Review: Sony KD-65AG8 – uitstekende beeldkwaliteit voor een hoge prijs

Sony KD-65AG8 – specificaties

Wat: Ultra HD OLED-tv
Schermformaat: 65 inch (139 cm), vlak
Aansluitingen: 4x HDMI (1xARC 4x v2.0a), 1x composiet video, 1x stereo minijack, 1x optisch digitaal uit, 3x USB (1x 3.0), 1x hoofdtelefoon/subwoofer, 3x antenne, Bluetooth 4.1
Extra’s: HDR10, HLG, Dolby Vision, WiFi (802.11ac) ingebouwd, Android TV (8.0 Oreo), USB/DLNA-mediaspeler, dual tuner DVB-T2/C/S2, 1x CI+-slot, stemcontrole, X1 Extreme 4K HDR processor
Afmetingen: 1.450 x 854 x 290 mm (incl. voet)
Gewicht: 22,5 kg (incl. voet)
Verbruik: 167 / 0,5 watt (Energielabel B)
Adviesprijs: 3.500 euro

Een compleet overzicht van alle modellen die Sony in 2019 op de markt bracht, vind je in de hier: topmodellen, high end, middenklasse. Hier vind je ook de complete specificaties per model.

Sony KD-65AG8 – design

Met zijn mooi en eenvoudig ontwerp leunt de AG8 erg dicht aan bij zijn voorganger, de AF8. Een vergelijking die we in deze review wel meer zullen maken. Het scherm is, zoals alle OLED-schermen, flinterdun, en afgewerkt met een dunne metalen boord, in zwarte kleur.

Elektronica en aansluitingen verschuilen zich in het verdikte deel achteraan, dat rondom rond voorzien is van openingen voor verluchting. Zelfs met een totale dikte van amper 51 mm kunnen we dit een erg slank toestel noemen.

De belangrijkste wijziging is de voet. De AF8 stond op een superlage, platte voet, deze AF9 kreeg voet mee die in twee richtingen te gebruiken is. Met de ronding vooraan staat het toestel laag opgesteld. Draai je de voet om, met de opening naar voor, dan zweeft het scherm ongeveer 7 cm boven de meubelrand. Dat is voldoende om een soundbar te plaatsen, zonder dat die voor het scherm komt. Je kunt theoretisch een iets hoger model kiezen, tot 8 cm, maar dan dek je ook de onderste rand van het toestel af, inclusief de IR –sensor voor de remote. Dat is dus af te raden. Hou er ook rekening mee dat de voeten van het toestel vrij centraal staan, en schuin naar voor gericht zijn. Kies je een model dat breder is dan 50 à 55 cm dan moet het op of over die platte voeten staan.

Een eenvoudige cover op de poten zorgt voor wat rudimentair kabelmanagement.

Aansluitingen

De AG8 biedt hetzelfde complement aansluitingen als de AF8. Dat betekent vier HDMI-aansluitingen, waarvan drie achteraan, en eentje aan de zijkant. Gebruik HDMI 2-3 voor Ultra HD en HDR-content, die kan je via de menu’s in (instellingen, Externe ingangen, Indeling HDMI signaal) in ‘Verbeterde instelling’ mode zetten voor de beste beeldkwaliteit. In tegenstelling tot de AG9 biedt de AG8 geen eARC, maar enkel ARC.

Verder krijg je twee USB-aansluitingen aan de zijkant, en een USB 3.0 achteraan. Aan de zijkant is ook een composiet-video ingang te vinden, en een hoofdtelefoon-uitgang die dienst kan doen als subwoofer uitgang. Achteraan maken de digitale optische uitgang, netwerkaansluiting en antenne-aansluitingen het aanbod volledig. Alle aansluitingen aan de achterzijde staan naar onder georiënteerd, wat wandmontage vergemakkelijkt. Het toestel is uitgerust met Bluetooth voor wie een draadloze hoofdtelefoon wil gebruiken.

