Review: Samsung QE65Q9FN (Q9F-serie) Ultra HD HDR tv

Samsung QE65Q9FN – specificaties

• Wat: Ultra HD Full Array LED-LCD-tv met lokale dimming (30×16 segmenten)
• Schermformaat: 65 inch (165 cm), vlak
• Aansluitingen: One connect box: 4x HDMI (1xARC, 4x v2.0a), 1x optisch digitaal uit, 3x USB, 1x digitaal optisch audio uit, 3x antenne, netwerkaansluiting
• Extra’s: HDR10, HDR10+, HLG, WiFi (802.11ac) ingebouwd, Tizen Smart Hub, USB/DLNA-mediaspeler, dual DVB-T/C/S2, 1x CI+-slot, Smart Controller, stemcontrole, One Connect Box, Invisible Connection, Ambient Mode
• Afmetingen: 1.450 x 900 x 353 mm (incl. voet)
• Gewicht: 30,9 kg (incl. voet)
• Verbruik: 215 / 0,5 watt (Energielabel B)
• Adviesprijs: 4.299 euro

Een compleet overzicht van alle modellen die Samsung in 2018 op de markt bracht, vind je in de 2018 Samsung  lcd led tv line-up. Hier vind je ook de complete specificaties per model.

Samsung QE65Q9FN – design

De Q9-reeks heeft misschien niet het karakteristieke slanke profiel dat we gewend zijn van Samsung, maar dat is natuurlijk omwille van de full array-achtergrondverlichting. Het scherm is voorzien van een zwart kader; aan de voorzijde netjes afgeschuind, en amper vijf millimeter breed. Aan de zijkant is het kader ongeveer 25 mm breed, de achterzijde is mooi afwerkt met een streepmotief.

Het scherm staat op een erg elegante voet. Vooraan zie je enkel een smalle zwarte cilinder, de nek zit diep verborgen achter het toestel zodat het scherm lijkt te zweven boven je tv meubel.

Aan de achterzijde vallen geen aansluitingen te bespeuren, noch voor stroomvoorziening of externe bronnen. Enkel de connector van de Invisible Connection die bovendien kan verborgen worden achter een afdekplaat. De dunne kabel zelf leid je netjes weg langs de nek van de voet.

Aansluitingen

Net zoals vorig jaar zitten alle aansluitingen op de One Connect-box. Die is wel een pak lijviger en zwaarder dan het vorige model. Samsung heeft gekozen voor een passieve koeling, zodat de One Connect-box volledig geruisloos werkt. Op die box vinden we vier HDMI-aansluitingen, allemaal klaar voor Ultra HD en HDR, een digitaal optische uitgang, en drie USB-aansluitingen aan de zijkant. Tot slot zijn er drie antenne-aansluitingen, en de bedrade netwerk aansluiting en de stroomvoorziening. Er is geen hoofdtelefoonaansluiting, maar de televisie beschikt wel over bluetooth.

De verbinding tussen de One Connect Box en de televisie maak je met één kabel. Die zorgt niet enkel voor alle aansluitingen maar levert ook stroom aan het televisietoestel. Toch is Samsung er in geslaagd om de kabel nauwelijks dikker te maken dan vorig jaar, hij is nu ongeveer 3,4 mm dik. Hij is niet meer volledig transparant maar kan nog steeds zo goed als onzichtbaar weggewerkt worden. De bijgeleverde kabel is vijf meter lang, en er is nog steeds een optionele vijftien meter lange versie beschikbaar.

Door deze oplossing krijg je enorme keuzevrijheid bij het plaatsen van de televisie. De televisie hoeft bijvoorbeeld niet meer tegen een muur te staan, ondat je enkel  één, dunne, bijna onzichtbare kabel moet wegleiden. Ook wandmontage is om dezelfde reden super eenvoudig. Natuurlijk heeft niet iedereen die vrijheid nodig, maar het is wel een enorm handige optie.

Samsung QE65Q9FN – gebruiksgemak

De installatieprocedure loodst je door de eerste stappen. Je selecteert land en taal, een netwerkverbinding, en indien je gebruik maakt van de ingebouwde tuners laadt de tv de zenders in. Samsung heeft dit jaar ook een nieuwe smartphone app voorzien, SmartThings, die je kunt gebruiken om de volledige installatie te doorlopen. Die app vervangt bovendien de eindeloze rij van Samsung-apps die ze voor alle verschillende apparaten hebben.

