Smart Living Project: slim en goedkoop de auto opladen

Wat is het FWD Smart Living Project?

Samen met een groot aantal partners maakt FWD een nieuwbouwhuis compleet ‘smart’. We gaan mee in het proces van oriënteren, kiezen, vergelijken, installeren, programmeren en gebruiken. We laten zien wat de verschillende mogelijkheden zijn, wat de verschillende partijen te bieden hebben en waarom er bij de specifieke behoeften van deze nieuwbouwwoning voor de betreffende systemen gekozen is. Wil je meer weten over het idee achter dit project? Lees dan verder op onze projectpagina.

MySkoda-app

Het slim en zo goedkoop mogelijk opladen van je elektrische auto kan niet zonder dat de verschillende onderdelen ook slim zijn. Denk aan de auto, de lader en natuurlijk het domoticasysteem. Pas wanneer deze drie onderdelen aan elkaar te koppelen zijn kun je er het maximale uithalen. We bespreken de onderdelen los en vervolgens de mogelijkheden wanneer ze gekoppeld worden.

Onze Skoda Enyaq komt met de MySkoda-app, een app die heel basic is ingericht en eigenlijk niet meer van deze tijd is. Zo kun je de status van de auto bekijken, de parkeerpositie opzoeken, een route plannen en naar de auto sturen, de klimaatregeling activeren of stoppen, en een aantal opties voor het laden aanpassen. De beschikbare opties zijn minimaal en de stabiliteit van de app laat helaas veel te wensen over. Regelmatig liggen de servers eruit of reageert de auto niet op geactiveerde opties. Voor ons doel – het slim opladen van de auto – kun je laadschema’s aanmaken, het laden starten of stoppen, het maximale laaddoel aanpassen en het laadvermogen verminderen. Nu zijn dat niet echt slimme opties aangezien de actie nog altijd afhankelijk is van handmatige input.

Maar, gelukkig zijn we niet geheel van deze app afhankelijk. De informatie die we nodig hebben om het opladen slim te maken moeten we wel van de servers van Skoda halen en naar ons smarthomesysteem sturen. Ons systeem – de Homey Pro – heeft een MySkoda-app waarmee we de belangrijkste data kunnen ophalen en gebruiken: de actieradius, het accuniveau, het laaddoel, de laadtijd en de laadstatus.

Myenergi Zappi v2.1

Ook onze autolader – de Zappi v2.1 – is een slimme autolader, uitgerust met diverse handige opties, slimme modi en een eigen app. Geheel op zichzelf staand is de Zappi al vrij smart in te richten. Zo beschikt de autolader over dynamic load balancing. Deze functie zorgt ervoor dat continu gekeken wordt naar de beschikbare hoeveelheid stroom, de opgewekte stroom (indien je zonnepalen hebt) en het stroomverbruik van je huis. Wanneer load balancing gebruikt wordt zorg je ervoor dat jouw energienetwerk niet overbelast kan raken. De autolader stelt zijn laadvermogen namelijk naar beneden bij zodra er teveel stroom gevraagd wordt door andere apparaten in huis. De auto laadt wat langzamer als gevolg. Is er juist stroom over? Dan schakelt de laadpaal bij om die stroom te gebruiken en je auto sneller op te laden. Op deze manier slaan de ‘stoppen’ in huis nooit door en ben je verzekerd van een soepele werking van je energienetwerk in huis.

De installatie hebben we in het vorige artikel besproken. Voor het slim instellen van de Zappi v 2.1 zijn vooral de verschillende modi van belang, die we overigens ook verderop gebruiken in combinatie met het domoticasysteem. Met de juiste instellingen kan de Zappi zelf al een hoop automatiseren en optimaliseren. In eerste instantie zetten we de Zappi op de ECO+ modus, waarbij puur en alleen zonne-energie gebruikt mag worden (al kun je zelf het percentage zonne-energie verlagen). Hebben we toch snel wat meer nodig, dan is één van de Boost-modi in te schakelen. Nu is dat geen probleem aangezien we veel zon hebben, maar als je minder zonnepanelen hebt of het slechter weer is kan de normale ECO-modus de betere keuze zijn. Hiermee wordt de zonne-energie gebruikt als deze beschikbaar is (en niet al door het huis zelf gebruikt wordt) en indien nodig wordt dit aangevuld met stroom vanuit het net. Er is overigens ook nog een Fast-modus waarmee de auto op maximale snelheid volgeladen wordt en er niet naar de zelf opgewekte energie wordt gekeken.

