Het Fibaro-systeem
Het Fibaro-systeem vormt een geïntegreerd netwerk van verschillende apparaten in huis, die allemaal een specifieke functie vervullen. De apparaten kunnen ook samenwerken in een groep voor bepaalde taken. Het systeem bestaat uit drie groepen: de groep die aspecten waarneemt, de groep die die waarnemingen verwerkt en de groep die de opdracht uitvoert, nadat de waargenomen aspecten leiden tot een bepaalde conclusie. Een voorbeeld: de bewegingssensor ziet beweging, de hub verwerkt dit en de lamp springt automatisch aan.
De eerste groep bestaat uit sensoren en afstandsbedieningen. Denk dan aan de eerdergenoemde bewegingssensor, maar ook de rookmelder, de watersensor, een keyfob, een slimme knop of de sensoren voor deuren en ramen. De groep die de informatie ontvangt en verwerkt bestaat uit bijvoorbeeld de Home Center 2 (de smarthomehub) en de applicaties voor mobiele apparaten en je computer. Dat uitvoerende groep bestaat uit producten zoals de slimme stekker, een dimmer voor de lampen en bijvoorbeeld de slimme thermostaatknop.
Om gebruik te kunnen maken van de producten van Fibaro, heb je een Home Center nodig. Onlangs kondigde het bedrijf de Home Center 3 aan, maar de Home Center 2 en Home Center Lite worden ook nog steeds in gebruik genomen. De smarthomehubs communiceren via het Z-Wave-protocol, waardoor ze data kunnen ontvangen en verwerken en commando’s kunnen sturen naar andere apparaten in het netwerk. De Lite-versie is minder uitgebreid dan de Home Center 2, maar daardoor is die ook wat toegankelijker gemaakt.
In deze review…
Fibaro is een immens uitgebreid systeem waarvan we in deze review niet letterlijk alle elementen aan bod kunnen laten komen. We willen een algemeen beeld geven van de mogelijkheden en de producten die ermee werken. In deze review nemen we een aantal producten onder de loep, zoals de Home Center 2, de bewegingssensor, de slimme stekkers, de sensoren voor ramen en deuren, de dimmer en de watersensor. Ook kijken we naar de webomgeving en de applicatie die beschikbaar is voor zowel Android als iOS.
Fibaro Home Center 2
De Fibaro Home Center 2 is het hart van het systeem. Dit is de plek waar alle informatie binnenkomt en verzonden wordt, zodat het netwerk aan apparaten weet wat er moet gebeuren op allerlei verschillende momenten. De handelingen worden allemaal lokaal verwerkt, waardoor er ook relatief goede hardware voor nodig is. Zo op papier lijkt het misschien niet veel, maar de specs zijn best krachtig voor een hub: een Intel Atom-processor, geklokt op 1,6 GHz, 1 GB aan werkgeheugen en 2 GB schijfruimte. Ook is er een usb-poort aanwezig.
Dergelijke specs komen we vaak in goedkopere smartphones en tablets tegen, maar toch zijn de apparaten niet met elkaar te vergelijken. De Fibaro-systeemcontroller hoeft namelijk geen rekening te houden met het afspelen van multimedia of het vasthouden van een mobiele verbinding, waardoor alle rekenkracht beschikbaar is voor het slimme netwerk. Je kunt tot 232 Z-Wave-apparaten koppelen en back-ups maken in de cloud of op een externe harde schrijf. Daarnaast kun je onbeperkt plug-ins downloaden en installeren.
De fysieke installatie van het apparaat is zo gepiept. Je gebruikt de meegeleverde ethernetkabel om de controller te koppelen aan je router of meshsysteem. Daarna stop je de stekker in het stopcontact en kun je het apparaat inschakelen. Vervolgens die je op je computer een programma te downloaden (Fibaro Finder, de handleiding legt uit waar en hoe), zodat je het systeem vinden kunt. Niet lang daarna maak je een Fibaro ID aan (nodig voor bijvoorbeeld de cloudfuncties) en bevind je je in de webomgeving van het apparaat.