De app bleek echter nogal wisselvallig te werken. Bij onze eerste poging konden we geen verbinding leggen met de televisie. Een tweede poging werkte wel zonder problemen, maar bij een derde run moesten we dan weer eerst enkele stappen met de remote doen, alvorens de app de tv kon contacteren. In één geval moesten we ook een wifi-wachtwoord invullen, terwijl dat juist automatisch zou moeten gebeuren. Kortom, het lijkt ons dat de app nog wel wat verbetering nodig heeft. Samsung liet ons weten dat er zeker de nodige aandacht naar zal gaan, vermits SmartThings echt de centrale app wordt voor alle Samsung-toestellen.

Installatie is natuurlijk een eenmalige taak, maar je kunt SmartThings ook gebruiken om je smartphone als remote te gebruiken. Dan werkt de app prima.

De Samsung-menu’s en Smart Hub werken bijzonder vlot. Je hoeft werkelijk nooit op de menu’s te wachten. Samsung heeft zo goed als alle instellingen voor beeld en geluid in de ‘expertinstellingen’ gestopt. Dat is handig voor de doorsnee consument die aan al die zaken weinig boodschap heeft. Vergeet ook niet dat sommige beeld-gerelateerde instellingen (zoals de eco-instellingen, game mode en HDMI-instellingen), apart staan in het ‘Algemeen’ menu.

Afstandsbediening

De Smart controller is hetzelfde als vorig jaar. Hij is slank, compact, helemaal uitgevoerd in licht metaal, en met een minimum aan toetsen. Hij voelt luxueus aan in de hand, en is bijzonder gemakkelijk te bedienen. Dankzij een fijn reliëf voel je duidelijk welke toets er onder je duim zit. Maak je geen zorgen over het kleine aantal toetsen, de synergie tussen de Smart Hub en Smart Controller is uitstekend en je bedient alles erg vlot.

Net als de voorgaande jaren kan je de Smart Controller gebruiken als universele remote voor je randapparaten. Open de Smart Hub, ga naar Bronnen (voorlaatste icoon links) en scroll in de mogelijkheden helemaal naar rechts, naar ‘Instellen universele Afstandsbediening’. Je doorloopt een erg eenvoudige installatieprocedure per aangesloten apparaat en klaar. Onze settopbox voor digitale tv (Telenet digicorder) en blu-ray-speler konden we bedienen met de Smart Controller. Zorg er voor dat de One Connect-box niet afgedekt op verstopt opgesteld staat ten opzichte van de te bedienen toestellen. Hij stuurt immers IR-signalen uit voor de bediening.

Samsung QE65Q9FN – features

Smart tv-platform

We merken nauwelijks verandering in de Smart Hub. Die was sinds vorig jaar al een plezier om in te werken. Alle functies, bronnen en instellingen zijn makkelijk terug te vinden in de balk onderaan. Je kunt de volgorde van iconen aanpassen zodat je favoriete zaken vooraan staan.

Daarboven verschijnt een grotere balk die opties toont afhankelijk van je selectie onderaan. In Netflix krijg je bijvoorbeeld een aantal suggesties, kies je onderaan de bronnen dan zie je alle mogelijke bronnen.

Smart functies

De Q9FN is uitgerust met een dubbele tuner voor alle digitale tv mogelijkheden (ether, kabel, en satelliet) maar geen dubbele CI+-slot. Je kunt opnemen naar harde schijf en tegelijk kijken naar een ander kanaal, maar enkel als één van beide kanalen niet geëncrypteerd is.

De mediaspeler van Samsung is altijd een bijna universele speler geweest. Dit jaar merken we echter dat ondersteuning voor Divx- én voor Xvid-videoformaten verdwenen zijn. Nu zijn die formaten al lang pensioengerechtigd, dus heel erg vinden we dat niet. Wat we wel jammer vinden is dat de speler niet langer DTS-soundtracks afspeelt.  Verder zijn Full HD, Ultra HD en HDR, gecodeerd in H.264, HEVC of VP9 geen probleem, net als ondertitels. De audiospeler leest ook FLAC en ALAC.

