Smart Living Project: beveiliging met camera’s, sloten en het alarmsysteem

Wat is het FWD Smart Living Project?

Samen met een groot aantal partners gaat FWD een nieuwbouwhuis compleet ‘smart’ gaan maken. We gaan ruim een jaar mee in het proces van oriënteren, kiezen, vergelijken, installeren, programmeren en gebruiken. We laten zien wat de verschillende mogelijkheden zijn, wat de verschillende partijen te bieden hebben en waarom er bij de specifieke behoeften van deze nieuwbouwwoning voor de betreffende systemen gekozen is. Wil je meer weten over het idee achter dit project? Lees dan verder op onze projectpagina.

Beveiliging van A tot Z

Net zoals alle andere onderdelen van ons slimme huis begint de beveiliging met een idee en een plan. Het doel dat we vooraf voor onszelf gesteld hebben is dat we een betrouwbaar beveiligingssysteem willen creëren dat voor basisfuncties met de smarthomecontroller verbonden kan worden maar ook op zichzelf, zonder actieve controller, volledig werkt. We hebben er dus bewust voor gekozen om niet een eigen alarmsysteem te creëren waarbij losse sensoren, camera’s en andere componenten aan de smarthomecontroller toegevoegd worden. De belangrijkste reden hiervoor is de betrouwbaarheid van het alarm. Ook al valt de controller uit, dan moet het alarm blijven werken. Daarbij zijn er diverse alarmsystemen te koop die over eigen, goed beveiligde communicatieprotocollen beschikken die zeer lastig te omzeilen zijn. Ook voor de camera’s en sloten geldt dat we ze in de smarthomecontroller moeten kunnen opnemen maar dat ze ook stand-alone perfect blijven werken.

De beveiliging van het huis bestaat uit vier onderdelen: de deurbel, een camerasysteem, de deursloten en een alarminstallatie met eigen sirenes, sensoren en keypads. Voor de camera’s hebben we een bekabeld netwerk gekozen, waarover we al geschreven hebben in het artikel over het netwerk, en ook de deurbel krijgt een bekabelde verbinding voor internet en stroom. Het alarmsysteem wordt volledig draadloos, net als de deursloten.

Ajax Systems alarmsysteem

De afgelopen maanden hebben we diverse gesprekken gevoerd met aanbieders van alarminstallaties. De meeste van deze installaties zijn bekabeld en vereisen een forse investering. En dan hebben we het nog niet over onderhoudscontracten en abonnementen. Daarnaast is de koppeling met het smarthomesysteem in de meeste gevallen lastig of niet mogelijk. Vorig jaar hebben we echter kennis gemaakt met Ajax Systems, een relatief nieuwe speler in de markt voor alarmsystemen. We hebben toen het alarmsysteem getest en waren dermate onder de indruk dat we al snel teruggrepen naar dit systeem voor het Smart Living Project. Uit een gesprek met het bedrijf bleek dat zij niet alleen inzetten betrouwbaarheid, veiligheid en gebruiksgemak maar ook integratie met smarthomesystemen. Dit was voor ons een belangrijke reden om in de mogelijkheden te duiken.