Apparaten toevoegen
Zodra het systeem up and running is, dan kunnen we beginnen met het toevoegen van andere apparaten. Dat doe je via de webinterface van de Fibaro Home Center 2. We hebben een aantal producten geïnstalleerd en getest en één van de producten is de Wall Plug. Dit is een slimme stekker zoals je die misschien wel vaker gezien hebt. Dergelijke producten bestaan prima op zichzelf, maar worden ook wel eens opgenomen in smarthomesystemen. Zoals bijvoorbeeld Fibaro, maar ook KlikAanKlikUit of het goedkopere LSC Smart Connect.
Voordat je echter een apparaat kunt toevoegen, dien je eerst je huis op te delen in segmenten (bijvoorbeeld bovenverdieping) en kamers (zoals slaapkamer, badkamer, et cetera). Maak het zo overzichtelijk als mogelijk voor jezelf, zodat je de beoogde kamer snel terugvindt. Vervolgens kun je een apparaat toevoegen door de stappen op het scherm op te volgen. Vaak moet je ook één knop of twee knoppen op het apparaat indrukken voor de koppeling. Dat staat niet in de meegeleverde handleiding beschreven en moet je zelf opzoeken.
Die handleidingen staan gelukkig allemaal op de website van Fibaro. Maar het vergt wel een extra stap van de gebruiker. Maar als het goed is, zit je toch al achter je pc of laptop — waardoor de drempel alweer verlaagd is. Het spreekt echter niet voor de toegankelijkheid van het systeem. Hoewel de koppeling verrichten en de producten installeren uiteindelijk vrij simpel is, is het nou ook weer niet zo simpel als bij de twee hierboven genoemde systemen. Echter, die extra handelingen die je moet verrichten vinden we allerminst vervelend.
Zo’n slimme stekker werkt meteen na het toevoegen. Via de interface, of je nu de webomgeving of de applicatie gebruikt, kun je de status bekijken en het product in- en uitschakelen. Ook zie je in dit geval hoeveel energie er verbruikt wordt. Dat kun je ook checken op de Wall Plug, door op de kleur te letten. De stekker heeft namelijk een ring die van kleur verandert op basis van de hoeveelheid energie die verbruikt wordt. In de stekker staan de kleuren vermeld met de daarbij horende wattage. Een simpel en elegant systeem.
Apparaten laten samenwerken
Het leukste is natuurlijk om het systeem wat slimmer te maken. Dat kan door bijvoorbeeld een ander Fibaro-product te koppelen aan de Wall Plug. Stel dat je er er de stekken van een ‘domme’ keukenlamp in doet, dan kun je die op verschillende manieren activeren. Via de webomgeving kun je bijvoorbeeld simpelweg een tijd instellen dat het apparaat aan- en uitgaat. Of je koppelt bijvoorbeeld de The Button (een slimme knop) aan de lamp, die kan functioneren als een simpele wandschakelaar. En daar blijft het niet bij.
Zo kun je tevens de Motion Sensor gebruiken als middel waarmee je bepaalt of de keukenlamp aan moet springen of niet. Registreert het bolletje beweging, dan gaat de lamp aan. Is er al een tijdje geen beweging mee geweest of loopt de timer af (dit kun je allemaal zelf instellen, daar later meer over), dan gaat de lamp ook weer uit. Je zou zelfs de bewegingssensor met de slimme knop kunnen combineren voor ultieme controle, of je houdt het op de sensor en geeft die controle voor een deel uit handen en aan het slimme Fibaro-systeem.
