Review: Panasonic Lumix DC-BS1H opbouwcamera

Nog even het boxconcept

De Panasonic BS1H is een modulair boxcamera-concept. RED is daar groot mee geworden en navolgers zoals Z-CAM sprongen daar gretig met voordeliger modellen op in. Aan de box, in feite een basis camerahuis waarin de opnametechniek voor video en ook foto zit, bevestigt de cinematograaf alle benodigde accessoires voor de gewenste videosetting. Dat zijn in de praktijk een viewerscherm, objectief al of niet met een mattebox, externe microfoon, handgrepen, scherpstelmechanismen (follow focus), accu, externe recorder (HDMI 10-12 bits) en de videolamp.
Uiteraard bepalen de gekozen accessoires en optiek de uiteindelijke prijs voor de boxcamera. Aan alleen een box heb je als videofilmer weinig. Daar tegenover staat de hoge mate van flexibiliteit en maatwerk voor het type cinema- en video-opnamen. Ook kan je meerdere (maximaal twaalf) boxen synchroon combineren voor allerlei cameraopstellingen en volgcircuits.

De boxbody

De robuuste uit magnesium en aluminium opgebouwde boxbody van de BS1H lijkt uiterlijk veel op de eerder geteste BGH1. De afmetingen van 93 mm breed, 93 mm hoog en 78,8 mm diep zijn vrijwel identiek. Het kale gewicht is met 585 gram, 40 gram zwaarder geworden.
Er zijn twee geheugenslots type SD-UHSII U3 en een USB 3.1 C-connector. Er is nu ook een 3G SDI BNC-connector voor maximaal 100 meter kabellengte beschikbaar. N.B.: Bij 3G alleen streaming tot Full HD (2K). De hogere formaten via de pc en tot maximaal 12G HDMI naar daartoe geschikte externe SSD-recorders.
Voor het uitbreiden met de opnameaccessoires beschikt de bodybox over 2 x 3 statiefconnectoren aan de zijkanten en eentje aan de onderzijde plus de accessoireschoen. Wat valt daar dan allemaal op te monteren? Als eerste een viewerscherm aangesloten via de HDMI-uit. Een objectief met interne OIS van de L-mount-range. Voor de voedingsstroom een batterij achterop of deze via Ethernet PoE+-betrekken.
De AutoFocus is van het Contrast-AF-type met 225 scherpstelzones. Met de daartoe geëigende L-mount objectieven snel en accuraat. Tevens herkenning van gezichten, ogen en dieren. Dit op basis van geavanceerde deep learning-technologie waarmee nauwkeurig kan worden scherp gesteld op onderwerpen als mensen en dieren, zelfs als ze snel bewegen.
Wat het geluid betreft een externe microfoon in de accessoire schoen of aan de rig. Wie meer mogelijkheden wil plaatst de audiomodule DMW-XRL1 in de hotshoe. Voor ‘run and gun’ raden wij het gebruik van een gimbal aan. Daar valt echt in vloeiende bewegingen mee op te nemen. En voor de minder goed uitgelichte momenten een extra videolampje.
Voor het gebruik bij drones een daartoe geschikte stabiliserende cameragondel inzetten.
Over warmteontwikkeling en het voortijdig staken van de langer lopende videoshots hoef je niet te vrezen. Panasonic past een speciale warmte afvoerende techniek (Active Cooling fan) toe zodat de cameraman/vrouw gewoon continu kan blijven filmen. Er zit geen interne beeldstabilisatie in de boxbody. Die zal de videofilmer uit de objectieven, statief of gimbal moeten halen.

Bediening

De bediening van de BS1H verloopt in het veld via de op de bodybox aanwezige bedieningsknoppen en aangesloten viewerscherm. In de studio of meer vaste setting ook via een aangesloten notebook of pc.
Op de body zitten de volgende bedienings- en instelknoppen: Een aparte rode start/stopknop, aan/uit-schakelaar en een muiswielconfiguratie voor de belangrijkste functies en menu-instellingen ontbreken uiteraard niet. Ook zijn er een programmeerbare functies (fn-), QuickMenu-, prullenbak- en afspeelknop op de body aanwezig.
De twee tally- en netwerk-verbindings-LEDs informeren iedereen in de omgeving over de status van de camera. Voor de weergave van Waveform en een Vectorscoop verwijst Panasonic naar de aan te sluiten viewerschermen.
Een belangrijk deel van de (aanvullende) besturing gaat op afstand via een losse remotecontrol of computer. Voor besturing via USB kan je een gratis SDK-app (website: https://panasonic.jp/support/global/cs/soft/tool/sdk.html) op de computer laden. De zogenaamde Tether-software maakt gebruik van de Ethernet-verbinding. Ethernet biedt aantrekkelijke mogelijkheden zoals het aansturen van maximaal twaalf BS1H-body’s en het voeden zonder accu. Met de Tether-software kan de gebruiker de camera(‘s) vanuit de pc of notebook besturen en tevens foto’s maken.
Er zijn twee belangrijke Lumix Tether-functies met live view-beeld en camerabesturing:
1. De gewone afstandsbediening. Hieronder vallen onder meer direct het resultaat op de monitor tonen, focusseren met het bepalen van het scherpstelgebied, het instellen van opnameparameters, start/stop recording of foto, zomen en zelfs het koppelen aan programma’s voor nabewerking.
2. Tether voor streaming. Deze software verzorgt het gehele live) streaming proces.
Het aansturen van meerdere body’s is ook heel geschikt voor evenementen en broadcastshows. En verder kan de video-studio met de camera via RTMP (lage latency) de camera op afstand aansturen. Bijvoorbeeld voor het afnemen van een interview elders.