Het Ajax Systems alarmsysteem kan op dit moment al met alarmsystemen en sensoren van derden verbonden worden en kan middels een Rasberry Pi met een domoticasysteem gekoppeld worden. Dat gaat de meeste mensen waarschijnlijk wat te ver en daarom werkt het bedrijf aan andere mogelijkheden om het alarmsysteem met smarthomesystemen koppelen. Een eenvoudige en directe integratie met bijvoorbeeld Apple HomeKit, Z-Wave-netwerken of IFTTT is er nog niet, maar Ajax Systems ziet hier wel het belang van in en wil in het komende jaar één of meerdere oplossingen hiervoor uitrollen. Dit blijkt ook uit deze pagina, waar je kunt stemmen op de oplossing waar jij op wacht. Aangezien er nooit garanties zijn voor de toekomst en we het alarmsysteem ook nu al willen koppelen aan ons smarthomesysteem moesten we op zoek naar een (tijdelijk) alternatief en dat alternatief hebben we in het assortiment van Ajax Systems zelf gevonden. Het bedrijf heeft namelijk een Relay module in het assortiment die eigenlijk bedoeld is om bijvoorbeeld een rolluik te sluiten of een apparaat te activeren bij een alarm of het in- of uitschakelen van het alarm. Dit gebeurt middels een potentiaal vrij contact. Met een Fibaro Smart Implant kunnen we dit contact uitlezen en dus zien of het contact opent of sluit. Nemen we drie Relays voor drie functies (alarm gedeeltelijk aan, alarm volledig aan, alarm gaat af) en koppelen we die drie Relays aan Smart Implants, dan kunnen we met de smarthomecontroller precies uitlezen wat de status is. Binnenkort zetten we een how-to-artikel online over hoe we dit precies aansluiten en inrichten, maar het komt er op neer dat de smarthomecontroller kan inspelen op de status van het alarm. Gaat het alarm in de avond aan wanneer je naar bed gaat? Dan kan de smarthomecontroller automatisch de nachtmodus inschakelen en bijvoorbeeld de verlichting uitzetten. Gaat het alarm af? Dan kan de smarthomecontroller automatisch lampen laten knipperen en rolluiken laten sluiten. Het koppelen van deze functionaliteit aan de smarthomecontroller zorgt voor een basisintegratie waarmee we goed vooruit kunnen.

Nu kun je wellicht denken: maar heb je nu geen dubbele sensoren in huis? Sensoren voor het alarmsysteem en sensoren voor het domoticasysteem. Dat is gedeeltelijk waar. In sommige ruimtes zal een bewegingsmelder van Ajax Systems komen te hangen die puur voor het alarm dient én een bewegingsmelder die puur dient voor het aansturen van verlichting of andere gekoppelde producten. Dat zien we echter niet als een probleem. De sensoren voor het smarthomesysteem bieden meer dan alleen bewegingsmelding. Ze bieden ook informatie over licht en temperatuur, twee elementen die we juist vaker gebruiken dan pure beweging. Daarnaast is het een bewuste keuze om de sensoren van het alarmsysteem los te koppelen van het smarthomesysteem zodat de veiligheid gewaarborgd blijft. Voor deuren en ramen geldt dat we inderdaad op drie plekken dubbele sensoren moeten plaatsen zodat we binnen het smarthomesysteem zien wanneer er een deur openstaat maar ook het alarm afgaat wanneer er een deur opengaat. Wat dit betreft kunnen we niet wachten op de smarthome-integratie van Ajax Systems, waarbij mogelijk individuele sensoren uitgelezen kunnen worden.

We hebben dus voor een alarmsysteem van Ajax Systems gekozen, dat overigens relatief eenvoudig zelf te installeren is maar ook door een installateur geplaatst kan worden. De exacte invulling van het systeem bepalen we op een later moment en houden we buiten deze gids om veiligheidsredenen, maar we maken in ieder geval gebruik van bewegingssensoren met ingebouwde (foto)camera, deur- en raamsensoren, glasbreukmelders, waterlekkagemelders, keypads, sirenes en de Relay modules. Wil je meer weten over het Ajax Systems alarmsysteem, lees dan verder in onze review.

FireAngel rookmelders

Normaal gesproken zouden we de rookmelders van Ajax Systems gebruiken, maar in nieuwbouwwoningen moeten de rookmelders vandaag de dag voorzien zijn van continue voeding én moeten ze onderling gekoppeld worden. Om deze reden hebben we gekozen voor de rookmelders van FireAngel, welke voorzien kunnen worden van stroom, onderling gekoppeld worden met VD-draad én voorzien kunnen worden van een Z-Wave-module waardoor directe koppeling met het smarthomesysteem mogelijk is.

Ubiquiti camera's

Wie zijn huis goed wil beveiligen heeft waarschijnlijk ook wel één of meerdere camera’s hangen. Ook wij willen inbrekers afschrikken en kunnen zien wat er rondom het huis gebeurt. Voor het camerasysteem zijn we terechtgekomen bij Ubiquiti, wat ook de leverancier is van onze netwerk-apparatuur. Ubiquiti heeft een eigen UniFi Protect-serie met camera’s en opslagsystemen die naadloos te integreren zijn met de netwerkapparatuur. Aangezien we sowieso voor camera’s met POE (Power Over Ethernet) wilden gaan, de camera’s op deze manier zonder abonnement lokaal kunnen bekijken en gebruiken, én het systeem kunnen integreren met de smarthomecontroller was het een eenvoudige keuze.

