleerd, dat zij nu zelf ook naam maken met de import van de beste audiomerken in de wereld. Bert heeft altijd al een goede neus – of liever gezegd oren – gehad voor nieuwe, zeer goede apparatuur. Na voor het eerst een streamer van Grimm Audio te hebben besluisterd, besloot hij direct om het merk op te nemen in zijn programma. Inmiddels heeft dit geleid tot een prachtig palet aan merken, zie hiervoor de website
www.terrason-audio.nl. Bert was een van de enthousiaste presentatoren tijdens de twee luisterdagen, waarin ruim aandacht werd geschonken aan de bovengenoemde merken. Eigenlijk was het ook niet verrassend dat de luisterruimte steeds bomvol zat, met liefhebbers uit het hele land. Ik merkte dat veel bezoekers ook vaste klanten van iEar’ waren.
Audiolegende Laurence Dickie
Dé grote verrassing op deze twee luisterdagen was natuurlijk de aanwezigheid en presentaties van de in het Engelse Brighton woonachtige Laurence Dickie. De meeste hifiliefhebbers kennen zijn naam wel. Laurence, engineer, stond ooit aan de wieg van de ontwikkeling van een van de meest beroemde luidsprekers in de wereld: de oer-Nautilus van Bowers & Wilkins. Zijn baanbrekende ontwerp heeft tot op de dag van vandaag grote invloed gehad op de ontwikkeling van high-end luidsprekers en kennis op het gebied van reflectie van geluid, absorptie en staande golven. Persoonlijk betwijfel ik het of Bowers & Wilkins zover zou zijn gekomen met het huidige prachtige programma (dat trouwens geheel bij iEar’ staat opgesteld!) zonder de kennis van Laurence. Hij is ook zo’n voorbeeld van blijven pionieren. Begin deze eeuw besloot hij zijn eigen weg te gaan en richtte met een partner Vivid Audio op. In de loop der jaren leidde dit tot een prachtige en onderscheidende serie luidsprekers, waarin tal van oorpronkelijke Nautilus-inzichten zijn terug te vinden, maar dan veel verder doorontwikkeld. En dat is, zo zal blijken, ook hoorbaar. Overigens was zijn oorspronkelijke oer-Nautilusontwerp zo goed, dat Bowers & Wilkins er, jaren later, nog steeds geen afscheid van heeft genomen en deze nog steeds aanbiedt voor een paarprijs van Ä 64.000. De Vivid Audio luidsprekers zitten in het assortiment van iEar en voor de gelegenheid werd geluisterd naar een van de topmodellen, een prachtige donkerblauwe set Giya G2 Series 2, met een paarprijs van Ä 45.990. Standaard te verkrijgen in Piano Black en Pearl White, maar op aanvraag in tal van RAL-kleuren. Op de website van Terrason Audio is een uitgebreide Vivid Audio TechTalk brochure te vinden, die zeer de moeite van het lezen waard is en gedetailleerd ingaat op het ontwerp van deze speakers.
De Vivid Audio Giya G2 Series 2
Om te beginnen zijn de Giya’s ware sculpturen. Ze zouden in het Metropolitan Museum of Arts niet misstaan. Het zijn vloerstaanders volgens basreflex ontwerp, van behoorlijk formaat (een hoogte van ruim 1,48 meter), een vierweg systeem met vijf drivers en met een belastbaarheid tot 800 Watt. Het frequentiebereik bedraagt 29-36.000 Hz.
In het ontwerp is geen enkele hoek bespeurbaar en dat is met opzet zo. Uit de presentatie van Laurence bleek, dat elke hoek in een luidsprekerontwerp risico’s oplevert voor ongewenste reflecties. Zijn boodschap was dan ook, hoe mooi de speakers ook zijn om te zien, de schoonheid van binnenuit moet komen. De Giya’s behoren tot de wereldtop in de kunst van absorptie van ongewenste trillingen en geluiden. De bezoekers konden dit zelf ervaren. Tijdens een behoorlijk luid luisterfragment van een slagwerkgroep werd gevraagd om even de hand op de speakers te leggen. Ondanks het geluidsgeweld was niet één trillinkje te voelen! Het leverde ook een volstrekt neutraal geluidsbeeld op, met een strakke weergave van diep laag tot zeer hoog. Ook de tweeters vielen hierin op. Bij het uitleggen van de constructie werd de oorspronkelijke ontwerpband met de oer-Nautilus weer zichtbaar bij de twee tweeters (een 26 mm en een 50 mm, beide met een metal dome tapered tube). Ook bij de nieuwe generatie Bowers & Wilkins zien we dit duidelijk bij de 804 en 805 D4, waar de tweetertubes extern zichtbaar zijn. Ook de midrange wordt voorzien van een tapered tube metal dome van 50 mm. Tenslotte wordt de basrange weergegeven via twee stuks C175 short-coil cones. De Giya’s zijn gemaakt van composiet materiaal, zo licht en stijf mogelijk. De verschillende geluidsfragmenten die Laurence Dickie liet horen, waren zeer indrukwekkend. Een waanzinnig mooi stereobeeld, spectaculaire plaatsing van stemmen en instrumenten en een overall indruk die je eigenlijk alleen hebt bij een waar topontwerp. Dit zijn speakers die je voor je leven koopt.