Videokwaliteit voor cinema

De door de BS1H geleverde videoprestaties en kwaliteit hangen af van de lensmount met optiek en de elektronische specificaties. De L-mount lensvatting voorziet in een brede diameter aan de uittreedzijde van het objectief en bovendien zit het objectief relatief dicht op de fullframe-sensor. Beide factoren scheppen een hoog mogelijke lichtsterkte en een aangename filmische (look) scherptediepte.
Bij de beeldsensor gaat het om een 24.2-megapixel 35 mm fullframe CMOS-sensor (35,6 mm x 23,8 mm) die videobeelden vastlegt in 4-6K. De in de praktijk actieve resolutie bedraagt 6.024 x 4.016 pixels met circa 24.2 miljoen photosites. Dat is ruim genoeg voor de hoogst mogelijke 6K kwaliteit en een relatief hoge lichtgevoeligheid.
Het ingebouwde OLPF (Optical Low Pass Filter) onderdrukt moiré-effecten en valse kleuren. De Dual Native ISO van de BS1H minimaliseert ruis door op basis van de gevoeligheid het optimale circuit te kiezen voordat gain-verwerking plaatsvindt. In combinatie met de optimale signaalverwerking door de Venus Engine kan je videoshots opnemen tot een maximale ISO-waarde van 51200 met minimale ruis. Praktijk met V-log Low ISO 640 en High 4000.
De prestaties voor video in de hoogst mogelijke resoluties is uitstekend. De LUMIX BS1H biedt daarbij de keuze uit 6K/24p, 5.4K/30p (beeldverhouding van 3:2) of 5.9K 30/24p (beeldverhouding van 16:9). Kies je voor Super 35 mm dan staat 10-bits 60p 4K/C4K HEVC-video’s ter beschikking, 4:2:2 10-bits 4K/30p-in H.264. Die 4K/C4K1 staat voor 4096 x 2160 pixels zoals gedefinieerd door Digital Cinema Initiatives (DCI). Daarnaast ook het croppen van hogere resoluties tot de best mogelijke UHD (4K) kwaliteit.
Live streaming kan per bekabeld LAN in 4K 60/50p en 30/25P H.265 maximaal 50 Mbps. Daarnaast ook in Full HD en HD al naar gelang de formaatkeuze op 50/60p en 25/30p in H265 of H.264 variabel 20, 12, 6 en 4Mbps. Voor elk wat wil en de beschikbare IP-bandbreedte.

Dynamischbereik en kleurweergave

Bij het dynamisch (luminantie) haalt de LUMIX BS1H 14+ stops met een V-Log, ongeveer gelijk aan dat van de professionele filmcamera’s van Panasonic. Dat komt het nauwkeurig registreren van de donkere tot de lichte delen ten goede. De genoemde Panasonic Dual Native ISO-technologie kiest de bij de desbetreffende lichtomstandigheden de beste passende ISO-waarden.
Uiteraard ook  levensechte kleuren en rijke huidtinten. De LUMIX BS1H maakt gebruik van de befaamde colorimetrie van het assortiment VariCam filmcamera’s. De LUMIX BS1H biedt V-Log/V-Gamut-opnames voor een zeer dynamisch bereik en een breed kleurenspectrum. V-Log produceert een heel plat beeld terwijl alle kleurinformatie in het beeld behouden blijft. Dit biedt meer speelruimte tijdens de nabewerking van de beelden.
De CMOS-sensor van de LUMIX BS1H biedt een breed kleurenspectrum dat V-Gamut wordt genoemd. Het is de optimale kleurruimte van de BS1H en is breder dan BT.2020. De logcurvekenmerken van V-Log doen enigszins denken aan negatieffilm en V-Gamut heeft een kleurruimte die nog groter is dan film. Naast video-opnames in HDR (High Dynamic Range) legt de camera videobeelden vast met een speciale gammacurve die compatibel is met ITU-R BT.2100. Bovendien kunnen gebruikers nu Hybrid Log-Gamma (HLG) kiezen in Photo Style.

