Wat ik ook niet wist is dat ik deze avond een privé-demo krijg en dus in alle rust kan ondervinden waar de nieuwe Naim Audio-apparaten toe in staat zijn. Tijdens het eten vertelt Mark, een zeer onderhoudende verteller, wat meer over zijn lange carrière bij Naim Audio. “Ik heb binnen Naim Audio, waar ik al sinds 1983 werkzaam ben, diverse rollen vervuld. Begonnen op de testafdeling, doorgegroeid naar de test- en serviceafdeling. Deze afdeling voert niet alleen reparaties uit maar doet ook updates en upgrades. De Naim Audio-filosofie is erop gestoeld een apparaat zo lang als mogelijk spelend en actueel te houden. Normaal gesproken komen apparaten ongeveer na 8 tot 10 jaar gebruik een keer voorbij voor een check-up, upgrade of update. Dit verklaart ook deels de, misschien, iets hogere aanschafprijs ten opzichte van andere merken, maar vertaalt zich in een bijna oneindig lange levensduur. Ik groeide door tot manager van de afdeling, iets wat ik ongeveer tien jaar gedaan heb. In de avonduren hield ik me op een bepaald moment bezig met producten van het, nauw met Naim Audio verbonden, kabelmerk Chord Company. Het aantal uren groeide, waardoor ik op een bepaald moment de overstap van Naim Audio naar Chord Company maakte, aangezien het niet meer te combineren was om beide te doen. Na een paar jaar ben ik toch weer teruggegaan naar Naim Audio, omdat het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Na een aantal jaren in sales ben ik me gaan richten op producttrainingen en fungeer ik als Brand Ambassador.” Na deze introductie en de inwendige mens versterkt te hebben wordt het tijd de demoruimte op te zoeken, na een kort rondje door de prachtige winkel die een bijzonder prettige sfeer uitademt en weinig overeenkomsten vertoont met de traditionele hifiwinkels. Meer open, sfeervolle kleuren, uitnodigend meubilair en de apparatuur heel vrij opgesteld. Ik snap waarom klanten van heinde en verre naar Leiden reizen om zich te laten adviseren bij hun aankoop door Vincent en zijn team. Het familiebedrijf, in 1982 gestart door de ouders van Vincent, is een vaste waarde in Leiden en omgeving maar inmiddels met een veel groter bereik.
Op uitnodiging van Rowan Dernee, productspecialist bij Latham Audio, reis ik op een vrijdagmiddag af richting Leiden. Eens te meer blijkt rijden in de avondspits een behoorlijke opgave, een ritje van normaal veertig minuten duurt nu ruim het dubbele. De locatie waar ik me mag melden is The Hifi Studio waar Vincent van Nimwegen de winkel runt. Gelukkig is er een ruime parkeergarage op een steenworp afstand, dit voorkomt verdere vertraging. Ik word enthousiast onthaald door Vincent en Rowan en tot mijn grote verrassing blijkt ook Mark Raggett, Brand Ambassador van Naim Audio aanwezig te zijn om alles over de Naim New Classic-serie te vertellen.
Stap voor stap
Vincent heeft voor deze review een luisterruimte ingericht waarbij de verschillende Naim Audio-apparaten gekoppeld zijn aan een set forse Dynaudio Confidence vloerstaande luidsprekers. Ik ken deze luidspreker niet, maar dat is geen probleem aangezien het vooral gaat om de diverse Naim Audio-apparaten en wat de verschillen onderling zijn. “De New Classic Line is compleet nieuw van binnen en van buiten en vervangt de inmiddels twintig jaar oude, maar wel regelmatig ge-updatete, oorspronkelijke Classic-lijn. Bij het ontwerpen van de nieuwe lijn hebben we gebruik gemaakt van Focal Scala Utopia-luidsprekers. Voor ons logisch omdat beide merken inmiddels onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn”, vertelt Mark. Hij ziet mijn vragende blik en haast zich te benadrukken dat combineren met andere luidsprekermerken uiteraard geen enkel bezwaar vormt en dat de prestaties van de Naim Audio-apparatuur onverminderd goed zal zijn. Binnen de grenzen van het prijssegment waarin de New Classic-lijn opereert is er bij het ontwikkelen de volledige focus gelegd op wat er technisch mogelijk is. De nieuwe vormgeving is subtiel anders en tijdloos, en het complete programma is een stuk uitgedund. In totaal bestaan de 200- en 300-serie nu uit zeven verschillende apparaten. “En die hebben we hier allemaal speelklaar voor je opgesteld”, lacht Mark. “Ik wilde je stap voor stap meenemen in het upgrade-pad van Naim Audio als je dat goed vindt?”, vraagt hij. Wat mij betreft prima, in het verleden heb ik dit pad zelf ook deels bewandeld. Begonnen met een geïntegreerde Naim Audio-versterker en daar later een externe voeding, één van de speerpunten van Naim Audio, en extra eindversterker aan toegevoegd. Ik ben dus enigszins voorbereid op wat er gaat komen.