Sony KD-65AG8 – gebruiksgemak

De eerste modellen van de AG8 waren nog uitgerust met Android TV 7 (Nougat), maar ons model kwam uitgerust met versie 8 (Oreo). Komt je toestel met Android 7 uit de doos, voer dan zeker een firmware upgrade uit om versie 8 te installeren. (Instellingen, Over, Update Systeemsoftware).

Afstandsbediening

De AG8 kreeg dezelfde afstandsbediening mee als zijn voorganger, de AF8. Een remote die goed in de hand ligt, met rubberen bovenzijde en toetsen met een erg laag profiel. De toetsen vereisen niet te veel druk en geven een duidelijk voelbare feedback als je ze indrukt. Het profiel van de toetsen in gewoon erg laag, wat ze soms een beetje onduidelijk te voelen maakt. De remote heeft aparte toetsen voor Netflix en Google Play, en een microfoon-toets bovenaan.

We vinden het jammer dat de AG8 niet de nieuwere remote meekreeg, maar dat heeft een duidelijke reden zoals onmiddellijk zal blijken.

Sony KD-65AG8 – features

Smart tv-platform

Waar de AG9 én de XG95 een nieuwe, snellere chipset meekregen, gebruikt de AG8 dezelfde chipset als de modellen van vorig jaar: de Mediatek MT5891, met een quad-core ARM Cortex-A53 en Mali-T860 GPU beschikt over 2GB RAM en 16GB interne opslag. Het geeft het smart tv-platform een aangenamere en vlotte ervaring, maar in een topmodel zoals dit zien we liever iets krachtiger.

Smart functies

Wie een handig overzicht zoekt van de mogelijkheden van Android 8 (Oreo) kan terecht op ons overzichtsartikel.

De kanalen bieden een handige manier om door content van ingebouwde apps te bladeren, en tonen ook de meest recente tv-kanalen die je bezocht. Chromecast blijft uiteraard ingebouwd. Toch blijft Android TV wat minder handig dan de Samsung Smart Hub of LG WebOS.

Terwijl we de interface bekijken wordt ook duidelijk waarom de AG8 met de oudere remote uitgerust is. Het toestel gebruikt nog de menu’s voor instellingen en ingangen van vorig jaar, en niet de nieuwere veel handigere versies die we op de AG9 en XG95 zagen.

De ‘tv’ toets onderaan de d-pad schakelt je rechtstreeks naar de ingebouwde tv-tuners. Kijk je al naar ingebouwde tuners, dan activeert die toets een kleine balk onderaan het scherm die eerst tv-functies toont (de tv-gids, opnames, enzovoort), en een lijst van alle aansluitingen. Verder bevat het ook aanbevelingen en een lijst met favoriete Android-apps. Je kunt dat menu niet oproepen als je niet naar TV (via de ingebouwde tuners) kijkt, dat vinden we jammer.

Sony KD-65AG8 – Beeldkwaliteit

De AG8 maakt gebruik van een LG OLED-paneel (2019). Dat paneel verschilt niet op wezenlijke wijze van de 2018 versies. De tv gebruikt verder de Sony X1 Extreme processor die we ook al in de 2018 versie de AF8 aantroffen.

Hou er rekening mee dat OLED-panelen gevoelig kunnen zijn voor inbranden. Bij normaal gebruik zou dat volgens Sony geen probleem zijn. Schakel nooit de stroom volledig uit, maar laat de televisie in standby staan zodat hij achter de schermen het nodige werk kan doen om eventuele zichtbare effecten tegen te gaan.

Belangrijkste instellingen

In ons artikel over het professioneel kalibreren van een tv lees je alles over de mogelijkheden om met een professional tot de beste beeldinstellingen te komen. Wil je zelf aan de slag gaan, neem dan onze home cinema informatiegids door. Hier vind je een uitleg over de belangrijkste beeldinstellingen en tips voor het instellen van je tv. Met de basisinstellingen zijn we tot onderstaande settings gekomen voor deze tv.