Andere belangrijke specificaties

Bij het toepassen van een externe SSD-recorder voert de LUMIX BS1H 4:2:2 10-bits 4K 60p/50p beelden via HDMI uit. Er is een modus 4:3 Anamorfisch. Er zijn meerdere alternatieven voor workflows naar externe RAW: 5,9/4K, Anamorfisch (4:3) 3,5K 12-bits RAW-videobestanden via HDMI type A om Apple ProRES RAW-bestanden op te slaan op de Atomos Ninja V of Blackmagic RAW-bestanden op te slaan op de Blackmagic Video Assist 12G HDR. Je kunt tegelijkertijd intern en extern opnemen.
Tijdens het uitvoeren van RAW-bestanden zijn naar keuze V-Log en V709 beschikbaar op externe SDI Live View-monitor. Idem bij het uitvoeren van RAW-bestanden ondersteunende opnamefuncties zoals V-Log View Assist, WFM (Wave Form Monitor), Vector Scope, Luminance Spot Meter en Zebra Pattern.
Natuurlijk zijn de variabele beeldsnelheden van Panasonic aan boord. Met de functie VFR (Variable Frame Rate) kunnen gebruikers overcranked (voor slowmotioneffect) en undercranked (voor fast-motioneffect) video-opnames maken in C4K/4K (60 fps, maximaal 2,5x langzamer in 24p) of Full-HD (180 fps, maximaal 7,5x langzamer in 24p).
De minimale framesnelheid voor quick-motion video’s is 2 fps. Daarnaast kunnen ook HFR (High Frame Rate) video’s met geluid worden vastgelegd, zelfs als de autofocus wordt gebruikt. Er zijn verschillende effecten mogelijk voor het produceren van slow-motion video’s tijdens het nabewerkingsproces.
Het gebruik van lenzen uit de LUMIX S-serie in combinatie met de BS1H biedt nog meer voordelen. Het is mogelijk om de functie Boost I.S. (Video) te gebruiken en als een lens uit de LUMIX S-serie met O.I.S. (optische beeldstabilisator) wordt bevestigd, is hoogwaardige AF/AE-instelling mogelijk.
Je kunt behalve video ook still foto’s schieten. Naar keuze fullframe (maximaal 6000 x 4000 pixels) of APS-C (maximaal 3888 x 2592 pixels). Voor de draadloze connectivity 2,4 GHz WiFi-connectiviteit en bluetooth 4.2 (BLE). Er zijn twee Tally-lampjes, een voor en een achter. Aan boord een genlock in en een tijdcode in/uit.
Behalve de standaardaccu’s passen ook de zwaardere pro-video V-type batterypacks op de body. Er zijn geen interne grijsfilters. Voor de creatieveling zijn er diverse fotostijlen en filters aanwezig.

Sigma 35mm F2 DG DN Contemporary

Een cinematografische camera zoals de BS1H verdient uiteraard een L-mount objectief van primelenskwaliteit. Wij hadden de beschikking over de Sigma 35 mm F2 DG DN Comtemporary uit de nieuwe i-serie. Heel aantrekkelijk is daarbij die F2 voor de geringe scherptediepte bij de filmische look en hoge lichtsterkte voor low light. De negen diafragmalamellen verzorgen een heel fraaie Bokeh. En met 35 mm op Fullframe heb je een fraai reportage- en licht groothoek brandpunt in handen.
Bij een prijskaartje van 619 euro zou op het eerste gezegd duiden op een hoge middenklasser bij de optische prestaties. In de praktijk gaat het daarentegen om een ware topper in deze klasse. Met name bij fotografie vliegen de beeldvonken er vanaf maar ook bij video volstaat dit L-mount objectief zijn optische mannetje.
Zoals wij gewend zijn van het gerenommeerde merk Sigma bevat dit objectief Speciale asferische en SLD-lenselementen die aberraties (gering) en vervorming voorkomen. Dankzij de  Super Multi-Layer Coating geen gedoe met ghosting en flares. De scherpte (ook al bij F2 en vanaf F2.8 top), kleuren, contrast en geringe lichtafval laten een gewoon een wouw voor je geld-indruk achter.
De snelle en vrij nauwkeurige stappenmotor voor de AF werkt behoorlijk geruisloos. Een beetje jammer is dat bij het scherpstellen een lichte focus breathing kan optreden die bij video zichtbaar kan zijn. Niet iedereen stoort zich daaraan en je kunt ook slechts een keer scherpstellen en doorfilmen. De minimale scherpstelafstand is 27 cm (0,18 x). Het gewicht van 325 gram is comfortabel. Er gaan 55 mm filters op dit objectief.