De basisset
We beginnen met de NSC 222, een veelzijdig apparaat bestaande uit een netwerkspeler, DAC en voorversterker. De volumeregeling is bijzonder en maakt gebruik van een hybride potmeter die digitale en analoge techniek combineert. Het eerste dat opvalt is dat het Naim-logo niet langer groen maar wit verlicht is en het grote kleurenscherm. “Een interessant detail is dat we geen losse antennes nodig hebben voor wifi, deze zijn geïntegreerd in de koelvinnen aan de zijkant van de kast. De kast is, naast aantrekkelijk en modern om te zien, zo vormgegeven uit oogpunt van weergavekwaliteit. Het acryl middengedeelte van de verder uit aluminium opgetrokken kast voorkomt eddy currents”, vertelt Mark. “Nieuw voor Naim Audio zijn de True balanced XLR-aansluitingen”, vult hij nog aan. De bijpassende eindversterker is de NAP 250, een modelnummer dat al vanaf 1975 gebruikt wordt. In de nieuwste versie levert deze ‘instap-eindversterker’ 100 watt per kanaal aan 8 ohm. In het verleden waren er voor de Classic-serie apparaten verschillende externe voedingen beschikbaar om de prestaties van het aangesloten apparaat te verbeteren. Dit is teruggebracht tot 1, te weten de NPX 300. De dedicated Burndy-kabels die meegeleverd worden zorgen voor een scheiding tussen de digitale en analoge voedingsgedeeltes van het aangesloten apparaat.
“Laten we beginnen met de basisset, een NSC 222 gecombineerd met een NAP 250, en van daaruit verder bouwen”, stelt Mark voor. Hij kiest voor de track Free van Primal Scream. De weergave is mooi direct, krachtig en de controle over de grote Dynaudio-luidsprekers lijkt geen enkel probleem. De NAP 250 heeft een goede grip op de woofers. Wat het meest opvalt aan het totale plaatje is de uitstekende stemweergave en de heerlijke timing van de muziek. Die timing en de betrokkenheid bij de muziek is iets dat altijd een belangrijke karaktereigenschap van Naim Audio was. Gelukkig is dit in de New Classic onverminderd aanwezig.
Terwijl Mark aangeeft wat ik kan verwachten sluit Rowan een NPX 300-voeding aan op de NSC 222 streaming voorversterker. Wanneer we dezelfde track opnieuw beluisteren zijn er wezenlijke veranderingen hoorbaar. Het volume lijkt hoger ondanks dat de volumeregelaar in dezelfde stand staat. “Dit komt omdat het toevoegen van de voeding ervoor zorgt dat de ruisvloer flink omlaaggaat”, geeft Mark aan. Er komt meer rust in de weergave. Andere dingen die opvallen zijn bijvoorbeeld de blazers die er meer uitspringen, en de stem van de zanger staat losser in de ruimte. “We doen nu eerst een stapje terug om vervolgens deels door te stromen van de 200- naar de 300-serie. Ik haal de NPX 300 power supply er weer tussenuit, speel een nieuwe track, en vervolgens wisselen we de NSC 222 om met een NAC 332-voorversterker en NSS 333-streamer. Kort door de bocht is de NSC 222 opgedeeld in een dedicated voorversterker NAC 332 en high resolution streamer NS 333. Natuurlijk maken we gebruik van betere componenten met een hogere tolerantie maar het ontwerp is niet wezenlijk anders. Het is klankmatig een groot voordeel dat beide apparaten nu een dedicated interne voeding hebben. Doordat we meer ruimte in de kast hebben, kunnen we de lay-out van de componenten verbeteren en worden sommige boards min of meer verend opgehangen. Alles bij elkaar zorgt dit ervoor dat de prestaties een flinke stap voorwaarts maken”, zegt Mark.