Grimm Audio
Het team van Grimm Audio is ook zo’n voorbeeld van visie, durf en ondernemerschap. Opgericht in 2004 en gevestigd in Eindhoven, hebben zij in de afgelopen jaren een aantal hifi-producten ontwikkeld, die én zeer bijzonder zijn én zelfs in mijn beleving zijn gaan behoren tot de wereldtop. Tijdens de luisterdagen liet Guido Tent, Technical Director van Grimm Audio, een prachtige set horen, bestaande uit de Grimm MU1 musicplayer en de LS1be luidsprekers, voor deze gelegenheid per speaker uitgebreid met de optionele SB1 Motion Feedback subwoofer. De MU1 heb ik al verscheidene malen beluisterd, echter nog nooit in combinatie met de LS1be. Mijn nieuwsgierigheid was dan ook groot.
Grimm MU1
De MU1 is een geweldige high-end audiostreamer én server, verkrijgbaar in een versie met 2TB SSD geheugen (€ 10.850) of met 8TB (€ 11.200) en is gebouwd als een tank, met een gewicht van meer dan 12 kilo! De interne FPGA-interfacekaart, die het hart van de MU1 vormt, is zodanig ontworpen, dat deze automatische updates kan verwerken wanneer nieuwe technische kwaliteitsstappen mogelijk zijn. De interne klok zorgt voor een zeer lage en voor het menselijk gehoor eigenlijk niet meer waarneembare jittervervorming. De MU1 draait de Roon Core-server. Dit betekent dat je geen extra installaties hoeft te doen om gemakkelijk via je tablet van muziek te genieten. Mijn persoonlijke noot is dat ik tot voor enkele jaren geleden niet zo’n liefhebber was van streaming. Niet alleen onhandig in gebruik en met vaak wankelende software, maar mijns inziens ook met nogal wat tekortkomingen in de geluidsweergave. Mijn omslag hierin is gekomen bij mijn eerste kennismaking met de MU1. Inmiddels staat die hoog op mijn verlanglijstje en ook de internationale hifipers is over dit prachtige apparaat zeer lovend.
Grimm LS1be
Maar het woord ‘integratie’ speelt bij Grimm Audio een belangrijke rol. En wel wat betreft de LS1be speakers, het vlaggenschip van Grimm Audio die ook in Tilburg stonden opgesteld. Het betreft een 2-weg actief speakersyteem, voor deze gelegenheid uitgebreid met de Motion Feedback subwoofer set, waardoor er feitelijk sprake is van een 3-weg systeem, en voorzien van zeer geavanceerde wisselfilters en DSP. De LS1be is voorzien van de samen met Seas ontwikkelde Beryllium tweeter, die een zeer laag vervormingsniveau kent en aan de onderzijde op het voorfront is gemonteerd in plaats van aan de bovenzijde. Hier kwamen de inzichten van Laurence Dickie en Grimm Audio duidelijk bij elkaar. Ook de LS1be heeft zoveel mogelijk ronde hoeken, om alle acoustische nadelen te vermijden. Aan de bovenzijde zit, ontwerptechnisch echter wel een rechte hoek. Daar dus geen tweeter! Maar de LS1be biedt, ten opzichte van andere speakers, heel veel bijzonderheden. Er zijn Ncore Class D versterkers ingebouwd met een zeer lage vervorming. De speakers beschikken over een DSP gecontroleerde frequentiecurve, over analoge en digitale ingangen en zijn in staat via een USB interface 64/128 fs DSD en DXD weergave mogelijk te maken. Volume en bron kunnen met een afstandsbediening worden gekozen. Heel bijzonder is een analoge en gefilterde output voor de SB1 subwoofers. De LS1be kost € 24.000 per paar, de bijzondere kleur wit van de exemplaren in Tilburg vraagt om een extra investering van € 6.000.
Grimm BE1
Een actief 2-weg systeem dat door uitbreiding met subwoofers een geintegreerd 3-weg systeem wordt en daarmee feitelijk het gehele hoorbare frequentiespectrum afdekt is een unieke constructie. De BE1 is gebaseerd op Digital Motional Feedback. Vele oudere hifiliefhebbers zullen deze term direct herkennen, want deze technologie kwam ooit voort uit het eveneens in Eindhoven gevestigde Philips. Deze maakt het mogelijk zeer lage niveaus van vervorming te realiseren bij een optimale controle van de dynamiek. Hierdoor is in de allerlaagste frequentieregionen sprake van een optimaal transparant geluidsbeeld. Doorgaans is dit bij een subwoofer lastig te realiseren. Een set van deze bijzondere Digital Motion Feedback subwoofers kost € 12.200.