De bouwkwaliteit is robuust en stof & spatwaterdicht. Het ontwerp is heel functioneel en van metaal met een fraaie minimalistische stijl. Verder vallen op de heerlijke gedempte diafragma- en focusringen, geribbelde lenskap en de slimme en gratis magnetische lensdop.
Er zijn natuurlijk betere en nog sterkere 35 mm objectieven maar daar betaal je dan ook de hoofdprijs voor. Deze Sigma 35mm F2 DG DN Contemporary bevelen wij van harte aan voor fotografen en cineasten die niet vallen over de genoemde focus breathing.
SIGMA Benelux, www.sigmabenelux.com

Sigma 85mm f/1.4 DG DN Art

Dit is een licht teleobjectief om meteen verliefd op te worden. Lichtsterk met F1.4, uitstekende optische en mechanische prestaties, relatief laag gewicht en compact. Voor Video is dit objectief met name geschikt voor lichte beelduitsnedes (vergroot bijna 1,6 maal) en portretten in close-up. Een aangename Bokeh en op F1.4 een fraaie geringe scherptediepte (filmische look). Andere specificaties die meteen aanspreken is de knop voor het omschakelen tussen een inklikkend en traploos regelbaar diafragma. Natuurlijk kan je switchen tussen AF (met een witte indicatie) en handmatig scherpstelen en er zit een AFL-drukknop (Voor het onderbreken van het automatisch scherpstellen) op. De filtermaat is 77 mm.
De geribbelde scherpstelring draait soepel met net voldoende frictie. En de diafragmaring heeft een goed grip en klikt fijn in of draait met voldoende frictie traploos. De zonnekap van stevig kunststof schermt ongewenste lichtval prima af en heeft een indrukbare ontgrendelknop. Verder een goede afscherming tegen spatwater en stof.
Het objectief meet lengte x diameter: 82.8 x 94.1 mm en weegt 630 gram. Solide uitgevoerd in aluminium en TSC (composiet). Het belangrijkste punt vormt uiteraard de optische prestaties. Nu die mogen er wezen en zijn inmiddels bekroond (TIPA en EISA). Op volle F1.4 is het midden al goed scherp met enige afval naar de randen. Dat trekt snel bij op F2 tot F2.8. Daarna ragscherp tot F11.De Bokeh is om te zoenen.
Aan boord zijn vijf Special Low Dispersion-lenselementen, een asferisch lenselement en glas met een hoge brekingsindex. Er is nauwelijks ghosting en flaring. Het kleurkarakter en contrast werken heel natuurlijk. Er is een enige vervorming (kussen) en vignettering maar dat heb je al snel met een dergelijke hoge lichtsterkte en lensopnening. Beiden vallen in de nabewerking goed te corrigeren.
De vergrotingsfactor is 0,12 keer. De autofocus werkt snel en accuraat. Dit dankzij een stille stappenmotor die geoptimaliseerd is voor fase- en contrastdetectie. Bij video zie je een fijn vloeiend verloop zonder merkbare focus breathing. Gezichtsherkenning bij AF en focus peaking bij manueel werken naar tevredenheid.
Samenvattend is de Sigma 85mm f/1.4 DG DN Art voor de prijs (1099 euro) zo ongeveer het beste dat er te verkrijgen is en een aanwinst als prime lens voor video en foto.
SIGMA Benelux, www.sigmabenelux.com

Praktijk en conclusie

De Panasonic Lumix BS1H is een uitdagend configuratieproject. Zoals gezegd bepaalt het gestelde cinematografische doel hetgeen er allemaal aan accessoires en kabeltjes op de bodybox bevestigd gaat worden. Wij kozen voor een standalone opnameconfiguratie: Viewerschermpje, externe microfoon, voeding door de standaardaccu en een gimbal. Voor de opslag wisselend SD-kaarten en een SSD-recorder. Als objectief de Sigma 35 mm F2 DG DN. Geheel aangekleed ligt de boxcamera goed en de hand en valt relatief makkelijk te bedienen. Dit zowel handmatig met de bedieningsknoppen als via de opmaat instelbare menu’s. Uiteraard is het vooral handwerk zoals de vakman ambieert.
De hoogwaardige videoprestaties liggen zoals verwacht op het niveau van de S1H systeemcamera. Zij overtreffen vanzelfsprekend cinematografisch die van de MFT-collega. Het geluid klonk net iets beter dan bij de BGH1.
Samenvattend is de Panasonic Lumix BS1H een uiterst flexibele cinecamera die de vakman en gevorderde amateur geheel op eigen maat en smaak kan configureren. Voeg daarbij de uitstekende beeldprestaties en grote keuze uit verschillen videoformaten plus live streaming en er blijft voor deze doelgroep weinig te wensen over. De prijsstelling is aantrekkelijk.

Prijzen & Info
Panasonic Lumix BS1H body  € 3.499,-
www.panasonic.com