Samen met de installateur hebben we gekeken naar de beste posities rondom het huis, de optimale kijkhoeken, dode hoeken en belangrijke looppaden rondom het huis. Op basis hiervan hebben we bepaald een aantal G4 Pro-camera’s te plaatsen. Deze camera’s maken opnamen in hoge resolutie (zowel overdag als in de nacht) en bieden de mogelijkheid om optisch in te zoomen. Ze worden direct met de switch verbonden en hiermee ook van stroom voorzien. De goedkopere G3 Flex wordt flexibel ingezet, bijvoorbeeld in de woonkamer, de garage of in de kinderkamer als babyfoon. Zelfs dit goedkopere model (70 euro) biedt POE, 1080p, infraroodzicht en een ingebouwde microfoon.

De UniFi Protect-camera’s zijn via de UniFi Protect-app van Ubiquiti te bekijken en beheren, kunnen via de browser bekeken worden en zijn eenvoudig te integreren in ons domoticasysteem dankzij een UniFi Protect-app voor Homey. We kunnen er dus alle kanten mee op en bijvoorbeeld screenshots naar een smartphone laten sturen wanneer het alarm afgaat.

Doorbird deurbel

Met de keuze voor Ubiquiti UniFi-camera’s zou je misschien denken dat de UniFi Protect Doorbell de meest logische keuze is, en dat is het qua gebruiksgemak en met het motto “alles onder één dak” ook. Deze deurbel kost 199 euro en kan naadloos met het camerasysteem geïntegreerd worden. Maar, we hebben er bewust voor gekozen een deurbel te nemen die visueel het beste bij het huis past. Geen opbouwdeurbel met het bekende design maar juist een deurbel die netjes in de muur weggewerkt kan worden, waarbij we keuzes hebben qua afwerking. Natuurlijk staan ook kwaliteit, betrouwbaarheid en gebruiksgemak voorop. En, een abonnement willen we niet aanschaffen. Al deze voorwaarden hebben ons richting Doorbird geduwd. Deze Duitse partij maakt al jaren fraaie deurbellen van hoge kwaliteit, met verschillende designs, tal van smarthome-integraties, POE-voeding en mogelijkheden voor lokale opslag.

Wij hebben gekozen voor de D2101V met een bronzen afwerking en naamplaatje. Dit 900 euro kostende model is wat groter en heeft comfortabel te bedienen knoppen. Ook hebben we er een Chime (gong) bijbesteld, voor een prijs van 151 euro. Voor alles samen zitten we rond de 1.000 euro. Dat is nogal een bedrag voor een deurbel, zeker met concurrenten als Nest, Ring en Arlo die deurbellen van 100 tot 300 euro aanbieden. Doorbird biedt met dit model echter de perfecte visuele integratie in de gevel van het huis, plus een RFID-lezer om een RFID-key te gebruiken en twee potentiaal vrije contacten om een garagedeur, slot of een ander apparaat toe te voegen. De lagere modellen komen zonder RFID-lezer en hebben maar één contact voor aansturing van een extern apparaat. De RFID-lezer met (meegeleverde) RFID-key is voor ons echter van belang aangezien we hiermee heel eenvoudig het deurslot kunnen openen, simpelweg door de RFID-key tegen de lezer op de deurbel te houden. Ook kunnen we hiermee andere smarthome-acties starten.

De Doorbird is dankzij de POE-verbinding niet afhankelijk van batterijen, WiFi-bereik of een werkende internetverbinding (als je thuis bent). Doorbird is echter zeker niet in alles beter dan goedkopere modellen. De software-ontwikkeling bij partijen als Nest, Ring en Arlo gaat wat sneller, waardoor er meer mogelijkheden zijn voor bijvoorbeeld slimme meldingen die onderscheid maken tussen mensen, dieren en objecten. Ook biedt Doorbird met zijn 720p-camera zeker niet de hoogste resolutie. Modellen van concurrenten bieden al resoluties van 1080p en hoger. In ons geval is dit van minder groot belang want voor beveiliging hebben we bij de voordeur al een UniFi Protect-camera hangen. De deurbel biedt voor personen voor de deur voldoende resolutie en kwaliteit. Doorbird biedt integratie met premium domoticasystemen zoals KNX en Control4, en in ons geval ook integratie met de Homey smarthomehub. Tot slot kan de Doorbird direct gekoppeld worden met het Nuki deurslot, waarover hieronder meer.