• Start vanuit de Bioscoop Pro mode
• Vind je de beelden bij verduistering iets te sterk activeer dan de lichtsensor.
• Gamma: de gammawaarde van -2 mikt op kijken bij verduistering, wil je iets meer schaduwdetail, trek dit dan naar -1.
• Realiteits Creation verbetert detailweergave. De Auto-stand is over het algemeen prima, wie de pure aanpak prefereert zet het uit, of schakelt naar Handmatig 20. Voor meer detail kan je tot 40 gaan, maar vermijd hogere instellingen. Activeer ook ruisonderdrukking (allebei) in de laagste stand als je graag gebruik maakt van Realiteits Creation.
• Motionflow: de puristen houden het op True Cinema. Wie iets meer vloeiend en gedetailleerd beeld wil, schakelt naar Standaard.
• Als je veel bij sterk daglicht kijkt, probeer dan ook de Bioscoop Thuis instelling.

Algemene beeldeigenschappen en beeldverwerking

Op vlak van beeldkwaliteit leunt de AG8 zo goed als volledig aan bij de AF8. Beide zijn immers uitgerust met dezelfde processor, de X1 Extreme. De upscaling is uitstekend, en dankzij ‘Reality Creation’ kan je het beeld een extra tikje scherpte geven zonder overduidelijk vals detail te genereren. Hou er wel rekening mee dat dit scherm ruis echt wel duidelijk toont, zeker als je ‘Reality Creation’ activeert. De ruisonderdrukking is gelukkig uitstekend, en we raden daarom aan om de zowel de instelling voor willekeurige als digitale ruis op de laagste stand te laten staan.

De bewegingsscherpte is uitstekend, en ‘True Cinema’ is de ‘Motionflow’ instelling voor de puristen, al kan het razendsnelle OLED-scherm dan wel wat judder tonen. Wie meer detail wenst, en de judder liever kwijt is, schakelt naar ‘Standaard’. De ‘Vloeiend’ stand levert de mooiste pan-beelden, maar veroorzaakt tegen complexe achtergronden iets te regelmatig zichtbare artefacten. Wil je zelf sleutelen in Motionflow, laat dan zeker ‘Helderheid’ op ‘laag’ staan, de hogere stand veroorzaakt flikkering.

Het scherm heeft een goede uniformiteit, en de Sony toont mooi alle schaduwdetail. Onze testscène uit Game of Thrones seizoen 8 onthult dat ook de AG8, net als zijn grote broer de AG9, niet zo maar alle kleurband-effecten weggewerkt krijgt. De allerdonkerste partijen kunnen wat storend geflikker veroorzaken. De meeste banding werk je wege met ‘Vloeiende gradatie’ . De ‘laag’ stand laat je hier best geactiveerd, en bij ernstige problemen schakel je naar de ‘midden’ stand.

De Sony is erg goed gekalibreerd, de belangrijkste afwijking is een duidelijk koelere grijsschaal. Beelden hebben zo een lichte blauwige tint. De grijsschaal is wel vrij van tintveranderingen, zodat het in de praktijk niet zal storen, maar naast een referentie is het effect wel zichtbaar. Kleurweergave is uitstekend, enkel de intense kleuren komen iets te sterk uit de hoek.

Het uitstekende contrast, sterke zwartwaarde en rijke kleuren creëren een erg mooi resultaat.

HDR

Deze Sony ondersteunt HDR10, HLG en Dolby Vision. Het uitblijven van ondersteuning voor HDR10+ vinden we ondertussen toch een lichte handicap, vermits concurrenten (Philips en Panasonic) wel alle deze formaten ondersteunen.

De basisprestaties lijken ons perfect gelijk te lopen met Sony’s andere OLED-modellen., maar iets lager dan de AF8 van 2018. Op een 10% window haalt hij op 654 nits (in de Bioscoop Pro mode), en op een 2% venster kan hij pieken naar 791 nits. Een volledig wit scherm klokt af op 176 nits. Het kleurbereik is onveranderd: 97% DCI-P3 en ongeveer 70% Rec.2020.