En je kunt nog een paar stappen verdergaan. Zo hebben we ingesteld dat de bewegingssensor alleen tussen bepaalde uren van de dag actief de keukenlamp in het slimme stopcontact mag activeren. Daarmee voorkom je dat ‘ie in de nacht ineens aangaat, terwijl je met je ogen half gesloten een slok water drinkt en niet wakker schrikt. Wij hebben ingesteld dat de Motion Sensor een half uur voordat de zon ondergaat tot half twaalf in de avond, elke dag, bij het meten van beweging de lamp activeert. Daarvoor en daarna gebeurt er niets.
Verder hebben we de watersensor zo ingesteld dat die een notificatie op de smartphone geeft waar de Fibaro Home Center-app op geïnstalleerd staat. Hij ligt achter de wasmachine, gewoon voor het geval dat. We hebben we getest door hem in een laagje water te duwen. Binnen enkele seconden kwam de notificatie binnen op de telefoon. De deur- en raamsensor kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor het inschakelen van lampen of andere apparaten of juist het uitschakelen van het slimme verwarmingssysteem in huis.
Ook hebben we de Dimmer 2 geïnstalleerd. Dit is een onderdeel dat al weer wat extra kennis vereist van de gebruiker, omdat je hem in de wandschakelaar bouwt. Met de module kun je verschillende lichtbronnen bedienen. Je kunt lampen automatisch dimmen en het licht aanpassen aan een bepaalde sfeer. Ook meet de module het energieverbruik en voorkomt het oververhitting en overbelasting. Het mooie aan dit onderdeel is dat je hem met en zonder controller kunt gebruiken. Het is dus ook een stand-alone product.
De diepte ingaan met het Fibaro-systeem
Hierboven hebben we voorbeelden gegeven van mogelijkheden van het systeem. Die mogelijkheden kun je op drie manieren vastleggen; Magic, grafische blokken en LUA. De Magic-scene is de gemakkelijkste manier waarmee je processen automatiseert. De werkmethode ken je misschien van andere smarthomesystemen. Je selecteert een apparaat, bepaalde sensorinformatie (zoals lichtinval of temperatuur) of bijvoorbeeld een bepaalde tijd, specificeert de trigger, het doelapparaat en vervolgens hetgeen wat dat andere apparaat moet doen.
De Magic-methode lijk het meest op IFTTT en is de meest toegankelijke manier, omdat het alle opties meteen en duidelijk in beeld brengt per product. Hiermee kun je alvast oefenen voor jezelf en handige bruggen slaan tussen verschillende sensoren en producten in huis. Je leert ook denken op de manier waarop het systeem dat van je verlangt. Sommige handelingen moet je namelijk met een omweg verrichten voor je gevoel. Maar zodra je binnen de (brede) kaders van het systeem werkt, kost het je weinig moeite iets op poten te zetten.
De toegankelijkheid van Magic-scenes beperkt je wel in de mogelijkheden. Als je een stapje verder wil gaan, dan kun je kiezen voor de grafische blokken. Als je daar voor het eerst mee aan de slag gaat, dan kan het overweldigd zijn. Want er zijn ontzettend dingen mogelijk door het aantal in te stellen variabelen. Gelukkig heeft Fibaro ook hiervoor wat handleidingen online staan. Voor een aantal situaties bestaan er ook voorbeelden, maar sommige dingen zul je zelf moeten uitvogelen — maar dat is ook het leuke aan dit systeem.
Neem bijvoorbeeld de eerdergenoemde keukenlamp die gekoppeld is aan de Fibaro Wall Plug. De bewegingssensor ziet wanneer iemand voorbij loopt en schakelt dan de domme lamp in. Omdat we willen voorkomen dat de lamp overdag of midden in de nacht aangaat, moeten we ervoor zorgen dat het systeem weet wanneer het overdag en wanneer het avond is. De lamp gaat dan overdag niet aan, maar in de avond wel. Om dat voor elkaar te krijgen, moet je meerdere stappen verrichten, nog voordat je aan de scene an sich begint.