Nuki en Danalock deursloten

Een deur komt standaard natuurlijk met een slot en dat slot zorgt – indien voorzien van de juiste certificaten – al voor een goede beveiliging van je huis. Maar, het slimme onderdeel ontbreekt wanneer je normale sloten gebruikt. We gaan dus voor slimme sloten en dat doen we op twee toegangsdeuren: de voordeur en de achterdeur. We maken in eerste instantie gebruik van twee verschillende sloten: de Nuki voor de voordeur en de Danalock voor de achterdeur. De reden hiervoor is dat beiden hun voor- en nadelen hebben en we tijdens het gebruik willen ervaren welk slot het beste aan de wensen en eisen voldoet. Beide sloten werken echter volledig met de Homey smarthomecontroller dus in het dagelijkse gebruik zou je weinig van de verschillen moeten merken.

Het Nuki Smart Lock 2.0 wordt geplaatst met Bridge waardoor er niet alleen lokaal maar ook buitenshuis bediening mogelijk is. Bovendien kunnen we anderen eenvoudig en snel toegang geven tot het huis. We plaatsen het slot op de voordeur, waar een directe integratie met de Doorbird deurbel mogelijk is. Zo is het wanneer iemand aanbelt mogelijk om vanuit de Doorbird-app direct het Nuki deurslot te openen. De Doorbird komt echter ook met de mogelijkheid http-requests te maken richting de Nuki zodat je bijvoorbeeld het slot kunt laten openen wanneer de RFID-key van Doorbird tegen de deurbel gehouden wordt. Overigens heeft Nuki zelf ook Key fobs, wat bluetooth-sleutels zijn waarmee het slot geopend kan worden zonder smartphone. Tot slot is er natuurlijk de Nuki-app om de deur te openen en er is zelfs een keypad waarmee je een het slot van buiten geopend kan worden. En als niets lukt, dan is altijd de sleutel nog. Er zijn dus tal van manieren om binnen te komen, maar in de basis kiezen we voor de directe integratie met Doorbird, plus het gebruik van de RFID-keys voor het openen van de deur.

Een slot dat veel overeenkomsten heeft met de Nuki is Danalock. Dit slot heeft echter een belangrijk voordeel: Het Danalock kan in een Z-Wave-variant (of Zigbee, of bluetooth, of HomeKit) gekocht worden. Dit betekent dat het slot lokaal, direct geïntegreerd kan worden met de Homey smarthomecontroller. Hier is geen WiFi-verbinding voor vereist. Aan de andere kant vereist het Danalock wel een specifiek soort cilinder, waar rekening mee gehouden moet worden als je voor dit slot kiest. Ook het Danalock komt met een Bridge voor beheer en bediening op afstand, plus een keypad waarmee we het slot buitenshuis kunnen openen. Dat keypad is overigens geen must, want het slot is dus eenvoudig via de smarthomecontroller of de Danalock-app te openen. Directe integratie met Doorbird ontbreekt, vandaar dat we het Danalock op de achterdeur plaatsen.

Zoals gezegd zal er qua werking, als het goed is, weinig verschil zijn tussen beide sloten. Beide sloten zijn volledig te integreren met Homey, beide sloten werken op batterijen, beide sloten kunnen met een app bediend worden, beide sloten kunnen met een keypad bediend worden én beide sloten kunnen nog altijd met een sleutel geopend worden indien de cilinder over een paniekfunctie beschikt. Ook qua prijs ontlopen beide sloten elkaar niet veel: De Nuki kost met Bridge 299 euro, terwijl het Danalock met Bridge 260 euro kost. Daar komen mogelijk wel nog nieuwe cilinders bij.