De beeldprestaties in HDR lijken ons quasi onveranderd ten opzichte van de AF8. De helderheidscurve wordt correct gevolgd, en de tonemapping grijpt goed in om alle witdetail zichtbaar te houden. We merken wel dat net zoals op de AG9, alles boven de 2.000 nits onzichtbaar blijft, maar dat verlies zal in de praktijk visueel erg klein zijn.

Reflecties en kijkhoeken

Het OLED-scherm heeft een zeer goede kijkhoek, en weert reflecties degelijk.

Gaming

In de gewone beeldmodes (standaard) meten we een lag van 110 ms, wat te veel is voor degelijke gaming. In de game-mode zakt de lag naar 47 ms wat een wat zwak resultaat is en voor kritische gamers te hoog kan zijn.

Sony KD-65AG8 – Audiokwaliteit

Sony rust al zijn OLED-modellen uit met ‘Acoustic Surface’ technologie, waarbij het scherm gebruikt wordt als luidsprekermembraan. Actuatoren brengen het scherm aan het trillen en produceren zo de geluidsgolven. Een ingebouwde woofer levert de lage frequenties. Er is geen negatieve impact op het beeld.

Waar de AF8 nog uitgerust was met 5x 10 Watt kreeg de AG8 slechts 4x 10 Watt mee. Die stap terug zagen we overigens ook al op het duurdere model, de AG9. De AG8 levert daardoor iets minder krachtige audio, maar de kwaliteit blijft uitstekend, en ook het sterke punt van deze opstelling blijft bewaard. Het geluid lijkt immers echt uit het beeld te komen. De AG8 produceert behoorlijk wat volume, met voldoende finesse en zorgt voor mooi geluid, goede soundtracks en presteert zelfs behoorlijk voor muziek. Het blijft een knappe oplossing met mooie resultaten.

Enkel de bassen zijn wat zwak, maar daarvoor heeft Sony de mogelijkheid voorzien om een subwoofer aan te sluiten. Dat kan dan op de hoofdtelefoonuitgang, die je dan via het menu omschakelt naar subwoofer functie.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Spectracal C6 HDR2000 Colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een VideoForge Pro patroongenerator, en de Spectracal Calman for Business software. Om eventuele HDR-problemen te analyseren gebruiken we een HDFury Vertex.

Sony KD-65AG8 – Conclusie

Sony nam enkele jaren geleden een erg goede start met zijn OLED-modellen, maar lijkt dit jaar even te stagneren. Net zoals bij de AG9 merken we op dat de verschillen met de voorganger uit 2018 (AF8) zo klein zijn dat ze eigenlijk te verwaarlozen zijn. De ‘Acoustic surface’ implementaties is een tikje minder krachtig, maar blijft een erg goed resultaat leveren. Het nieuwe design met de poot die je in twee richtingen kan gebruiken, maakt het wel eenvoudiger om een soundbar te plaatsen. Verdere verschillen ontgaan ons echter. De tv werkt bovendien niet met de snellere chipset, de nieuwe menu’s noch met de nieuwe remote zoals we die zagen op de XG95 en AG9. Ook op vlak van gebruikservaring blijf je dus in 2018 hangen, al kreeg het toestel ondertussen wel een update naar Android 8.

De beeldkwaliteit, daar mag je rekenen op uitstekende resultaten. Mooi detail, intense kleuren, uitstekend contrast, en over het algemeen erg goede beeldverwerking maken van al je kijkvoer een indrukwekkende belevenis. Prestaties die je natuurlijk ook op de AF8 vond. In HDR blijft Sony de minst heldere beelden leveren van alle OLED-concurrenten, en missen we eigenlijk wel ondersteuning voor HDR10+. Al bij al is dit een erg mooie televisie, maar hij is wel erg duur geprijsd. Wie een 2018 AF8 kan vinden krijgt sowieso dezelfde prestaties, en ook tegenover concurrenten van Philips, LG en Panasonic betaal je een premium.