De som der delen
Guido Tent presenteerde vervolgens feitelijk een Grimm Audio systeem van bescheiden omvang: een GU1 en een set LS1be, voorzien van de optionele BE1’s. Het resultaat oversteeg verregaand mijn positieve verwachtingen. Een Schubert pianosonate werd in de volle zaal weergeven alsof de piano voor het publiek stond opgesteld. De weergave van bas tot treble was, zo kan ik het (ben zelf pianist) niet anders beschrijven dan een volkomen weergave van de werkelijkheid. Ook een geluidsfragment met een vrouwelijke stem was meer dan overtuigend, met een geweldig stereo- en dieptebeeld. Maar wat in het bijzonder ook opviel was een fragment met ook meer lage frequenties. Het was een zeldzaam moment waarin je via subwoofers de lage frequenties waarneemt zonder enige vettigheid, bolheid of vervorming. Volkomen strak en transparant, je moet het echt hebben meegemaakt. Het resultaat van de som der delen: deze set vormt een perfect geintegreerde eenheid. Hoezo heb je een grote hifi-installatie nodig om de beste kwaliteit te bereiken? Opvallend was na de luistersessie ook dat tal van bezoekers over deze indrukwekkende presentatie van Guido bleven napraten. In de auto terug naar huis bleef ik er zelf ook lang over nadenken. Ook over hoe mooi het is dat een Nederlandse fabrikant met deze fantastische producten een internationaal topniveau weet te bereiken.
Halco Eclipse Stereo en Mola Mola Makua
Tijdens de presentatie van Laurence Dickie viel iedereen toch wel het algeheel hoge niveau van de geluidsweergave op. Dit was uiteraard niet alleen te danken aan de Vivid Audio speakers. Redelijk onopvallend opgesteld stond een voorversterker van Mola Mola, opnieuw van Nederlandse makelij (uit Groningen): de Makua, die verkrijgbaar is voor de prijs van € 8.490. Uitbreiding met een topklasse DAC is mogelijk voor € 6.490 en zelfs een hoogwaardige phono voorversterker kan worden bijbesteld voor € 1.990. Feitelijk dus een voorversterker die modulair opbouwbaar is en enkele bijzondere kenmerken heeft. Ten eerste de speciaal ontwikkelde discrete versterkermodules die gebruik maken van ‘single ended driven differential’, een technologie die het doorgeven van ruis en vervorming van versterkertrap naar versterkertrap voorkomt. Daarnaast beschikt de Makua over een volumeregeling op basis van relais die traploos en met grote precisie de versterkingsfactor van de uitgangstrap regelt. Ik vind daarnaast ook de bouwkwaliteit van de Makua prachtig.
Zo onopvallend als de Makua stond opgesteld, zo opvallend was de Halcro Eclipse Stereo aanwezig. Je ziet deze eindversterker bepaald niet over het hoofd, met een hoogte van 79 cm en een gewicht van 60 kilo. Bert Bazuin introduceerde het merk al in 2005 in Nederland en het was direct een groot succes. Dat ze zeer goed en zeer betrouwbaar zijn blijkt wel uit het feit dat de DM58 mono eindversterkers van destijds vandaag de dag nog steeds bij Bert thuis dienst doen. Het is rondom het merk een tijdje stil geweest, maar het in Australië gevestigde Halcro is weer terug met een serie versterkers onder de naam Eclipse. Kenners weten dat een van de geheimen van de fenomenale geluidsweergave van de Eclipse Stereo de timing is, in combinatie met overvloedig aanwezig vermogen. In dit geval 180 Watt per kanaal en met een frequentiebereik van 3 Hz tot 215 kHz. De prijs bedraagt € 46.800. De Mola Mola en de Halcro bleken tijdens de luistersessie een perfecte versterkercombinatie, niet niets te wensen over laat en die de luidsprekers van Laurence Dickie lieten zingen.
Hollands Glorie
Het getuigt van durf om als hifizaak enkele Nederlandse merken op te nemen in het assortiment. Ze hebben een zeer hoge kwaliteit op het gebied van geluid en ontwerp gemeen en zijn zeer de moeite van het beluisteren waard. Alhoewel zowel vanuit de UK als Australië bij iEar’ prachtige producten werden gepresteerd, geeft het toch wel een gevoel van trots dat ons kleine land internationaal op zo’n hoog niveau erbij hoort. Ga luisteren, is dan ook mijn advies. Gaat u dat doen, zet uw auto dan om de hoek in parkeergarage Knegtel, waar u de hele dag voor enkele euro’s urenlang kan parkeren. De ingang van iEar’ is dan slechts enkele honderden meters lopen. Bij binnenkomst gaat er een geweldige hifiwereld voor u open!
Schrijver: Jan Willem Voogd
iEar’ | Ultimate sound and vision
www.iear.nl
Reacties (0)