Marantec garagepoort

Naast het huis staat de garage, voorzien van een grote sectionaalpoort. Ook deze poort willen we slim gaan maken en dat doen we middels een motor van Marantec, een bedrijf dat zich hierin specialiseert. De Marantec Comfort 360 is in de basis een ‘domme’ motor waarmee de garagepoort bediend kan worden, en je kunt hier handzenders bijgeleverd krijgen die de poort op afstand bedienen. Maar, we willen natuurlijk wat slimmigheid inbouwen waardoor we acties kunnen combineren en de status van de poort kunnen bekijken via het domoticasysteem. Dit gaat we op twee manieren doen.

Allereerst beschikt de Marantec Comfort 360 over een speciaal contact waarmee een signaal van een extern systeem geaccepteerd wordt. Hier kunnen we bijvoorbeeld een Fibaro Relay Switch aanhangen, waarmee de garagepoort geopend en gesloten kan worden. Dit zorgt ervoor dat we de poort middels scenario’s kunnen bedienen en middels het dashboard in huis kunnen aansturen. Een losse (of bekabelde) sensor geeft vervolgens aan of de poort gesloten of geopend is.

Marantec heeft echter ook een eigen slimme oplossing in de vorm van Maveo. Dit is het smarthome-platform waarmee poorten en deuren op afstand bediend kunnen worden. Het systeem bestaat uit een hub die met het internet communiceert en een zender die op de motor aangesloten wordt. Eenmaal geïnstalleerd kun je de status van poorten en deuren in de app bekijken en deze poorten en deuren op afstand bedienen. Het Maveo-platform zet ook in op verdere smarthome-integratie maar dan wel binnen het eigen systeem. Zo kun je sensoren van Netatmo, lampen van Philips Hue, sloten van Nuki en andere producten aan het Maveo-systeem koppelen. Marantec verkoopt zelf ook accessoires, waaronder een vochtsensor. Deze bekijkt of de auto nat in de garage staat en mocht dit zo zijn krijg je via de app de vraag of de deur even open mag om te ventileren. Direct integratie met smarthomeplatformen zoals Homey, Fibaro of Google Home is er nog niet. We gaan in ons huis wel gebruikmaken van Maveo om de mogelijkheden te ervaren en te tonen.

Kosten en alternatieven

Alarmsystemen komen in allerlei verschillende vormen en pakketten, met prijzen van enkele honderden euro’s tot meer dan tienduizend euro voor een compleet systeem. Wil je alles bekabeld hebben? Dan ga je, inclusief leidingwerk, al snel richting de hogere prijzen. Kies je voor een draadloos systeem, dan ben je een stuk flexibeler en liggen in ieder geval de kosten voor de voorbereiding en het leidingwerk een stuk lager. Het Ajax Systems alarmsysteem biedt in onze optiek het beste van twee werelden: draadloos en flexibel maar toch zeer betrouwbaar en van hoge kwaliteit. Dat komt echter wel met een prijs die, voor ons huis, waarschijnlijk rond de 2.000 euro ligt. Hiermee is het complete huis beveiligd en een abonnement is niet noodzakelijk. Je kunt echter ook kiezen voor een alles-in-één alarmsysteem van partijen als Woonveilig of Verisure. Deze kosten in de basis minder maar je zit wel aan een abonnement vast. Ook ligt, in onze ervaring, de kwaliteit van de producten iets lager. Daarnaast zijn er nog tal van alarmsystemen van merken als Somfy, Netatmo, Ring, Nest en Devolo. Leuke systemen die niet veel kosten, maar dan ook niet te vergelijken zijn met een gecertificeerd alarmsysteem. Hetzelfde geldt voor alarmsystemen die je zelf samenstelt met een smarthomecontroller. Tot slot zijn er de duurdere alarmsystemen van onder meer Satel en Galaxy. Dit zijn (vaak) bekabelde systemen die  lastig zelf te installeren zijn en ook onderhoudscontracten vereisen. Mocht je kwaliteit willen en twijfelen, dan is een bezoekje aan de alarm-expert zeker aan te raden.