De Smart remote is voorzien van een microfoon, en daarmee kan je een heleboel commando’s geven of zoekopdrachten inspreken. Voorlopig is er helaas nog geen ondersteuning voor Nederlands.

Ambient Mode

Nog een nieuwe feature die komt overwaaien van de Samsung ‘The Frame’ is Ambient mode. Daarmee geeft Samsung de tv een functie als je niet actief zit te kijken.

De bedoeling is dat het toestel geen zwart vlak blijft in je woonkamer. Ambient mode kan je instellen om decoratieve patronen te tonen, informatie zoals tijd en weersinfo, of als groot fotokader. Het beeld wordt bewust dim gehouden om niet te op te vallen, en om de indruk te wekken van een kunstkader.

Samsung QE65Q9FN – Beeldkwaliteit

De QLED reeksen maken gebruik van quantum dots in de achtergrondverlichting om een rijk kleurbereik te realiseren, maar functioneren verder als een gewone lcd-tv. Samsung heeft de Q9FN-reeks wel voorzien van een Full Array-achtergrondverlichting met local dimming. We telden dertig keer zestien segmenten, goed voor net geen vijfhonderd segmenten. Dat zou halovorming en zichtbare segmenten in donkere scènes goed moeten verhinderen. De Q9FN is natuurlijk uitgerust met een VA-paneel.

Belangrijkste instellingen

In ons artikel over het professioneel kalibreren van een tv lees je alles over de mogelijkheden om met een professional tot de beste beeldinstellingen te komen. Wil je zelf aan de slag gaan, neem dan onze home cinema informatiegids door. Hier vind je een uitleg over de belangrijkste beeldinstellingen en tips voor het instellen van je tv. Met de basisinstellingen zijn we tot onderstaande settings gekomen voor deze tv.

De beste keuze start vanuit de film-mode.

Uitleg belangrijkste instellingen;

• De achtergrondverlichting staat in de Film-stand op 20. Dat levert een aangename helderheid en je kan, wanneer je kijkt bij veel licht, de instelling nog een heel pak hoger zetten. In dat geval kan je ook de lichtsensor overwegen, te vinden onder Algemeen, Eco-oplossing, Detectie van omgevingslicht.
• Clean Digital View bevat alle ruisonderdrukkingstechnieken. Het is aan te raden dit te activeren als je dvd of ander laag kwalitatief beeld bekijkt. De ‘Auto’ stand werkt ook kleurbanden goed weg, de ‘laag’ stand gaat iets minder hard te werk.
• Omdat er wat zwartdetail verdwijnt door de lokale dimming, kan je de gamma verhogen naar 1.
• Auto Motion Plus: dit is zoals steeds een kwestie van smaak. Auto is een goede all-round oplossing. Wie meer controle wil, kiest voor Aangepast en zet Wazigheidsvermindering op 10 en trilvermindering ergens tussen 6 en 8. LED Clear Motion raden we af, de flikkering in het beeld is zichtbaar.
• HDR+-modus kan je naar smaak activeren. Het lijkt ons wel dat je wat witdetail verliest.

Algemene beeldeigenschappen en beeldverwerking

Van deze televisie mag je uitstekende beeldverwerking verwachten. De upscaling van verschillende bronnen is zeer goed, en het scherm levert erg veel detail. Wie wat extra accent wil, kan ‘scherpte’ zonder zorgen ergens tussen 5 en 10 zetten. De Samsung detecteert snel en goed de verschillende film- en videoframerates zodat je zelden gekartelde randen merkt.

Vorig jaar was de ruisonderdrukking (‘Clean Digital View’) beperkt tot een auto-stand of volledig uit. Dit jaar is er opnieuw een ‘laag’ stand beschikbaar. Dat is een goede verbetering, je kunt nu op nieuw voor een minimum aan ruisreductie kiezen zonder overgeleverd te zijn aan de beslissing van het algoritme in auto. In ‘Laag’ is het effect wel nog redelijk duidelijk. In de Auto-stand werkt Clean Digital View niet alleen willekeurige en compressieruis weg, maar verwijdert ook vrij goed lastige kleurbanden. Omdat je alles tegelijk aan en uit schakelt, blijft het afwegen voor jezelf wat je voorkeur geniet. Voor lage resolutiebronnen zoals dvd  raden we toch Auto aan.