Fibaro: Scenes en Panels
Panels is een belangrijk onderdeel van Scenes. Met Panels kun je zelf regels vaststellen voor apparaten die middels grafische blokken gebruikt kunnen worden. Zo kun je ervoor zorgen dat apparaten rekening houden met of invloed uitoefenen op bijvoorbeeld het alarm, de verwarming, de airconditioning, specifieke evenementen, verschillende variabelen, locatie, gekoppelde apparaten en nog veel meer. Via het sms-paneel kun je zelfs je huis aansturen wanneer je geen toegang hebt tot internet; de mogelijkheden zijn ontzettend breed.
Via Panels kun je onder het kopje variabelen de dag- en nachtcylus installeren. Hoe dat moet, lees je op de site van Fibaro. Als je eenmaal weet hoe het werkt, dan spreekt de handeling voor zich. Want moeilijk is het niet — je moet het alleen even weten. Zorg er dus voor dat je de Fibaro-site met handleidingen voorlopig onder je favorieten of bladwijzers hebt staan. Als dit achter de rug is, kun je teruggaan naar Scenes en dan de grafische blokken selecteren. In de basis werkt dit bijna hetzelfde als de Magic-scenes, al ziet het er even anders uit.
Ook de manier waarop je de scene instelt is net even anders. Hier komt dat deel anders denken bij kijken. Per handeling moet je namelijk een scene opstellen. Moet de lamp aan? Dat is scene één. Moet die uit? Dan is daar scene twee. Is er nog een andere variabel, zoals rekening houden met dag en nacht? Dan is dat je derde scene. Je kunt heel veel in één scene stoppen, maar niet alles. Houd het ook voor jezelf simpel, zodat je achteraf snel bepaalde scenes terugvindt en aanpassingen kunt maken waar nodig.
Zodra alles goed ingesteld is, dan werkt het systeem meestal goed. Mocht dat niet het geval zijn, dan kun je de eigenschappen van een apparaat aanpassen, zodat bestaande functies anders functioneren. Aanvankelijk voelt deze manier van werken niet heel toegankelijk. Maar hoe meer je ermee werkt, hoe meer je erover leest en hoe vaker dingen goed gaan, hoe leuker je het systeem vindt en hoe krachtiger het wordt. Achteraf kun je alles nog eens nalopen in je scenes en sommige zelfs kopiëren als je die elders binnen je netwerk wil gebruiken.
We moeten wel vooropstellen dat je het leuk vindt om zo met je huis en apparaten bezig te zijn. Want je bent er, zeker in het begin, behoorlijk wat tijd aan kwijt. Je moet het systeem opzetten en configureren. Niet alles is ook meteen duidelijk, maar niets is echt onoverkomelijk. Dat vinden we geen nadeel aan Fibaro, dat is nou eenmaal de aard van het beestje. De ingewikkelde structuur zorgt voor ontzettend veel mogelijkheden, veel meer dan je bijvoorbeeld tegenkomt in de hierboven genoemde systemen. En dat is heel tof.
We kunnen nog verdergaan
We hebben het nog niet eens over de derde optie gehad: LUA Scenes. Dit is de meest geavanceerde manier van scenes opzetten. De scenes worden gebaseerd op de LUA-programmeertaal. Wanneer je hieraan begint, dan zijn de mogelijkheden echt eindeloos, maar het systeem vraagt dan wel van je dat je weet hoe je moet programmeren — al is het maar in de basis. De gemaakte scenes kunnen ontzettend verfijnd ingesteld worden en gaan verder dan de in opzet vrij simpele ‘als dit, dan dat’-scenes die we hierboven besproken hebben.
Deze optie is er voor de mensen die echt alles uit hun smarthome willen halen of een groot huis met ontzettend veel slimme producten willen beheren. Ben je een gemiddelde gebruiker, dan volstaat waarschijnlijk de methode met grafische blokken, aangezien die al rekening kunnen houden met veel variabelen, die je zelf instelt. Mocht je toch nog opties tekort komen, maar heb je geen verstand van programmeren? Dan kan misschien de Fibaro Marketplace bekijken en daar scenes downloaden. Probeer je dan alsnog goed in te lezen.