Ook op het gebied van camera’s heeft Ubiquiti een mooie line-up met tal van opties. Je kunt al een camera kopen vanaf 30 euro. Hiervoor krijg je een eenvoudige en draadloze camera. Wil je wat meer kwaliteit, montagemogelijkheden en POE dan heb je voor zo’n 140 euro de G3 bulletcamera. De hoogste kwaliteit haal je met de G4 Pro-camera, die 3x optische zoom, POE en de 4K-resolutie biedt. Deze kost iets minder dan 450 euro. De prijzen liggen niet veel hoger dan andere vooraanstaande merken die camera’s maken. Zo kost de Nest Cam IQ Outdoor ook 380 euro en koop je een Arlo 4K-camera voor ruim 400 euro. Natuurlijk zijn er ook merken die camera’s met vergelijkbare specs goedkoper in de markt zetten, waaronder Eufy, Ezviz en D-Link. Ook hier is het van belang dat je vergelijkt en kijkt naar de wensen en eisen, bijvoorbeeld voor lokale opslag, geavanceerde herkenningsalgoritmes voor mensen of objecten, POE-mogelijkheden, resolutie en abonnementen. Let op ook compatibiliteit met je smarthome-controller als je de camera’s mee wilt nemen in het automatiseren van je huis.

De Doorbird deurbel hebben we qua kosten al kort besproken. Voor – in ons geval – ruim 1.000 euro kun je de deurbel, gong en het naamplaatje in een afwerking naar wens kopen. De keuze in afwerking en mogelijkheden om de deurbel uit te breiden met meer knoppen, naamplaatjes en bijvoorbeeld een vingerafdrukscanner zijn de belangrijkste redenen om voor een Doorbird te gaan. Wat betreft design en kwaliteit van de materialen kun je niet veel beter vinden. Daarnaast zijn het gebruik van POE, de mogelijkheid voor lokale opslag en contacten voor deuren/poorten erg handig. Overigens kun je ook voor de 100 euro goedkopere Doorbird D1101V gaan, die wel over een 1080p-camera beschikt maar het zonder RFID moet stellen, met maar één relay komt en minder keuze-opties biedt. Maar, als je dit allemaal niet nodig hebt, een deurbel op de muur prima vindt en gaat voor hoge resoluties en slimme(re) meldingen, dan is een deurbel van partijen als Nest, Arlo, Ubiquiti, Netatmo, Ring en Anker absoluut een betere keuze, zeker voor de portemonnee. Doorbird heeft overigens ook opbouwmodellen maar die beginnen bij 384 euro. Let voor aanschaf wel op of de deurbel te integreren is met je smarthomesysteem én of je rekening moet houden met abonnementskosten.

Slimme deursloten zijn er in overvloed en de verschillen zijn niet heel groot. Je hebt de betere merken met goede ondersteuning en doorontwikkeling, waaronder Nuki, Danalock en Yale. Maar er zijn ook verschillende nieuwkomers die zich willen bewijzen, zoals Bold en Loqed. De prijzen van al deze sloten liggen gemiddeld tussen de 200 en 350 euro, afhankelijk van extra’s als bridges, cilinders of zelfs een compleet deurbeslag. Wat betreft de motor voor de garagepoort kun je alle kanten op. Wil je echter een actor zoals een Fibaro Relay Switch koppelen dan dien je te letten op een aanwezig contact hiervoor. Het Maveo-systeem van Marantec kost ongeveer 240 euro.

De komende maanden

Volgende maand gaan we in op het onderdeel audio en video. We kijken naar de televisies en de audio-apparatuur, inclusief accessoires waarmee mooie scenario’s kunnen maken. Daarna kun je nog artikelen verwachten over het witgoed en de tuin. We bespreken de keuzes die we gemaakt hebben, alternatieven die gebruikt kunnen worden en wat we precies willen bereiken met deze producten. Nadat we alle productgroepen en daartoe behorende producten en keuzes beschreven hebben starten we de tweede fase. Hierin komen alle productgroepen nogmaals aan bod, maar dan kijken we naar de installatie en plaatsing. Vervolgens is het tijd voor fase 3, waarin we daadwerkelijk gaan automatiseren en dus het huis echt slim gaan maken.

Houd de website en social media in de gaten!

Ben je benieuwd naar hoe wij het aanpakken, voor welke producten en technieken we kiezen en hoe het bouwproces verloopt? Houd dan de website de komende maanden in de gaten. Houd vooral ook onze FWD Smart Living Project pagina in de gaten voor links naar alle artikelen, social media-kanalen en partners. Volg het FWD Smart Living Project op de voet via Instagram of Facebook. Hier plaatsen we regelmatig korte updates, foto’s en video’s over de bouw van het slimme huis.