Het scherm levert een zeer goede bewegingsscherpte, zoals te verwachten van een top lcd-model. Alle detail is zichtbaar, ook in snel bewegende beelden. Aan de vereenvoudigde menu’s is niets veranderd. ‘Auto Motion Plus’ instellen op Auto levert goed detail en mooie, vloeiende panbeelden, maar creëert wel hier en daar zichtbare artefacten. Wie die bijverschijnselen van Motion Compensation wil vermijden, kiest voor ‘Aangepast’ en zet wazigheidsvermindering op 8-10, en trilvermindering tussen 6 en 8. Hoewel je met ‘Led Clear Motion’ extra detail ziet in snel bewegende beelden, raden we het gebruik af omdat je zichtbare flikkering in het scherm krijgt.

De full array-achtergrondverlichting van de Q9FN is onderverdeeld in in 480 zones. Dat levert absoluut fantastische resultaten. De zwartwaarde kan in sommige gevallen concurreren met OLED. De Film-instelling levert erg donkere zwartwaarden en uitstekend contrast. De local dimming verbergt de segmentgrenzen uitstekend, en je moet extreme beelden opzoeken (zoals het vuurwerk hieronder) om ze te zien. (foto overbelicht om de segmenten zichtbaar te maken). Toch zien we erg duidelijk de verbetering ten opzichte van de veel beperktere local dimming van de Sony XF90 bijvoorbeeld.

In de Film-mode verdwijnt iets te veel schaduwdetail, door een combinatie van de local dimming en een erg hoge gamma-waarde. Je kunt Local Dimming naar de laag stand zetten, en de gamma-instelling naar 1, om iets meer detail zichtbaar te maken. Hou er ook rekening met dat donkere scènes met ondertitels heel zacht kunnen variëren in helderheid (zogenaamd ‘pompen’) wanneer de ondertitels in beeld verschijnen. Dat had Samsung eigenlijk moeten vermijden met zo een goed gesegmenteerde achtergrondverlichting.

De uniformiteit van het scherm is goed. De film mode levert prima resultaten, met een vrij neutrale, zij het wat donkere grijsschaal. De kleurweergave is goed, maar ze zijn soms een tikje te donker. De fouten flirten met de zichtbare grens, en we hadden van een topmodel misschien een net iets betere kalibratie verwacht. Toch hoef je je geen zorgen te maken, de beelden ogen natuurlijk, en dankzij het goede contrast zijn ze erg levendig en een plezier om te bekijken.

HDR

Samsung ondersteunt HDR10, HLG en HDR10+. LCD-televisies spannen nog steeds de kroon als het op helderheid aankomt, en daar pakt Samsung maar al te graag mee uit. De Q9FN levert in Film HDR-mode een maximale luminantie van 1.410 nits, en zelfs op een volledig wit scherm haalt hij nog 613 nits. Dat zijn uitstekende waardes, en dat merk je. HDR-beelden spatten van het scherm. We merken wel dat de televisie de middelste en helderste grijstinten een zetje geeft zodat ze wat helderder zijn dan noodzakelijk. Alle witdetail is ook netjes zichtbaar tot 1.500 nits. Gecombineerd met het knappe kleurbereik van de quantum dot achtergrondverlichting die 97% DCI-P3 en 73% Rec2020 haalt, is HDR kijken een indrukwekkende ervaring.

Door HDR+ te activeren in de Expertinstellingen van de beeldmenu’s, geef je SDR-content een HDR-bewerking. De beelden worden dan wel erg helder, dus het lijkt ons vooral nuttig als je erg veel zon in de woonkamer hebt.