Fibaro: Consumption en Plugins
De webportal van het Fibaro Home Center 2 heeft tot slot nog twee onderdelen die we nog niet behandeld hebben. Zo is daar nog de knop voor Consumption. Hiermee kun je monitoren hoeveel energie de producten in de slimme stopcontacten, zoals de Fibaro Wall Plug of Walli, verbruiken. Onderaan de pagina staat ook nog de gemiddelde temperatuur in huis, die vastgesteld wordt op basis van verschillende sensoren. Zo zit er bijvoorbeeld een temperatuursensor in de raam- en deursensor of de Motion Sensor.
Plugins is een onderdeel waarmee je diensten en apparaten van buitenaf aan je Fibaro-systeem kunt toevoegen. Er zijn in totaal 181 plugins beschikbaar, waaronder apparaten van D-Link, Sonos en Philips Hue. Zo ben je niet helemaal van Fibaro afhankelijk als het om je smarthome gaat en kun je dus ook andere apparaten aanschaffen of blijven gebruiken. Het aanbod voelt een beetje beperkt, maar dat is iets dat in de toekomst nog uitgebreid kan worden. Desondanks is het toch fijn dat die plugins er zijn.
Want zo kun je bijvoorbeeld de lampen van Philips Hue, die je mogelijk al in huis hebt hangen of staan, laten samenwerken met sensoren van Fibaro. Ook kun je de lampen zelf bedienen via het systeem. Het toevoegen van een plugin is snel en toegankelijk. Op de Plugins-pagina zoek je de fabrikant of dienst op die je wil toevoegen en enkele clicks met de muis later zijn de systemen gekoppeld. Zoals gezegd is het aanbod nog niet groot en kun je bijvoorbeeld deurbellen van Nest of Ring (als je dat nog wil dan) niet toevoegen.
De interface van Home Center 2
De interface is behoorlijk wat om in één keer tot je te nemen. Het is echter niet onoverzichtelijk, maar je zult aanvankelijk wel moeten zoeken waar alles staat. Bovenin vind je de belangrijkste aspecten van je Fibaro-systeem, waar je alle bovenstaande elementen kunt beheren en opzetten. Per onderdeel vind je aan de linkerkant de opties die er zijn. Onder Rooms vind je er de kamers, onder Devices vind je er de apparaten, et cetera. Wanneer je helemaal links op Your House drukt, dan krijg je een overzicht te zien van alles dat er staat.
De indeling van dit thuisscherm is intuïtief vormgegeven en dat is behoorlijk knap. Want het is nogal een systeem waar je mee werkt. Vanuit het thuisscherm kun je vrijwel alles regelen wat je zoekt, al wordt het per onderdeel beter gepresenteerd. Je kunt vanuit dit scherm meteen aanpassingen doen aan scenes of apparaten in- en uitschakelen. Wil je echter een apparaat of scene toevoegen, dan zul je op de bovenstaande knoppen moeten drukken. Het voelt in het begin een beetje veel allemaal, maar al gauw weet je je weg te vinden. Geen zorgen.
Er zijn soms nog wel wat omslachtige elementen. Want je kunt namelijk niet letterlijk alles regelen binnen de webportal. Zo moet je dus eerst een ander programma downloaden waarmee je de Home Center 2 vindt op je netwerk. Daarnaast moet je via de website van Fibaro het apparaat klaarmaken voor de cloud, want anders kun je het systeem niet op afstand bedienen. Dat is iets waar je snel overheen stapt tijdens de installatie, maar waar je vanzelf tegenaan loopt in het dagelijkse gebruikt. Iets meer sturing hierin is misschien wat handiger.