Via de app van Myenergi is de autolader in de basis te bedienen. Op het homescherm krijg je een fraaie weergave van de energiestromen en via elk icoontje kom je in een grafiekweergave. Het icoontje van de autolader geeft toegang tot de belangrijkste instellingen. Hier kun je de modus aanpassen, het percentage groene (eigen) energie aanpassen en de boost instellen en activeren. Voor de rest is er in de app eigenlijk niets in te stellen. Daarvoor moet je naar het apparaat zelf.

Er is echter ook nog een online portal voor jouw Zappi en daar staat een belangrijke optie in als je slim wilt laden op basis van jouw energietarieven. Hier kun je namelijk aangeven welke energieleverancier jij hebt en de normale en daltarieven invoeren. Echter, veel interessanter wordt het wanneer je variabele (of flexibele) tarieven gebruikt, bijvoorbeeld van Tibber of Frank Energie. De prijs van een kWh aan stroom varieert bij deze aanbieders per uur en dus is het belangrijk dat grootverbruikers in huis hierop inspelen. Gelukkig zijn die tarieven elke dag, voor het begin van de dag, bekend en kun je die gebruiken in je smarthome. Zappi heeft een eigen optie in de portal, onder de opties waarin jouw locatie ingesteld wordt. Hier kun je de energieleverancier (in dit geval dan ‘Flexibel Tariff’) kiezen en vervolgens bij het tarief kiezen voor ‘Flexibel Tariff NL’. Zet de Zappi vervolgens in de ECO+ modus, geef aan dat de auto voor een specifieke tijd een specifiek aantal kW moet laden en de Zappi zorgt ervoor dat er zo goedkoop en slim mogelijk geladen wordt. In de eerste plaats met de zon, maar als die er niet (genoeg) is worden de goedkoopste uren gebruikt. Ideaal, al moet je dus nog wel handmatig instellen dat de auto voor een specifieke tijd bijgeladen moet worden. Dit kan als eenmalige sessie of als schema dat zich herhaalt. Overigens kan het ook interessant zijn deze optie te gebruiken wanneer je geen variabele tarieven hebt. Door de Zappi te laten laden op de goedkope momenten wordt immers ook het net ontlast.

Automatiseren met Homey

Aangezien wij (nog) geen variabele energietarieven hebben maar wel 30 zonnepanelen op het dak hebben liggen gaan we voor een andere aanpak: zoveel mogelijk gebruik van zelf opgewekte energie en zo min mogelijk uit het net getrokken energie. Laden wanneer het nodig is en afhankelijk van de hoeveelheid zon. Hiervoor hebben we zowel de Zappi als de Skoda Enyaq aan de Homey Pro smarthomehub gekoppeld. Beide apparaten hebben een eigen integratie (app) waarmee alle data uit te lezen is en de belangrijkste functies aan te sturen zijn. Naast de integraties van Zappi en Skoda gebruiken we Solcast. Dit is een platform waar je de voorspelde hoeveelheid zonne-energie voor jouw locatie voor vandaag en morgen kunt laten berekenen. Ook Solcast heeft een app voor Homey waardoor we de data voor vandaag en morgen in scenario’s kunnen gebruiken.