De volgende stap
Mark start een live-track van Fink, Trouble’s What You’re In, om na ongeveer anderhalve minuut te stoppen en Rowan de gelegenheid te geven de kabels te wisselen. Vervolgens wordt dezelfde track opnieuw gestart, maar nu afgespeeld met de NAC 332 en NSS 333 zonder een NPX 300-voeding. De verschillen zijn niet subtiel te noemen. De gitaar klinkt veel realistischer, de zaal is groter en de ambiance meer voelbaar. Fink is gegroeid in postuur en neemt een duidelijkere plek in op het podium. De laagweergave is strakker, heeft meer kracht en loopt dieper door. Qua transparantie is er ook winst, een subtiel slagwerklijntje is plots goed hoorbaar. Om te laten horen wat het toevoegen van een NPX 300-voeding op de streamer doet laat Mark mij het overbekende Jolene horen, dit keer gezongen door Patricia Berg. Na het toevoegen van de NPX 300 krijgt de zang een andere lading. Het gaat van een bijna vrijblijvende vraag aan Jolene om haar man met rust te laten naar een pleidooi met urgentie. Er ligt meer emotie in de muziek en die krijg je als luisteraar rechtstreeks vanuit de opnamekant voorgeschoteld. Er is meer grip en de detaillering neemt weer toe, zonder ook maar te neigen naar een analytische weergave. “Ik vergelijk de volgende stap die we nu gaan nemen altijd met glazen, zoals de set nu opgebouwd is wordt de NAC 332-voorversterker de beperkende factor. Als een bolvormig wijnglas. Wanneer we nu een NPX 300 op de voorversterker aansluiten wordt het een recht gin-tonicglas”, lacht Mark. “Maar oordeel zelf maar aan de hand van ‘The Snow Maiden’ van Tchai-kovsky, uitgevoerd door het Minnesota Orchestra.” De stappen waren tot nu toe subtiel, maar duidelijk hoorbaar. Het toevoegen van een NPX 300 op de voorversterker is van een andere orde. Ik ben oprecht verbaasd over de significante verbetering van de weergave. Het stereobeeld groeit in breedte en diepte. Kleine instrumenten als een triangel en beatring komen veel duidelijker naar voren in het geweld van het grote orkest. Blazers winnen aan kracht en nuancering. De dynamiek die hand in hand gaat met een groot orkest komt nu volledig tot zijn recht en lijkt moeiteloos te worden weergegeven. En dit is notabene nog steeds met de ‘bescheiden’ NAP 250 stereo eindversterker.
Laatste stap
De laatste stap is het toevoegen van twee stuks NAP 350 mono eindversterkers ten faveure van de NAP 250 stereo eindversterker. “De NAP 350 maakt, net als de NAP 250, gebruik van Statement NA009 power transistoren, welke als paar gematcht zijn waardoor ze beter presteren dan één grote. Het vermogen is 175 watt aan 8 ohm. Natuurlijk maakt deze eindtrap gebruik van onze DR-technologie en is er een ingebouwde 8-traps ventilator voor de koeling. Mocht er toch iets fout gaan dan is er nog een thermische beveiliging. Niet alleen de NAP 350 maakt gebruik van trickle down-technologie uit de Statement-range. Er was een team van vijfenveertig mensen op onze R&D-afdeling bezig om zoveel mogelijk techniek te implementeren in de New Classic-lijn. Een hele uitdaging omdat ze wel met budgetten dienden te werken om de verkoopprijzen op concurrerend niveau te houden. In mijn ogen zijn ze daar volledig in geslaagd, luisterend naar de prestaties van de individuele componenten”, zegt Mark met trots. Ik kan niet anders dan zijn stelling onderschrijven. En dan moet de ultieme stap nog komen. Rowan is ondertussen klaar met het aansluiten van de monoblokken, dus kan Prince nogmaals zijn kunsten vertonen met Sign o’ the Times. Wow, wat een verschil… De weergave heeft nu een enorme kracht en een enorm realisme, de impact die de muziek heeft is vele malen groter. De snaredrum, een instrument dat ik zelf ooit ook bespeelde, klinkt ongekend goed. Maar ook een wat kleiner instrument als een beatring klinkt veel beter en echter. Dit is het echte Naim-geluid ten top, direct en ritmisch. Heel aanstekelijk met een hoge PRaT-factor (Pace, Rhythm and Timing) waar Naim om bekend staat.
Voor het leven
Natuurlijk is er nog veel meer te vertellen over de verschillende apparaten in de New Classic-lijn, maar dit past beter in een volledige review. Deze sessie was bedoeld als een eerste uitgebreide kennismaking met de complete lijn. En inzichtelijk maken wat de verschillende upgrade stappen teweegbrengen. Hierin zijn Rowan en Mark volledig geslaagd. Eens te meer werd duidelijk dat de Naim-filosofie van het toevoegen van externe dedicated voedingen klankmatig grote voordelen biedt. Wat Mark me aan het begin van de avond vertelde over onderhoud en upgraden van uw kostbare apparatuur maakt dat de – wellicht wat hogere – aanschafprijs op de lange termijn zeker gerechtvaardigd is. Naim Audio koop je voor het leven. Een leven vol muziekplezier!
Mark, Rowan en Vincent, bedankt voor jullie tijd en enthousiasme om mij de gelegenheid te geven zo uitgebreid met de New Classic-lijn kennis te maken.
Latham Audio, www.latham.nl
Naim Audio, www.naimaudio.com
The Hifi Studio, www.number-one.nl
Reacties (0)