Reflecties en kijkhoeken

Samsung heeft de Q9 voorzien van een speciaal anti-reflectiefilm. Het verwijdert omgevingsreflecties zeker niet volledig, maar weer ze degelijk. Voor de kijkhoek is er sprake van een lichte verbetering, zolang het beeld niet overwegend zwart is. In dat laatste geval zal je zelfs met een relatief kleine stap opzij het contrast zien dalen, en worden zones van de achtergrondverlichting duidelijk zichtbaar. Dat blijft een zwak punt van VA-panelen. Bij meer typische heldere beelden is het resultaat veel beter. Je verliest een beetje contrast, maar de kleurweergave blijft goed.

Gaming

In de film beeldmode meten we een lag van 84 ms. Dat is uiteraard veel te veel voor een goede game-ervaring. Met de game-mode actief zakt de lag naar 28,5 ms en dat is een prima resultaat (maar hoger dan de 16 ms die Samsung zelf claimt). Vergeet die mode dus zeker niet te activeren, je vindt hem in de instellingen, onder Algemeen, Beheer externe apparaten, Spelmodus. Samsung heeft daar ook Motion Plus-instellingen toegevoegd zodat je nu ook in de spelmode aan de bewegingsscherpte kunt sleutelen. Vroeger stond die onder de beeldinstellingen, wat een pak logischer was.

Samsung claimt ondersteuning voor VRR (Variabel Refresh Rate), een erg goede feature voor hardcore gamers, maar die konden we niet verifiëren. Wil je meer lezen over de games die je moet spelen op dit moment, check dan ons uitgebreide overzicht.

Samsung QE65Q9FN – Audiokwaliteit

De Q9 mag zich naast vergelijkbare topmodellen van concurrenten plaatsen op vlak van audioprestaties. In heel wat omstandigheden is de klank uitstekend, met flink wat volume, duidelijke dialogen en een degelijke hoeveelheid bas. Zodra je het volume te hoog opvoert, gaat de bas wat verloren, en hoor je de luidsprekers hun limieten bereiken. Toch konden we echt wel genieten van de audioprestaties, zowel voor film als muziek.

Samsung heeft een nieuwe ‘auto volume’ functie ingebouwd die het volume van verschillende programma’s én verschillende bronnen enigszins gelijk trekt. Stoor je je regelmatig aan luide reclame, of het verschil tussen sommige van je bronnen, levert dat een goede oplossing.

Review-apparatuur

Voor de lag-meting gebruiken we een Leo Bodnar Display lag-meter. Voor alle andere metingen vertrouwen we op een Spectracal C6 HDR2000 Colorimeter, Xrite i1 Pro spectrophotometer, een VideoForge Pro patroongenerator, en de Spectracal Calman for Business software. Om eventuele HDR-problemen te analyseren gebruiken we een HDFury Vertex.

Samsung QE65Q9FN – Conclusie

Als we een kritiek hadden op de QLED-modellen van 2017 was dat het ontbreken van een local dimming-topmodel. Met de Q9FN-reeks heeft Samsung daar nu een duidelijk antwoord op. Met bijna vijfhonderd zones en een uitstekend algoritme om ze aan te sturen, ben je op deze televisie gegarandeerd van een diep zwart en prachtig contrast, dat zowaar met OLED kan concurreren. Het belangrijkste zwakke punt blijft de kijkhoek, maar dan hoofdzakelijk voor donkere beelden. Het hoge prijskaartje moet je natuurlijk voor lief nemen in deze categorie, maar in vergelijking met andere topmodellen is hij zeer goed geprijsd.

Verder heeft de Q9FN vooral indrukwekkende troeven. De Invisible Connect-kabel en One Connect-box zijn heel knappe oplossingen om installatie te vergemakkelijken. De Ambient mode is een leuk extraatje als je de tv ook een functie wil geven wanneer je niet actief kijkt. Met zijn rijke kleuren, en enorme helderheid is HDR een echte topervaring. Kortom, een televisie die zowel de sportliefhebber als de filmfan zal bekoren.

Dit artikel is beschikbaar op de website van onze channelpartner www.PlatteTV.nl. Bij PlatteTV weten ze alles over home cinema producten en de nieuwste ontwikkelingen hierin. Elke dag installeren hun eigen monteurs TV schermen van elk type en formaat. Hun specialisten geven je graag deskundig advies om de beste oplossing te vinden voor jouw wensen. Je kunt zelfs je oude televisie inruilen voor inruilkorting.