Hieronder vind je een aantal afbeeldingen van onze flows (scenario’s) waarmee we herkennen of de auto aangesloten is op de lader, zien wat het percentage van de accu is, gebruiken wat de verwachte hoeveelheid zonne-energie is en de meest optimale modus voor de combinatie hiervan selecteren. Simpel gezegd zijn er twee scenario’s: meer dan 25kWh verwachte opbrengst en minder dan 25kWh verwachte opbrengst. In beide gevallen gaan we uit van minimaal 55% lading in de auto, zodat we vrijwel overal naartoe kunnen. Wanneer er weinig zon verwacht wordt zetten we de modus sneller naar ECO (zie hierboven) en boven de 55% gebruiken we de ECO+ modus maar dan met minimaal 50% zonne-energie. Wordt er voldoende zonne-energie verwacht, dan schakelen we boven de 35% al naar de ECO+ modus, in eerste instantie op 70% zonne-energie en boven de 55% op 100% zonne-energie. De reden dat we bij weinig zon naar maximaal 50% zonne-energie in de ECO+ modus gaan is dat dit in de meeste gevallen gaat om het najaar, de winter en het voorjaar. De zon schijnt minder lang, staat lager en bovendien liggen de temperaturen lager waardoor de auto minder ver komt op een accu. Door voor 50% te kiezen zijn we er in de meeste gevallen van verzekerd dat de auto eenmaal in de week volledig opgeladen wordt en indien dit niet het geval is zorgt het schakelen naar de ECO-modus (onder de 56% accu) ervoor dat je altijd 55% beschikbaar hebt.

Klik op de afbeelding voor een grote versie.

Daarnaast hebben we een Boost-modus aangemaakt die simpelweg de Fast-modus van de Zappi activeert en hebben we notificaties aangemaakt voor zowel lage accupercentages en als een herinnering elke avond. Hieronder zie je een aantal screenshots van dagen waarop de auto opgeladen werd, zoveel mogelijk gebruikmakend van zonne-energie.

Is dit het ideale of perfecte scenario? Nee, want elke situatie is anders. Wij hebben het voordeel van 30 zonnepanelen maar wellicht maak jij gebruik van variabele energietarieven. Daarbij mogen we nu nog salderen waardoor dat beetje dat toch van het net getrokken wordt aan het einde van de rit wegvalt. Zodra de salderingsregeling vervalt wordt het nog belangrijker om de eigen energie zoveel mogelijk te gebruiken, maar wil je dit verder perfectioneren dan zijn er tal van factoren die het extra lastig maken. Hoe lang wil je bijvoorbeeld wachten op de zon? Wat als je toch snel naar een afspraak moet en de auto is bijna leeg? Wat doe je in de winter als de zon dagenlang niet schijnt of te laag staat? Een van de oplossingen is de thuisaccu. Momenteel nog niet rendabel door de salderingsregeling maar wel iets waar we naartoe gaan. Binnenkort gaan we dieper in op de mogelijkheden hiervan en kijken we of de thuisaccu wellicht de ideale oplossing is, zeker voor grootverbruikers zoals de elektrische auto.

Dashboard

Als je ons Smart Living Project gevolgd hebt dan heb je waarschijnlijk ook gezien dat we een volwaardig dashboard gecreëerd hebben waarmee het volledige huis ingezien en aangestuurd kan worden. Natuurlijk mag de auto niet ontbreken op dit dashboard, dat we gemaakt hebben middels Home Assistant.

In Home Assistant hebben we een directe koppeling gemaakt met de Zappi autolader en de Skoda Enyaq, waardoor we de data van beide apparaten kunnen tonen op het dashboard. Zo zie je snel en overzichtelijk wat de status is van de auto en de autolader, en kun je functies als de modi van de Zappi en de klimaatbeheersing van de Enyaq aanpassen. Via MQTT en Homey hebben we de Boost-modus toegevoegd waardoor de auto vanaf het dashboard snel opgeladen kan worden, indien nodig.

Wil je meer weten over het maken van een dashboard? Lees dan ons artikel over het creëren van een dashboard met 3D floorplan.

Projectpagina en social media

Ben je benieuwd naar hoe wij het aanpakken, voor welke producten en technieken we gekozen hebben en hoe het bouwproces verlopen is? Bekijk dan vooral ook onze FWD Smart Living Project pagina met links naar alle artikelen, social media-kanalen en partners. Volg het FWD Smart Living Project daarnaast op de voet via Instagram of Facebook.