Dan is er nog de applicatie die je kunt downloaden voor Android en iOS. Dit is meer een bedieningspaneel dan iets waar je zaken met kunt regelen. Als je een apparaat of scene wil toevoegen, dan moet dat via de webinterface. Je kunt apparaten en scenes in- en uitschakelen en kunt bijhouden wat het verbruik is. Ook zie je er de temperaturen en of er ergens beweging geregistreerd is. De app is zo handig als de apparaten die je toevoegt, maar meer niet. Bovendien zou alles, of in elk geval een hoop, moeten werken zonder app.
Integratie met andere diensten
Zodra je ervoor gezorgd hebt dat het systeem ook via de cloud te bedienen is – waardoor je bijvoorbeeld via de mobiele app bepaalde apparaten kunt in- of uitschakelen – dan kun je het systeem ook koppelen aan andere diensten. Zo is het goed om te weten dat er een integratie is met IFTTT, de Google Assistent en Amazon Alexa. Daarmee ontgrendel je nog een zee aan mogelijkheden. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk je Fibaro-systeem middels stemcommando’s of zelfs andere apparaten te bedienen.
De integratie met stemassistenten is belangrijk om het systeem toegankelijk te maken. Hoewel nog lang niet iedereen gewend is aan de digitale stem van de Assistent of Alexa, is het wel zo dat de groep gebruikers groeit. Om nog even terug te komen op die domme keukenlamp: als je het stopcontact de naam Keuken Lamp meegeeft, zoals wij gedaan hebben, en in het systeem aangeeft dat in de Wall Plug een lamp zit, dan weet de Google Assistent bijvoorbeeld dat er een lamp bediend wordt wanneer je een commando uitspreekt.
Je kunt dan roepen: “Hey Google, doe de lamp in de keuken aan”. Dan weet de Google Assistent dat de Wall Plug in de keuken geactiveerd moet worden. Dit staat dan weer los van de Motion Sensor, die op zijn beurt gewoon zijn werk blijft doen (zeker wanneer de lamp weer uitstaat en iemand in de ingestelde periode voorbij wandelt). Daarnaast kun je bijvoorbeeld het commando “Hey Google, doe alle lampen uit” roepen en dan zal Google alle ingestelde lampen – ongeacht het merk, als ze maar slim zijn – uitschakelen.
Fibaro – conclusie
Fibaro is één van de meest uitgebreide smarthomesystemen die nu beschikbaar is en wij tot op heden getest hebben. Aan de recensie kun je merken dat er een hoop te bespreken valt en dat je er een hoop mee kunt doen. Eén zo’n artikel doet Fibaro eigenlijk geen recht, maar we gaan ervan uit dat je nu een goed beeld hebt van het systeem, de mogelijkheden en de integraties. Aanvankelijk komt er een hoop op je af, maar wanneer je voldoende interesse hebt dan weet je je een weg te worstelen door alle opties, de interface en de apparaten.
Het is bovendien ook een ontzettend tof systeem om mee te experimenteren. Je zult misschien de eerste paar keer beginnen met de Magic-scenes, maar al gauw merk je de tekortkomingen. Scenes maken op basis van de LAU-programmeertaal zal voor menig gebruiker too much zijn en daarom zijn we ook zo blij met de grafische blokken. Die bieden een relatief toegankelijk alternatief waar ontzettend veel mogelijkheden in verwerkt zijn. Zolang je weet wat je wil bereiken, moet je het in principe kunnen doen met Fibaro.
Daarnaast zijn we blij met de integraties van bijvoorbeeld de Google Assistent en IFTTT en is het heel gaaf dat we ook producten die niet van Fibaro afkomstig zijn kunnen implementeren in het slimme systeem. Zo heb je nog meer mogelijkheden tot je beschikken en ben je ook niet afhankelijk van één fabrikant. Plus: als je al wat slimme dingen in huis hebt staan, dan hoef je die dus ook niet weg te doen of opnieuw te kopen onder de Fibaro-noemer. Het is misschien niet voor iedereen, maar voor de rest werkt het perfect.
Reacties (8)